Poziom cen, podaż globalna,
polityka pieniężna i fiskalna
poziom cen – przeciętna cena wszystkich dóbr
wytwarzanych w gospodarce
Poziom cen a popyt globalny
funkcja popytu makroekonomicznego – opisuje różne kombinacje
poziomu cen i dochodu realnego, gdy planowane wydatki są równe
faktycznej produkcji, przy stopie procentowej ustalonej na poziomie,
który zapewnia równowagę na rynku pieniądza
efekt realnych zasobów pieniądza – polega
na zwiększeniu popytu konsumpcyjnego, wynikającym
ze wzrostu realnej wartości zasobów pieniężnych
konsumentów
krzywa podaży globalnej – obrazuje wielkość produkcji, którą
chciałyby zaoferować przedsiębiorstwa przy każdym poziomie cen
płaca realna – jest ilorazem płacy nominalnej i poziomu cen,
informuje o ilości dóbr, które można nabyć za daną płacę nominalną
Zarejestrowana siła robocza (podaż pracy)
to liczba osób, które zarejestrowały się
jako chętne do podjęcia pracy. Jest ona
sumą liczby zatrudnionych i liczby
zarejestrowanych bezrobotnych, tj. osób
zarejestrowanych jako poszukujące pracy.
Naturalna stopa bezrobocia :
to odsetek siły roboczej obejmujący
bezrobotnych w warunkach równowagi na
rynku pracy. Są oni dobrowolnie
bezrobotni, gdyż nie chcą podjąć pracy
przy płacy realnej zapewniającej
równowagę.
Bezrobocie przymusowe
obejmuje osoby skłonne podjąć pracę
przy danej płacy realnej, lecz nie mogące
jej znaleźć.
Iluzja pieniądza
występuje wtedy, kiedy ludzie nie
odróżniają wielkości nominalnych
od realnych
załóżmy, że wszystkie ceny i płace się
podwajaj. Jeżeli wskutek wzrostu płac
nominalnych przedsiębiorstwa ograniczają
zatrudnienie, to ulegają one iluzji pieniądza.
W rzeczywistości płace realne nie uległy
zmianie.
Krzywa podaży globalnej AS (ang. agregate supply)
:
obrazuje wielkość produkcji, którą przy
każdej cenie przedsiębiorstwa są skłonne
wytworzyć. W modelu klasycznym nie
występuje iluzja pieniądza, a płace
nominalne są elastyczne. Wielkość
produkcji nie zależy zatem od cen, a
krzywa podaży globalnej przebiega
pionowo na poziomie produkcji
potencjalnej.
W modelu klasycznym zmiana
nominalnej podaży pieniądza
prowadzi do identycznej zmiany
procentowej płac nominalnych i
cen. Realna podaż pieniądza,
stopa procentowa, produkcja,
zatrudnienie i płace realne
pozostają nie zmieniona
W modelu klasycznym zwiększenie
wydatków państwa o określoną kwotę
powoduje wyparcie identycznej kwoty
wydatków prywatnych. Sprawia to, że
popyt globalny pozostaje na nie
zmienionym poziomie produkcji
potencjalnej.
Ekonomia podażowa jest teoretycznym
uzasadnieniem polityki gospodarczej,
której celem nie jest pobudzanie popytu
globalnego, lecz stymulowanie globalnej
podaży.