We wstępnej analizie bilansu bada się:
strukturę majątkową na podstawie wskaźników struktury aktywów (analiza pionowa),
strukturę kapitałową na podstawie wskaźników struktury pasywów (analiza pionowa),
strukturę kapitałowo-majątkową (analiza pozioma).
Struktura majątkowa
Do wskaźników tych zalicza się:
1. Udział trwałych składników majątku w aktywach ogółem = majątek trwały/aktywa ogółem * 100%
2. Udział rzeczowych składników w aktywach ogółem = rzeczowe składniki majątku/aktywa ogółem * 100%
3. Udział niematerialnych składników w aktywach ogółem = niematerialne składniki majątku/aktywa ogółem * 100%
4. Udział majątku obrotowego w aktywach ogółem = majątek obrotowy/aktywa ogółem * 100%
5. Udział zapasów w aktywach ogółem = zapasy ogółem /aktywa ogółem * 100%
6. Udział należności w aktywach ogółem = należności/aktywa ogółem * 100%
7. Udział środków pieniężnych w aktywach ogółem = środki pieniężne/aktywa ogółem * 100%
8. Udział
krótkoterminowych papierów wartościowych w aktywach ogółem = krótkoterminowe papiery
wartościowe/aktywa ogółem * 100%
Główny wskaźnik struktury majątkowej: aktywa trwałe/aktywa obrotowe
Struktura pasywów.
Do oceny struktury pasywów służą następujące wskaźniki:
1. Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał własny = kapitał własny/aktywa ogółem * 100%
2. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami długoterminowymi = zobowiązania długoterminowe/aktywa ogółem *
100%
3. Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał stały = kapitał stały/aktywa ogółem * 100%
4. Obciążenie przedsiębiorstwa kredytem krótkoterminowym = kredyt krótkoterminowy/aktywa ogółem * 100%
5. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami bieżącymi = zobowiązania bieżące/aktywa ogółem * 100%
Główny wskaźnik struktury kapitałowej: kapitał własny/kapitał obcy,
Wskaźnik łącznego zadłużenia: kapitał obcy/suma pasywów
Wskaźnik struktury kapitałowo – majątkowej:
1. Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym = kapitał własny/majątek trwały * 100%
2. Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym = kapitał stały/majątek trwały * 100%
3. Wskaźnik pokrycia majątku obrotowego kapitałami krótkoterminowymi = kapitał krótkoterminowy/majątek obrotowy *
100%
4. Udział kapitału obrotowego w finansowaniu majątkiem ogółem = kapitał obrotowy/majątek ogółem * 100%
5. Udział kapitału obrotowego w finansowaniu majątku obrotowego = kapitał obrotowy/majątek obrotowy * 100%
Analiza płynności finansowej ma na celu ocenę zdolność przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązań finansowych.
Płynność finansowa to m.in. :
Pozytywny stan środków płatniczych,
Zdolność składników majątku przedsiębiorstwa do powtórnej zamiany na pieniądz,
Jako stosunek pokrycia zobowiązań składnikami majątku,
Możliwość regulowania zobowiązań przedsiębiorstwa w każdym momencie czasu.
Płynność finansową przedsiębiorstwa można rozpatrywać z punktu widzenia dwóch różnych okresów – krótkiego i długiego.
W długookresowej analizie płynności wykorzystywane są tzw. wskaźniki pokrycia majątku. W praktyce występują dwa
wskaźniki, oceniające stopień pokrycia :
I stopień pokrycia
(Kapitał własny / Aktywa trwałe) x 100%
II stopień pokrycia [(Kapitał własny + zobowiązania długoterminowe) / Aktywa trwałe] x 100%
1. wskaźnik pokrycia I stopnia:
powinien oscylować w okolicach 100%, dzięki czemu firma zapewnia spłatę należności, nawet w razie jej bankructwa,
wysoki stopień finansowania aktywów trwałych majątkiem przedsiębiorstwa nie jest możliwy, gdy chce się ono
dynamiczne rozwijać,
wskaźnik ten może przybierać wartości mniejsze od 100%, jednak nie powinien on spadać poniżej 60%.
2. wskaźnik II stopnia:
nie powinien spadać poniżej 100%. Świadczyło by to o finansowaniu aktywów trwałych przedsiębiorstwa
krótkoterminowym kapitałem obcym co wielokrotnie zwiększyło by ryzyko takiego podmiotu.
W analizie krótkoterminowej wykorzystuje się trzy wskaźniki.
1. Płynność finansowa I stopnia (tzw. wskaźnik płatności gotówkowej, natychmiastowej (Cash ratio) - (Inwestycje
krótkoterminowe / Zob. krótkoterminowe) x 100%.
Określa zdolność przedsiębiorstwa do regulowania bieżących zobowiązań w bardzo krótkim okresie, powinien on oscylować
w granicach 10% do 20%.
2. Płynności finansowej II stopnia – tzw. wskaźnik płynności szybkiej (Quick ratio) - [Inwestycje + Należności
krótkoterminowe) / Zob. krótkoterminowe] x 100%.
Za wzorcową wielkość tego wskaźnika uważa się poziom w granicach 100%. Świadczy to o zdolności przedsiębiorstwa do
pokrywania zobowiązań w terminie ich wymagalności.
3. Płynności finansowej III stopnia – tzw. wskaźnik ogólnej płatności (Current ratio): - (Aktywa obrotowe ogółem /
Zobowiązania krótkoterminowe) x 100%.
Informuje o zdolności przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań w oparciu o wszystkie aktywa obrotowe. Za jego
wartość optymalną uznaje się przedział od 130% do 200%.
Udział kapitału pracującego w całości aktywów obrazuje procentowy udział kapitału pracującego netto do aktywów ogółem.
(Kapitał pracujący netto / Aktywa ogółem) x 100%
Nadmiernie niska wartość wskaźnika świadczyć może o niemożności terminowego spłacania zobowiązań. Jednak nadmiar
kapitału pracującego może oznaczać, że spółka nie wykorzystuje w pełni możliwości generowania zysku utrzymując gotówkę w
aktywach płynnych.
Analizując rentowność
1. Wskaźnik rentowności majątku ogółem - wskaźnik rentowności aktywów (ROA – Return On Assets). Oblicza się go
przyrównując zysk netto spółki do jej aktywów ogółem : (Zysk netto / Aktywa ogółem) x 100%
Wskaźnik ten wyraża stopień efektywności gospodarowania zarówno zasobami trwałymi, jak i obrotowymi firmy i informuje o
zdolności firmy do wypracowywania zysków. ROA nie posiada ustalonych granicznych wartości, które powinien przyjmować,
jednakże im jest on wyższy tym lepsza jest kondycja finansowa spółki.
2. Wskaźnik zyskowności kapitału podstawowego (lub inaczej kapitału własnego) przedsiębiorstwa (ROE – Return On
Equity) jest miarą korzyści jakie czerpią właściciele z zaangażowanego w spółkę kapitału. Wskaźnik ten wyrażany jest
wzorem : (Zysk netto / przeciętny stan kapitału własnego) x 100%
Wskaźnik ten określa ile procent czystego zysku udało się osiągnąć spółce z jednej jednostki kapitałów własnych. Im wartość
tego wskaźnika jest wyższa tym, korzystniejsza jest sytuacja spółki. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z
możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend dla właścicieli kapitału.
3. Wskaźnik zyskowności sprzedaży – zysk netto/przychód ze sprzedaży