FARMAKOTERAPIA W
FARMAKOTERAPIA W
STANACH NAGŁYCH
STANACH NAGŁYCH
STANACH NAGŁYCH
STANACH NAGŁYCH
WG WYTYCZNYCH EUROPEJSKIEJ RADY DS.
RESUSCYTACJI 2005
1
W stanach nagłych – ostrych stanach zagrożenia życia – najistotniejsze znaczenie ma
zapewnienie podstawowych
czynności życiowych wg zasady ABC oraz niedopuszczenie do pogorszenia
stanu
zdrowia poprzez
natychmiastowe leczenie objawowe i przyczynowe powstałych zaburzeń.
Szpitalny
Oddział Ratunkowy jest miejscem, gdzie kontynuuje się, rozpoczętą przez zespoły wyjazdowe
pogotowia ratunkowego, terapię ostrych stanów zagrożenia życia. Bardzo często w takich sytuacjach
pierwszeństwo mają zabiegi ratujące życie (udrożnienie dróg oddechowych i utrzymanie ich drożności,
zapewnienie odpowiedniej wentylacji płuc, masaż pośredni serca, odbarczenie odmy opłucnej czy
tamponady osierdzia).
Jednym z podstawowych elementów postępowania w stanach nagłych jest farmakoterapia.
Zasadą jest podawanie silnie i szybko działających leków najczęściej drogą dożylną. W wybranych
sytuacjach wykorzystuje się inne drogi ( dotchawicza, doszpikowa).
Proponujemy ujednolicenie farmakoterapii stanów nagłych tak, aby zespół lekarzy i
pielęgniarek pracujących w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym znalazł w przedstawionym
wykazie
leków te, które są niezbędne do zastosowania w określonej sytuacji klinicznej.
leków te, które są niezbędne do zastosowania w określonej sytuacji klinicznej.
Wybór konkretnego leku, jego dawka , sposób podania ( bolus, wlew ciągły) zależy od decyzji
lekarza
podjętej po ocenie stanu chorego ( wywiad, badanie przedmiotowe, badania dodatkowe) i
postawieniu rozpoznania.
W opracowaniu nie uwzględniono osobno tlenu jako leku rozumiejąc, że w każdym stanie
nagłym podaje się choremu do oddychania wysokie stężenia tlenu przez maskę tlenową (także Venturiego),
wąsy tlenowe, cewnik donosowy czy rurkę intubacyjną.
2
DROGI PODAWANIA LEKÓW W RESUSCYTACJI
1.
śyły obwodowe :najczęściej wykorzystywana droga podawania leków :
-
żyły przedramienia, żyła odłokciowa, żyła szyjna zewnętrzna
-
przez żyłę odłokciową można wprowadzić cewnik do żyły centralnej
-
po podaniu leku należy podać 20 ml płynu ( woda do wstrzyknięć, sól fizjologiczna), co skraca czas
dotarcia leku do głównych tętnic
-
NIE podawać leków reanimacyjnych do żył nadgarstka i dłoni: leki słabo przenikają do krążenia
centralnego
2.
śyły centralne: żyła szyjna wewnętrzna, podobojczykowa
-
uzyskuje się najwyższe stężenia leku po ich podaniu do żyły centralnej
-
wykorzystuje się ewentualnie już istniejącą drogę
-
wykorzystuje się ewentualnie już istniejącą drogę
-
żyła centralna jest optymalną drogą podania leków podczas resuscytacji: wymaga to przerwania czynności
reanimacyjnych, istnieje niebezpieczeństwo odmy i krwiaka opłucnej, szczególnie przy leczeniu
trombolitycznym, trudno zachować zasady aseptyki
-
przy braku odpowiedniego sprzętu i wyszkolonego personelu kaniuluje się żyły obwodowe
3.
Droga dotchawicza przez rurkę intubacyjną
-
szczególnie wykorzystywana przy trudnościach w uzyskaniu dostępu do żyły
-
leki stosowane dotchawiczo: adrenalina, atropina, lidokaina, , nalokson
-
podaje się 2-3 razy większą dawkę niż przy podaniu dożylnym rozpuszczoną w 10 ml soli fizjologicznej
lub wody do wstrzyknięć po podaniu dotchawiczym należy wykonać 5 sztucznych oddechów 3
4. Droga doszpikowa
-
szczególnie wykorzystywana u małych dzieci przy braku dostępu do żyły
-
doszpikowo można podawać wszystkie leki i płyny
-
miejsce wkłucia : bliższa przednioprzyśrodkowa część piszczeli 2 cm poniżej wyniosłości
piszczelowej
5
5..
NIE
NIE podaje
podaje się
się w
w czasie
czasie resuscytacji
resuscytacji leków
leków podskórniei
podskórniei domięśniowo
domięśniowo
6
6..
NIE
NIE podaje
podaje się
się leków
leków do
do żyły
żyły udowej,
udowej, chyba
chyba że
że założono
założono cewnik
cewnik sięgający
sięgający powyżej
powyżej
przepony
przepony
7
7..
NIE
NIE podaje
podaje się
się leków
leków dosercowo
dosercowo :: możliwość
możliwość uszkodzenia
uszkodzenia tętnicy
tętnicy wieńcowej,
wieńcowej, podania
podania
leku
leku do
do mięśnia
mięśnia sercowego,
sercowego, wytworzenia
wytworzenia odmy
odmy opłucnowej,
opłucnowej, krwiaka
krwiaka opłucnej
opłucnej czy
czy
leku
leku do
do mięśnia
mięśnia sercowego,
sercowego, wytworzenia
wytworzenia odmy
odmy opłucnowej,
opłucnowej, krwiaka
krwiaka opłucnej
opłucnej czy
czy
krwiaka
krwiaka osierdzia
osierdzia;; konieczność
konieczność przerwania
przerwania czynności
czynności reanimacyjnych
reanimacyjnych (masażu
(masażu serca
serca ii
wentylacji)
wentylacji)
4
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
epinefryna
Inj.Adrenalini 0,1%
amp
1 mg=1ml
1 mg co 3 min
atropina
Atropinum
sulfuricum
amp
1 mg=1ml
3 mg jednorazowo
amiodaron
Cordarone
amp
150 mg= 3 ml
300 mg w 20 ml
5
%
glukozy
przez 1-2 min
LEKI STOSOWANE W RESUSCYTACJI wg wytycznych
Europejskiej Rady ds. Resuscytacji 2005
przez 1-2 min
lidocaina
Lignocainum
HCl
2%
1%
amp
2 ml
20 ml
1 ml=20 mg
1 ml=10 mg
1-1,5 mg/kg ,
śr.100mg,
nast. wlew ciągły 2-
4 mg/ min
wodorowęglan
sodu
NaHCO3 8,4%
amp
20 mEq=20 ml
1 ml=1 mmol
1 mmol/kg, nast.
0,5 mmol/kg co 10
min
magnez
20% MgSO4
amp
10 ml=2g
1-2 g w 100 ml soli
fizjologicznej przez
1-2 min
wazopresyna
Pitressin
amp.
10j.=0,5 ml
20j.=1 ml
40 j.jednorazowo
5
UWAGI
Podczas resuscytacji zawsze pierwszeństwo mają czynności ABC ( udrożnienie dróg
oddechowych, sztuczne oddychanie, masaż pośredni serca , ew. defibrylacja elektryczna).
Cele farmakoterapii w resuscytacji :
-
poprawa ukrwienia narządów podczas akcji reanimacyjnej (szczególnie OUN)
-
ułatwienie defibrylacji elektrycznej
-
zapobieganie komorowym zaburzeniom rytmu (nawrotom migotania komór)
-
zapobieganie komorowym zaburzeniom rytmu (nawrotom migotania komór)
-
zwiększenie pobudliwości i przewodzenia w bradyasystolii lub asystolii
-
wyrównanie zaburzeń metabolicznych
6
1. Adrenalina:
-
działa pobudzająco na receptory alfa1 i alfa2 oraz beta1 ibeta2
-
działanie adrenaliny powoduje wzrost oporu obwodowego, zapobieganie zapadaniu żył, wzrost ciśnienia
rozkurczowego w aorcie oraz zwiększenie przepływu mózgowego i wieńcowego, a także wzrost siły skurczu mięśnia
sercowego, poprawę przewodzenia i automatyzmu w układzie bodżcoprzewodzącym serca i zwiększenie amplitudy
migotania komór
-
stosowana w: migotaniu komór, aktywności elektrycznej bez tętna oraz w asystolii
-
dawkowanie : 1 mg co 3 min
-
poprzednio stosowane były zwiększane dawki : 1mg, następnie 3 mg, następnie 5 mg oraz duże dawki: 0,1
mg/kg (śr.5-10 mg) co 3 min – obecnie takie dawkowanie nie jest polecane
-
działania uboczne po przywróceniu spontanicznej czynności serca: tachykardia, zaburzenia rytmu,
obkurczenie naczyń nerkowych, wzrost zużycia tlenu przez mięsień sercowy
2.
Atropina
2.
Atropina
-
ma działanie parasympatykolityczne : blokuje pobudzenie nerwu błędnego
-
działanie polega na zwiększeniu częstości pobudzeń zatokowych i poprawie przewodnictwa i automatyzm
układu bodżcoprzewodzącego
-
stosuje się ją w przypadku aktywności elektrycznej bez tętna ( dawniej: rozkojarzenie elektromechaniczne) i
asystolii
-
najbardziej skuteczna przy zatrzymaniu krążenia z powodu pobudzenia nerwu błędnego ( zatrzymanie
odruchowe)
-
dawkowanie : jednorazowo 3 mg dożylnie
-
uwaga! Dawka mniejsza niż 0,5 mg może spowodować paradoksalną bradykardię
-
działania uboczne po przywróceniu spontanicznej czynności serca: tachykardia (przewaga współczulna) z
arytmią) , suchość w jamie ustnej, zaburzenia akomodacji oczu
7
3
Amiodaron
-
lek pierwszego rzutu w migotaniu komór opornym na defibrylację
-
dawkowanie 300 mg = 2 amp rozpuszczone w 20 ml 5% glukozy w powolnym wstrzyknięciu przez 1-2 minuty
po trzech defibrylacjach
4.
Lidokaina
-
stosowana w migotaniu komór opornym na defibrylację, jeśli niedostępny jest amiodaron
- zmniejsza pobudliwość komórek mięśnia sercowego, tłumi ektopowe komorowe
zaburzenia rymu, podwyższa próg migotania komór
zaburzenia rymu, podwyższa próg migotania komór
-
działanie: stabilizuje błony komórkowe, zmniejsza szybkość depolaryzacji, obniża próg defibrylacji
-
dawkowanie : 1-1,5 mg/kg w bolusie (średnio 100 mg) , następna dawka po 8-10 min 0,5 mg/kg (średnio 50 mg)
tak, aby nie przekroczyć 3 mg/kg; po powrocie spontanicznego krążenia wlew ciągły 2-4 mg/min
-
1 ml 2% lidokainy = 20 mg
-
5 ml 2% lidokainy = 100 mg
8
5.
Wodorowęglan sodu
-
istnieją kontrowersje co do stosowania wodorowęglanów w resuscytacji
-
stosowany, gdy zatrzymanie krążenia trwa > 5 min, gdy resuscytacja krążeniowo – oddechowa przedłuża się
ponad 10 min
-
zalecane stosowanie przy uprzednio istniejącej kwasicy metabolicznej, hiperkaliemii, zatruciu lekami ,
antydepresyjnymi trójcyklicznymi
-
dawkowanie : 1 mmol/kg (50mol ), następne dawki co 10 min 0,5 mmol/kg
-
1 ml 8,4% NaHCO3 = 1 mmol
-
konieczność zapewnienia skutecznej eliminacji CO2 ( sprawna wentylacja)
-
przy przedawkowaniu – możliwa alkaloza metaboliczna
6.
Magnez
-
szczególnie polecany przy istniejącym niedoborze magnezu
-
polecany przy długo utrzymującym się migotaniu komór i częstoskurczu Torsades de pointes
-
dawkowanie we wlewie 1-2g magnezu w 100 ml soli fizjologicznej przez 1-2 min
-
10 ml 20% MgSO4 = 2 g
9
FARMAKOTERAPIA W ZAWALE MIĘŚNIA SERCOWEGO
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
nitrogliceryna
Nitroglycerinum
Perlinganit
tabl.
amp
O,5 mg
10 mg
0,5
mg
co
5
min
podjęzykowo
5-10mikrog/min,
nast. zwiększać dawkę o 5
mikrog /min
morfina
Morphinum
sulfas
amp
10 mg
2-5 mg iv co 5-10 min
aspiryna
Aspirin
tabl
500 mg
160 - 325 mg doustnie
streptokinaza
Streptokinaza
amp
250000 j
wlew 1,5 mln j. przez 1
godz.
tkankowy
aktywator
plazminogenu
Actilyse
flakon
50 mg
15 mg w ciągu 2 min,
nast.0,75 mg/kg
przez 1
godz.
heparyna
Heparinum
amp
25000j/5 ml
bolus 80j/kg, nast. wlew 15
j/ kg / godz.
(śr. 5000 j bolus, nast. 1000
j/ godz.)
metoprolol
Beloc
amp
5 mg
trzy dawki 5 mg co 5 min,
nast. 50 mg doustnie co 6
godz
propranolol
Propranolol
amp
1 mg
0,1
mg/kg
w
trzech
dawkach co 5 min
(śr.2-2,5 mg co 5 min)
magnez
MgSO4 20%
amp
10 ml=2g
1-3 g w 100ml przez 30 min,
nast.wlew 18 g / dobę
10
UWAGI
1.
Zawał mięśnia sercowego jest stanem zagrożenia życia; ból zawałowy – w okolicy zamostkowej,
piekący, ściskający, uciskający; promieniuje do szyi, żuchwy, barku, ramienia lub łopatki, utrzymuje się
ponad 30 min, nie ustępuje po nitrglicerynie; towarzyszą mu: lęk, nudności, duszność, obfite poty
2.
Celem leczenia jest:
-
zniesienie bólu zawałowego
-
rozpuszczenie skrzepliny i zapobieganie powiększania się jej
-
ograniczenie martwicy i strefy niedokrwienia mięśnia sercowego
-
zmniejszenie obciążenia serca pracą
3.
Doraźne leczenie podejrzenia zawału serca : M O N A
Morfina
Morfina
Oxygen (tlen)
Nitrogliceryna
Aspiryna
11
1.
Stosowane grupy leków:
a)
nitraty :
nitrogliceryna - podjęzykowo : 1 tabl co 5 min do ustąpienia bólu przy zachowaniu ciśnienia
tętniczego krwi powyżej 90 mm Hg, dawka maksymalna 4 tabletki; dożylnie: 10 mikrog/ min
zwiększając co 10 min dawkę o 5-10 mikrog/min do momentu ustąpienia bólów, utrzymując
ciśnienie skurczowe powyżej 90-100 mmHg
b)
opioidy - morfina (działanie przeciwbólowe i alfaadrenolityczne)2-5 mg dożylnie co 5-10
min do momentu ustąpienia bólu; objawy uboczne morfiny: spadek ciśnienia tętniczego krwi,
depresja oddechowa; jeśli wystąpi depresja oddechowa – nalokson 0,2-0,4 mg dożylnie
c)
leki trombolityczne - powodują rozpuszczenie skrzepiliny zamykającej tętnicę wieńcową;
powinny być podane w ciągu 6 godzin od wystąpienia zawału serca(najlepiej w ciągu 1-2 godz.)
- streptokinaza : podawana we wlewie ciągłym 1,5 mln j w ciągu 1 godziny w 100
ml soli fizjologicznej ; może wywoływać reakcje uczuleniowe i obniżenie ciśnienia tętniczego
krwi
-
tkankowy aktywator plazminogenu ( Actylyse) : aktywuje przekształcenie plazminogenu
w plazminę trawiącą włóknik skrzepliny ; podaje się go wg schematu: bolus 15 mg, następnie
wlew 0,75 mg/kg przez 1 godz . Po zakończeniu podawania t-PA konieczne jest podanie
heparyny
12
Przeciwwskazania do leczenia trombolitycznego:
-
bezwzględne: czynne krwawienie (np. z przewodu pokarmowego), skaza krwotoczna,
duży uraz lub operacja neurochirurgiczna (lub duża chirurgiczna) w ciągu ostatnich
6 miesięcy, podejrzenie rozwarstwienia aorty, nowotwór lub tętniak mózgu, uczulenie
na lek trombolityczny
-
względne: resuscytacja krążeniowo – oddechowa trwająca powyżej 10 min, ciężkie, źle
kontrolowane nadciśnienie tętnicze, choroba nowotworowa z obecnością przerzutów,
udar mózgowy w wywiadzie , ciąża, nie gojące się miejsca wkłuć.
Powikłania leczenia trombolitycznego:
Powikłania leczenia trombolitycznego:
-
krwawienia szczególnie u chorych z towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą
-
krwawienia wewnątrzmózgowe
-
zaburzenia rymu serca (bradykardia zatokowa i przyspieszony rytm idiowentrykularny)
13
a)
Leki antykoagulacyjne :
-
heparyna – podawana po leczeniu trombolitycznym, zapobiega reokluzji tętnicy wieńcowej; podaje się
bolus 80j/kg dożylnie, następnie wlew 15j/kg/godz. (śr. 5000j bolus, następnie wlew 1000j/godzinę);
obowiązuje kontrola częściowego czasu tromboplastynowego (PTT) i utrzymanie jego wydłużenia 1,5 – 2,5
raza w stosunku do kontroli
- aspiryna
– lek hamujący agregację płytek, podaje się doustnie 325 mg/dobę jak najszybciej po
rozpoznaniu zawału, równolegle z leczeniem trombolitycznym
b)
beta-blokery
: szczególnie u chorych z tachykardią i nadciśnieniem
Przeciwwskazania: astma oskrzelowa, zastoinowa niewydolność krążenia, bradykardia, blok serca, ciśnienie
skurczowe poniżej 100 mmHg.
Leki stosuje się dożylnie:
-
metoprolol
– trzy dawki po 5 mg co 5 min, po 30-60 minutach doustnie 50 mg co 6 godz. przez 2 dni,
-
metoprolol
– trzy dawki po 5 mg co 5 min, po 30-60 minutach doustnie 50 mg co 6 godz. przez 2 dni,
potem 100 mg 2 razy dziennie
-
propranolol
– 0,1mg/kg w trzech dawkach co 5 minut (śr.2-2,5 mg co 5 min), po 30 minutach 20-80 mg
co 6 godz. doustnie
-
esmolol
– selektywny betabloker o krótkim czasie działania, podawany we wlewie 200 – 300
mikrog/kg/min w leczeniu wspołistniejącego nadciśnienia i tachykardii
c)
magnez
: 20% MgSO4 10 ml = 2g ; podaje się 1-2g w 100ml przez 30 min; następnie 18g przez dobę;
działa antyarytmicznie, rozszerza naczynia; terapię magnezem należy rozpocząć przed leczeniem
trombolitycznym lub równolegle z nim
d)
inhibitory konwertazy angiotensyny
: podaje się, gdy ciśnienie skurczowe wynosi ponad 100 mmHg,
kaptopryl doustnie 6,25 mg
14
FARMAKOTERAPIA W OBRZĘKU PŁUC
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
morfina
Morphinum sulfas
amp
10 mg
2-4 mg iv co 5 min
furosemid
Furosemidum
amp
20 mg
20-40 mg,po15-30 min 40-80 mg do
dawki
150
mg
iv,
podawać
z
szybkością 20 mg/min
nitrogliceryna
Nitroglycerinum
tabl
amp
0,5 mg
10 mg
0,5 mg podjęzykowo co 5 min
10-200mikrogram/min ww wlewie
nitroprusydek sodu
Nipride
amp
50 mg
0,5-10 mikrog/kg/min
dopamina
Dopaminum
hydrochloricum
amp
200 mg
2-5-10 mikrog/kg/min
dobutamina
Dobutrex
amp
250 mg
2-15 mikrog/kg/min
norepinefryna
Levonor
amp
4 mg
2-5-12 mikrog/min
digoksyna
Digoxin
amp
0,5 mg
0,25-0,5
mg,nast.
0,2mg
co
3-
5godz.do dawki 1-1,5 mg
15
UWAGI
1.
Obrzęk płuc jest wyrazem ostrej niewydolności lewokomorowej; wymaga natychmiastowej
interwencji.
2.
Objawy obrzęku płuc: pozycja siedząca ortopnoe, duszność („ brak powietrza”), wydzielanie
pienistej, różowo podbarwionej śliny, sinica, rzężenia.
3.
Obrzęk płuc może towarzyszyć np. ostrym zaburzeniom rytmu serca, ostremu zawałowi serca,
przełomowi nadciśnieniowemu, innym chorobom serca powikłanym np. infekcją,
niewydolności nerek i in.
4.
Cele leczenia: obniżenie obciążenia wstępnego (rozszerzenie żył) oraz obniżenie obciążenia
następczego (rozszerzenie tętnic, poprawa frakcji wyrzutowej)
16
1.
Stosowane grupy leków:
-
morfina
– zmniejsza niepokój i rozszerza żyły; podawana, gdy ciśnienie skurczowe jest wyższe
niż 100 mm Hg, podaje się 2-4 mg dożylnie co 5 min; przy wystąpieniu depresji oddechowej –
nalokson 0,2-0,4 mg dożylnie
-
diutetki
: furosemid zmniejsz obciążenie wstępne szczególnie u chorych przewodnionych;
stosować, gdy ciśnienie skurczowe jest wyższe niż 100 mmHg; podawany w dawce wstępnej 20-
40 mg, po 15-30 min dawkę się podwaja do dawki 150 mg; podawać nie szybciej niż
20 mg/min
-
wazodilatory :
nitrogliceryna
rozszerza przede wszystkim żyły , polecana szczególnie u chorych z chorobą
niedokrwienną serca - podawać podjęzykowo 0,5 mg co 5 min trzy tabl , później dożylnie 10-
200 mikrog/min do obniżenia ciśnienia tętniczego poniżej 130 mmHg;
nitroprusydek sodu
rozszerza przede wszystkim tętnice, zmniejsza obciążenie następcze,
stosowany szczególnie u chorych z nadciśnieniem tętniczym; rozkłada się pod wpływem
światła,dawka wstępna 0,5 mikrog/kg/min we wlewie, dawka max.10 mikrog/kg/min
-
leki inotropowe
– stosuje się przy towarzyszącym wstrząsie kardiogennym:
dopamina
stosowana przy ciśnieniu poniżej 90 mmHg i przy skąpomoczu, stosowana we wlewie
2-5-10 mikrog/kg/min
dobutamina
poprawia pojemność minutową serca, działa inotropowo dodatnio stosuje się przy
ustabilizowanym ciśnieniu skurczowym powyżej 90 mmHg; stosowana we wlewie 2-15
mikrog/kg/min
noradrenalina
stosowana
w
przypadku
wybitnie
ciężkiego
wstrząsu
kardiogennego z ciśnieniem skurczowym poniżej 70 mmHg; dawka wstępna 2-5 mikrog/min,
zwiększa się ją do osiągnięcia ciśnienia skurczowego 90 mmHg
digoksyna
– stosowana rzadko , szczególnie przy współistnieniu migotania przedsionków z
szybką czynnością komór ; podaje się 0,25- 0,5 mg, nast. co 3-5 godz. 0,2 mg do dawki 1-1,5 mg
2.
W szczególnie ciężkich przypadkach obrzęku płuc i towarzyszącego wstrząsu kardiogennego
może wystąpić konieczność zaintubowania chorego i zastosowania oddechu kontrolowanego z
dodatnim ciśnieniem końcowowydechowym. Przy współistniejącej niewydolności nerek
konieczna może być terapia nerkozastępcza.
17
FARMAKOTERAPIA W PRZEŁOMIE NADCIŚNIENIOWYM
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
nitrogliceryna
Perlinganit
Nitro-Mack
Nitroven
amp
tabl
10 mg
0,5 mg
wlew ciągły 10 mcg/min,
zwiększać
dawkę
o
5-10
mcg/min
do 100 mcg/min
nitroprusydek sodu
Nipride
amp
50 mg
wlew 0,25-1-10 mcg/kg/min
(śr.3mcg/kg/min)
hydralazyna
Nepresol
amp
25 mg
10-25 mg, po 30 min dawkę
powtórzyć
nifedypina
Cordafen
Adalat
tabl
10 mg
10-20 mg doustnie, dawkę
powtórzyć po 4 godz.
urapidyl
Ebrantil
amp
25 mg
12,5-25 mg co 15-20 min iv
lub wlew 2 mg/min
diazoksyd
Hyperstat
amp
300 mg
Bolus 50 mg co 5-10 min
wlew15-30 mg / min do
dawki 58 mg/kg(śr.600mg)
propranolol
Propranolol
amp
1 mg
1-10 mg dożylnie
labetalol
Trandat
amp
100 mg
20 mg dożylnie przez 2 min,
podwojoną
dawkę
powtarzać co 10 min do
dawki 300 mg(2-3 mg/kg)
esmolol
Brevibloc
amp
2,5 g
500
mcg/kg/min
przez
1
min,
następnie
50
mcg/kg/min,
max.wlew
długotrwały:300mcg/kg/min
18
furosemid
Furosemidum
amp
20 mg
20
mg
iv
przez
2
min
powtarzać
zwiększając
dawki co 10 min do dawki
300 mg
kaptopryl
Captopril
tabl
25 mg
12,5- 25 mg doustnie
enalapryl
Vasotec Enarenal
Enap
amp
tabl
1,25 mg
5,10,20 mg
dożylnie 1,25 mg przez 5
min, nast.2,5-5 mg co 30-60
min
tabl
5,10,20 mg
min
doustnie 2,5-10 mg
klonidyna
Catapresan
Haemiton
amp
0,15
0,15-0,3 mg iv
trimetafan
Arfonad
amp
500 mg
0,5-5 mg/min we wlewie
fentolamina
Regityna
amp
10 mg w 1 ml
2,5-5-10 mg iv lub wlew 0,5-
5 mg/ min (śr.1 mg )
19
Uwagi
1.
Przełom nadciśnieniowy – stan, w którym nadciśnienie powoduje uszkodzenie ważnych dla życia narządów
z następującymi objawami:
-
encefalopatia nadciśnieniowa
-
krwotok wewnątrzczaszkowy
-
rozwarstwienie ściany aorty
-
zawał mięśnia sercowego
-
obrzęk płuc.
W przełomie nadciśnieniowym najczęściej występuje wzrost ciśnienia powyżej 220/ 130 mmHg.
2.
Stany naglące wymagające natychmiastowego obniżenia ciśnienia ( w ciągu kilku minut) to:
-
ostra lewokomorowa niewydolność serca
-
tętniak rozwarstwiający aorty
-
tętniak rozwarstwiający aorty
-
ostra niewydolność wieńcowa
-
świeży zawał serca
-
rzucawka
-
nadciśnienie złośliwe
Ciśnienie obniża się szybko, ale stopniowo o 25% wartości wyjściowej lub do wartości 100 – 110 mmHg
3.
Stosowane grupy leków :
-
leki rozszerzające tętniczki: nitroprusydek sodu, nitrogliceryna, diazoksyd, hydralazyna
-
leki blokujące receptory adrenergiczne: alfa-blokery (fentolamina), alfa- i beta-blokery (labetalol), beta-blokery
(propranolol, esmolol
-
blokery kanału wapniowego (werapamil, nifedypina)
-
inhibitory enzymu korwentującego (enalapryl, kaptopryl)
leki moczopędne ( furosemid).
20
FARMAKOTERAPIA W STANIE PRZEDRZUCAWKOWYM
I W RZUCAWCE
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
hydralazyna
Nepresol
amp
25 mg
5-10 mg iv zwiększając
dawkę co 20 min
labetalol
Trandate
amp
100 mg
20-80 mg iv co 10-15 min
lub wlew 2-3 mg/min
siarczan magnezu
20% MgSO4
amp
2 g
4 g w bolusie przez 10
min, nast.wlew 1-3g/godz
diazepam
Relanium
amp
10 mg
5 –10 mg iv
tiopental
Thiopental
fiolki
1 g
50-100 mg iv
ketanseryna
Sufrexal
tabl
10 mg
10 mg podjęzykowo
21
FARMAKOTERAPIA W STANIE DRGAWKOWYM
(padaczkowym)
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
diazepam
Relanium
amp
10 mg
5 mg/min iv do dawki 0,25
mg/kg
midazolam
Dormicum
Midanium
amp
5 mg
0,1 – 0,3 mg/kg iv,
we wlewie ciągłym 0,9 – 11
mikrog/kg/godz
lorazepam
Lorafen
Ativan
amp
4 mg
0,1 mg/kg iv z szybkością 2
Ativan
amp
4 mg
0,1 mg/kg iv z szybkością 2
mg/min do dawki 8 mg
fenytoina
Epanutin
amp
250 mg
18 mg/kg iv z szybkością 50
mg/min do dawki 30 mg/kg
fenobarbital
Luminalum
amp
200 mg
we wlewie iv z szybkością 100
mg/ min do dawki 20 mg/kg
lidokaina
Lignocainum HCl 2 %
amp
2 ml
20 ml
iv 1 mg/kg w bolusie
nast. wlew z szybkością 2 – 4
mg/min
22
Uwagi
1.Stan padaczkowy
- czynność napadowa trwająca dłużej niż 30 minut bez odzyskania przez chorego świadomości w
tym czasie.
2.Przyczyny :
-
padaczka ( drgawki kloniczno – toniczne; uogólnione lub częściowe)
-
hipoglikemia
-
zapalenie opon mózgowych i mózgu
-
rzucawka
-
hipoksja
-
zatrucie.
3. Stosowane grupy leków:
3. Stosowane grupy leków:
a)
Benzodwuazepiny:
-
diazepam (Relanium)
-
5 mg/min iv. do dawki 0,25 mg/kg
-
lorazepam (Lorafen, Ativan)
- 0,1 mg/kg iv z szybkością 2 mg/min do dawki 8 mg
-
midazolam (Dormicum, Midanium)
- 0,1-0,3 mg/kg , następnie ciągły wlew dożylny 0,9 –11 mikrog/kg/godz
b
)Fenytoina
( lek drugiego rzutu, po 20 min bezskutecznej terapii benzodwuazepinami; nie łączyć z glukozą);
wstępna dawka 18 mg/kg iv. z szybkością max.50 mg/min. do łącznej dawki 30 mg/kg
c)
Fenobarbital (Luminal
) - we wlewie iv. z szybkością 100 mg/min. do dawki 20 mg/kg, najczęściej już po intubacji
d
) Lidokaina( Lignicainum)
– iv. 1mg/kg w bolusie, a następnie wlew z szybkością 2 – 4 mg/min
e)
ś
rodki znieczulenia ogólnego
– propofol, tiopental.
23
FARMAKOTERAPIA W ZABURZENIACH RYTMU SERCA I
ZABURZENIACH PRZEWODNICTWA
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
Wskazania
adenozyna
Adenocard
amp
6 mg
6 mg szybko dożylnie w
ciągu
1-2
sek.,
w
razie
potrzeby następna dawka
12mg
napadowa
tachykardia
nadkomorowa
werapamil
Isoptin
amp
5 mg
2,5 – 5 mg iv przez 2 min,
po 15-30 min 5-10 mg iv do
dawki 20 mg
tachyarytmia
z
wąskimi
zespołami QRS
esmolol
Brevibloc
amp
2,5 g
0,5 mg/kg w ciągu minuty,
nast. 50-200 mcg/kg/min
migotanie
i
trzepotanie
przedsionków, skok
ciśnienia
propranolol
Propranolol
amp
1 mg
0,5 – 1 mg iv powoli do
dawki 0,1 mg/kg
migotanie
przedsionków,
tachykardia nadkomor.
metoprolol
Beloc
amp
5 mg
1 – 5 mg iv.
tachykardia nadkomor.
digoksyna
Digoxin
amp
0,5 mg
0,5 – 1 mg iv, nast.0,25 mg
co 2-4 godz. do dawki1,5
mg/dobę
migotanie
przedsionków
z
szybką
akcją
komór
i
niewydolnością krążenia
24
diltiazem
Dilzem
amp
25 mg
0,25 mg/kg w bolusie przez
2 min, po 15 min 0,35 mg/kg
w bolusie, nast.ew. wlew 5-
15 mg/godz
częstoskurcz
nadkomorowy,
migotanie
i
trzepotanie
przedsionków
siarczan magnezu
20% MgSO4
amp
10 ml =
2 g
1-2 g w ciągu 2 min
nast.. 2 g we wlewie przez 1
godz.
torsades de pointes
lidocaina
Lignocainum HCl 2%
amp
2 ml
20 ml
1ml=20mg
1-1,5mg/kg,
śr.100mg, nast. wlew ciągły
2-4 mg/ min
komorowe zaburzenia rytmu,
szcz. w zawale m. sercowego,
częstoskurcz
komorowy
z
szerokimi zespołami QRS
amiodaron
Cordarone
amp
250 mg
150
mg
w
ciągu
10 częstoskurczkomorowy,
amiodaron
Cordarone
amp
250 mg
150 mg
150
mg
w
ciągu
10
minut,następna dawka 150
mg;wlew dożylny
300 mg w 100 ml glukozy
przez godz.
częstoskurczkomorowy,
nadkomorowy,
migotanie
komór,
prewencja
nawrotów
migotania
komór
po
defibrylacji
prokainamid
Procainamidum
Pronestyl
amp
500 mg
100 mg
20-30 mg/min, aż do dawki
17mg/kg
częstoskurcz
komorowy
z
szerokimi
zespołami
QRS,
częstoskurcz nadkomorowy,
atropina
Atropinum sulfuricum
amp
1 mg
0,5 mg iv co 5 min do dawki
0,03 mg/kg
bradykardia, bloki serca
izoprenalina
Isuprel
amp
1 mg
wlew ciągły
2 –10 mcg/kg/min
bradykardia,
blok
serca,
asystole
25
FARMAKOTERAPIA W STANIE ASTMATYCZNYM
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
salbutamol
albuterol
Salbutamol
0,2% aerosol
amp
0,5 mg
wziewnie,
w nebulizacji 2,5 mg co
15 min lub ciągle
orcyprenalina
metaproterenol
Astmopent
Alupent
amp
2% aerosol
0,5 mg
5 mg
1 dawka=0,75 mg
0,5 mg im lub sc
co 30 min;
dożylnie 0,25 -0,5 mg , we
wlewie 0,01-0,03 mg/min
metyloprednisolon
Solu-Medrol
amp
125 mg
500 mg
1000 mg
125 mg iv, następnie 60-
80 mg co 6 godz iv
hydrokortyzon
Hydrocortisonum
hemisuccinatum
amp
100 mg, 500 mg
4 mg/kg iv
prednizon
Encorton
tabl
1 mg; 5 mg
60 mg doustnie przez 7-10
prednizon
Encorton
tabl
1 mg; 5 mg
60 mg doustnie przez 7-10
dni
epinefryna
Adrenalina
amp
1 mg
0,3 mg podskórnie co 20
min, podaje się 3 dawki
(=0,3 ml roztworu 1:1000)
salbutamol
Salbutamol
amp
0,5 mg
0,3 mg przwz 15 min,
nast.wlew 4 mcg/min
atropina
Atropinum sulfuricum
amp
1 mg
1 mg w nebulizacj
aminofilina
Aminophylinum
amp
250 mg
dawka
nasycająca
6mg/kg,
nast.
0,5-0,9
mcg/kg/godz (300 mg iv,
nast. wlew 1 mg/kg)
magnez
20% MgSO4
amp
dożylnie 2-4 g w ciągu 20
min lub w nebulizacji100-
200mg
26
FARMAKOTERAPIA W CIĘśKICH ODCZYNACH
ANAFILAKTYCZNYCH
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
epinefryna
Adrenalina
amp
1 mg
0,3-0,5 ml roztworu 1:1000
podskórnie lub domięśniowo
co
10-20
min;
dożylnie
roztwór
1:100000(0,1ml
roztworu 1:1000 +9,9 ml soli)
przez 5-10 min
dopamina
Dopaminum
amp
200 mg
2-20 mcg/kg/min
we wstrząsie anafilaktycznym
norepinefryna
Levonor
amp
4 mg
2-5-12 mcg/kg/min
orciprenalina
Astmopent
amp
5 mg/1 ml
glukagon
Glucagon
amp
1 mg
10 mg
1 mg w 100 ml 5% glukozy z
szybkością 5-10 ml/min
10 mg
szybkością 5-10 ml/min
metylprednisolon
Solu-Medrol
amp
125 mg
500 mg,1000mg
125-250 mg iv
hydrokortyzon
Hydrocortisonum
hemisuccinatum
amp
100 mg
500 mg
250-1000mg iv
difenhydramina
Benadryl
amp
50 mg/1 ml
1 mg/kg, śr 50 mg
chlorfenamina
Chlor-Trimeton
Phenetron
Piriton
amp
10 mg
10-20 mg iv lub im
cymetydyna
Altramet
amp
200 mg
300 mg iv lub im
prometazyna
Diphergan
amp
50 mg
25 – 50 mg iv lub im
chlorpromazyna
Fenactil
amp
25 mg
50 mg
25 mg iv lub im
hydroksyzyna
Hydroxyzinum
amp
100 mg
50 –100 mg iv lub im
salbutamol
Salbutamol
aerosol
wziewnie
przy
skurczu
oskrzeli
27
UWAGI
Odczyny anafilaktyczne (mediator: IgE) i anafilaktoidalne (rzekomo anafilaktyczne) przebiegają identycznie
i są tak samo leczone doraźnie.
1.
Postacie kliniczne anafilaksji:
-
zmiany skórne: rumień, pokrzywka,
-
obrzęk naczynioruchowy
-
obturacja oskrzeli, obrzęk krtani z dusznością
-
zapalenie błony śluzowej nosa, zapalenie spojówek
-
ból brzucha, biegunka
-
uczucie zagrożenia, spadek ciśnienia tętniczego krwi
-
wstrząs anafilaktyczny
2.
Czynniki wywołujące reakcje anafilaktyczne:
-
leki –penicylina (obserwacja 30 min po podaniu leku), aspiryna
-
inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę
-
ukąszenia owadów
-
pokarmy (białko jaja, orzechy ziemne)
-
jodowe środki kontrastujące
-
kompletne białka (streptokinaza, insulina, surowica odpornościowa)
3.
Najistotniejsze znaczenie ma utrzymanie drożności dróg oddechowych i odpowiedniej wentylacji:
PO2>60 mmHg, SatO2>90%, może być konieczna intubacja, krykotyroidotomia lub krykotyroidotomia
igłowa.
28
4.
Stosowane grupy leków:
a)
Epinefryna
(Adrenalina): podawana podskórnie lub domięśniowo 0,3-0,5 ml roztworu 1:1000 co 10-20 min
(0,01 ml/kg roztworu 1:1000) ; przy spadku ciśnienia tętniczego poniżej 70 mmHg – dożylnie roztwór
1:100000 ( 0,1 ml roztworu 1:1000 + 9,9 ml soli fizjologicznej) podawać przez 5-10 min.Hamuje uwalnianie
mediatorów z bazofilów i mastocytów, przeciwdziała skurczowi oskrzeli i rozszerzeniu naczyń.
b)
Przy niskim ciśnieniu tętniczym – sól fizjologiczna:
2000 ml, dopamina, norepinefryna lub glukagon.
c)
Glukagon
– wskazany u chorych przewlekle stosujących
ββββ
-blokery – w bolusie 1 mg w 1 ml lub we wlewie
1 mg w 100 ml 5% glukozy z szybkością 5 – 10 ml/min.
d)
Beta-agoniści
wziewnie przy skurczu oskrzeli – salbutamol w aerosolu.
e)
Kortykosteroidy
: zmniejszają nasilenie i czas trwania anafilaksji.
Metylprednizolon
125-250 mg iv, nast. co 6 godz
Hydrokortyzon
250-1000 mg iv, powórnie po 6 godz.
Hydrokortyzon
250-1000 mg iv, powórnie po 6 godz.
f)
Leki przeciwhistaminowe
.
Preparaty :
-
Phenazolinum
– amp 100 mg
-
Clemastinum
– amp 2 mg
-
Diphergan ( prometazyna)
– amp 50 mg
-
Fenactil ( chlorpromazyna)
– amp 25 mg, 50 mg
-
Hydroxyzinum
– amp 100 mg
-
Benadryl ( difenhydramina)
– amp 50 mg
-
Cymetydyna ( Altramet)
amp 200 mg – bloker receptora H2.
29
FARMAKOTERAPIA W HIPOGLIKEMII
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
Glukoza 50%
40%, 20%,10%
Glucosum
amp
10 ml
jedna amp iv, w razie
potrzeby następna amp
dawka – 25 g
tiamina
Vitaminum B1
amp
100 mg
100 mg iv lub im
glukagon
Glukagon
amp
10 mg = 10 ml
przy braku dostępu do
żyły
1-2 mg domięśniowo lub
podskórnie
Glukoza 5%,
10%
Sol.Glukosi 5%,
10 %
butelka
500 ml
ciągły wlew dożylny przy
nawracającej
hipoglikemii
30
FARMAKOTERAPIA CUKRZYCOWEJ KWASICY KETONOWEJ
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
Sól fizjologiczna
Sol.
0,9%
Natrium
Chloratum
butelka
500 ml, 1000 ml
Bolus 1000 ml w ciągu 30-
60 min, następny litr w
ciągu 1-2 godz.
insulina
Insulinum
fiolka
10 ml
1 ml = 40j lub
1 ml = 80j
Dożylnie bolus 0,1-0,2 j
/kg,
następnie
wlew
dożylny
0,1
j/kg/godz.;
kontrola glikemii co 30
min
1 ml = 80j
min
Roztwór potasu
15% Kalium Chloratum
amp
1 ml 15% =
2 mEq K+
1 ml 7,5% =
1 mEq K+
1 g KCl = 13,5 mEq K
20 mEq do 1 litra, nast.
20-40 mEq do drugiego
litra
- do żyły obwodowej 10
mEq/godz.
- do żyły centralnej 20
mEq/godz.
31
FARMAKOTERAPIA HIPEROSMOLARNEJ ŚPIĄCZKI
NIEKETONOWEJ
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
Sól fizjologiczna
0,9%
Sol.
Natrium
Chloratum
buteka
500 ml, 1000 ml
u
chorych
z
niskim
ciśnieniem
krwi,
(niedobór płynów 8-12l)
Półnormalny roztwór soli
fizjologicznej
0,45% Sol.Natrii Chlorati
butelka
250ml, 500 ml
wyrównywanie niedoboru
płynów(8-12l)
z
szybkością
250-500
ml/godz., szcz. U chorych
z
nadciśnieniem
lub
z
nadciśnieniem
lub
Na>160mEq/l
insulina
Insulinum
fiolka
10 ml
1ml = 40j lub
1 ml = 80j
Bolus 10-20 j dożylnie lub
wlew
0,1j/kg/godz
do
glikemii 300 mg%
Roztwór potasu
15% Kalium Chloratum
amp
1 ml 15% =
2 mEq K+
1 ml 7,5% =
1 mEq K+
1 g KCl = 13,5
mEq K+
10-20 mEq/godz
32
SPECYFICZNE ODTRUTKI
Trucizna
Dominujący
objaw
zagrażający życiu
Odtrutka
Dawkowanie
Opioidy,
opiaty
(morfina,
kodeina, heroina)
Depresja
ośrodka
oddechowego
Nalokson(Narcan)
amp 0,4 mg
0,4
–0,8-
2-4-10
mg
dożylnie,
domięśniowo lub podskórnie
Benzodwazepiny
Depresja
układu
oddechowego i OUN
Flumazenil(Anexate)
amp 0,5 mg
0,2
mg
dożylnie,
domięśniowo,
dawki powtarzane do 1mg
Środki antycholinergiczne (leki
antydepresyjne,
Tachykardia,
bloki
serca,
pobudzenie
Polstygmina
1-2 mg dożylnie przez 5 min
przeciwwymiotne,
przeciwhistaminowe,
przeciwpsychotyczne
atropina)
psychiczne,halucy-
nacje,drgawki
Amp 0,5 mg
Dwuwęglan sodu
8,4% amp 20 ml
1-2 mEq/kg, nast. wlew 80 mEq w
1000ml z szybkością 50-100 ml/godz.
paracetamol
Nudności, wymioty
Uszkodzenie wątroby
N-acetylocysteina
ACC amp.300 mg
140 mg/kg dożylnie lub doustnie,
nast. 70 mg/kg co 4 godz.
Alkohol metylowy
Nudności, wymioty
Ból
brzucha,
zaburzenia
widzenia,
zaburzenia
świadomości
Alkohol etylowy
Tiamina 100 mg co 6 godz.
Kwas foliowy 50 mg iv co 4 godz
Doustnie
20%
alkohol
etylowy,dawka nasycająca-1g/kg
Dożylnie
10%
alkohol
w
5%
glukozie z szybkością 1ml/kg/godz
33
FARMAKOTERAPIA WE WSTRZĄSIE - LECZENIE PŁYNAMI
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
Sól fizjologiczna
0,9% Sol. Natrii Chlorati
butelka
500 ml
1000 ml
250-2000 ml we wlewie
ciągłym
Płyn Ringera
Solutio Ringeri
butelka
500 ml
początkowo 20 ml/kg, u
dorosłych 1-2 litry
Roztwór skrobii
Haes-steril 6%
Haes-steril 10%
butelka
500 ml
dawka max
20 ml/kg/dobę
Haes-steril 10%
20 ml/kg/dobę
Roztwór żelatyny
Gelafundin
butelka
500 ml
dawka max
20 ml/kg/dobę
dekstran
Dextran 40
Dextran 70
butelka
500 ml
Hipertoniczny roztwór
soli
10% Sol.Natrii
Chlorati
amp
10 ml
4 ml/kg 7,5% NaCl
34
AMINY KATECHOLOWE
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać,
dawka
Pobudzany receptor
Dawkowanie
Wskazania
Adrenalina,
epinefryna
0,1%
Sol.
Adrenalini
amp
1ml=1mg
Alfa 1,2
Beta 1,2
wlew
2-20 mcg/min
0,1-1 mcg/kg/min
resuscytacja
dz.
inotropowe
i
presyjne
,
skurcz
oskrzeli, anafilaksja
Noradrenalina,norepi
nefryna
Levonor
amp
4 mg
Alfa
Beta 1
wlew 2-20 mcg/min
0,04-0,4mcg/kg/min
lek
obkurczający
naczynia-presyjny,
inotropowy
Dopamina
Dopaminum
hydrochloricum
amp
200 mg
Alfa
Beta 1
dopaminergiczny
>10mcg/kg/min
3-10mcg/kg/min
1-3 mcg/kg/min
lek presyjny
inotropowy
zwiększa
przepływ
nerkowy
dobutamina
Dobutamine
fiolki
250 mg
Beta 1,2
Wlew
0,5-30 mcg/kg/min
lek inotropowy,
obniża opór płucny i
obwodowy
izoprenalina
Isuprel
Aludrin
amp
0,2 mg
Beta 1,2
Wlew
2-20 mcg/min
0,02-0,15 mcg/kg/min
bradyarytmie,
boki serca, rozszerzenie
oskrzeli
35
FARMAKOTERAPIA W ZATORZE TĘTNICY PŁUCNEJ
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
streptokinaza
Streptokinaza
flakon
250000 j.m.
250000j iv w ciągu 30
min,
następnie100000j/
godz/24godz.
tkankowy
aktywator
plazminogenu
Actilyse
flakon
50 mg
100 mg w ciągłym wlewie
dożylnym przez 2 godz.
plazminogenu
Actilyse
flakon
50 mg
dożylnym przez 2 godz.
heparyna
wysoko-
cząsteczkowa
Heparinum
amp
25000j / 5 ml
Bolus 5000j
( 80j/kg )
,nast.
Wlew
ciągły
1000-
1600j/godz
(18 j/kg/godz.)
36
UWAGI
1.
Zator tętnicy płucnej
- stan zamknięcia naczynia tętniczego płucnego przez materiał z zakrzepu
w układzie żylnym kończyn dolnych, miednicy.
2.
Objawy zatoru tętnicy płucnej :
-
nagła duszność
-
ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym
-
niepokój
-
kaszel
-
krwioplucie
-
tachykardia (uczucie szybkiego bicia serca)
-
omdlenie.
3.
Cel leczenia farmakologicznego :
-
rozpuszczenie skrzepliny zamykającej światło tętnicy
-
rozpuszczenie skrzepliny zamykającej światło tętnicy
-
zahamowanie tworzenia i powiększania się skrzepliny
-
utrzymanie prawidłowej wentylacji i odpowiedniego ciśnienia tętniczego krwi
1.
Stosowane grupy leków:
a)
leki trombolityczne
– szczególnie u chorych niestabilnych hemodynamicznie
-
streptokinaza
– 250000 j iv w ciągu 30 min, następnie wlew 100000j/godz przez 24 godz.
-
tkankowy aktywator plazminogenu
– 100 mg we wlewie przez 2 godz.
b)
leki przeciwzakrzepowe:
-
bezwzględne przeciwwskazania : krwawiący wrzód żołądka,
niedawny zabieg operacyjny, niedawny mózgowy incydent naczyniowy
-
heparyna
dożylnie : bolus 5000j (80 j/kg), następnie wlew dożylny 1000 – 1600 j/ godz.( 18 j/kg/godz.)
-
należy utrzymać wydłużenie PTT 1,5 – 2 razy w stosunku do wartości kontrolnej.
należy utrzymać wydłużenie PTT 1,5 – 2 razy w stosunku do wartości kontrolnej.
37
LEKI UśYWANE DO SZYBKIEGO WPROWADZENIA DO
ZNIECZULENIA
Nazwa leku
Nazwa handlowa
Postać
Dawka
Dawkowanie
lidokaina
Lignocainum
hydrochloricum
2%
amp
2 ml, 10 ml,
20 ml
1,5 mg/kg iv
atropina
Atropinum sulfuricum
amp
0,5mg, 1 mg
0.01 mg/kg
pancuronium
Pavulon
amp
4 mg
dawka
prekuraryzacyjna:0,01
mg/kg
atracurium
Tracrium
amp
50 mg
dawka
prekuraryzacyjna:0,03-
atracurium
Tracrium
amp
50 mg
prekuraryzacyjna:0,03-
0,05mg/kg
tiopental
Thiopental
fiolka
1 g
4 mg/kg
ketamina
Ketanest
fiolka
500 mg
1-2 mg/kg
midazolam
Dormicum
amp
5 mg, 15 mg
0,1 mg/kg
diazepam
Relanium
amp
10 mg
0,1-0,5 mg/kg
sukcynylocholina
Chlorsuccylin
fiolka
200 mg
1,5 mg/kg
38
WYLICZANIE ILOŚCI LEKU W MILIGRAMACH W
ZALEśNOŚCI OD PROCENTOWOŚCI ROZTWORU
REGUŁA
% roztworu x 10 = ilość miligramów leku w 1 ml tego roztworu
Przykłady przeliczania dawek wybranych leków
1 g = 1000 mg
0,1 g = 100 mg
0,01 g = 10 mg
0,001 g = 1 mg
1 mg
= 1000 mikrogramów ( mcg)
0,1 mg = 100 mcg
0,01 mg = 10 mg
0,1 % Adrenalina = roztwór 1 : 1000 = 1 mg w 1 ml
39