background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

ELEMENTY INERCYJNE PIERWSZEGO RZ DU 

)

t

(

x

k

)

t

(

y

dt

)

t

(

dy

T

=

+

 

T - stała czasowa, k - współczynnik wzmocnienia 

)

s

(

kx

)

s

(

y

)

s

(

Tsy

=

+

           

)

s

(

kx

)

1

Ts

(

)

s

(

y

=

+

=

 

Transmitancja operatorowa 

sT

1

k

)

s

(

G

+

=

 

Odpowied  jednostkowa 

)

sT

1

(

s

k

h

s

+

=

              

)

t

(

1

)

e

1

(

k

h

T

t

t

=

 

 

 

 

 

 

 

 

Oznaczenie członu inercyjnego pierwszego rz du na schematach blokowych 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

h(t) 

 

Odpowied  jednostkowa elementu inercyjnego pierwszego rz du. 

background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

Odpowied  impulsowa 

sT

1

k

)

s

(

g

+

=

           

)

t

(

1

e

T

k

)

t

(

g

T

t

=

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

g(t) 

 

Odpowied  impulsowa elementu inercyjnego. 

Transmitancja widmowa 

T

j

1

k

)

j

(

G

ω

+

=

ω

;               

2

2

T

1

)

T

j

1

(

k

)

j

(

G

ω

+

ω

=

ω

 

st d 

2

2

T

1

k

)

(

P

ω

+

=

ω

;            

2

2

T

1

T

k

)

(

Q

ω

+

ω

=

ω

 

Charakterystyka amplitudowo-fazowa zaczyna si  w punkcie: 

P(0) = k            Q(0) = 0       przy     = 0 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ω 

P (

ω) 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

Q(

ω) 

ω 

 

Charakterystyka amplitudowa i fazowa 

Charakterystyka amplitudowo-fazowa ko czy si  w punkcie 

P(+

)=0, Q(+

)=0  przy  =+

 

background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

i  jest  półokr giem  o  promieniu 

2

k

r

=

  i  rodku  poło onym  na  dodatniej  cz ci 

rzeczywistej zgodnie z równaniem okr gu: 

2

2

2

r

]

b

)

(

Q

[

]

a

)

(

P

[

=

ω

+

ω

 

współrz dne  rodka: 

2

k

a

=

,   b=0 

Redukuje si  ona do półokr gu, poniewa  w całym zakresie pulsacji 

ω

0

 

składowa 

0

)

(

<

ω

Q

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Q(

ω) 

Re 

  ω 

A(

ω) 

P(

ω) 

ω=0 

Im 

   0 

2

k

ω=∞  

  

ϕ(ω) 

 

Charakterystyka amplitudowo-fazowa 

Moduł  transmitancji  widmowej  jest  równy  stosunkowi  modułów  licznika  i 

mianownika tej transmitancji 

2

2

T

1

k

)

(

A

ω

+

=

ω

 

Ten sam wzór otrzymuje si  ze wzoru 

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

T

1

k

T

1

T

k

T

1

k

)

(

Q

)

(

P

)

(

A

ω

+

=

ω

+

ω

+

ω

+

=

ω

+

ω

=

ω

 

K t fazowy 

background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

2

2

2

2

T

1

k

T

1

T

k

arctg

)

(

P

)

(

Q

arctg

)

(

ω

+

ω

+

ω

=

ω

ω

=

ω

ϕ

         

T

arctg

)

(

ω

=

ω

ϕ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

ϕ(ω) 

  

ω 

T

1

4

Π

2

Π

 

Charakterystyka fazowa 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

ω 

  A(

ω) 

 

Charakterystyka amplitudowa 

Czwórnik RC 

Dla  nieobci onego  czwórnika  RC,  po  wyznaczeniu  spadków  napi   na 

rezystancji R i pojemno ci  C  (przy zerowych warunkach pocz tkowych) otrzymuje 
si  równania: 

τ

τ

+

=

t

0

we

d

)

(

I

C

1

)

t

(

RJ

)

t

(

U

               

τ

τ

=

t

0

wy

d

)

(

I

C

1

)

t

(

U

 

background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

I(t) 

U

we

(t) 

U

wy

(t) 

 

Czwórnik RC 

Eliminuj c pr d 

sRC

1

)

0

(

RCU

sRC

1

)

s

(

U

)

s

(

U

wy

we

wy

+

+

+

=

 

Zakładaj c U

wy

(0)=0, znajdujemy transmitancj  

sT

1

1

)

s

(

U

)

s

(

U

)

s

(

G

we

wy

+

=

=

 

T - stała czasowa 

T=RC 

Zbiornik ze swobodnym wypływem cieczy 

Q

1

 

Q

2

 

 

Zbiornik ze swobodnym wypływem cieczy: 

 Q

1

 - sygnał wej ciowy - nat enie dopływu cieczy; f - sygnał wej ciowy - 

przekrój zaworu; h - sygnał wyj ciowy - poziom cieczy w zbiorniku; A - pole 

przekroju poprzecznego zbiornika 

 

background image

ELEMENTY LINIOWE UKŁADÓW AUTOMATYKI 

Elementy inercyjne pierwszego rz du 

Warunkiem stanu ustalonego jest Q

1

=Q

W stanach nieustalonych zmiany poziomu cieczy w zbiorniku mo na opisa  za 

pomoc  równania 

2

1

Q

Q

dt

dh

A

=

 

Zbiornik  ze  swobodnym  wypływem  cieczy  jest  elementem  inercyjnym 

pierwszego rz du. 

Masa wiruj ca na wale 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ω

 

 

Masa wiruj ca na wale: 

M - sygnał wej ciowy - moment obrotowy;   - sygnał wyj ciowy - pr dko  

k towa 

Z równania momentów 

ϕω

+

ω

ω

=

d

d

I

M

 

gdzie: I - moment bezwładno ci;   - współczynnik tarcia lepkiego 

otrzymujemy: 

M

1

dt

d

I

ϕ

=

ω

+

ω

ϕ

 

zakładaj c,  e: 

ϕ

=

I

T

;            

ϕ

= 1

k

  

kM

dt

d

T

=

ω

+

ω

 

Masa wiruj ca na wale jest elementem inercyjnym pierwszego rz du