Mapa wyobrażeniowa

1

Mapa wyobrażeniowa

Mapa wyobrażeniowa (mapa poznawcza, mapa mentalna) - zbiór wyobrażeń danej jednostki lub grupy zawierający

informacje o przestrzennej organizacji zjawisk. Wyobrażenia te spełniają funkcję mapy i stanowią jednocześnie

podstawę wielu ludzkich zachowań w przestrzeni. Podejmowane bowiem przez ludzi decyzje przestrzenne wynikają

ze znajomości przestrzeni oraz z wartości przypisywanych jej elementom.

Koncepcja ta, zaproponowana w latach 60. XX wieku przez geografów anglosaksońskich, stała się szczególnie

popularna w latach 70. Pionierami badań nad mapami wyborażeniowymi byli Kevin Lynch i Peter Gould. W Polsce

takie badania prowadziła H. Libura na przykładzie mieszkańców Sanoka w latach 80.

Badania map wyobrażeniowych polegają na analizie dokumentów wykonanych przez badane osoby. Były to albo

mapy-szkice, albo opisy słowne. W przypadku mapy analizowany jest sposób wykonywania rysunku, orientacja

rysunku, wzajemne ułożenie obiektów, obecność lub brak pewnych elementów, przewiększenie lub pomniejszenie

niektórych obszarów. W badaniu opisów zwraca się szczególną uwagę na wartości przypisywane niektórym

miejscom.

Badania te najczęściej dotyczyły obszarów miejskich. Badania prowadzone są na jednostkach, ale zebranie dużej

liczby dokumentów umożliwiało wyciąganie wniosków na temat organizacji informacji przestrzennej w różnych

grupach. Dla każdej grupy tworzy się syntetyczne mapy z oznaczoną częstotliwością pojawiania się poszczególnych

obiektów wśród badanych z danej grupy. Szczególnie bogate były opracowania dotyczące obrazów miasta w

różnych grupach wiekowych (dzieci, osoby aktywne zawodowo, starsi) czy społeczno-ekonomicznych (biedni,

bogaci, grupy etniczne, etc.).

Badacze wyróżnili dwa podstawowe sposoby organizacji informacji przestrzennych: sekwencyjny (liniowy) oraz

przestrzenny. Ten pierwszy używamy w obszarach słabo znanych, gdzie znane są nam obiekty jedynie wzdłuż

pewnych tras. Gdy lepiej poznajemy dany obszar informacje przestrzenne zaczynają się systematyzować, tworząc

sieć powiązanych ze sobą obiektów.

Kevin Lynch wydzielił także 5 podstawowych elementów mapy wyobrażeniowej:

• drogi - linie, wzdłuż których często się przemieszczamy;

• węzły - miejsca w których przecinają się różne obszary przestrzeni - np. skrzyżowania dróg, place;

• punkty orientacyjne - punkty odniesienia, według których określamy położenie innych obiektów (np. dom,

miejsce pracy, itp.);

• obszary - elementy funkcjonujące jako powierzchnie, np. parki czy dzielnice słabo znane;

• krawędzie - linie stanowiące bariery, nieciągłości w przestrzeni, np. rzeki, nasypy kolejowe, ogrodzenia itp.

Krytyka badania map wyobrażeniowych związana jest głównie z trudnościami jakie sprawia jej odwzorowanie.

Orientacja w przestrzeni nie wymaga świadomości refleksyjnej, co może sprawić, że w czasie badania mogą

ankietowanym umknąć niektóre bardzo dobrze znane miejsca. Ponadto ludzie różnią się zdolnościami plastycznymi

czy elokwencją.

Zobacz też: wyobrażenia przestrzenne.

Źródła i autorzy artykułu

2

Źródła i autorzy artykułu

Mapa wyobrażeniowa  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=12352620  Autorzy: Michał460, Przykuta, Roo72, Slawojar, Zbigad, 1 anonimowych edycji

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/