Krew
Funkcje:
Współtworzy środowisko wewnętrzne organizmu
Dostarcza tkankom substancje odżywcze oraz tlen,
Bierze udział w przenoszeniu hormonów i substancji biologicznie czynnych
Pełni funkcje obronne – uczestniczy w humoralnych i komórkowych reakcjach odpornościowych
Osocze
Substancja płynna zbudowana w 90% z wody
Zawiera białka, tłuszcze, substancje mineralne, węglowodany, hormony, enzymy, produkty przemiany
materii
Odgrywa rolę w procesie krzepnięcia krwi (fibrynogen, który przekształca się w włóknik – fibrynę)
W przypadku pojawienia się toksyn lub drobnoustrojów w surowicy (osocze bez włóknika) pojawiają się
swoiste przeciwciała
Komórki krwi
Erytrocyty
Bezjądrzaste, o barwie żółtozielonej; w większej ilości kolor czerwony
Odgrywają rolę w wymianie gazowej
Uczestniczą w transporcie aminokwasów, przeciwciał, toksyn oraz leków
Ich liczba i wielkość jest stała dla danego gatunku
Są dwuwklęsłymi krążkami (szersze na obwodzie, cieńsze wewnątrz)
Są elastyczne, mogą przemieszczać się przez cienkie naczynia włosowate
Otoczone cienką błoną komórkową pokrytą glikokaliksem
Błona uczestniczy w transporcie jonów oraz tlenu i dwutlenku węgla
W komórce brak organelli komórkowych
Są wrażliwe na zmiany ciśnienia osmotycznego
Powstają w szpiku kostnym czerwonym jako komórki jądrzaste, które tracą jądro komórkowe w wyniku
dalszego rozwoju
Są niszczone w śledzionie i częściowo przez komórki szpiku kostnego
Mają większą gęstość niż inne krwinki
- retykulocyty – młode erytrocyty, które mają jeszcze resztki organelli komórkowych
- anizocytoza – występowanie we krwi erytrocytów różnych wielkości ( mikrocyty, normocyty, mikrocyty)
Leukocyty
Występują we krwi, limfie i tkance łącznej luźnej
Zawierają jądro komórkowe i organelle oraz wtręty (np. ziarna glikogenu); występują w nich również czynne
enzymy
Biorą udział w procesach przemiany materii
Najczęściej mają zdolność czynnego ruchu
Pełnią funkcje odpornościowe – wychwytują i pochłaniają drobnoustroje, ciała obce i substancje szkodliwe;
uczestniczą w procesach odpornościowych
Leukocytoza – zwiększenie liczby białych krwinek; leukopenia – zmniejszenie liczby białych krwinek
Agranulocyty
– komórki o pojedynczym jądrze, niezawierające ziarnistości; mają zasadochłonną cytoplazmę
Monocyty
– duże, kuliste komórki, o kulistym, nerkowatym lub podkowiastym jądrze
- mają zdolność ruchu, pinocytozy i fagocytozy
- na ich błonie komórkowej występują receptory dla immunoglobulin (białek odpornościowych)
-w stanach zapalnych przekształcają się w makrofagi
Limfocyty
-komórki kuliste o kulistym jądrze wypełniającym prawie całą komórkę
- cytoplazma w postaci cienkiego rąbka
-nieliczne mitochondria, słabo rozwinięty aparat Golgiego
- mogą dzielić się mitotycznie
- mają ograniczoną zdolność czynnego ruchu
Limfocyty typu B – mają zdolność wiązania antygenu dzięki receptorom na powierzchni błony; żyją krótko; są
prekursorami komórek plazmatycznych produkujących immunoglobuliny
Limfocyty typu T – nie wiążą antygenu; żyją bardzo długo, ich rola zależy od grasicy
Limfocyty cytotoksyczne – biorą udział w reakcjach odpornościowych na poziomie
komórkowym
Limofocyty wpływające na limfocyty B:
a) Pomocnicze – mają możliwość rozpoznawania antygenu; powodują zwiększoną
produkcję przeciwciał przez limfocyty B
b) Supresorowe – obniżają zdolność limfocytów B do rozpoznawania przeciwciał
Granulocyty
– krwinki białe, które zawierają w cytoplazmie wyraźnie zróżnicowane ziarnistości
- płatowate jądro, składające się z 2-5 segmentów
- zachodzi w nich intensywna przemiana materii
- najczęściej mają zdolność czynnego ruchu i fagocytozy
Bazofile
Zasadochłonne , najmniejsze granulocyty
Zawierają liczne, grube ziarnistości rozpuszczalne w wodzie
Wytwarzają enzymy utleniające
Mają małą zdolność ruchu i fagocytozy
Ich liczba zwiększa się w przypadku wprowadzenia do krwi obcego białka, przy braku wit. B1, pod wpływem
naświetlań oraz przy zaburzeniach procesów przemiany materii
Eozynofile
Kwasochłonne
Zawierają liczne grube ziarnistości o powinowactwie do barwników kwaśnych
Zawierają żelazo i enzymy oksydoredukcyjne
Mają zdolność ruchu i słabą zdolność fagocytozy
Ich liczba zwiększa się w zakażeniach pasożytniczych
Neutrofile
Obojętnochłonne – zawierają drobne ziarnistości (u psa i świni zasadochłonne, u konia i bydła
obojętnochłonne, u ptaków kwasochłonne)
Wygląd jądra komórkowego zależny od wieku komórki
Mają zdolność czynnego ruchu i fagocytozy
Ich liczba zwiększa się w
Trombocyty
Małe bezjądrzaste komórki o nieregularnym kształcie
Wnętrze wypełnione drobnoziarnistą cytoplazmą
Odgrywają rolę w procesie krzepnięcia krwi i w procesach odpornościowych
Zbudowane z granulomeru (część środkowa) i hialuromeru (część zewnętrzna, która w procesie krzepnięcia
uwalnia trombokinazę)
Trombokinaza uwalnia protrombinę, która przekształca się w trombinę, odpowiedzialnąza krzepnięcie krwi
Limfa
Składa się z osocza i komórek
Osocze podobne do osocza krwi (zawiera mniej białek i więcej tłuszczów)
Głównymi komórkami są limfocyty, oprócz nich występują inne leukocyty i pojedyncze krwinki czerwone.