XML

dr inż. Wioleta Szwoch

Katedra Inteligentnych Systemów

Interaktywnych

2

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Ustandaryzowany język znaczników

• GML

– 1969 E.Mosher, R.Lorie, Ch. F. Goldfarb
– pierwszy język znaczników

• Standard General Markup Language (SGML)

– standard ISO (1986) wymiany i przechowywania danych
– pełna separacja struktury dokumentu od sposobu

prezentacji

– znakowanie nie implikuje stylu prezentacji
– zestaw znaczników definiowany w odrębnej deklaracji

DTD

3

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

• Rozszerzalny

– wykorzystywane w dokumencie

elementy języka, znaczniki, projektowane są
przez użytkownika

• Język

– dokument budowany jest zgodnie z

określonymi zasadami składni,

• Znaczników

– dokument budowany jest w

oparciu o znaczniki

XML - eXtensible Markup Language

Rozszerzalny Język Znaczników

4

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML (

Extensible Markup Language

)

• 10 II 1998 r XML 1.0
• metajęzyk

• rozszerzalny, sformalizowany

• opracowany z myślą o zastosowaniu w Internecie

5

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML (

Extensible Markup Language

)

• standard otwarty
• nie jest licencjonowany
• język tekstowy
• elastyczny
• sam się opisuje
• kontekstowy

6

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML (

Extensible Markup Language

)

• niezależny od platformy
• hierarchiczny
• sformalizowany
• oddzielenie treści od prezentacji
• możliwość zróżnicowanej prezentacji
• modułowy

7

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Typowe zastosowania

• Tworzenie stron internetowych

– strony specjalistyczne, komunikacja mobilna WML,

XHTML

– potrzeba większej formalizacji informacji, dalsze jej przetwarzanie

• Opis zasobów

– wyszukiwanie informacji, deskryptory zasobów

• RDF (

Resource Description Framework

), OWL (

Web Ontology Language

)

• WSDL (

Web Services Description Language

)

język opisu usług sieciowych

• Reprezentacja informacji semistrukturalnej

– informacja mająca zmienną, słabo ustaloną strukturę
– złożone dokumenty tekstowe

8

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Typowe zastosowania

• Multimedia

– zapis informacji multimedialnej – SVG
– sterowanie przetwarzaniem informacji multimedialnej SMIL,

Voice-ML

• Specjalistyczne struktury danych

– do przekazywania informacji naukowej, ekonomicznej itp. w

społeczności specjalistów z danej dziedziny

• Bazy danych

– XML warstwą pośrednią pomiędzy bazami danych a serwisami

internetowymi

9

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Typowe zastosowania

• Komunikacja w sferze publicznej

– wymiana danych między urzędem a obywatelem/przedsiębiorstwem

• Elektroniczna wymiana danych i dokumentów (EDI)

– biznes, handel elektroniczny
– bezpieczeństwo dokumentów XML – XML Signature, XML

Encryption

• Konfiguracja oprogramowania

– format zapisu plików konfiguracyjnych

• Protokoły komunikacyjne

– SOAP, XML-RPC

10

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Wady XML

• niedostatki implementacji standardów XML-owych
• rozwlekłość zapisu
• problemy z wydajnością przetwarzania

– rozwlekłość zapisu
– stosowanie uniwersalnych narzędzi

• ograniczenia wynikające z hierarchicznej struktury danych

– w strukturach takich w naturalny sposób przedstawić można

jedynie jeden typ powiązań pomiędzy dwoma typami obiektów

11

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Dokument XML

dokument

dokument

XML

XML

Deklaracje

Deklaracje

typu

typu

dokumentu

dokumentu

DTD

DTD

Arkusze

Arkusze

stylów XSL

stylów XSL

(XSL FO

(XSL FO

XSLT)

XSLT)

Schematy

Schematy

XML

XML

Schema

Schema

Bazy

Bazy

odsyłaczy

odsyłaczy

XLink

XLink

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

fragmentów

fragmentów

dokumentu

dokumentu –– XPath

XPath

12

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

Dokument XML

• W deklaracji należy określić:

– wersję języka XML (version)
– opcjonalnie

• rodzaj kodowania znaków (encoding)

– UTF-8; UTF-16; ISO-8859-1; ISO-8859-2; windows-1250

• przetwarzanie zewnętrznych DTD (standalone)

<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1" standalone="yes"?>

<person>

Definicja dla osoby

<FirstName>Anna</FirstName>

<LastName>Kowalska</LastName> z mieszaną zawartością

</person>

13

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML - składniki dokumentu

• Elementy
• Atrybuty
• Deklaracje
• Encje
• Instrukcje przetwarzania

14

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML - elementy

• Podstawowe pojęcie - określa znaczenie treści informacji

<nazwisko> Kowalski Jan </nazwisko>

• Rozróżnianie dużych i małych liter

• Nazwa znacznika może zawierać:

– litery, cyfry
– - . (nie na początku)
– _ : (może być na początku)

15

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML - elementy

• Rodzaje zawartości elementów

– elementy
– zawartość tekstowa
– zawartość mieszana

• Element pusty

<odsylacz href=‘http://www.wp.pl’ />

<odsylacz href=‘http://www.wp.pl’> </odsylacz>

16

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML - hierarchia elementów

komputer

komputer

monitor

monitor

urz_zewn

urz_zewn

urz_wewn

urz_wewn

myszka

myszka

klawiatura

klawiatura

obudowa

obudowa

ram

ram

dysk

dysk

dysk

dysk

.

.

.

korzeń

<komputer> <monitor>

LCD

</monitor> </komputer>

17

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

XML - atrybuty

• Wg standardu kolejność atrybutów dowolna
• W jednym elemencie tylko różne nazwy atrybutów
• Ograniczenia na nazwę atrybutu jak przy

elemencie

<nazwisko panienskie=”nie”>

Kowalski

</nazwisko>

18

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

18

XML - deklaracje

• <!NAZWA_DEKLARACJI ...>

• <!zbior_deklaracji
[

<!deklaracja1>
<!deklaracja2>

]>

• deklaracje podstawowe

– komentarze <!-- treść komentarza -->
– sekcje CDATA

<![CDATA[tekst]]>

• deklaracje wykorzystywane w DTD

– <!DOCTYPE ...> <!ATTLIST …>

…

19

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

19

XML - encje

• podział dokumentu na mniejsze części
• zastosowanie

– ta sama informacja używana wielokrotnie
– informacja jest częścią dużego dokumentu
– informacja zawiera dane nie przetwarzane przez XML

• podział

– encje wewnętrzne
– encje zewnętrzne
– encje parametrów

20

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

20

XML - instrukcje przetwarzania

• zawierają informacje potrzebne programom

przetwarzającym XML

<?aplikacjadocelowa instrukcjaprzetwarzania ?>

• pozwalają na umieszczenie w dokumencie XML

fragmentów innych języków

<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="podroz.xslt"?>

<?php

mysql_connect(”baza.pl”, ”kowalski”, ”hasło”);

mysql_close()

?>

21

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

21

Poprawność dokumentu

• dokument dobrze uformowany (well-formed)

Parser

dokument

XML

Dokument

dobrze

uformowany

Dokument

niepoprawnie

uformowany

22

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

22

Poprawność dokumentu

• dokument poprawny strukturalnie (valid

document)

• dokument dobrze uformowany (well-formed)

Parser

dokument

XML

reguły

DTD,

Schema

Dokument

poprawny

strukturalnie

Dokument

niepoprawny

strukturalnie

Poprawność dokumentu

Dobrze uformowany
(ang. well-formed)
• jeden element główny –

korzeń

• wszystkie znaczniki

pozamykane

• wartości atrybutów ujęte w

cudzysłowy lub prawe
apostrofy

• zakresy znaczników sie nie

przecinają

• …

Prawidłowy (ang. valid)

• jest „dobrze uformowany”
• posiada definicje

dokumentu (DTD, XML
Schema, . . . )

• zawartość zgodna z

definicją dokumentu

Wioleta Szwoch, Katedra Inteligentnych Systemów Interaktywnych, WETI, PG

23