Zadania powtórzeniowe do pracy audytoryjnej z
Makroekonomii II
Adam Czerniak
20-11-2012
Zadanie 1 W pewnej gospodarce gotówka, która jest trzymana przez gospo-
darstwa domowe poza sektorem bankowym jest warta 100, co stanowi 2/3 caªej
bazy monetarnej. Wiedz¡c, »e stopa rezerw obowi¡zkowych w bankach komer-
cyjnych równa jest 10% oblicz mno»nik kreacji pieni¡dza i warto±¢ depozytów
gospodarstw domowych. Jak zmieni si¦ mno»nik kreacji pieni¡dza, je»eli stopa
rezerw obowi¡zkowych wzro±nie o 10 p.p.?
Zadanie 2 Wielko±¢ wszystkich depozytów w danej gospodarce równa jest
1800. Wiedz¡c, »e gospodarstwa domowe 1/9 warto±ci swoich depozytów trzy-
maj¡ w domu pod postaci¡ gotówki oblicz warto±¢ agregatu szerokiego pieni¡dza
w gospodarce. Nast¦pnie zakªadaj¡c, »e bank centralny weemitwaª pieni¡dz o
warto±ci 400 oblicz mno»nik kreacji pieni¡dza i wysoko±¢ stopy rezerwy obo-
wi¡zkowej. Jak zmieni si¦ szeroka poda» pieni¡dza w gospodarce, je»eli bank
centralny wyemituje dodatkowe 100?
Zadanie 3 Pewnego razu król Titilandii, id¡c ulic¡ swojej stolicy Titikaki,
zobaczyª na ziemi le»¡cy banknot ze swoj¡ podobizn¡. Tak rozw±cieczyªa go ta
sytuacja, i» nakazaª swojemu nadwornemu ekonomi±cie wymy±lenie sposobu, aby
ju» si¦ to nigdy nie powtórzyªo. Ów ±wiatªy sk¡din¡d czªowiek doszedª do wnio-
sku, »e jedynym sposobem na zwi¦kszenie szacunku dla podobizny monarchy
jest zmniejszenie ilo±ci pieni¡dza w obiegu w gospodarce. St¡d zaproponowaª
królowi, aby ten nakazaª NBT (Narodowy Bank Titilandii), którym zarz¡dza
jego bratanek, wycofanie poªowy wszystkich dost¦pnych na rynku pieni¦dzy z
podobizn¡ króla.
A. W jaki sposób bank Titilandii mo»e to uczyni¢?
B. Co musi si¦ sta¢ ze stopami procentowymi w gospodarce, aby rynek pieni¡-
dza byª dalej w równowadze? Odpowied¹ poka» na rysunku.
C. Co si¦ stanie z realn¡ poda»¡ pieni¡dza i stop¡ procentow¡ w równowa-
dze, je»eli po wycofaniu banknotów z obiegu zmniejszy si¦ wpªyw motywu
transakcyjnego na popyt na pieni¡dz, gdy» cz¦±¢ transakcji b¦dzie si¦ od-
bywa¢ w systemie barterowym?
Zadanie 4 W wyniku powy»szej decyzji króla Titilandii nagle okazaªo si¦,
»e obni»yª si¦ poziom dochodu gospodarki, a poddani króla mieli mniej pie-
ni¦dzy na wyprawianie hucznych uroczysto±ci na jego cze±¢. Król natychmiast
przywoªaª swojego sªug¦, aby wytªumaczyª mu si¦ z zaistniaªej sytuacji i za-
proponowaª rozwi¡zanie, które przywróci poprzedni dochód w gospodarce. Ten
my±laª przez wiele nocy i dni, a» odnalazª w starych ksi¦gach rozbudowany mo-
del Keynesa z udziaªem pieni¡dza i stopy procentowej, zwany modelem IS-LM
(Investment/Savings) - (Liquidity/Money). Równania tego modelu dla gospo-
darki Titilandii s¡ zadane nast¦puj¡co:
1. typowa funkcja konsumpcji C = 100 + 0, 9Y
d
2. nowa funkcja inwestycji I = 200 − 500i
1
3. nowa funkcja eksportu netto NX = 100 − 0, 12Y − 500i
4. funkcja popytu na pieni¡dz M
D
= (0, 8Y − 2000i)P
gdzie R - oznacza stop¦ procentow¡, M
D
- realn¡ poda» pieni¡dza, a P - ceny s¡
staªe i równe 1. Spróbuj pomóc ekonomi±cie rozwikªa¢ zagadk¦ spadku poziomu
dochodu zakªadaj¡c, »e poda» pieni¡dza przed wycofaniem poªowy banknotów
wynosi 800 TLN, wydatki rz¡dowe wynosz¡ 200 TLN, a stopa podatku bezpo-
±redniego wynosi 0,2.
A. Przedstaw równanie równowagi na rynku pieni¡dza w zale»no±ci od poziomu
dochodu i stopy procentowej (prosta LM) oraz równowagi w sferze realnej
gospodarki w zale»no±ci od poziomu dochodu i stopy procentowej (prosta
IS).
B. Wyznacz punkt równowagi w tym modelu (oblicz i i Y zapewniaj¡cy rów-
nowag¦).
C. Oblicz wielko±¢ eksportu netto, inwestycji oraz konsumpcji w równowadze.
D. Odpowiedz, dlaczego spadek realnej poda»y pieni¡dza zmieniª dochód w
równowadze. (Wskazówka: policz dochód w równowadze dla o poªow¦ ni»-
szej poda»y pieni¡dza ).
E. Co mo»na zrobi¢, aby przy obni»onym poziomie poda»y pieni¡dza doprowa-
dzi¢ do wzrostu dochodu do jego poprzedniego poziomu?
F. Jak na poziom dochodu w równowadze wpªyn¡: ekspansywna (ªagodna) po-
lityka pieni¦»na, wzrost kra«cowej skªonno±ci do konsumpcji, obni»enie
stopy podatkowej, wzrost cen?
G. Jaka jest zale»no±¢ pomi¦dzy polityk¡ skaln¡ a polityk¡ monetarn¡ w mo-
delu IS-LM?
Zadanie 5 Po szkodliwym dla gospodarki wycofaniu poªowy pieni¡dza z obiegu
i interwencjonistycznej polityce skalnej król Titilandii poleciª swojemu nadwor-
nemu ekonomi±cie wyja±nienie zaistniaªej sytuacji. Najbardziej z modelu IS-LM
nie podobaªo mu si¦ zaªo»enie o sztywno±ci cen i pªac, gdy» w wyniku obni»enia
poda»y pieni¡dza ceny sprzedawanych przez dwór boskich owoców Kakadugu
znacz¡co wzrosªy. Dodatkowo zauwa»yª, »e wprowadzenie wydatków rz¡dowych
ujemnie wpªyn¦ªo na inwestycje jego obywateli. Rozkazaª wi¦c zbudowanie lep-
szego modelu gospodarki. Nadworny ekonomista rozwa»yª zatem gospodark¦
Titilandii opisan¡ nast¦puj¡cymi równaniami:
1. Y = C + I + G + NX (zagregowany popyt AD)
2. C = 100 + 0, 8Y
d
(konsumpcja)
3. I = 150 − 1500i (inwestycje)
4. NX = 100 − 0, 04Y − 7500i (eksport netto)
5. M
D
= (0, 8Y − 6000i)P
(popyt na pieni¡dz)
gdzie wydatki króla na dobra i usªugi G = 500, stopa podatków bezpo±rednich
netto t = 0, 2, nominalna poda» pieni¡dza M
D
= 100
. Produkcja potencjalna
wynosi Y
∗
= 1225
.
A. Wyprowad¹ krzyw¡ makroekonomicznego popytu (MDS), czyli prost¡ wy-
znaczaj¡c¡ równowag¦ na rynku dóbr oraz rynku pieni¡dza w zale»no±ci
od poziomu cen w gospodarce.
B. Okre±l stan równowagi dªugookresowej w gospodarce Titilandii (poziom cen
i wielko±¢ produkcji).
Rozwa», co si¦ stanie, je»eli wydatki pa«stwa na dobra i usªugi wzrosn¡ o 100.
2
C. O ile wzrósªby PKB w warunkach niezmienionej stopy procentowej (tylko
efekt mno»nikowy)?
D. Jak si¦ zmieni PKB i poziom cen w krótkim okresie (model popytowy)?
E. Jak si¦ zmieni PKB i poziom cen w dªugim okresie (model klasyczny)?
F. Odpowiedz królowi na jego pytanie o to, dlaczego wzrost wydatków rz¡do-
wych nie zmieniª poziomu produkcji.
G. Dlaczego inwestycje sektora prywatnego po zwi¦kszeniu wydatków rz¡do-
wych s¡ wy»sze w modelu IS-LM ni» w modelu klasycznym?
H. Przeprowad¹ analiz¦ wpªywu zmiany poda»y pieni¡dza zgodnie z zaªo»e-
niami z poprzedniego zadania na produkcj¦ i poziom cen w modelu kla-
sycznym. Porównaj z wcze±niej otrzymanymi wynikami dla modelu IS-LM.
3