DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
1
PROCENT PROSTY
Reguła: do jednego roku.
Wartość końcowa kapitału:
+
=
T
t
r
1
P
S
Wartość początkowa kapitału:
T
t
r
1
S
P
+
=
Odsetki:
T
t
r
P
O
⋅
=
PROCENT SKŁADANY
Wartość przyszła kapitału:
(
)
n
r
1
P
S
+
=
Wartość bieżąca kapitału:
(
)
n
r
1
S
P
+
=
Współczynnik dyskontowy:
(
)
n
r
1
1
+
Wartość przyszła wpłat dokonywanych w równych odstępach czasu:
(
)
r
1
r
1
R
S
n
−
+
=
Wartość stałych wpłat przy określonej wartości końcowej:
(
)
1
r
1
r
S
R
n
−
+
=
Wartość bieżąca wpłat dokonywanych w równych odstępach czasu:
(
)
(
)
n
n
r
1
r
1
r
1
R
P
+
−
+
=
Wartość stałych wpłat przy określonej wartości początkowej:
(
)
(
)
1
r
1
r
1
r
P
R
n
n
−
+
+
=
Roczna stopa efektywna:
1
m
r
1
r
m
ef
−
+
=
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
2
NAKŁADY INICJUJĄCE NETTO
Są to wydatki na realizację przedsięwzięcia.
(
)
0
k
0
0
0
mw
W
C
T
C
W
−
−
=
(
)
0
K
0
mw
TW
T
1
C
W
+
−
=
mw
W
-
wpływy ze sprzedaży starych urządzeń
0
C
-
cena sprzedaży starego majątku
T
-
podatek
0
k
W
-
wartość księgowa netto starego majątku
WARTOŚĆ CAŁKOWITYCH NAKŁADÓW INICJUJĄCYCH NETTO
(
)
(
)
i
0
k
0
0
0
n
U
TW
C
T
1
E
T
1
W
I
I
+
+
−
+
−
−
∆
−
−
=
n
I
-
nakłady inicjujące netto
0
I
-
nakłady inwestycyjne na majątek trwały
W
∆
-
nakłady na przyrost kapitału obrotowego
0
E
-
nakłady inwestycyjne rozliczane bezpośrednio w koszty obniżające podstawę opodatkowania
i
U
-
ulgi inwestycyjne wynikające z poniesionych nakładów inwestycyjnych
PRZEPŁYWY Z DZIAŁALNOŚCI EKSPLOATACYJNEJ
Tj. roczne wpływy i wydatki z eksploatacji.
(
)
Am
K
Sp
T
K
Sp
CF
−
−
−
−
=
(
)(
)
Am
Am
K
Sp
T
1
CF
+
−
−
−
=
CF
-
wpływ gotówki netto w danym roku
Sp
-
przychody ze sprzedaży wyrobów/usług
K
-
koszty bieżące (bez amortyzacji)
Am
-
amortyzacja
WARTOŚĆ KOŃCOWA (REZYDUALNA)
Ujmowana w końcowym roku objętym analizą.
Wynik dodawany jest do ostatniego przepływy (CF) objętego analizą.
(
)
(
)
1
ob
1
1
ks
1
k
M
K
T
1
TW
C
T
1
W
+
−
−
+
−
=
k
W
-
wartość końcowa majątku badanego przedsięwzięcia
1
C
-
cena sprzedaży majątku badanego przedsięwzięcia
1
ks
W
-
końcowa wartość księgowa majątku badanego przedsięwzięcia
1
K
-
koszty likwidacji majątku badanego przedsięwzięcia
1
ob
M
-
odzyskany majątek obrotowy badanego przedsięwzięcia
UWAGI
Jeżeli w treści zadania nie jest podane, jaką wartość majątku obrotowego odzyskujemy, wówczas przyjąć należy, że całą.
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
3
AMORTYZACJA – OZNACZENIA
A
D
x
=
∆
-
przyrost amortyzacji w roku x (odpisy amortyzacyjne)
U
D
x
=
-
wartość amortyzacji (umorzenia) do końca roku x
x
B
-
wartość księgowa obiektu na koniec roku x
f
-
tempo amortyzacji
n
-
okres amortyzacji
x
-
konkretny rok
AMORTYZACJA LINIOWA
Jednakowe odpisy przez cały okres amortyzacji.
n
S
P
D
x
−
=
∆
x
n
S
P
D
x
−
=
x
x
D
P
B
−
=
METODY DEGRESYWNE – SUMA CYFR ROCZNYCH (SOYD)
Odpisy zmniejszają się o stałą wartość.
(
)
S
P
x
x
1
n
D
x
−
−
+
=
∆
∑
(
)
2
1
n
n
x
+
=
∑
(
)
(
) (
)
S
P
1
n
n
x
1
n
2
x
D
x
−
+
−
+
=
Dx
P
B
x
−
=
METODY DEGRESYWNE – METODA MALEJĄCEJ RESZTY
x
1
x
x
B
B
D
−
=
∆
−
x
x
B
P
D
−
=
(
)
x
x
f
1
P
B
−
=
n
P
S
1
f
−
=
UWAGI
Przy sporządzaniu planu amortyzacyjnego, należy pamiętać, że:
stawka = odpis / wartość początkowa
stopa = odpis / wartość księgowa
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
4
KRYTERIUM OKRESU ZWROTU
t
0
0
P
N
t
T
+
=
T
-
okres zwrotu
0
t
-
ostatni rok, na koniec którego nakłady pozostają nie zwrócone
0
N
-
nakłady nie zwrócone na koniec roku
0
t
t
P
-
przychody netto w roku t
KRYTERIUM WARTOŚCI BIEśĄCEJ NETTO
(
)
∑
∑
+
−
+
=
=
t
t
n
1
t
t
t
)
r
1
(
I
r
1
CF
NPV
lub jeśli nakłady inicjujące ponoszone są tylko w roku t=0, to
(
)
∑
=
−
+
=
n
1
t
0
t
t
I
r
1
CF
NPV
gdzie:
(
)
PV
r
1
CF
n
1
t
t
t
=
+
∑
=
PV
-
suma zdyskontowanych CF
WSPÓŁCZYNNIK ZYSKOWNOŚCI
0
I
PV
PI
=
KRYTERIUM WEWNĘTRZNEJ STOPY ZWROTU
(
)
0
n
1
t
t
t
I
IRR
1
CF
=
+
∑
=
IRR
-
wewnętrzna stopa zwrotu
(
)
1
2
2
1
1
1
r
r
NPV
NPV
NPV
r
IRR
−
−
+
=
lub jeśli wpływ jest jednorazowy, to
1
I
CF
IRR
t
0
t
−
=
1
r
-
niższa stopa dyskontowa
2
r
-
wyższa stopa dyskontowa
1
NPV
-
NPV przy niższej stopie dyskontowej
2
NPV
-
NPV przy wyższej stopie dyskontowej
ZMODYFIKOWANA WEWNĘTRZNA STOPA ZWROTU
(
)
1
I
r
1
CF
MIRR
n
0
n
n
1
t
t
n
1
t
−
+
=
∑
=
−
gdzie licznik to reinwestowane wpływy.
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
5
ZALETY I WADY METODY NPV
1.
uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie.
2.
uwzględnia wszystkie przepływy pieniężne.
3.
mierzy wzrost wartości przedsiębiorstwa.
4.
umożliwia sumowanie poszczególnych NPV w przypadku kilku przedsięwzięć.
5.
pozwala na hierarchizację przedsięwzięć.
6.
stosowany również przy przepływach niekonwencjonalnych.
ZALETY I WADY METODY IRR
1.
uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie.
2.
uwzględnia wszystkie przepływy pieniężne.
3.
pozwala policzyć finansową stopę zwrotu przedsięwzięcia.
4.
niezawodna przy podejmowaniu decyzji w przypadku przedsięwzięć pojedynczych.
5.
zawodna w hierarchizowaniu przedsięwzięć (różna skala wielkości lub okres eksploatacji).
6.
nie powinna być stosowana w przypadku przepływów niekonwencjonalnych.
IRR STRUMIENIA PRZYROSTOWEGO
1.
jeśli IRR dla strumienia przyrostowego jest większa od stopy dyskontowej przyjmowanej do obliczania NPV oraz:
a.
jest mniejsza od IRR dla obydwu przedsięwzięć, wówczas akceptowane jest przedsięwzięcie
o mniejszej IRR.
b.
jest większa od IRR dla obydwu przedsięwzięć, akceptuje się przedsięwzięcie o większej IRR.
2.
jeśli IRR dla strumienia przyrostowego jest mniejsza od stopy dyskontowej przyjmowanej do obliczenia NPV oraz:
a.
IRR jednego lub obydwu przedsięwzięć jest wyższa od stopy dyskontowej, akceptowane jest
przedsięwzięcie o wyższej IRR.
b.
IRR żadnego z przedsięwzięć nie jest wyższa od stopy dyskontowej, odrzucane są obydwa
przedsięwzięcia.
W uproszczeniu:
1.
jeśli IRR dla strumienia przyrostowego jest wyższa od stopy dyskontowej, akceptowane jest przedsięwzięcie
o mniejszej IRR.
2.
jeśli IRR dla strumienia przyrostowego jest mniejsza od stopy dyskontowej, akceptowane jest przedsięwzięcie
o wyższej IRR.
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
6
ANALIZA WRAśLIWOŚCI
Badanie zmian
α
, jakie mogą wystąpić w przyszłości w kształtowaniu się kluczowych zmiennych przedsięwzięcia na
wskaźniki wyrażające finansową efektywność przedsięwzięcia.
1.
związek między NPV a dochodami brutto.
(
)
(
)
∑
=
α
+
−
α
+
=
n
1
t
t
0
r
1
Sp
T
1
NPV
NPV
gdzie
(
)
(
)
b
r
1
Sp
T
1
n
1
t
t
=
+
−
∑
=
, więc
α
+
=
α
b
NPV
NPV
0
α
-
wartość zmiany (wzrost/spadek)
0
NPV
-
NPV bazowe
α
NPV
-
wartość NPV wynikające z badanej zmiany
lub gdy wartości przepływów są identyczne w poszczególnym latach:
(
)
(
)
(
)
r
r
1
1
r
1
Sp
T
1
NPV
NPV
t
t
0
⋅
+
−
+
⋅
−
α
+
=
α
gdzie
(
)
(
)
A
r
r
1
1
r
1
t
t
=
⋅
+
−
+
, więc
(
)
A
Sp
T
1
NPV
NPV
0
⋅
−
α
+
=
α
i
(
)
A
Sp
T
1
b
⋅
−
=
2.
związek między NPV a wydatkami.
(
)
(
)
∑
=
α
+
−
α
−
=
n
1
t
t
x
0
r
1
K
T
1
NPV
NPV
lub gdy wartości przepływów są identyczne w poszczególnym latach:
(
)
A
K
T
1
NPV
NPV
x
0
⋅
−
α
−
=
α
GRANICA FIANANSOWEJ OPŁACALNOŚCI
Celem analizy wrażliwości jest również uzyskanie odpowiedzi na pytanie – jaki jest graniczny, dopuszczalny poziom
odchyleń, przy których NPV=0?
1.
w przypadku przychodów.
b
NPV
0
−
=
α
2.
w przypadku kosztów.
b
NPV
0
=
α
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
7
PRÓG RENTOWNOŚCI
Wielkość produkcji, przy której przychody równe są kosztom, czyli zysk=0.
Poniżej tego progu przedsięwzięcie staje się nierentowne.
Analiza progu rentowności powinna być stosowana we wstępnej fazie oceny projektów inwestycyjnych.
1.
ilościowy próg rentowności.
Oznacza taką liczbę sprzedanych produktów, przy której przychody ze sprzedaży zrównają się z poniesionymi na
ich wytworzenie kosztami.
2.
wartościowy próg rentowności.
Oznacza taki poziom przychodów ze sprzedaży, który pokrywa wszystkie koszty produkcji.
(
)
F
C
S
V
F
VC
VS
P
−
−
=
−
−
=
P
-
zysk brutto (przed opodatkowaniem)
V
-
wielkość sprzedaży w jednostce czasu
F
-
koszty stałe w jednostce czasu
VS
-
przychód brutto w jednostce czasu
VC
-
koszty zmienne w jednostce czasu
t
C
-
koszty ogółem w jednostce czasu,
F
VC
C
t
+
=
S
-
jednostkowa cena sprzedaży
C
-
jednostkowy koszt zmienny
S-C
-
jednostkowa różnica między ceną sprzedaży i kosztem zmiennym.
To część ceny sprzedaży, która przyczynia się do spłaty kosztów stałych (marża brutto).
Próg rentowności:
1.
ilościowo.
C
S
F
V
BE
−
=
2.
wartościowo (wartość minimalna sprzedaży).
S
C
1
F
S
V
P
BE
BE
−
=
⋅
=
3.
minimalny stopień wykorzystania zdolności produkcyjnej obiektu.
100
C
S
F
P
V
max
max
BE
d
−
=
max
S
-
wartość sprzedaży przy wykorzystaniu 100% zdolności produkcyjnej
max
C
-
Wartość kosztów zmiennych przy wykorzystaniu 100% zdolności produkcyjnej
lub
(
)
100
V
V
100
C
S
V
F
P
V
M
BE
M
BE
d
=
−
=
M
V
-
zdolność produkcyjna (lub poziom zaspokojenia przewidywanego popytu)
DECYZJE INWESTYCYJNE, kub_a@o2.pl
8
UWZGLĘDNIENIE INFLACJI W OCENIE PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH
Inflacja?
NIE
stopa realna
koszt pozyskania kapitału
ceny stałe
TAK
stopa nominalna
stopa rynkowa
ceny bieżące
inf
inf
m
0
r
1
r
r
r
+
−
=
0
r
-
stopa realna
m
r
-
stopa rynkowa
inf
r
-
stopa inflacji
ŚREDNI WAśONY KOSZT KAPITAŁU
∑
=
=
n
1
i
i
i
K
w
WACC
Kredyt należy opodatkować
(
)
i
i
K
w
T
1
−
!