ŚLĄSKIE MONETY

HABSBURGÓW

MARIA TERESA I PÓŹNIEJSZE

KATALOG

Piotr Kalinowski

KALETY 2006

Słowo wstępu

Katalog, który macie Państwo przed sobą powstał na

podstawie wydanego w 1988 dzieła Ivo Halački Mince Ziemí
Koruny České. W katalogu tym zamieszczono monety (jak
również medale talarowe) wybite głownie przez praską mennicę,
ale na których uwzględniono śląską tytulaturę (Dux Silesiae).

Katalog został ułożony nominałowo.
Przy większości monet podano ich ceny w euro osiągane

współcześnie na aukcjach zarówno stacjonarnych jak i
internetowych (dane pochodzą z portali Coinarchives, WCN, e-
Bay, i Allegro).

Wszystkie uwagi do wyszukanych odmian, układu

katalogowego czy wyceny można składać pod adresem

[e-mail]

Piotr Kalinowski

2

MARIA TERESA

Maria Teresa Habsburg (ur. 13 maja 1717, zm. 29 listopada
1780) - córka cesarza Karola VI Habsburga i księżniczki
Elżbiety von Braunschweig-Wolfenbeutel; królowa Czech i
Węgier, cesarzowa rzymsko-niemiecka od 1745.
Próba przejęcia korony cesarskiej po ojcu była powodem
wybuchu austriackiej wojny sukcesyjnej (1740-48), w trakcie
której Prusy dokonały najazdu na Śląsk (wojny śląskie) i w
której brały udział również Francja, Bawaria, Anglia, Holandia i
Sardynia. Dla odzyskania Śląska cesarzowa wszczęła w 1756
wojnę z Prusami (wojna siedmioletnia), a w 1772 r. Austria
razem z Prusami i Rosją dokonała I rozbioru Polski. Po ślubie
1736 z księciem Lotaryngii Franciszkiem III Stefanem,
późniejszym cesarzem Franciszkiem I Stefanem, zapoczątkowała
Dom Habsbursko-Lotaryński.
Maria Teresa wraz z Franciszkiem I Stefanem, a później z synem
(współregentem) Józefem II Habsburgiem, prowadziła rządy w
duchu oświeceniowego absolutyzmu, dzięki jej reformom
administracji, sądownictwa, oświaty, armii i finansów, Austria
stała się mocarstwem europejskim, zaś jej stolica Wiedeń
drugim, po Paryżu, ośrodkiem sztuki, kultury, życia
towarzyskiego (dwór wiedeński) oraz mody w Europie.

3

Nr

Nominał

Rok

Materiał

Mennica

Opis odmiany

III

II

1.

Greszel

1759

Cu

Praga

700,-

950,-

2.

Greszel

1759

Pb

Praga

Próba w ołowiu

3.

Greszel

1759

Cu

Praga

Z kropką

1600,-

4.

Greszel

1760

Cu

Praga

30,-

50,-

5.

Greszel

1760

Cu

Praga

150,-

6.

Greszel

1761

Cu

Praga

7.

Greszel

1763

Cu

Smolnik

8.

Greszel

1764

Cu

Praga

9.

Greszel

1765

Cu

Praga

10.

Greszel

1767

Cu

Praga

4

11.

Greszel

1767

Cu

Smolnik

12.

Greszel

1768

Cu

Praga

13.

Krajcar

1752

Ag 0,74 g

Praga

80,-

14.

Krajcar

1755

Ag 0,74g

Praga

15.

Krajcar

1757

Ag 0,74g

Praga

16.

Krajcar

1757

Sn

Praga

Bicie wojenne

200,-

600,-

17.

Krajcar

1759

Ag 0,74g

Praga

90,-

18.

Krajcar

1760

Ag 0,74g

Praga

60,-

130,-

19.

Krajcar

1760

Ag 0,74 g

Praga

Z kropką

150,-

5

20.

3 Krajcary

1746

Ag 1,66 g

Praga

21.

3 Krajcary

1747

Ag 1,66 g

Praga

22.

3 Krajcary

1750

Ag 1,66 g

Praga

23.

3 Krajcary

1752

Ag 1,66 g

Praga

24.

3 Krajcary

1753

Ag 1,66 g

Praga

25.

3 Krajcary

1754

Ag 1,66 g

Praga

26.

3 Krajcary

1754

Sn

Praga

Bicie wojenne

650,-

27.

3 Krajcary

1758

Ag 1,66 g

Praga

28.

3 Krajcary

1761

Ag 1,66 g

Praga

29.

3 Krajcary

1761

Ag 1,66 g

Praga

6

30.

3 Krajcary

1762

Ag 1,66 g

Praga

31.

3 Krajcary

1763

Ag 1,66 g

Praga

32.

3 Krajcary

1764

Ag 1,66 g

Praga

33.

3 Krajcary

1765

Ag 1,66 g

Praga

90,-

34.

3 Krajcary

1765

Ag 1,66 g

Praga

35.

3 Krajcary

1776

Ag 1,66 g

Praga

200,-

36.

3 Krajcary

1777

Ag 1,66 g

Praga

37.

3 Krajcary

1778

Ag 1,66 g

Praga

38.

3 Krajcary

1779

Ag 1,66 g

Praga

500,-

800,-

39.

10 Krajcarów

1757

Ag 3,73 g

Praga

40.

10 Krajcarów

1757

Sn

Praga

Bicie wojenne

41.

10 Krajcarów

1758

Ag 3,73 g

Praga

7

42.

10 Krajcarów

1759

Ag 3,73 g

Praga

43.

10 Krajcarów

1759

Ag 3,73 g

Praga

44.

10 Krajcarów

1760

Ag 3,73 g

Praga

45.

10 Krajcarów

1760

Ag 3,73 g

Praga

46.

10 Krajcarów

1763

Ag 3,73 g

Praga

47.

10 Krajcarów

1764

Ag 3,73 g

Praga

48.

10 Krajcarów

1765

Ag 3,73 g

Praga

49.

10 Krajcarów

1765

Ag 3,73 g

Praga

50.

10 Krajcarów

1765

Ag 3,73 g

Praga

51.

10 Krajcarów

1765

Ag 3,73 g

Praga

52.

10 Krajcarów

1766

Ag 3,73 g

Praga

53.

10 Krajcarów

1768

Ag 3,73 g

Praga

54.

10 Krajcarów

1777

Ag 3,73 g

Praga

55.

10 Krajcarów

1778

Ag 3,73 g

Praga

56.

10 Krajcarów

1779

Ag 3,73 g

Praga

8

57.

10 Krajcarów

1780

Ag 3,73 g

Praga

58.

15 Krajcarów

1748

Ag 6,19 g

Praga

59.

15 Krajcarów

1749

Ag 6,19 g

Praga

60.

15 Krajcarów

1750

Ag 6,19 g

Praga

61.

15 Krajcarów

1752

Ag 6,19 g

Praga

62.

17 Krajcarów

1751

Ag 5,95 g

Praga

60,-

170,-

63.

17 Krajcarów

1752

Ag 5,95 g

Praga

64.

17 Krajcarów

1753

Ag 5,95 g

Praga

65.

17 Krajcarów

1754

Ag 5,95 g

Praga

66.

17 Krajcarów

1754

Sn

Praga

Bicie wojenne

67.

17 Krajcarów

1755

Ag 5,95 g

Praga

68.

17 Krajcarów

1761

Ag 5,95 g

Praga

69.

17 Krajcarów

1762

Ag 5,95 g

Praga

70,-

9

70.

17 Krajcarów

1763

Ag 5,95 g

Praga

130,-

71.

20 Krajcarów

1754

Ag 6,53 g

Praga

72.

20 Krajcarów

1755

Ag 6,53 g

Praga

73.

20 Krajcarów

1756

Ag 6,53 g

Praga

74.

20 Krajcarów

1757

Ag 6,53 g

Praga

75.

20 Krajcarów

1757

Sn

Praga

Bicie wojenne

76.

20 Krajcarów

1758

Ag 6,53 g

Praga

77.

20 Krajcarów

1759

Ag 6,53 g

Praga

78.

20 Krajcarów

1760

Ag 6,53 g

Praga

79.

20 Krajcarów

1761

Ag 6,53 g

Praga

80.

20 Krajcarów

1763

Ag 6,53 g

Praga

81.

20 Krajcarów

1764

Ag 6,53 g

Praga

82.

20 Krajcarów

1764

Ag 6,53 g

Praga

83.

20 Krajcarów

1765

Ag 6,53 g

Praga

84.

20 Krajcarów

1768

Ag 6,53 g

Praga

85.

20 Krajcarów

1769

Ag 6,53 g

Praga

10

86.

20 Krajcarów

1769

Ag 6,53 g

Praga

87.

20 Krajcarów

1770

Ag 6,53 g

Praga

88.

20 Krajcarów

1770

Ag 6,53 g

Praga

89.

20 Krajcarów

1771

Ag 6,53 g

Praga

90.

20 Krajcarów

1771

Ag 6,53 g

Praga

91.

20 Krajcarów

1772

Ag 6,53 g

Praga

92.

20 Krajcarów

1773

Ag 6,53 g

Praga

93.

20 Krajcarów

1774

Ag 6,53 g

Praga

94.

20 Krajcarów

1774

Ag 6,53 g

Praga

95.

20 Krajcarów

1775

Ag 6,53 g

Praga

96.

20 Krajcarów

1775

Ag 6,53 g

Praga

97.

20 Krajcarów

1776

Ag 6,53 g

Praga

98.

20 Krajcarów

1776

Ag 6,53 g

Praga

99.

20 Krajcarów

1777

Ag 6,53 g

Praga

60,-

100.

20 Krajcarów

1778

Ag 6,53 g

Praga

10,-

101.

20 Krajcarów

1778

Ag 6,53 g

Praga

102.

20 Krajcarów

1779

Ag 6,53 g

Praga

103.

20 Krajcarów

1780

Ag 6,53 g

Praga

55,-

104.

20 Krajcarów

1780

Ag 6,53 g

Praga

55,-

11

105.

20 Krajcarów

1780

Ag 6,53 g

Praga

106.

30 Krajcarów

1758

Ag 6,90 g

Praga

107.

30 Krajcarów

1763

Ag 6,90 g

Praga

108.

30 Krajcarów

1764

Ag 6,90 g

Praga

Brak nominału

1500,-

109.

30 Krajcarów

1764

Ag 6,90 g

Praga

90,-

240,-

110.

30 Krajcarów

1765

Ag 6,90 g

Praga

45,-

300,-

111.

30 Krajcarów

1765

Ag 6,90 g

Praga

110,-

112.

30Krajcarów

1765

Ag 6.90 g

Praga

70,-

113.

1/2 Talara

1751

Ag 14,10 g

Praga

12

114.

1/2 Talara

1754

Ag 14,10 g

Praga

115.

1/2 Talara

1754

Sn

Praga

Bicie wojenne

150,-

116.

1/2 Talara

1758

Ag 14,10 g

Praga

117.

1/2 Talara

1759

Ag 14,10 g

Praga

118.

1/2 Talara

1761

Ag 14,10 g

Praga

119.

1/2 Talara

1765

Ag 14,10 g

Praga

120.

Talar

1746

Ag 27,99 g

Praga

121.

Talar

1748

Ag 27,99 g

Praga

122.

Talar

1749

Ag 27,99 g

Praga

123.

Talar

1750

Ag 27,99 g

Praga

13

124.

Talar

1751

Ag 27,99 g

Praga

270,-

355,-

125.

Talar

1752

Ag 27,99 g

Praga

380,-

126.

Talar

1753

Ag 27,99 g

Praga

1200,-

127.

Talar

1754

Ag 27,99 g

Praga

300,-

14

128.

Talar

1755

Ag 27,99 g

Praga

650,-

129.

Talar

1757

Ag 27,99 g

Praga

160,-

420,-

130.

Talar

1759

Ag 27,99 g

Praga

131.

Talar

1760

Ag 27,99 g

Praga

132.

1 1/2 Talara

1742

Ag 46,23 g

Pokój Wrocławski

650,-

900,-

133.

Dukat

1747

Au 3,47 g

Praga

134.

Dukat

1748

Au 3,47 g

Praga

15

135.

Dukat

1749

Au 3,47 g

Praga

1200,-

136.

Dukat

1750

Au 3,47 g

Praga

137.

Dukat

1751

Au 3,47 g

Praga

675,-

138.

Dukat

1752

Au 3,47 g

Praga

139.

Dukat

1753

Au 3,47 g

Praga

140.

Dukat

1754

Au 3,47 g

Praga

141.

Dukat

1755

Au 3,47 g

Praga

142.

Dukat

1756

Au 3,47 g

Praga

143.

Dukat

1757

Au 3,47 g

Praga

144.

Dukat

1758

Au 3,47 g

Praga

800,-

145.

Dukat

1759

Au 3,47 g

Praga

1100,-

146.

Dukat

1759

Cu 3,25 g

Praga

Próba w miedzi

147.

Dukat

1760

Au 3,47 g

Praga

148.

Dukat

1761

Au 3,47 g

Praga

149.

Dukat

1762

Au 3,47 g

Praga

150.

Dukat

1763

Au 3,47 g

Praga

16

151.

Dukat

1764

Au 3,47 g

Praga

152.

Dukat

1765

Au 3,47 g

Praga

153.

Dukat

1765

Cu

Praga

Próba w miedzi

154.

Dukat

1769

Au 3,47 g

Praga

155.

Dukat

1770

Au 3,47 g

Praga

156.

Dukat

1771

Au 3,47 g

Praga

157.

Dukat

1772

Au 3,47 g

Praga

158.

Dukat

1773

Au 3,47 g

Praga

159.

Dukat

1773

Au 3,47 g

Praga

160.

Dukat

1774

Au 3,47 g

Praga

161.

Dukat

1775

Au 3,47 g

Praga

162.

Dukat

1776

Au 3,47 g

Praga

163.

Dukat

1777

Au 3,47 g

Praga

164.

Dukat

1778

Au 3,47 g

Praga

165.

Dukat

1779

Au 3,47 g

Praga

166.

Dukat

1780

Au 3,47 g

Praga

17

FRANCISZEK LOTARYŃSKI

Franciszek I Lotaryński, wł. Francesco de Lorrain, niem.
Franz von Lothringen, (ur. 8 grudnia 1708, zm. 18 sierpnia
1765) - książę Lotaryngii, wielki książę Toskanii, książę Baru,
książę Cieszyna, od 1745 cesarz Franciszek I Stefan Świętego
Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.
Pochodził z rodu Habsburgów lini Lotaryńskiej. W 1736 roku
poślubił Marię Teresę. Warunkiem, pod jakim Karol VI zezwolił
na to małżeństwo, było przekazanie Lotaryngii Stanisławowi
Leszczyńskiemu. Miało to zakończyć polską wojnę sukcesyjną.
Maria Teresa, następczyni Karola VI, ustanowiła męża
regentem. Po śmierci jej głównego adwersarza, Karola VII
(elektora bawarskiego) Franciszek I Lotaryński został wybrany
na cesarza. Mając stosunkowo niewielki wpływ na życie
polityczne, przeszedł do historii jako mecenas sztuki. Zmarł 15
lat przed swą małżonką

18

Nr

Nominał

Rok

Materiał

Mennica

Opis odmiany

III

II

167.

20 Krajcarów

1758

Ag 6,53 g

Praga

168.

1 1/2 Talara

1758

Ag 34,96 g

Odbicie Ołomuńca

600,-

169.

1 1/2 Talara

1758

Ag 34,91 g

Bitwa pod Hochkirch

425,-

19

JÓZEF II

Józef II Habsburg, pełne imię Józef Benedykt Jan Michał
Adam (ur. 13 marca 1741 w Wiedniu, zm. 20 lutego 1790 w
Wiedniu) – najstarszy syn cesarzowej Marii Teresy Habsburg i
Franciszka I Lotaryńskiego, wnuk Karola VI Habsburga. Cesarz
Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego od
1764/1765 r. Po śmierci ojca Franciszka I Lotaryńskiego w 1763
r. dopuszczony do współrządzenia z matką w dziedzicznych
krajach austriackich. Wbrew woli Marii Teresy polecił zająć
miasta spiskie (1769), czym rozpoczął I rozbiór Polski (1772)
(rozbiory Polski). Rządził państwem austriackim w latach 1780-
90. Od 1780 wyłączny władca krajów habsburskich. Naśladował
pruski militaryzm. Dążył do budowy zwartej monarchii z
jednolitym językiem, administracją i systemem podatkowym.
Miał dwie żony Izabelę Bourbon i Marię Józefę Wittelsbach,
zmarł bezpotomnie. Był władcą rządzącym zgodnie z zasadami
oświeconego

absolutyzmu.

Rozpoczął

proces

podporządkowywania kościoła katolickiego państwu
(józefinizm). W sądownictwie zniósł karę śmierci

20

Nr

Nominał

Rok

Materiał

Mennica

Opis odmiany

III

II

170.

Greszel

1781

Cu

Wiedeń

171.

Greszel

1782

Cu

Wiedeń

21