Czy warto nie płacić za radio w pojeździe firmowym?
Abonament
za kółkiem
Trudno wyobrazić sobie współczesne auto bez odbiornika
radiowego. Większość samochodów do firm jest zamawianych
w wersjach standardowych zawierających to miłe dla ucha
udogodnienie, nierzadko wzbogacone o możliwość odtwarzania
płyt kompaktowych. Coraz więcej pojazdów klas wyższych zostaje
również doposażonych telewizorem. O ile jednak instalację tego
odbiornika w środku lokomocji należy traktować jako nowinkę
techniczną i atrakcję dla nielicznych, o tyle obowiązków związanych
z użytkowaniem radia samochodowego nie można bagatelizować.
■
■
Mateusz Baran,
prawnik w kancelarii
Accreo Legal
Za korzystanie z radioodbiornika zainstalowa-
nego w samochodzie należy opłacać abona-
ment radiowy. W 2012 r. miesięczny abona-
ment z tytułu korzystania z radioodbiornika
wynosi 5,50 zł (5,65 zł w 2013 roku). Pozornie
niedużo, lecz jeśli przemnożymy to przez liczbę
aut w naszej flocie, to pytanie „czy naprawdę
muszę płacić?” samo ciśnie się na usta. Przy-
kładowo mając 100 pojazdów w przyszłym roku
zapłacimy w sumie 6780 zł, co daje przy cenie
5,85 zł prawie 1160 litrów paliwa, które biorąc
pod uwagę spalanie 7 l/100 km starczy na po-
nad 16 500 kilometrów. Przy obecnym dążeniu
do oszczędności kwota nie do pogardzenia.
Masz
= słuchasz = płacisz
Kwestie abonamentu radiowo-telewizyjne-
go reguluje ustawa o opłatach abonamento-
wych. Przepisy ustawy jasno określają, że za
używanie odbiorników radiofonicznych oraz
telewizyjnych trzeba uiszczać stosowne na-
leżności. Ustawa wprowadza domniemanie,
zgodnie z którym osoba, posiadająca odbior-
nik (w stanie umożliwiającym natychmiasto-
wą możliwość skorzystania z niego) używa to
urządzenie. Tak więc przez sam fakt posia-
dania w wybranej przez firmę (lub też osobę
indywidualną) samochodzie, w którym wybra-
no wersję wyposażenia posiadającą między
innymi radioodbiornik lub dokupienie sprzętu
„grającego” oddzielnie, jesteśmy zobowiązani
do uiszczania abonamentu.
Odbiorniki radiowe, również te zainstalowane
w pojazdach, podlegają rejestracji w placów-
kach Poczty Polskiej. Zgłoszenia należy doko-
nać w terminie 14 dni licząc od dnia wejścia
w posiadanie sprzętu (zainstalowania od-
biornika). Obowiązek uiszczania abonamentu
radiowego powstaje z pierwszym dniem mie-
siąca następującego po miesiącu, w którym
dokonano rejestracji odbiornika (np. jeśli
zainstalujemy go i zarejestrujemy we wrze-
śniu, to pierwszą wpłatę powinniśmy uiścić
w październiku). Abonament należy opłacać
z góry do 25. dnia danego miesiąca. Możliwe
jest również wydanie większej kwoty „z góry”,
za dłuższe okresy (kwartalne, roczne, itd.) co
wiąże się z uzyskaniem niewielkiej bonifikaty.
Za
telefon nie płacimy
Obowiązek opłacania abonamentu ciąży na
użytkowniku samochodu. Niezależnie za-
tem od tego, czy pojazdy stanowią własność
przedsiębiorcy czy też są one leasingowane,
to przedsiębiorca, który z nich korzysta, zobo-
wiązany jest uiszczać stosowne kwoty związa-
ne z posiadaniem radia.
Minister Kultury Bogdan
Zdrojewski odpowiadając
w dniu 10. stycznia
2011 roku na zapytanie
poselskie, wskazał, że
na dzień odpowiedzi
należności abonamentowe
udało się wyegzekwować
od zaledwie 6 dłużników.
Jeśli udostępniony pracownikowi pojazd nie
posiada zainstalowanego radioodtwarzacza,
zaś będzie on korzystał z prywatnego odbior-
nika, wówczas to sam zatrudniony zostanie
zobowiązany do rejestracji urządzenia i opła-
cania abonamentu za korzystanie z niego.
Przedsiębiorca musi jednak dopilnować by
kierujący samochodem dokonał rejestracji
radia. W przeciwnym razie to na pracodawcy
Kara za niezarejestrowanie odbiornika jest
równa 30-krotności miesięcznego abonamentu
- w 2012 roku wynosi ona 165 zł.
50
www.fab.com.pl
Finanse
będzie ciążył obowiązek wykazania, że sprzęt
zamontowany w środku lokomocji jest prywat-
ną własnością użytkownika auta. Obowiązek
abonamentowy nie dotyczy radioodtwarzaczy
wbudowanych w telefony komórkowe czy ta-
blety, wedle Krajowej Rady Radiofonii i Telewi-
zji urządzeń wielofunkcyjnych (których główne
przeznaczenie jest inne niż radioodbiornika)
nie można traktować jako odbiorników w ro-
zumieniu ustawy.
Samochód
a „wielofunkcyjność”
Głównym przeznaczeniem pojazdu jest co
prawda umożliwienie przemieszczania się,
jednak uznanie auta za „urządzenie wielo-
funkcyjne” byłoby dość karkołomne. Zwy-
kle bowiem radioodbiornik samochodowy
można wymontować bez większej ingerencji
mechanicznej (radioodbiornik jest osobnym
urządzeniem). Co prawda, pewne argumenty
przemawiające za uznaniem środka lokomocji
za „urządzenie wielofunkcyjne” dostrzeżemy
w przypadku modeli, w których radioodbior-
nik jest częścią deski rozdzielczej auta lub też
pozostaje zintegrowany z komputerem po-
kładowym, zwłaszcza, jeśli producent nie ma
w swojej ofercie modelu w wersji niewyposa-
żonej w radioodbiornik. Niemniej, dopóki taka
interpretacja nie zostanie potwierdzona przez
KRRiTV należy traktować ją wyłącznie w kate-
goriach teoretycznych.
Oddanie samochodów w najem nie zwal-
nia z obowiązku opłacania abonamentów za
radioodbiorniki w nich zainstalowane. Do
przedsiębiorców prowadzących działalność
związaną z wynajmem pojazdów, raczej moż-
na odpowiednio zastosować wnioski płynące
z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administra-
cyjnego w Warszawie dotyczącego hotelarzy.
WSA stwierdził, że w przypadku hoteli radio-
odbiorniki stanowią jedynie element wyposa-
żenia wynajmowanego pokoju, a skoro tak, to
nie radia, a pokoje są przekazywane gościom.
Również w przypadku najmu auta dochodzi
do przekazania kompletnego pojazdu, nie zaś
samego radioodbiornika. Konsekwentnie, wy-
najmujący nie może zwolnić się z obowiązku
opłacania abonamentu twierdząc, że przeka-
zuje radioodbiorniki najemcom.
Listonosz
skontroluje…
Uprawienia kontrolne w zakresie opłacania
abonamentu radiowo-telewizyjnego nadano
Poczcie Polskiej (dokładnie Centrum Obsługi
Finansowej, będące jednostką organizacyjną
Poczty Polskiej; dalej: COF). Upoważnieni pra-
cownicy, legitymując się upoważnieniem mają
prawo skontrolować czy obowiązek płacenia
abonamentu radiowo-telewizyjnego jest rze-
czywiście realizowany.
Upoważnienie do przeprowadzania kontroli
jest ważne tylko rok (z możliwością przedłuże-
nia), dlatego, gdy kontroler zapuka do naszych
drzwi, warto w pierwszej kolejności sprawdzić
ważność tego pozwolenia. Można odmówić
również wpuszczenia do budynku osoby chcą-
cej sprawdzić uiszczanie opłat. W takim przy-
padku, kontroler sporządzi stosowny protokół,
wskazując przyczynę odmowy.
...zagrozi karą...
Kara za niezarejestrowanie odbiornika jest
równa 30-krotności miesięcznego abonamen-
tu (w 2012 roku to 165 zł). Wniesienie opłaty
karnej nie zwalnia jednak z obowiązku uregu-
lowania zaległego abonamentu wraz z odset-
kami za zwłokę. Jeśli upoważniony pracownik
COF stwierdzi niezarejestrowanie odbiornika,
w drodze decyzji nakaże rejestrację odbiornika
oraz ustali opłatę za używanie niezarejestro-
wanego radioodbiornika. Od decyzji przysłu-
guje odwołanie.
O ile kontrole prywatnych mieszkań są raczej
mało prawdopodobne, o tyle w przypadku
przedsiębiorców zdarzają się częściej. Dodat-
kowym czynnikiem motywującym Pocztę Pol-
ską do działania jest fakt, że połowa opłaty
karnej za używanie niezarejestrowanego ra-
dioodbiornika stanowi jej dochód. W przypad-
ku zamiaru przeprowadzenia kontroli przedsię-
biorcy, zastosowanie znajdą przepisy ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej do-
tyczące kontroli prowadzenia działalności
gospodarczej. Co do zasady zatem, organ
sprawdzający zobowiązany jest powiadomić
przedsiębiorcę o zamiarze wszczęcia tego typu
działania.
Jest to bardzo ważne, ponieważ jeśli kontrola
zostanie przeprowadzona z istotnym narusze-
niem przepisów, zgromadzony w jej trakcie
materiał dowodowy nie może zostać wykorzy-
stany w postępowaniu. Jak wskazano wyżej,
ustawa wprowadza domniemanie używania
odbiornika, jednak brak w ustawie domniema-
nia jego sprawności. W praktyce oznacza to,
że kontrolujący musi ustalić nie tylko fakt po-
siadania radioodbiornika, ale również zbadać
czy urządzenie jest sprawne.
…a Urząd Skarbowy
(nie)wyegzekwuje…
Zaległy abonament oraz opłata karna
podlegają ściągnięciu według przepisów
o egzekucji w administracji. Uprawnienie
do wystąpienia o wszczęcie egzekucji przy-
sługuje kierownikowi COF, zaś prowadzić ją
mają urzędy skarbowe. W praktyce podcho-
dzą one jednak dość niechętnie do ściągania
należności abonamentowych. Wskazują bo-
wiem na niespełnienie wymogów formalnych
przez tytuły wykonawcze wystawione przez
Pocztę Polską oraz brak podstaw prawnych
do egzekwowania należności wynikających
z ustawy o opłatach abonamentowych.
Minister Kultury Bogdan Zdrojewski odpo-
wiadając w dniu 10. stycznia 2011 roku na
zapytanie poselskie, wskazał, że na dzień
odpowiedzi należności abonamentowe uda-
ło się wyegzekwować od zaledwie sześciu (!)
dłużników.
Radioodtwarzacz
stanowi standardowe
wyposażenie w bardzo
wielu samochodach
kupowanych przez firmy.
chętnie pomożemy!
Inspiracją do podjęcia tematu płacenia
abonamentu za radioodbiornik w samo-
chodzie był telefon jednego z naszych
Czytelników. Jeśli nurtują Państwa inne
sprawy dotyczące prawa, polityki floto-
wej, przepisów drogowych, zarządzania
autami firmowymi, paliwa. GPS-ów, aut,
itp., zachęcamy do kontaktu – chętnie
pomożemy – na łamach lub też poza
nimi. Prosimy pisać na adres info@fab.
com.pl lub telefonować 61 892 63 79.
www.fab.com.pl
51
Finanse