Projekt dofinansowany ze
ś
rodków Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej
Część II
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Sprawowanie Prezydencji
Niezależnie od indywidualnych ambicji państw członkowskich
sprawujących Prezydencję należy pogodzić się z tym, że ok. 80 -
90% agendy to tematy „odziedziczone” po poprzednikach, na
różnym etapie zaawansowania, które muszą być kontynuowane.
Także i w tym zakresie prezydencja może zidentyfikować
zagadnienia, które są dla niej szczególnie ważne.
Sprawowanie Prezydencji
Prezydencja decyduje o porządku obrad Rady, m.in. o
włączeniu danych spraw do agendy poszczególnych
spotkań (wraz z KE), ilości czasu, który zostanie
przeznaczony na przedyskutowanie poszczególnych
kwestii, kolejności spraw na agendzie.
Ustalanie agendy w zasadniczym stopniu
zdeterminowane jest przez działalność wcześniejszych
Prezydencji, dlatego w rzeczywistości wpływ danego
państwa sprawującego Prezydencję na agendę jest
mocno ograniczony.
Sprawowanie Prezydencji
Umiejętność budowania poparcia dla własnych propozycji jest
kluczem do prowadzenia sprawnego procesu decyzyjnego. Mimo
przyjętej zasady równości państw w UE, powszechnie wiadomo, iż
bez poparcia państw „dużych” niewiele da się zrobić.
Dla każdej prezydencji istotną rzeczą jest zdobycie poparcia RFN,
Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Hiszpanii.
Sprawowanie Prezydencji
Prezydencja pełni również rolę mediacyjną, która jest bardzo istotna
dla wypracowania wśród państw członkowskich kompromisu dla
przyjmowanych przez Radę dossier. Rola, jaką spełnia w tym czasie
Prezydencja, powinna być wykonywana w oderwaniu od swoich
interesów narodowych.
Funkcje Prezydencji są związane z określonym przekazem, jaki
władze państwa sprawującego prezydencję chcą przekazać
społeczności międzynarodowej oraz własnej opinii publicznej.
Sprawowanie Prezydencji
Kolejną istotną funkcją Prezydencji jest zarządzanie
pracami Rady UE. Od właściwego wykonywania tej
funkcji zależy codzienna praca UE, w szczególności jej
międzyrządowych struktur.
Prezydencja odpowiedzialna jest za zwołanie posiedzenia
Rady, za jego prowadzenie, przyznawanie głosu i jego
odbieranie poszczególnym delegacjom, ustalanie
porządku obrad, decydowanie o zamknięciu dyskusji nad
daną kwestią, dokonywanie podsumowań osiągniętych
porozumień czy podniesionych głosów.
Przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej
W przypadku Polski niezbędna jest współpraca z Prezydencją i triem
poprzedzającym, w celu zapewnienia ciągłości prac Rady. Będziemy
przejmować przewodnictwo od Węgrów, sprawujących Prezydencję wraz z
Hiszpanią i Belgią.
Budżety prezydencji wahają się w ostatnich latach od około 70 do 190 mln
euro.
Jako miejsca spotkań krajowych podczas polskiej prezydencji w Radzie Unii
Europejskiej wskazuje się: Gdańsk, Katowice, Kraków, Łódź, Poznań,
Rzeszów, Sopot, Toruń z Bydgoszczą, Warszawa oraz Wrocław.
Oprócz organizowania spotkań, polskie regiony zostaną również włączone w
realizację specjalnego programu kulturalnego.
Przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej
Kraj, który sprawuje Prezydencję uzyskuje określone kompetencje
natury politycznej i formalnej. Z politycznego punktu widzenia,
określa priorytety w zakresie wybranych polityk i form współpracy
państw członkowskich.
Polska Prezydencja oznacza zaangażowanie wszystkich ministerstw,
wielu urzędów, placówek dyplomatycznych, w tym szczególnie
Stałego Przedstawicielstwa RP przy Unii Europejskiej.
Administracja polska w procesie przygotowań do objęcia Prezydencji
w Radzie Unii Europejskiej będzie podejmowała współpracę z
parlamentem, samorządami lokalnymi, organizacjami
pozarządowymi, środowiskami naukowymi i mediami.
Przewodnictwo Polski w Radzie Unii Europejskiej
Prezydencja sprawowana przez Polskę będzie czwartą
Prezydencją „nowego” państwa członkowskiego (z grupy
rozszerzenia 2004-2007).
Państwa sprawujące prezydencję pogrupowane są w
trójki (tria), składające się z jednego państwa dużego i
dwóch mniejszych, uwzględniające wielkość,
zróżnicowanie geograficzne, staż członkowski. Polska
jest zgodnie z tym algorytmem liderem tria, w skład
którego wchodzą także Dania i Cypr.
Priorytety Polskiej Prezydencji
Wśród priorytetów polskiej Prezydencji w Radzie UE
znajdą się przede wszystkim:
Wieloletnie Ramy Finansowe 2014-2020
Stosunki ze Wschodem
Rynek wewnętrzny
Wzmocnienie zewnętrznej polityki energetycznej Unii Europejskiej
Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony
Pełne wykorzystanie kapitału intelektualnego Europy
Korzyści wynikające z Prezydencji
Prezydencja stanowi niepowtarzalną okazję, aby wypromować Polskę i jej
poszczególne regiony. Charakter zadań związanych z przygotowaniem i
objęciem przez Polskę Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w 2011roku
jest bardzo różnorodny.
Prezydencja brukselska (Brussels based Presidency) oznacza, iż główna
odpowiedzialność za prowadzenie Prezydencji od strony techniczno-
administracyjno-zarządzającej spoczywa na Stałym Przedstawicielstwie
danego państwa członkowskiego w Brukseli.
W tym okresie można zainicjować pewne propozycje legislacyjne (w bliskiej
współpracy z KE, która musi w ramach I filaru je przedłożyć), kontynuować
pracę swoich poprzedników w zakresie pewnych dossier, czy w niektórych
przypadkach zakończyć sprawy, które są na agendzie od roku albo półtora.
Korzyści wynikające z Prezydencji
Prezydencja daje szansę przedstawienia polskich priorytetów na forum
europejskim i światowym.
Prezydencja daje szansę większego wpływu na decyzję podejmowane w
UE.
Podczas sprawowania Prezydencji jesteśmy liderem; dobra Prezydencja
podkreśli naszą równość wobec pozostałych członków UE.
Sukces Prezydencji to najlepsza promocja Polski i najlepsze narzędzie,
aby zmienić stereotypy i nie zawsze pozytywny wizerunek Polski w
świecie.
Związane z Prezydencją odwiedziny Polski przez zagranicznych gości
stanowią okazję do promowania Polski, co może przynieść wymierne
korzyści gospodarcze (turystyka, inwestycje).
Dzięki udanej Prezydencji wzrośnie zaufanie do Polski jako
odpowiedzialnego partnera.
Przykład zakończonej Prezydencji:
Prezydencja Niemiec
(1 stycznia-30 czerwca 2007)
Priorytety Prezydencji niemieckiej:
Wznowienie debaty nad przyszłością europejskiej konstytucji.
Kwestie gospodarczo-energetyczne, tj. zapewnienie bezpieczeństwa
energetycznego państwom członkowskim UE, ale także wzmocnienie
wspólnego unijnego rynku, zwiększenie konkurencyjności
europejskich firm na świecie i pozycji UE w światowej gospodarce.
Nadanie nowego impulsu stosunkom gospodarczo-politycznych z
Rosją, krajami Azji Centralnej oraz państwami-sąsiadami UE i
wschodnimi sąsiadami Europy (tzw. polityka wschodnia UE).
Zagadnienia z zakresu polityki społecznej i rynku pracy, które
poprawiłyby europejski system gospodarczo-socjalny. Niemcy
akcentowały te kwestie jako ważne dla poprawy wizerunku Unii
Europejskiej wśród jej mieszkańców.
Sukcesy Prezydencji
Wznowienie debaty nt. nowego traktatu dla UE i doprowadzenie do
przyjęcia mandatu dla konferencji międzyrządowej z zarysowaniem
znacznej części meritum przyszłego traktatu.
Przekonanie państw UE do przyjęcia na marcowym szczycie
energetycznym planu działania w zakresie polityki energetycznej i
ochrony klimatu.
Zablokowanie propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej osłabienia
koncernów energetycznych, której celem miało być przyspieszenie
liberalizacji unijnego rynku energetycznego.
Doprowadzenie do podpisania porozumienia pogłębiającego
transatlantycką współpracę gospodarczą między UE i USA, którego
realizacja wzmocni pozycję Niemiec w światowym handlu.
Reaktywacja działania Kwartetu Bliskowschodniego i skłonienie
kluczowych graczy do większego zaangażowania w proces pokojowy,
umacniając jednocześnie pozycję RFN w regionie.
Sukcesy Prezydencji
Wprowadzenie nowego elementu kształtującego współpracę UE z
państwami trzecimi, tj. strategię wobec Azji Centralnej; rozmowy z
państwami tego regionu będą intensyfikowane podczas kolejnych
prezydencji.
Zakończenie prac nad przepisami istotnymi z punktu widzenia opinii
publicznej, dzięki którym nastąpi obniżenie stawek roamingowych i
utworzenie wspólnego obszaru płatniczego (tym samym powinien
nastąpić spadek kosztów przelewów pieniężnych w UE).
Porażki Prezydencji
Nie udało się rozpocząć negocjacji na temat umowy ramowej z
Rosją, co jest dla niemieckiej prezydencji tym dotkliwsze, że RFN
uznawana jest za adwokata relacji unijno-rosyjskich.
Niemcy nie przyspieszyły liberalizacji na rynku usług pocztowych
w UE na skutek oporu licznych krajów UE, zwłaszcza Francji.
Fiaskiem zakończyła się próba wprowadzenia dyrektywy
ułatwiającej pracownikom zmieniającym firmę przenoszenie
swoich udziałów w pracowniczych funduszach emerytalnych, co
miało być propagandowym elementem polityki społecznej
Prezydencji.
Bibliografia
Czachór Z (red.), Tomaszyk M.J, Przewodnictwo pa
ń
stwa w Radzie
Unii Europejskiej – do
ś
wiadczenia partnerów, propozycje dla Polski,
Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Pozna
ń
2009.
Kwiatkowska-Dro
ż
d
ż
A, Fr
ą
czek J, Antas Ł, Sandorska J, Sukces
niemieckiej prezydencji wzmocni mi
ę
dzynarodow
ą
pozycj
ę
Niemiec
O
ś
rodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2007.
Urz
ą
d Komitetu Integracji Europejskiej, prezentacja multimedialna
pt: „Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej”.
www.prezydencjaue.gov.pl
www.europa.eu
Projekt dofinansowany ze
ś
rodków Ministerstwa Spraw Zagranicznych
Regionalne Centrum Informacji Europejskiej
w Toruniu
ul. Mostowa 27, 87-100 Toruń
tel./fax: 56 652 11 21
www.rcie.torun.pl
Ministerstwo Spraw Zagranicznych