Analiza Matematyczna 2
3
Arkusz
Zad. 8
Korzystaj ¾
ac z de…nicji zbada´c istnienie pochodnych cz ¾
astkowych funkcji f w punkcie p :
a)
f (x; y) = x
3
+ y
2
+ x;
p = (1; 2);
b)
f (x; y) =
x
y
;
p = (1;
1);
c)
f (x; y) = ln(xy);
p = (1; 1);
d)
f (x; y) =
3
p
x + y;
p = (0; 0);
e)
f (x; y; z) = xyz;
p = (1;
1; 1);
f )
f (x; y) = e
x+2y z
;
p = (0; 0; 0):
Zad. 9
Obliczy´c pochodn ¾
a kierunkow ¾
a funkcji f w punkcie p w kierunku wektora h:
a)
f (x; y) = x
3
3x
2
y + 3xy
2
; p = (3; 1) ; h = (3;
4);
b)
f (x; y) =
x
2
4
+
y
2
9
; p = (2; 3); h = (2; 3);
c)
f (x; y) = ln (e
x
+ e
y
) ; p = (0; 0) ; h
dowolny;
d)
f (x; y) = 2
jxj + jyj ; p = (0; 0); h = ( 1; 2);
e)
f (x; y) = ln(x
2
+ y
2
); p = (1; 1) ; h = (1; 1);
f )
f (x; y) =
p
x
2
+ y
4
; p = (0; 1); h = (1; 1);
g)
f (x; y; z) = x
2
+ y
2
+ z
2
; p = (1;
1; 1) ; h = (1; 1; 1);
h)
f (x; y; z) = xyz; p = (1; 1; 1) ; h = ( 1; 1;
1):
Zad. 10
Obliczy´c pochodne cz ¾
astkowe pierwszego rz ¾
edu funkcji f :
a)
f (x; y) =
p
x
2
+ y
3
;
b)
f (x; y) =
1
p
x
2
+ y
2
;
c)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
3
+ y
3
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0);
0
(x; y) = (0; 0);
d)
f (x; y) = ln (x
y) ;
e)
f (s; t) = ln
p
s
2
+ t
2
;
f )
f (x; y) = y
x 1
;
g)
f (x; y) = tg
3
(x
2
y) ;
h)
f (x; y) = e
p
x
2
+y
;
i)
f (x; y) = (ln y)
sin x
;
j)
f (r; s) =
r
s
r + s
;
k)
f (p; q) = p + qe
p q
;
l)
f (x; y) = arctg
x + y
1
xy
;
m)
f (x; y) = log
y
x;
n)
f (x; z) =
3
x + z
1
;
o)
f (x; z) = x arc sin(xz
2
);
p)
f (x; y; z) = arctg
p
xz;
q)
f (x; y; z) = x
y
z
;
r)
f (x; y; z) =
sin
2
(x
y)
2 z
:
Zad. 11
Wyznaczy´c jakobian funkcji f :
a)
f (x; y) = (x + 2; y
3);
b)
f (x; y) = (xy; x
2
y
2
);
c)
f (r; ') = (r cos '; r sin ');
d)
f (r; ') = (r cos
2
'; sin 2');
e)
f (z; y; z) = (x
2
+ 2z; xy;
yz);
f )
f (z; y; z) = (z sin x; z cos y; z
2
):
Zad. 12
Udowodni´c, ·
ze funkcja f : R
2
! R dana wzorem
f (x; y) =
8
>
<
>
:
xy
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0)
ma pochodne cz ¾
astkowe w punkcie (0; 0), mimo ·
ze nie jest ci ¾
ag÷
a w tym punkcie.
Zad. 13
Korzystaj ¾
ac z de…nicji zbada´c ró·
zniczkowalno´s´c funkcji f w punkcie p:
a)
f (x; y) = x + y
3
;
p = (1; 0);
b)
f (x; y) =
3
p
xy;
p = (0; 0);
c)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
3
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) = p;
d)
f (x; y) =
3
p
x
3
+ y
3
;
p = (0; 0);
e)
f (x; y; z) = xyz;
p = (1; 0; 1);
f )
f (x; y; z) =
x + y
z
;
p = (1; 0; 1):
Zad. 14
Wykaza´c, ·
ze funkcje f : R
2
! R okre´slone wzorami
a)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
xy
2
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
b)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x + y +
x
3
y
x
4
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0)
maj ¾
a w punkcie (0; 0) pochodn ¾
a kierunkow ¾
a w dowolnym kierunku, ale nie s ¾
a ró·
zniczkowalne w tym punkcie.
Zad. 15
Dla jakich
;
> 0
funkcja f : R
2
! R okre´slona wzorem
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x y
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0)
jest ró·
zniczkowalna w punkcie (0; 0).
Zad. 16
Czy ci ¾
ag÷
o´s´c pochodnych cz ¾
astkowych pierwszego rz ¾
edu funkcji f w punkcie jest warunkiem koniecznym
ró·
zniczkowalno´sci funkcji w tym punkcie? Uzasadni´c odpowied´z wykorzystuj ¾
ac funkcj ¾
e f : R
2
! R okre´slon ¾
a
wzorem
f (x; y) =
8
>
<
>
:
(x
2
+ y
2
) sin
1
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0)
Zad. 17
Zbada´c ró·
zniczkowalno´s´c funkcji f w dowolnym punkcie dziedziny:
a)
f (x; y) = x
2
3y
3
;
b)
f (x; y) =
p
x
4
+ y
4
;
c)
f (x; y) =
p
x
2
+ y
3
;
d)
f (x; y) = ln(x
2
+ y
3
);
e)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
xy(x + y)
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
f )
f (x; y) =
8
>
<
>
:
sin(xy
2
)
x
x
6= 0;
0
x = 0;
g)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
4
+ y
4
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
h)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
3
+ y
3
x
2
+ y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
i)
f (x; y; z) =
z
4
x
2
+ y
2
;
j)
f (x; y; z) = sin(xyz):
Zad. 18
Oszacowa´c b÷¾
ad bezwzgl ¾
edny i wzgl ¾
edny powsta÷
y przy obliczaniu:
a)
obj ¾
eto´sci kuli, je´sli ´srednica kuli wynosi d = 3; 7
0; 05;
a
= 3:14;
b)
obj ¾
eto´sci sto·
zka, przyjmuj ¾
ac promie´n podstawy r = 3 0; 02; wysoko´sc sto·
zka h = 2; 2 0; 1 oraz
= 3:14;
c)
obj ¾
eto´sci prostopad÷
o´scianu o bokach a = b = 10
0:1
oraz c = 35
0:1:
Zad. 19
a)
Przy pomocy menzurki mo·
zna zmierzy´c obj ¾
eto´s´c cia÷
a z dok÷
adno´sci ¾
a
V
= 0:1
cm
3
, a przy pomocy wagi
spr ¾
e·
zynowej mo·
zna ustali´c jego mas ¾
e z dok÷
adno´sci ¾
a
m
= 1
g. Obj ¾
eto´s´c cia÷
a zmierzona w ten sposób
wynosi V = 25 cm
3
, a masa m = 200 g. Z jak ¾
a w przybli·
zeniu dok÷
adno´sci ¾
a mo·
zna obliczy´c g ¾
esto´s´c
tego cia÷
a?
b)
Wspó÷
czynniki równania kwadratowego 0:5x
2
+ ax + b = 0
, podane z dok÷
ado´sciami
a
= 0:01
i
b
= 0:1
,
wynosz ¾
a a =
3
i b = 2. Z jak ¾
a w przybli·
zeniu dok÷
adno´sci ¾
a mo·
zna poda´c pierwiastki x
1
; x
2
tego
równania?
Zad. 20
Zbada´c, czy dla funkcji f : R
2
! R pochodne mieszane f
00
xy
(0; 0)
i f
00
yx
(0; 0)
s ¾
a równe:
a)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
3
y
x
2
+y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
b)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
2
y
3
x
2
+y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
c)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
x
2
y
3
x
2
+y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) ;
d)
f (x; y) =
8
>
<
>
:
xy
x
2
y
3
x
2
+y
2
(x; y)
6= (0; 0) ;
0
(x; y) = (0; 0) :
Zad. 21
Wykza´c, ·
ze funkcja u : R
2
! R dana wzorem u (r; s) = arctg (2r
s)
spe÷
nia równanie
@
2
u
@r
2
+ 2
@
2
u
@r @s
= 0:
Zad. 22
Obliczy´c pochodne cz ¾
astkowe drugiego rz ¾
edu funkcji f :
a)
f (x; y) = sin(x
2
+ y
2
);
b)
f (x; y) = xe
xy
;
c)
f (x; z) = arctg(x + 2y);
d)
f (x; y; z) =
p
x
2
+ y
2
+ z
2
+ 1;
e)
f (x; y; z) = ln(x + y
2
+ z
3
);
f )
f (x; y; z) = arc sin pxyz:
Zad. 23
Obliczy´c pochodn ¾
a funkcji f :
a)
f (t) = F (x(t); y(t));
gdzie x(t) = sin t; y(t) = cos t;
b)
f (t) = F (2t; t
2
; t
3
);
c)
f (t) = F (t; y(t));
gdzie y(t) = e
2t
;
d)
f (t) = F (x(t); t);
gdzie x(t) = t ln t:
Zad. 24
Wyznaczy´c pochodne cz ¾
astkowe pierwszego i drugiego rz ¾
edu funkcji z÷
o·
zonej f :
a)
f (u; v) = F (x(u; v)); x(u; v) = u
2
v
2
;
b)
f (u; v) = F (x(u; v); y(u; v)); x(u; v) = uv; y(u; v) = u + v;
c)
f (u; v) = F (x(u; v); u)); x(u; v) = e
u v
;
d)
f (u; v) = F (x(u); y(v)); x(u) = u
3
; y(v) = ln v: