34

RADIO RETRO

Lata trzydzieste

Świat Radio Czerwiec 2007

Radioodbiorniki wileńskiego Elektrita

Radioodbiornik Majestic

tów, każdy z nich miał kilka typów

różniących się sposobem zasilania.

Dochodziło do tego często kilka ro-

dzajów skrzynek aparatów, a tak-

że modernizacja modelu (ukła-

du) odbiornika w ciągu sezonu.

Ilość wersji odbiorników z jednego

tylko sezonu często sięgała 20 od-

mian aparatów. Jest to więc duże

zadanie kolekcjonerskie, które czę-

sto prowadzi do odkrycia nowych,

zupełnie nie znanych dotąd roz-

wiązań i poszerzenia naszej wie-

dzy kolekcjonerskiej, która nigdy

nie jest zamkniętym do końca te-

matem.

Wykaz modeli sezonu 1935/36:

Kontinent, Titanic, Rival, Superior,

Splendid, Majestic.

Radioodbiornik Majestic jest

ostatnim, szóstym modelem opra-

cowanym dla tego sezonu. Wystę-

powały dwa modele: Z, zasilany

prądem zmiennym oraz U, o zasila-

Na nowy, jubileuszowy sezon

radiowy - dziesięciolecie zakładów

Elektrit, wileńskie Towarzystwo

opracowało kolejne, zupełnie nowe

modele radioodbiorników.

Dla radiowego sezonu 1935/36

Elektrit opracował 6 modeli apara-

niu uniwersalnym (prądem zmien-

nym lub stałym).

Wzorowany był na modelu Cor-

dial wiedeńskiej Minervy. Cechą

charakterystyczną tego oraz po-

przedniego modelu Splendid, opi-

sanego w poprzednim numerze

„Świata Radio”, nie występującą już

w żadnych innych odbiornikach

Elektrit, było zastosowanie magno-

skopu. Nazwano tak lupę dla od-

czytu skali stacji. Była to gruba so-

czewka –9 dioptrii, umieszczona w

bakelitowej, dekoracyjnej ramce.

Majestic Z jest odbiornikiem czte-

rolampowym (piąta lampa prostow-

nicza), w układzie superheterodyno-

wym, siedmioobwodowym, trzyza-

kresowym. Zakresy fal: 750–2000 m,

200–580 m i 18–52 m. Aparat stan-

dardowo wyposażano w lampy fir-

my Tungsram (tańsze), a następnie

także Philips. Zastosowano duży

głośnik elektrodynamiczny (dy-

namiczny z podmagnesowaniem,

którego cewka pracowała w filtrze

zasilania).

Na wejściu znajdują się dwa ob-

wody strojone (na krótkich zwy-

czajowo jeden obwód). Pierwsza

lampa to oktoda MO465/AK1 pracu-

jąca jako mieszacz i heterodyna – tu

trzeci obwód strojony. Dalej pierw-

szy filtr p.cz. 128 kHz i wzmacniacz

na pentodzie HP4115/E447. W jego

obwodzie anodowym znajduje się

II filtr p.cz. oraz miernik elektro-

magnetyczny prądu anodowego,

pełniący rolę wskaźnika dostroje-

nia. Kolejna lampa, DS4100/E444, to

rzadka lampa – binoda (dioda wraz

z tetrodą). Dioda pracuje jako de-

tektor, natomiast tetroda pełni rolę

Henryk Berezowski
www.radioretro.pl

Skala odbiornika z magnoskopem i wskaźnikiem dostrojenia

35

Świat Radio Czerwiec 2007

wzmacniacza; pracuje tutaj także

układ ARW obejmujący pierwsze

dwa stopnie. Lampa głośnikowa

to ponad 3-watowa, bezpośrednio

żarzona pentoda PP4101/E443H,

zastosowano więc „odbrzęczacz”

dostępny z tyłu na chassis (R = 100

� dla regulacji na minimum przy-

dźwięku sieciowego). Płynna regu-

lacja barwy tonu prowadzona jest

przez zmianę sprzężenia w lampie

mocy. Odbiornik może także służyć

jako wzmacniacz dla gramofonu

elektrycznego/adaptera, wykorzy-

stuje wtedy do wzmocnienia dwie

ostatnie lampy. Zdziwienie budzi

zastosowanie tak małej mocy wyj-

ściowej w tak dużym aparacie.

Przełącznik zakresów umiesz-

czony został z prawej strony, sygna-

lizacja wybranego zakresu odbywa

się kolorowymi lampkami umiesz-

czonymi za bębnową, celuloidową,

trójkolumnową skalą o drobnych

napisach. Ponad skalą, przez ma-

gnoskop, widoczny był wskaźnik

dostrojenia.

Aparat w wersji podstawowej

umieszczono w dużej, charaktery-

stycznej skrzynce 41,5 x 47 x 26 cm.

Majestic występował także w nie-

co mniejszej skrzynce odbiornika

Splendid. Pobór mocy z sieci to ok.

65 W.

Podsumowując, odbiornik Ma-

jestic powstał przez rozbudowanie

aparatu Splendid o jeden stopień

wzmacnienia p.cz., pominięcie

układu refleksowego oraz zainsta-

lowanie wskaźnika dostrojenia.

Chassis aparatów było uniwersalne

i wykorzystywane we wszystkich

odmianach obu odbiorników.

Rzadko spotykana była wersja

U. Wykorzystano tutaj lampy TCK1,

TCF3, TCF7, TCL2, TCY1 i 200RI/

RII.

Ciekawostką jest fakt, że w lam-

pach wersji C nie występowała bi-

noda, więc problem ten rozwiązano

przez zastosowanie sirutora jako

diody detekcyjnej.

Pokazany fragment materiałów

reklamowych wskazuje, że odbior-

niki były przeznaczony także na

rynek niemieckojęzyczny.

Sugerowana cena producenta

dla modelu Z wynosiła 675 zł, co

na owe czasy było bardzo znaczną

kwotą.

Henryk Berezowski

Instrukcja obsługi radioodbiornika

Jedna z reklam radioodbiorka