Historia bezpieczeństwa wewnętrznego.

Cdn...

Już podczas I wojny światowej tworzyły się pierwsze rządy, co było fundamentem dla instytucji
rządowych. Tworzyły się cywilne instytucje bezpieczeństwa m.in Ministerstwo Spraw Wewnętrznych,
które nadzorowało różne formacje bezpieczeństwa (policja, straże itp.). Komórka wywiadowcza w latach
15-20 XX w. wyszukiwała bolszewików na terenie całego kraju. Najważniejszą formacją wtedy było
wojsko, ze względu na to, że trzeba było bronić granic państwa oraz walczyć o nie ( wojna z
bolszewikami 1920r.) Wojsko odgrywało bardzo dużą rolę ponieważ dbało o sprawy bezpieczeństwa
wewnętrznego oraz zewnętrznego, różnorodne mniejsze konflikty bądź większe, oraz o sprawy
wywiadowcze. *Oddział 2giego Sztaby WP zajmował się wywiadem. Były różnie rodzaje wywiadu
(płytki, biały etc.), pozycja polskiego wywiadu oddziału 2giego jest trochę mitologizowana, szczególnie w
okresie PRLu, nie mówiono o tej siatce polskiego wywiadu. Polski wywiad współpracował z wieloma
wywiadami innych państw. Naszym głównym sojusznikiem była Rumunia. Natomiast jeszcze jednym
naszym sojusznikiem była Francja, z Anglią Polska współpracować zaczęła pod koniec lat 30 XX w..
Słabym ogniwem w działalności państwa było przekazywanie informacji, trzeba było zaangażować
nowiniki technologiczne, tworzono różne kody wywiadowcze. Sukcesem polskiego wywiadu była
ENIGMA.Na początku lat 20 wpadli na pomysł by zatrudnić młodych i inteligentnych ludzi. Stworzono
wąski zespół młodych naukowców, który pracował nad tym by złamać kody niemieckie, zajęło im to kilka
lat. Początkowo łamano kody marynarki niemieckiej. Do 1939 nie udało się dokończyć złamania kodów,
na początku wojny przekazano informacje Francji. Anglicy natomiast po wybuchu II WŚ postanowiono
uratować tych matematyków, naukowców od rozszyfrowywania i przerzucano ich do Anglii. Anglicy do
dziś nie przyznają się, że największe sukcesy wojenne są skutkiem złamania ENIGMY, z resztą przez
dłuższy czas Anglicy nie przyznawali się do współpracy z Polakami.

* Operacja WÓZEK...operacja na zachodzie, niemiecka poczta miała przejechać przez Polskę, pomysłem
wywiadu było otwieranie listów i czytanie ich/sprawdzanie, robienie zdjęć a potem zaklejanie by do Prus
Wsch. dojechały całe.

Jednym z najpopularniejszych i najlepszych szpiegów był Rotmistrz Sosnowski.

Istniały także instytucje cywilne ( poza policją : odddziały graniczne...). Głównym obiektem
bezpieczeństwa w państwie są instytucje policyjne. Ważne w tym przypadku były decyzje polityczne,
które miały określać uprawnienia i charakter tych służb. Powstawały także formacje samorządowe, . W
styczniu 1919r powstała policja komunalna ( szef policji komunalnej Marian Borzęcki), trochę wcześniej
utworzone partie polityczne, w których tworzono bojówki. Piłsudzki zalegalizował jedną z bojówek ( PPS).
5 grudnia 1918 ukonstycjunowali policję obywatelską czyli PPS. Na początku 1919 roku postanowiono by
utworzyć ujednoliconą policję ale trzeba było podjąć decyzję w aspekcie charakteru takiej organizacji (
czy państwowa, czy wojskowo). Pierwsza nazwa tej instytucji miała być kompromisowa SB ( Straż
Bezpieczeństwa) nazwa miała być nie państwowa i nie wojskowa. 24 lipca 1919 roku uchwalono ustawę i
utworzono/ zatwierdzono nazwę " Policja Państwowa". Argumentowali to tak, że państwo było jeszcze
słabe i musiała ta instytucja dbać o porządek i ład w kraju, dlatego nazwano ją "państwową". W latach
90tych był podobny pomysł by nazwać w ten sposób współczesną policję. Chciano także by policja była

instytucją samorządową dlatego jednak nie wzięto pod uwagę tej "państwowej" . Za bezpieczeństwo
w województwie odpowiadał wojewoda, w gminie starosta. Minister Spraw Wew odgrywa główną rolę w
aspekcie bezpieczeństwa( nazywa się go tym pierwszym policjantem). W jego zadaniach było wybieranie
komendanta głównego. W tamtym okresie było ok. 30 tys. policjantów. Była to umundurowana i
uzbrojona instytucja, struktura terytorialna była dostosowana do podziału terytorialnego państwa (
komenda główna, wojewódzka, powiatowa, miejska). Województwo nazywano było okręgiem
policyjnym. Każde województwo miało numer, był to numer rzymski, było ich VI. Można powiedzieć, że
policja zaczęła się kształtować w 1919 a skończyła w 1921. Na poziomie powiatu nie raz komenda
obejmowała więcej powiatów niż tylko dany powiat. Uzbrojenie policji było bardzo zróżnicowane, broń
pochodziła z wielu zakątków Europy. Tak więc potrzeba było dużo rodzaju amunicji, były problemy także
z naprawą tej broni. Na początku lat 30stych policja przeszła modernizację. Kupowano jednolitą broń,
samochody, środki transportu. Pierwszym komendantem głównym był inżynier rolnictwa- Władysław
Henszel. Minister gdy odwołano Henszela uznał, że nie sprawdzil się na swoim stanowisku. Na miejsce
Henszela przyszedł funkcjonariusz policji z dużym doświadczeniem, Wiktor Hoszowski- był majorem
żadnarmerii austryjackiej. Premierem zostaje Sikorski, W 1923 roku został komendantem głównym
Borzęcki aż do 1926. Po przewrocie majowym Marszałek dokonał wielkich i znaczych roszad w
strukturach policji, komendantem został Janusz Jagrym Maleszewski, a na innych stanowiskach obsadzał
wojskowych. Jagrym był wojskowym inwalidą, wielu to się nie podobało dlatego, że przenosił wiele
nawyków wojskowych w zasady funkcjonowania policji. Ostatnim przed wojną komendantem był
Kordian Zamorski, przyszedł z wysokiego stanowiska wojskowego ( 1935-39). Jagrym utworzył szkoły
policyjne, były to ogromne koszty, gdyż budowano je od podstaw. Polscy policjanci jeździli w różne
miejsca Europy w celach szkolenia. Wysłał także kilkunastu policjantów do Autrii na szkolenie, gdzie
uznawano policje wiedeńską za jedną z lepszych, nawet najlepszych organizacji.

* Komenda główna składała się z trzech organów. W 1924 roku postanowiono, że wschodnią granicę
będzie ochraniał KOP Korpus Ochrony Pogranicza. Formacja typowo wojskowa. Pozycja KOPu rosła.
Południowe granice i Niemiecką granicę ochraniała Straż Graniczna, która powstała w 1928, została
stworzona na wzór policji. Była komenda główna SG.

W latach 20lecia międzywojennego po ustaleniach wersalskich było wiele paradoksalnych decyzji, które
tworzyły problemy i mogły być prowokacją do działań militarnych, takimi przykładami są Prusy
Wschodnie oddzielone korytarzem terytorium Polski lub Wolne MIasto Gdańsk.

Okupacja niemiecka

Marian Kozielewski. Po utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa Niemcy postanowili zatrudnić w
ramach policji niemieckiej polskich policjantów. Polacy mieli pomagać policji niemieckiej i wspierać ich. (
Polnische polizei). Podczas wojny Niemcy niszczyli wszystko co polskie. Nawiązując do wykorzystania
Polaków do policji są różne koncepcje tego dlaczego Niemcy postanowili działać z polskimi policjantami,
główną jest to, że jeden z niemieckich policjantów, który był dosyć blisko z Frankiem zasugerował mu, że

policja w Polsce jest dobrze zorganizowana. " Polska policja" działała na poziomie gmin. Marian
Kozielewski był dowódcą policji polskiej. Wielu policjantów współpracowało z Podziemiem. Zdarzały się
jednak przypadki donosicielstwa. Po drugiej wojnie światowej władza komunistyczna badała przypadki
osób, które pracowały w takiej policji. Weryfikowano ich czy w jakikolwiek sposób wspólpracowali z
wrogiem, często weryfikacja kończyła się negatywnie, co uniemożliwiało takim osobom znalezienie pracy
w PRL-u. Korpus policji polskiej w czasach wojny wynosił 10 tys. osób.

Okupacja sowiecka

W przypadku sowietów sprawa wyglądała inaczej, osoby, które zajmowały się walką o Polskę, czy nawet
policjanci były wrogo postrzegane, wręcz uważane za wroga i zazwyczaj kończyło się to dla nich
śmiercią. NKWD działo bardzo stanowczo, spisywali listy osób potencjalnie wrogich i likwidowano ich.
Wysyłano także do obozów, które nie były dobrze przygotowane, były to prowizoryczne obozy dla
internowanych. Starobielsk, Kozielsk i Ostaszków to nazwy znanych nam obozów. Ostaszków nazywany
był obozem policyjnym ze względu na to, że na 6 tys. więźniów było około 4 tys. policjantów. Obozy te
zaczęły funkcjonować na przełomie listopada i grudnia 1939. Często były to jakieś opuszczone budynki,
kościoły. Funkcjonowały one do kwietnia 1940. Jak wiemy Niemcy byli w sojuszu z Rosjanami i obie
strony miały interesujących ich więźniów, odbywały się w takim razie różne wymiany. NKWD
przeprowadzało nocne przesłuchania. Do każdego obozów wysyłano grupy agentów, którzy
przeprowadzali owe przesłuchania. 5 marca 1940 przygotowany raport , w którym były dane
statystyczne, ile jest więźniów etc. i kiedy doszli do wniosku, że to najgorszy margines znajduje się w
tych obozach postanowiono likwidować obozy i eksterminować więźniów. Są różne miejsca eksterminacji
Katyń, Kozielsk i Twer( obóz Ostaszków) - okręgowy urząd NKWD. Wybierano miejsca, które były w
posiadaniu NKWD by całe działania utrzymać w konspiracji. Do każdego takiego miejsca przyjeżdżała
ekipa egzekucyjna. Wszystko odbywało się w nocy. Dowódcą egzekucji więźniów Ostaszkowa był
Gusjew. Rosjanie stwierdzili, że trzeba zmniejszyć listę do 100 z 200 dlatego, że w ciągu nocy nie
wyrabiano się z egzekucjami. Osoba dowodząca Ostaszkowa był później szpiegiem w USA. Po
egzekucjach w Ostaszkowie wywożono ciała do lasu. Dużo o tym wiemy dlatego, że było prowadzone
śledztwo. Zdarzało się tak, że wielu opraców było przesłuchiwanych. Prokurator Śnieżko zapytał jednego
z enkawudowców czemu zabijano policjantów, w odpowiedzi otrzymał, że policjant musiał zginąć bo
był niebezpieczny. Rosjanie używali amunicji niemieckiej i to był dla nich punkt zaczepienia kiedy to
Niemcy odkryli zbrodnie i chcieli wykorzystać w celach propagandy zbrodnie rosyjską by zwalić wszystko
na armię niemiecką, lecz armia rosyjska była wyposażona w niemiecką broń. Niemcy ujawnili zbrodnię w
1943 w kwietniu i ujawnili tzw. listy katyńskie. Powodem nie ujawnienia tego co się działo w innych
obozach było to, że Niemcy nie dotarli do tych miejsc, choć niewiele im zostało.

15 sierpnia 1944 władze komunistyczne rozwiązały policję przedwojenną, pod pretekstem kolaboracji.

Postrzeganie bezpieczeństwa wewnętrznego po 1944 uległo zmianie. Podstawą bezpieczeństwa była
walka z patologią, zbrodniami. Policja polityczna charakteryzuje się przemocą oraz argumentami
zbrojnymi. Instytucje te zupełnie inaczej traktowały bezpieczeństwo wewnętrzne, głównie prowadzono
politykę wojskową. Oprócz organów bezpieczeństwa jak policja polityczna tworzy się formacja o
charakterze wojskowym. Granica nie jest już kwestią przepisów, które reguluje różne aspekty ( cła,

pobrania, przemty etc.) nabiera sens polityczny ze względu na zalążki zimnej wojny. Już w 1944 tworzone
stalinowski system bezpieczeństwa, bez względu na prawo. Istniały instytucje zajmujące się
bezpieczeństwo. W przypadku policji podjęto czynności legislacyjne. Po zlikwidowaniu policji w 1944
zaczęto tworzyć milicję obywatelsko. 7 października 1944 - dekret o powstaniu milicji obywatelskiej.
Franciszek Jóźwiak został pierwszym komendatem milicji obywatelskiej , należał on do Rady
bezpieczeństwa. Stanisław Ratkiewicz szef resortu.

W 1945 zdecydowano się na formację wojskową przy granicach... wojsko ochrony pogranicza. We
wczesnych latach komunizmu granica była słabo strzeżona.

Formacje wojskowe ( KGB, NKWD), wojsko wewnętrzne tworzone od 1940 do 1956 przekształciło się w
nadwiślańskie KBW. Wydarzenia poznańskie z 1956 dał do myślenia władzom komunistycznym by coś
zmienić w systemie bezpieczeństwa. W 1956 Chruszczow wygłosił mowę na temat reform, różnych
błędów, które miały miejsce wcześniej. Do 1956 system uległ transformacji po śmierci Stalina i Bieruta.
Zlikiwdowano ministerstwo...

Zkliwidowano struktury UB.