INSTRUMENTY REALIZACJI
POLITYKI EKOLOGICZNEJ
Gospodarka a
środowisko
PDF created with pdfFactory Pro trial version
BEZPO
ŚREDNIE
(prawno
-administracyjne)
PO
ŚREDNIE
(ekonomiczne)
INFORMACYJNE
(presji spo
łecznej)
PODZIA
Ł INSTRUMENTÓW
PDF created with pdfFactory Pro trial version
INSTRUMENTY BEZPO
ŚREDNIE
Instrumenty bezpo
średnie
(przymusu bezpo
średniego) przybierają formę
regulacji administracyjno-prawnych. Oparte s
ą głównie na technolo-
gicznych standardach (zwanych te
ż normami) dopuszczalnych poziomów
emisji zanieczyszcze
ń.
Wyra
żają, dominujące przez wiele lat w polityce środowiskowej, podejście
nakazowo-kontrolne (Command nad Control). Dominacja takiego podej
ścia
w pocz
ątkowej fazie rozwoju polityki środowiskowej uzasadniona była
niedostatecznym rozpoznaniem problemów ekologicznych i niskim
poziomem
świadomości ekologicznej. Podejście to nadal nie straciło
swojego miejsca w ramach aktualnie realizowanej polityki ekologicznej,
chocia
ż obecnie wyraźnie rośnie rola instrumentów ekonomicznych.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
INSTRUMENTY BEZPO
ŚREDNIE
Standardy (normy) emisji
Standardy misji
Standardy produktowe
Standardy technologiczne
Pozwolenia prawno-administracyjne
Inne instrumenty regulacji bezpo
średniej
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Okre
ślają maksymalne dozwolone ilości wprowadzanych do
środowiska przyrodniczego zanieczyszczeń. W przypadku substancji
szczególnie niebezpiecznych (toksycznych) standardem nazwa
ć
mo
żemy całkowity zakaz emisji. Normy emisji mogą być wprowadzone
w formie aktu prawnego, obowi
ązującego na terenie całego kraju lub w
formie aktu administracyjnego, który dotyczy okre
ślonego podmiotu
gospodarczego.
n
W polskim prawie standardy nazwane s
ą normami. Najważniejsze z
nich okre
ślają:
¨
maksymalne dozwolone wielko
ści wprowadzanych do powietrza
py
łów i gazów,
¨
dopuszczalne ilo
ści i stężenia ścieków (określonych rodzajów)
odprowadzanych do wód i ziemi
¨
ilo
ść i jakość składowanych odpadów.
Standardy (normy) emisji
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Standardy imisji
(jako
ści środowiska) wyrażają pożądany stan
otoczenia przyrodniczego. Ich rola to zapewnienie zdrowia i
bezpiecze
ństwa ekologicznego oraz odpowiedniego poziomu życia.
n
W polskim systemie prawnym normy imisji zosta
ły opracowane dla
powietrza atmosferycznego, wody oraz gleby.
n
Je
żeli chodzi o powietrze wyróżnia się różne normy koncentracji
zanieczyszcze
ń: koncentracja chwilowa (30-minutowa), koncentracja
dobowa, koncentracja roczna. wyst
ępuje też zróżnicowanie norm
imisji dla powietrza atmosferycznego, w zale
żności od charakteru
obszaru. Aktualnie ostrzejsze normy imisji dotycz
ą uzdrowisk, parków
narodowych, le
śnych kompleksów promocyjnych (obszary o
szczególnych walorach przyrodniczych) i obszarów, na których
znajduj
ą się pomniki historii i przyrody wpisane na „Listę dziedzictwa
światowego"
Standardy imisji (koncentracji)
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Je
żeli chodzi o
powietrze
wyró
żnia się różne normy koncentracji
zanieczyszcze
ń: koncentracja chwilowa (30-minutowa), koncentracja
dobowa, koncentracja roczna. wyst
ępuje też zróżnicowanie norm imisji
dla powietrza atmosferycznego, w zale
żności od charakteru obszaru.
Aktualnie ostrzejsze normy imisji dotycz
ą uzdrowisk, parków
narodowych, le
śnych kompleksów promocyjnych (obszary o
szczególnych walorach przyrodniczych) i obszarów, na których znajduj
ą
si
ę pomniki historii i przyrody wpisane na „Listę dziedzictwa
światowego”.
n
Je
śli chodzi o ochronę wód powierzchniowych, istnieje pięć klasy jakości
(czysto
ści) wód oraz 57 wskaźników dopuszczalnych wartości
zanieczyszcze
ń w wodach.
Standardy imisji (koncentracji)
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Je
śli chodzi o ochronę
wód powierzchniowych
, istnieje pi
ęć klasy jakości
(czysto
ści) wód oraz 57 wskaźników dopuszczalnych wartości
zanieczyszcze
ń w wodach.
n
Klasa pierwsza
. Wody powierzchniowe w tej klasie charakteryzuj
ą się
bardzo dobr
ą jakością:
¨
spe
łniają wymagania określone dla wód powierzchniowych
wykorzystywanych do zaopatrzenia ludno
ści w wodę przeznaczoną
do spo
życia,,
¨
warto
ść wskaźników jakości wody nie wskazują na żadne
oddzia
ływanie antropogeniczne.
Standardy imisji (koncentracji)
n
Klasa pi
ąta
. Wody powierzchniowe danej klasy identyfikowa
ć można z
wodami z
łej jakości:
¨
nie spe
łniają wymagań określonych dla wód powierzchniowych
wykorzystywanych do zaopatrzenia ludno
ści w wodę
¨
warto
ść biologicznych wskaźników jakości wody wykazują na skutek
oddzia
ływań antropogenicznych, zmiany polegające na zaniku
wyst
ępowania znacznej części populacji biologicznych.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Je
śli chodzi o ochronę przed zanieczyszczeniami
gleb
, to standardy
imisji dotycz
ą metali ciężkich i innych szczególnie niebezpiecznych dla
życia i zdrowia zwierząt i ludzi substancji, dostających się do
organizmów ludzi i zwierz
ąt poprzez produkty żywnościowe i rośliny.
Standardy imisji (koncentracji)
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Standardami emisji s
ą również dopuszczalne normy natężenia
ha
łasu
w
środowisku. Normy te są zróżnicowane z względu na rodzaj terenu i porę
dnia
Standardy imisji (koncentracji)
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Okre
ślają dopuszczalną zawartość ekologicznie niebezpiecznych
substancji w okre
ślonym produkcie (np. w wodzie pitnej), a także
dopuszczalne ilo
ści zanieczyszczeń, które mogą powstać podczas
u
żywania danego produktu.
Standardy produktowe
n
Standardy techniczne (normy technologiczne) okre
ślają typ procesu
technologicznego lub aparatury redukuj
ącej emisje, którą dany emitent
musi zainstalowa
ć.
n
okre
ślone są na podstawie tzw. najlepszej dostępnej technologię (Best
Available Technology - BAT) lub najlepszej z mo
żliwych technik, nie
powoduj
ącej nadmiernych kosztów (Best Available Techniques Not
Entailing Excessive Costs - BATNEEC)
Standardy technologiczne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Pozwolenia prawno-administracyjne zwane cz
ęsto licencjami. Najczęściej
dotycz
ą używania określonych zasobów środowiska przyrodniczego lub
zanieczyszczania jego poszczególnych komponentów. Ogólnie mo
żna je
podzieli
ć na:
¨
decyzje planistyczne
¨
decyzje reglamentacyjne,
¨
pozwolenia zintegrowane.
Pozwolenia prawno-administracyjne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
W
śród
decyzji planistycznych
wa
żne są decyzje o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, wydawane przez organ w
ładzy lokalnej
(samorz
ądowej) na podstawie miejscowego planu zagospodarowania
terenu. Je
żeli nie istnieje plan zagospodarowania przestrzennego, to
decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
podejmowana jest w trybie specjalnym i zast
ępuje plan. Decyzje o
wyznaczeniu sk
ładowiska odpadów również należą do tej grupy.
Pozwolenia prawno-administracyjne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Decyzje reglamentacyjne
okre
ślają zakres dozwolonego, a szkodliwego
korzystania ze
środowiska przyrodniczego. Takimi decyzjami są
pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód, na pobór
wód powierzchniowych i podziemnych, wprowadzanie
ścieków do wód
lub do ziemi, wydobywanie piasku i
żwiru z dna rzek, na spław i na
uruchamianie urz
ądzeń wodnych. Reglamentacyjny charakter mają
równie
ż decyzje o dopuszczalnej ilości i rodzaju emisji zanieczyszczeń
powietrza atmosferycznego czy decyzje o dopuszczalnym poziomie
ha
łasu lub wibracji przenikających do środowiska. Instrumentami
reglamentacyjnymi s
ą zezwolenia na prowadzenie działalności, w której
wyniku powstaj
ą odpady, jak również zezwolenie na ich usuwanie, w tym
transport, a tak
że wykorzystywanie lub unieszkodliwianie.
Pozwolenia prawno-administracyjne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Pozwolenie zintegrowane
jest decyzj
ą administracyjną regulującą zasady
wprowadzania substancji lub energii, powoduj
ących zanieczyszczenie,
do wszystkich komponentów
środowiska z niektórych rodzajów instalacji
(wskazanych w rozporz
ądzeniu MŚ). Posiadanie pozwolenia
zintegrowanego warunkuje w praktyce mo
żliwość prowadzenia
(funkcjonowania) tego typu instalacji.
n
Prowadz
ący instalacje wymienione rozporządzeniu zobowiązani są
posiada
ć
pozwolenie zintegrowane
, obejmuj
ące wszystkie znaczące
aspekty wp
ływu na środowisko (pobór wody, odprowadzenie ścieków,
emisje do powietrza, ha
łas, powstawanie odpadów, w tym odpadów
niebezpiecznych, ograniczanie skutków awarii przemys
łowej) w zakresie
wymaganym przez prawo. Takie instalacje musz
ą ponadto spełniać
wymagania
najlepszej dost
ępnej techniki
(ang. best available technique –
BAT), a ich eksploatacja nie mo
że powodować przekroczenia
norm emisji
i imisji
.
Pozwolenia prawno-administracyjne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Do instrumentów prawno-administracyjnych w Polsce zalicza si
ę również:
n
normy reguluj
ące zachowanie, właściwe wykorzystanie oraz reprodukcje
ro
ślin i zwierząt oraz kompleksów przyrodniczych i ekonomicznych,
n
system norm prawnych reguluj
ących zasady prowadzenia gospodarki
le
śnej,
n
system norm prawnych reguluj
ących zasady ochrony gruntów rolnych i
le
śnych,
n
ustanowienie urz
ędowego wykazu odpadów niebezpiecznych, których
nie wolno sprowadza
ć do kraju oraz
n
wprowadzenie obowi
ązków stosowania niektórych polskich norm, co
pozwala wyeliminowa
ć uciążliwe środowiskowo produkty.
Inne instrumenty regulacji bezpo
średniej
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Oddzia
ływanie edukacyjne: formalne i nieformalne
Dost
ęp do informacji o środowisku
Ekoetykietowanie
Zarz
ądzanie środowiskowe
Ocena oddzia
ływania na środowisko
INSTRUMENTY INFORMACYJNE
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
G
łówny dokumentem wyznaczającym kierunek i sposób edukacji
ekologicznej w Polsce jest
Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej
. W
NSEE wyró
żniono cztery główne cele:
¨
Upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach
życia,
uwzgl
ędniając również prace i wypoczynek człowieka, czyli objecie
permanentna edukacja ekologiczna wszystkich mieszka
ńców
Rzeczypospolitej Polskiej.
¨
Wdro
żenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej na
wszystkich stopniach edukacji formalnej i nieformalnej.
¨
Tworzenie wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów
edukacji ekologicznej, stanowi
ących rozwiniecie Narodowego
Programu edukacji ekologicznej, ujmuj
ących propozycje wnoszone
przez poszczególne podmioty realizuj
ące projekty edukacyjne dla
lokalnej spo
łeczności.
¨
Promowanie dobrych do
świadczeń z zakresu metodyki edukacji
ekologicznej
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Edukacja ekologiczna prowadzona by
ć powinna na drodze:
¨
multidyscyplinarnej: wkomponowanie tre
ści związanych z ochrona
środowiska w programy różnych przedmiotów
¨
interdyscyplinarnej: tre
ści wyodrębnione z różnych przedmiotów
sk
ładają się na program ochrony środowiska, realizowany w ramach
specjalnego przedmiotu
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Wychowanie przedszkolne:
¨
Wyzwalanie ch
ęci i umiejętności obserwowania środowiska
naturalnego.
¨
Kszta
łtowanie wrażliwości na piękno środowiska.
¨
Uczenie szacunku dla innych istot.
¨
Kszta
łtowanie nawyków i zachowań proekologicznych w życiu
codziennym.
¨
Oddzia
ływanie na styl życia i świadomość ekologiczna rodziców.
Za
łożenia NSEE:
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Szko
ła podstawowa i gimnazjum:
¨
Kszta
łtowanie człowieka świadomego swej jedności ze środowiskiem
przyrodniczym i spoleczno-kulturowym,
¨
Rozwijanie umiej
ętności obserwowania środowiska oraz
gromadzenia o nim informacji,
¨
Poznanie praw i wspó
łzależności rządzących przyroda, a także
zachodz
ących pomiędzy przyroda a człowiekiem
Za
łożenia NSEE:
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Szko
ła średnia:
¨
Kszta
łtowanie umiejętności rozwiązywania problemów zgodnie z
posiadana wiedza i przyswojonym systemem warto
ści,
¨
Pobudzanie wra
żliwości na piękno przyrody i lad przestrzenny,
¨
Kszta
łtowanie postawy szacunku dla życia i zdrowia, zarówno
w
łasnego, jak i wszystkich innych istot,
Za
łożenia NSEE:
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Szkolnictwo wy
ższe:
¨
Wprowadzenie w problematyk
ę środowiskową przyszłych
absolwentów wszystkich szkol wy
ższych.
¨
Przygotowywaniu specjalistów do pracy zawodowej w zakresie
ochrony
środowiska.
¨
Organizowaniu studiów podyplomowych uzupe
łniających wiedze w
zakresie ochrony
środowiska.
Za
łożenia NSEE:
Oddzia
ływanie edukacyjne - formalne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
DOST
ĘP DO INFORMACJI O
ŚRODOWISKU
n
Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483)
n
Konwencja z Aarhus o dost
ępie do informacji, udziale
spo
łeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz o dostępie do
sprawiedliwo
ści w sprawach dotyczących środowiska z 2 czerwca
1998 r. (Dz. U. z 2003 Nr 78, poz. 706)
n
Dyrektywa Rady 90/313/EWG z 7 czerwca 1990 r. w sprawie
swobodnego dost
ępu do informacji o środowisku (Dz. Urz. WE L
158 23.06.1990)
n
Dyrektywa Parlamentu i Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r.
w sprawie publicznego dost
ępu do informacji o środowisku - od
lutego 2005 (Dz. Urz. WE L 41/26, 14.02.2003)
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Kto ma prawo do informacji?
Ka
żdy:
n
osoba fizyczna lub osoba prawna
n
jednostka organizacyjna lub organizacja, organ czy instytucja
Niezale
żnie od:
n
wieku
n
obywatelstwa czy miejsca zamieszkania lub siedziby
n
czy ma jakikolwiek interes prawny lub faktyczny zwi
ązany ze
spraw
ą, której postępowanie dotyczy
DOST
ĘP DO INFORMACJI O
ŚRODOWISKU
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Kto musi udost
ępniać informacje publiczne
W
ładze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne,
w szczególno
ści:
n
organy w
ładzy publicznej,
n
organy samorz
ądów gospodarczych i zawodowych,
n
podmioty reprezentuj
ące Skarb Państwa,
n
podmioty reprezentuj
ące: osoby prawne państwowe i samorządu
terytorialnego oraz inne jednostki organizacyjne pa
ństwowe lub
samorz
ądu terytorialnego,
n
podmioty reprezentuj
ące inne osoby lub jednostki organizacyjne,
które wykonuj
ą zadania publiczne lub dysponują majątkiem
publicznym
DOST
ĘP DO INFORMACJI O
ŚRODOWISKU
PDF created with pdfFactory Pro trial version
EKOZNAKOWANIE (Ecolabelling)
Systemy znakowania ekologicznego wprowadzane s
ą w celu
upowszechniania i promowania w
śród konsumentów produktów , które
s
ą środowiskowo bardziej przyjazne od innych przy porównywalnych
parametrach u
żytkowych i funkcjonalnych.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Pierwszymi krajami, w których zastosowano ekoetykiety by
ły: Szwecja
(Miljo Ppper 1970), Niemcy (Niebieski Anio
ł, 1978), Kanada
(Environmental Choice Label Scheme, 1988), kraje skupione w Radzie
Nordyckiej (Bia
ły Łabędź, 1989),
PDF created with pdfFactory Pro trial version
W 1991 roku w krajach Unii Europejskiej postanowiono wprowadzi
ć
wspólny system znakowania, który polega
łby na przyznawaniu
ogólnonarodowej, oficjalnej etykiety ekologicznej. Znak ten ma posta
ć
stylizowanej margarytki z 12 gwiazdkami tzw.
Kwiatu Europejskiego
.
Stylizowana "Margerytka„ z dwunastoma gwiazdkami
ma by
ć alternatywą dla państwowych ekologicznych
znaków towarowych krajów zrzeszonych, gwarantuj
ącą
okre
śloną jakość także poza politycznymi granicami
pa
ństw członkowskich. "Margerytka" jest przyznawana
na podstawie skróconej analizy cyklu
życia produktu
.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
ü
Bezpiecze
ństwo i Troska
ü
Czystsza Produkcja
ü
System Zarz
ądzania według norm ISO 14000
ü
System Zarz
ądzania według EMAS
ZARZ
ĄDZANIE ŚRODOWISKOWE
PDF created with pdfFactory Pro trial version
PROGRAM „ODPOWIEDZIALNO
ŚĆ I TROSKA”
Do programu mo
że przystąpić każde przedsiębiorstwo bez względu
na wielko
ść, czy uciążliwość środowiskową o ile tylko publicznie
zadeklaruje wol
ę „ciągłej poprawy” w obszarach:
ü
ochrona
środowiska,
ü
ochrona zdrowia,
ü
bezpiecze
ństwo procesów.
Przedsi
ębiorstwo samo określa zakres i tempo realizowanych zmian
w zale
żności od swoich możliwości finansowych i organizacyjnych
PDF created with pdfFactory Pro trial version
PROGRAM „ODPOWIEDZIALNO
ŚĆ I TROSKA”
Czystsza Produkcja jest prewencyjn
ą strategią ochrony środowiska
polegaj
ącą na:
eliminacji lub minimalizacji u
źródła powstawania
:
ü odpadów sta
łych,
ü
ścieków,
ü zanieczyszcze
ń pyłowo-gazowych,
oszcz
ędności:
ü materia
łów i surowców,
ü wody, paliw i energii,
ü innych zasobów naturalnych,
w procesach produkcyjnych, w us
ługach i w każdej innej działalności
cz
łowieka.
Czystsza Produkcja mo
że funkcjonować jako efektywny ekonomicznie i
ekologicznie systemem zarz
ądzania środowiskowego, jeśli jest
realizowana przez:
ü odpowiednie zarz
ądzanie organizacją,
ü stosowanie nowoczesnych - czystszych technologii,
ü szeroko rozumian
ą edukację ekologiczną.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
PROGRAM „Czystsza produkcja”
Czystsza Produkcja
(CP) k
ładzie nacisk na ograniczenie zanieczyszczeń "u
źródła", czyli w momencie ich powstawania w procesie produkcyjnym,
zamiast budowy kolejnych, coraz to nowocze
śniejszych oczyszczalni "na
ko
ńcu rury". Nie oznacza to wykluczenia oczyszczania - jest ono
traktowane jednak jako rozwi
ązanie ostateczne, w stosunku do tych
odpadów, których powstaniu nie da si
ę jeszcze zapobiec.
Zmniejszenie uci
ążliwości dla środowiska jest jednym z głównych
aspektów Czystszej Produkcji. Kolejnym jest tzw. "dodatkowy efekt
ekonomiczny". Oznacza to,
że projekty CP przynoszą korzyści zarówno
przyrodzie jak i przedsi
ębiorstwu. Dla przykładu: zamykając obieg wody
przy zwil
żaniu lub chłodzeniu redukuje się zużycie wody (jako zasobów
przyrody), ale równocze
śnie zmniejsza opłaty za jej zużycie. Z kolei
zmniejszenie emisji toksycznych substancji ogranicza op
łaty za
korzystanie ze
środowiska, itp. Jest to zatem droga do zmniejszenia
kosztów przedsi
ębiorstwa.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
ISO 14000
TC 207
ZARZADZANIE ŚRODOWISKOWE
SC1
System
zarządzania
środowiskowego
SC2
Audity
środowiskowe
SC3
Ekoety-
kietowanie
SC4
Ocena
wyników
ekologicznych
SC5
Analiza
cyklu życia
SC6
Słownictwo
i definicje
WG1
ISO 14001
WG2
ISO 14004
WG1
ISO 14010
WG2
ISO 14011
WG3
ISO 14012
WG4
ISO 14015
WG1
ISO 14020
WG2
ISO 14 021
-23
WG3
ISO 14024
WG4
ISO 14025
WG1
ISO 14031
WG2
ISO 14032
WG1
ISO 14040
WG2
ISO 14041
WG3
ISO 14041
WG4
ISO 14042
WG5
ISO 14043
WG1
ISO 14050
ISO 19011
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Polityka
śro dowiskowa
Planowanie
Wdra
żanie
i funkcjonowanie
Dzia
łania
sprawdzaj
ące
Przegl
ąd
zarz
ądzania
CI
ĄGŁE DOSKONALENIE
PDF created with pdfFactory Pro trial version
OCENA ODDZIA
ŁYWANIA NA
ŚRODOWISKO (OOŚ)
OO
Ś jest to identyfikowanie i przewidywanie
oddzia
ływań
na
środowisko
oraz na zdrowie i dobro cz
łowieka oraz
interpretacja
i przekazywanie
informacji o tych oddzia
ływaniach.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Strategiczne
OO
Ś
(planów, porgramów,
strategii, polityk)
przedsi
ęwzięć
wymagaj
ących
sporz
ądzenia
raportu OO
Ś
OO
Ś
planowanych
przedsi
ęwzięć
przedsi
ęwzięć
mog
ących
wymaga
ć
sporz
ądzenia
raportu OO
Ś
przedsi
ęwzięć
mog
ących
wp
ływać na
NATUR
Ę 2000
Rodzaje OO
Ś
PDF created with pdfFactory Pro trial version
opracowanie Prognozy oddzia
ływania na środowisko
opiniowanie Prognozy
uwzgl
ędnienie Prognozy w dokumencie
strategicznym
STRATEGICZNE OO
Ś – etapy
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Wniosek o Decyzj
ę o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na
realizacj
ę przedsięwzięcia
Okre
ślenie zakresu raportu OOŚ (scoping)
Kwalifikacja (screenineg)
Raport o oddzia
ływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Decyzja o
środowiskowych uwarunkowaniach
Analiza porealizacyjna
OO
Ś PRZEDSIĘWZIĘĆ – etapy
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Instrumenty po
średnie
(przymus po
średni), ekonomiczno-rynkowe,
oparte g
łównie na przesłance teoretycznej, że doprowadzając w drodze
odpowiednich rozwi
ązań prawno-instytucjonalnych i ekonomicznych do
internalizacji negatywnych oddzia
ływań działalności produkcyjnej (także
konsumpcyjnej), mo
żna istotnie w stosunku do metod regulacji
bezpo
średniej obniżyć społeczne koszty osiągania pożądanego poziomu
emisji czy imisji ró
żnego rodzaju zanieczyszczeń.
INSTRUMENTY EKONOMICZNE
PDF created with pdfFactory Pro trial version
INSTRUMENTY EKONOMICZNE
Op
łaty ekologiczne
Op
łata użytkowa
Op
łata depozytowa
Op
łata produktowa
Zastawy ekologiczne
Ubezpieczenia ekologiczne
Zbywalne prawa do emisji zanieczyszcze
ń (rynek
uprawnie
ń do emisji zanieczyszczeń)
Dotacje ekologiczne
Kary pieni
ężne
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Cel ekologiczny – zredukowa
ć całkowitą emisję z 1000 do
800 ton
Firma A
Firma B
Ka
żda emituje 500 ton
1000 ton
800 ton
Redukcja 200 ton
PDF created with pdfFactory Pro trial version
System nakazowy
Ka
żda firma redukuje swoją emisję do 400 ton
Firma A
Firma B
Osi
ągnięto efekt ekologiczny - całkowity koszt
1300 $
1000 ton
800 ton
Redukcja 200 ton
Koszt 3$ / Mg
– razem 300 $
Koszt 10$ /
Mg – razem
1000 $
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Handel emisjami?
Ka
żda firma dostaje po 400 uprawnień do emisji
Firma A
Firma B
Osi
ągnięto efekt ekologiczny - całkowity koszt
600$
1000 ton
800 ton
Redukcja 200 ton
Koszt 10$ / Mg
Brak redukcji
Kupuje 100
uprawnie
ń od A
Koszt 3$ / Mg
Redukuje o 200
Mg koszt 600 $
Sprzedaje 100
uprawnie
ń
Sprzedaje 100 uprawnie
ń
100 x 6,5 $ = 650 $
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Efekt handlu emisjami
Cel ekologiczny – zredukowa
ć całkowitą emisję z 1000 do
800 ton
Firma A
Firma B
Zredukowa
ła o 200 Mg Nie redukowała emisji
Koszt redukcji 600 $ Koszt by
ł zbyt wysoki
Sprzeda
ła 100 Mg za 650$ Nie poniosła kosztu 1000$
Zyska
ła 350$ (300 i tak by wydała)
Zyska
ła 350$, wydając 650$
1000 ton
800 ton
Redukcja 200 ton
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Grudzie
ń 1997 – podpisanie Protokołu z Kioto, zobowiązanie do redukcji 5,7% emisji gazów
cieplarnianych w porównaniu do 1990 roku. Protokó
ł zaleca wdrożenie instrumentów
ograniczaj
ących zanieczyszczenie atmosfery.
n
Luty 2005 – ratyfikacja protoko
łu z Kioto przez 141 krajów, emitujących 61% gazów
cieplarnianych.
n
Pa
ździernik 2003 – dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu i Rady Europy wprowadzająca System
Handlu Emisjami w Europie
n
Grudzie
ń 2004 – polska „Ustawa o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów
cieplarnianych i innych substancji”
Rynki uprawnie
ń do emisji zanieczyszczeń
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Rynki uprawnie
ń do emisji zanieczyszczeń
Sze
ść fundamentalnych zasad
n
Ograniczenie-handel (ang.: cap-and-trade): ca
łkowity limit emisji (tzw. czapka, czyli cap) ustalany jest dla grupy zakładów i/lub sektorów, a
nast
ępnie uprawnienia do emisji odpowiadające całkowitemu limitowi rozdzielane są pomiędzy te zakłady - emitentów zanieczyszczeń. Zakłady
mog
ą wykorzystać uprawnienia do wypełnienia swych celów redukcyjnych, sprzedać je lub zachować na przyszłe okresy rozliczeniowe.
n
Pocz
ątkowo skierowany jest głównie do dużych emitentów zanieczyszczeń.
n
Wdro
żenie systemu odbywa się etapami w połączeniu z okresowym dokonywaniem oceny i możliwością jego poszerzenia o inne gazy i sektory.
n
Plany alokacji uprawnie
ń do emisji są opracowywane i zatwierdzane okresowo.
n
Obejmuje obecnie obszar UE, ale stwarza równie
ż możliwość włączenia pozostałych państw poprzez zastosowanie elastycznych mechanizmów.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
2005
2006
2007
Wahania ceny tony uprawnienia do emisji CO
2
w latach 2005-2007
Rynki uprawnie
ń do emisji zanieczyszczeń
PDF created with pdfFactory Pro trial version
n
Docelowy zakres odpowiadaj
ący protokołowi z Kioto
¨
Wszystkie gazy cieplarniane (dwutlenek w
ęgla, metan, podtlenek azotu,
fluorow
ęglowodory, perfluorokarbony, sześciofluorek siarki)
¨
Wiele sektorów gospodarki
n
Pocz
ątkowo zakres celowo ograniczony
¨
Ograniczana tylko emisja CO
2
¨
Tylko du
że instalacje przemysłu energetycznego i ciepłowniczego oraz wybrane
energoch
łonne sektory przemysłowe
¨
Cel: zebranie do
świadczeń z funkcjonowania systemu
n
Obecny stan systemu
¨
12 000 instalacji
¨
45%
łącznej emisji dwutlenku węgla w Unii Europejskiej
¨
30% ca
łkowitej, ogólnoświatowej wielkości emisji gazów cieplarnianych
Rynki uprawnie
ń do emisji zanieczyszczeń
PDF created with pdfFactory Pro trial version
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
,polityka ekologiczna, Instrumenty realizacji polityki ochrony środowiska w Polsce
Polityka, Specjalne strefy ekonomiczne jako instrument realizacji poli
Wykład 3 polityka ekologiczna
,polityka ekologiczna, Udział społeczeństwa w ochronie środowiska
instrumenty kontroli?ministracyjnej polityki pienieznej sa
stukt. przestrzenna - instrukcja, Semestr II, Ekologia, Ćwiczenia audytoryjne
,polityka ekologiczna, Metody formy i środki?ukacji ekologicznej
Polityka ekologiczna RP
POŚ - fundusze, Polityka Ekologiczna Państwa, Finansowanie PEP
,polityka ekologiczna, Ochrona bioróżnorodności
Polityka ekologiczna państwa, Logistyka, Ekologistyka
Strategie realizacji polityki przestrzennej
PLANY GOSPODARKI ODPADAMI JAKO NARZĘDZIE POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA
wyklady 1 polityka ekologiczna
Polityka ekologiczna
polityka ekologiczna, Ekologia
POLITYKA EKOLOGICZNA POLSKI
więcej podobnych podstron