Sprzedawca w stacji paliw

(524502)

Pracownicy usług i sprzedawcy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Sprzedawca w stacji paliw (524502)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-161-7 (161)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Przyjmowanie dostaw towarów, przygotowywanie ich

do sprzeda

ż

y i eksponowanie w stacji paliw Kz1 ........... 10

3.2. Prowadzenie sprzeda

ż

y paliw, towarów handlowych

i usług w stacji paliw Kz2 ................................................ 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ....................................................................................... 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

524502 Sprzedawca w stacji paliw

Grupa wielka 5 – Pracownicy usług i sprzedawcy (w Mi

ę

dzynaro-

dowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3.

Grupa elementarna 5245 – Pracownicy stacji obsługi pojazdów
(w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-

powiada grupie 5245 Service station attendants).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja G. Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samo-
chodowych wł

ą

czaj

ą

c motocykle, Dział 47. Handel detaliczny,

z wył

ą

czeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi,

Grupa 47.1. Sprzeda

ż

detaliczna prowadzona w niewyspecjalizo-

wanych sklepach, Grupa 47.3 Sprzeda

ż

detaliczna paliw do pojaz-

dów silnikowych na stacjach paliw.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 21 stanowiskach pracy

w 7 przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 1, małe 5, mikro – 1, w tym handlowe –

7), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Marek St

ę

pie

ń

– PZM Holding Sp. z o.o. w Warszawie,

•

Radosław Marjan – ekspert niezale

ż

ny, były pracownik Statoil

Fuel & Retail Polska w Warszawie,

•

Joanna Grzywacz – Lotos Paliwa w Gda

ń

sku,

•

Jadwiga Furgalska – „W. Lewandowski” PHU w Łodzi.

Ewaluatorzy:

•

Agnieszka Szała

ń

ska – Stacja PKN Orlen w Warszawie,

•

Agnieszka Łukaszewska – ekspert niezale

ż

ny, były pracownik

Ecorys Polska Sp. z o.o. w Warszawie.

5

Recenzenci:

•

El

ż

bieta Przydatek – ekspert niezale

ż

ny, były pracownik WZGS

„Samopomoc Chłopska” w Radomiu,

•

Małgorzata Łukaszewska – Regionalny O

ś

rodek Doskonalenia

Nauczycieli „WOM” w Katowicach.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Roman Kantorski (przewodnicz

ą

cy) – Polska Izba Motoryzacji

w Warszawie,

•

Artur Kandarian – Polska Izba Paliw Płynnych w Warszawie,

•

Andrzej Str

ę

bski – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi

ą

zków Za-

wodowych w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

15.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Sprzedawca w stacji paliw zajmuje si

ę

sprzeda

żą

paliw do pojaz-

dów, obrotem towarów handlowych, a tak

ż

e utrzymaniem standardów

marketingowych i porz

ą

dkowych w miejscu sprzeda

ż

y.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Sprzedawca w stacji paliw jest zawodem o charakterze handlowo-

-usługowym. Celem pracy sprzedawcy jest sprzeda

ż

paliw i innych

towarów dost

ę

pnych na stacji oraz dokumentowanie ich obrotu. Osoba

wykonuj

ą

ca ten zawód odpowiedzialna jest za obsług

ę

klientów

oraz prace zwi

ą

zane ze sprawnym i bezpiecznym funkcjonowaniem

stacji paliw w celu zapewnienia wysokiej jako

ś

ci oferowanych towarów,

usług i standardów działania. Zadaniem sprzedawcy jest przyjmowanie
dostaw, magazynowanie i sprzeda

ż

paliw płynnych oraz innych towa-

rów handlowych, zabezpieczanie utargu. Do jego obowi

ą

zków nale

ż

y

równie

ż

informowanie klientów o ofercie sprzeda

ż

owej oraz dbanie

o czysto

ść

i estetyk

ę

miejsca sprzeda

ż

y i wła

ś

ciw

ą

ekspozycj

ę

towa-

rów. Sprzedawca w stacji paliw obsługuje system kasowy (kasy fiskal-
ne, terminale płatnicze), wystawia faktury (obsługa komputera) oraz
obsługuje inne, zainstalowane na stacji paliw urz

ą

dzenia (np. lottomaty,

urz

ą

dzenia myjni). Sprzedawca bierze udział w inwentaryzacji towarów

i innych składników maj

ą

tku, za które jest materialnie odpowiedzialny.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy sprzedawcy w stacji paliw s

ą

stacje nale

żą

ce do in-

dywidualnych wła

ś

cicieli, koncernów paliwowych lub dystrybutorów

paliw. Stacje poza podstawow

ą

działalno

ś

ci

ą

(sprzeda

ż

paliw) najcz

ę

-

ś

ciej maj

ą

w swojej ofercie równie

ż

sprzeda

ż

artykułów spo

ż

ywczych,

wyrobów tytoniowych, alkoholi, prasy, płynów eksploatacyjnych do
pojazdów, kosmetyków oraz usługi typu mycie pojazdów, czyszczenie,
pompowanie kół. Na stacji paliw znajduj

ą

si

ę

zbiorniki z paliwami płyn-

nymi i urz

ą

dzenia do ich dystrybucji. Dlatego wa

ż

ne jest planowanie

i organizowanie procesu sprzeda

ż

y zgodnie z przepisami i zasadami

ochrony ppo

ż

., BHP, ochrony

ś

rodowiska, wymaganiami ergonomii

a tak

ż

e HACCP. Praca sprzedawcy w stacji paliw przebiega w systemie

dwu- lub trzyzmianowym. Sprzeda

ż

odbywa si

ę

w sposób bezpo

ś

redni

7

w tradycyjnej formie sprzeda

ż

y lub po

ś

redni – samoobsługowa forma

sprzeda

ż

y. Sprzedawca obowi

ą

zkowo bezpo

ś

rednio obsługuje klienta

tylko w przypadku usług dotycz

ą

cych samochodów wyposa

ż

onych w in-

stalacj

ę

gazow

ą

. Ze wzgl

ę

du na kontakt ze

ś

rodkami ropopochodnymi

sprzedawca w stacji paliw nara

ż

ony jest na choroby nowotworowe.

Ze wzgl

ę

du na specyfik

ę

pracy zagro

ż

ony jest ponadto wyst

ą

pieniem

przewlekłych schorze

ń

narz

ą

du ruchu, w tym zmian zwyrodnieniowych

oraz schorze

ń

kr

ę

gosłupa i stawów, a tak

ż

e

ż

ylaków czy niewydolno

ś

ci

ą

układu kr

ąż

enia.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Sprzedawca w stacji paliw powinien posiada

ć

zdolno

ś

ci interperso-

nalne, umo

ż

liwiaj

ą

ce mu nale

ż

yt

ą

obsług

ę

klienta oraz współprac

ę

w grupie. Istotna w tym zawodzie jest umiej

ę

tno

ść

panowania nad swo-

imi emocjami, łagodzenia konfliktów w bezpo

ś

redniej pracy z klientem,

wyboru odpowiedniej strategii rozwi

ą

zywania problemów oraz szybkie-

go i skutecznego reagowania w sytuacjach trudnych. Powinien mie

ć

podzielno

ść

uwagi i zdolno

ść

koncentracji. Specyfika zawodu wymaga

samodzielno

ś

ci w organizowaniu swojego stanowiska pracy, poczucia

odpowiedzialno

ś

ci za wykonywane czynno

ś

ci oraz powierzony maj

ą

tek.

Sprzedawca powinien cechowa

ć

si

ę

uczciwo

ś

ci

ą

, rzetelno

ś

ci

ą

, wysok

ą

kultur

ą

osobist

ą

i odporno

ś

ci

ą

na stres. Wa

ż

na jest dokładno

ść

oraz

dbało

ść

o czysto

ść

i porz

ą

dek w miejscu sprzeda

ż

y. Praca wykonywa-

na jest na stoj

ą

co, w ci

ą

głym ruchu. Wymagana jest pełna sprawno

ść

ruchowa, dobry słuch. Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu
jest ograniczona sprawno

ść

ruchowa, wady wymowy, wady słuchu,

schorzenia kr

ę

gosłupa.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Zawód sprzedawcy w stacji paliw mo

ż

na uzyska

ć

na drodze szkole-

nia praktycznego (przyuczenia) i zdobywania do

ś

wiadczenia w trakcie

pracy. Pracodawcy zatrudniaj

ą

te

ż

osoby, które uko

ń

czyły zasadnicz

ą

szkoł

ę

zawodow

ą

w kierunkach zwi

ą

zanych z handlem lub osoby

z wykształceniem

ś

rednim o dowolnym kierunku. Sprzedawca w stacji

paliw powinien bra

ć

udział w szkoleniach organizowanych przez praco-

dawc

ę

dotycz

ą

cych technik i standardów obsługi klienta i procedur,

psychologii sprzeda

ż

y, przez organizacje bran

ż

owe lub producentów

maszyn i urz

ą

dze

ń

obsługiwanych na stacji paliw.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Uzyskane w procesie pracy kompetencje zawodowe mo

ż

na po-

twierdzi

ć

zdaj

ą

c egzamin zawodowy w zakresie kwalifikacji A.18. Pro-

wadzenie sprzeda

ż

y, uj

ę

tej w podstawie programowej dla zawodu

522301 Sprzedawca. Posiadaj

ą

c

ś

rednie wykształcenie mo

ż

na zda

ć

egzamin w zakresie kwalifikacji A.22. Prowadzenie działalno

ś

ci han-

dlowej i uzyska

ć

kwalifikacje w zawodzie 522305 Technik handlowiec.

Mo

ż

liwo

ś

ci awansu sprzedawcy w stacji paliw s

ą

ograniczone. Droga

awansu najcz

ęś

ciej odbywa si

ę

wewn

ą

trz firmy. Osoba rozpoczynaj

ą

ca

prac

ę

od stanowiska sprzedawcy mo

ż

e awansowa

ć

na stanowisko

kierownika zmiany, zast

ę

pcy kierownika stacji i kierownika stacji, który

nadzoruje i koordynuje prac

ę

zespołu. Dłu

ż

szy sta

ż

pracy, umiej

ę

tno

ś

ci

organizacyjne i wiedza ekonomiczno-finansowa umo

ż

liwiaj

ą

awans na

prowadz

ą

cego stacj

ę

paliw na podstawie umowy z koncernem paliwo-

wym, co oznacza zało

ż

enie własnej działalno

ś

ci gospodarczej, zatrud-

nienie pracowników i prowadzenie sprzeda

ż

y na stacji paliw w imieniu

i na rachunek koncernu paliwowego. Drog

ą

do uzyskania kompetencji

zawodowych na wy

ż

szym poziomie jest samodoskonalenie umiej

ę

tno-

ś

ci interpersonalnych, technik obsługi klienta i eksponowania towarów.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Przyjmowanie i dokumentowanie dostaw towarów w stacji paliw

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z2. Magazynowanie towarów w stacji paliw zgodnie z obowi

ą

zuj

ą

-

cymi przepisami (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z3. Wykonywanie ilo

ś

ciowej i jako

ś

ciowej kontroli towarów przezna-

czonych do sprzeda

ż

y w stacji paliw (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, KzS).

Z4. Wykonywanie prac zwi

ą

zanych z obsług

ą

klientów stacji paliw

(niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z5. Inkasowanie nale

ż

no

ś

ci transakcji finansowych, zabezpieczenie

utargu (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z6. Obsługiwanie urz

ą

dze

ń

technicznych stosowanych w stacji paliw

(np. myjnia, kompresor, dystrybutor paliwa) (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz2, KzS).

Z7. Informowanie klientów o ofercie sprzeda

ż

owej, stosowanie okre-

ś

lonych metod i form prezentacji towarów (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz2, KzS).

9

Z8. Realizowanie i przestrzeganie procedur dotycz

ą

cych przyjmowa-

nia i rozpatrywania reklamacji w stacji paliw (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz2, KzS).

Z9. Wykonywanie prac porz

ą

dkowych na terenie stacji paliw (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z10. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami BHP,

ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodowiska, HACCP i wymaganiami er-

gonomii (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Przyjmowanie dostaw towarów, przygotowywanie ich do sprze-

da

ż

y i eksponowanie w stacji paliw(potrzebne do wykonywania

zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z9, Z10).

Kz2 – Prowadzenie sprzeda

ż

y paliw, towarów handlowych i usług

w stacji paliw (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z4, Z5, Z6, Z7,

Z8, Z10).

KzS – Kompetencje społeczne ( potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1

÷Z10).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 5 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód sprzedawcy w stacji paliw:

1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i standardy w zawo-

dzie sprzedawcy w stacji paliw; zna i rozumie podstawowe fakty, po-
j

ę

cia i zale

ż

no

ś

ci w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementar-

ne uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w bran

ż

y handlowej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: posiada umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do reali-

zacji zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów poprzez zastosowanie od-

powiednich metod, narz

ę

dzi handlowych i informacji w zakresie

sprzeda

ż

y paliw i innych artykułów; potrafi wykonywa

ć

zadania we-

dług ogólnej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie

rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi,

tak

ż

e bardzo proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z9, Z10, Z11 wymaga

posiadania kompetencji zawodowej KZ1.

3.1. Przyjmowanie dostaw towarów, przygotowywanie

ich do sprzeda

ż

y i eksponowanie w stacji paliw Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy po-
j

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane

z przyjmowaniem dostaw, przygo-
towywaniem do sprzeda

ż

y i eks-

ponowaniem towarów w stacji
paliw, w szczególno

ś

ci zna:

−

przepisy BHP, ochrony ppo

ż

.,

ochrony

ś

rodowiska, ergonomii

i HACCP w zakresie przyjmo-
wania, przechowywania i eks-
ponowania towarów;

−

podstawy towaroznawstwa pa-

liw oraz wybranych towarów
(spo

ż

ywczych i przemysłowych);

−

zasady ilo

ś

ciowego i jako

ś

cio-

wego przyjmowania towarów
handlowych;

−

zasady bie

żą

cej kontroli jako-

ś

ci oferowanych do sprzeda

ż

y

towarów prostymi metodami;

−

podstawy magazynowania to-

warów i półproduktów gastro-
nomicznych;

−

zasady organizacji pracy na

stacji;

−

zasady uło

ż

enia towarów han-

dlowych i promocyjnych w sali
sprzeda

ż

y.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z przyj-

mowaniem dostaw, przygotowy-
waniem do sprzeda

ż

y i ekspono-

waniem towarów w stacji paliw
według

okre

ś

lonej

instrukcji

w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

stosowa

ć

przepisy

BHP,

ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodo-

wiska, ergonomii i HACCP
w zakresie

przyjmowania,

przechowywania i eksponowa-
nia towarów;

−

przestrzega

ć

zasad magazy-

nowania i przechowywania to-
warów;

−

prowadzi

ć

dokumentacj

ę

jako-

ś

ci towarów otrzyman

ą

wraz

z dostaw

ą

;

−

stosowa

ć

zasady oznakowy-

wania towarów zgodnie stan-
dardami w sali sprzeda

ż

y;

−

wypełnia

ć

dokumenty dostaw

towarów;

−

rozlicza

ć

przyj

ę

cie

dostaw

w systemie kasowym;

−

monitorowa

ć

proces przecho-

wywania towarów;

−

odczytywa

ć

pomiary urz

ą

dze

ń

(termometr, urz

ą

dzenia pomia-

rowe paliw);

11

−

przestrzega

ć

okre

ś

lonych stan-

dardami zasad uło

ż

enia towa-

rów handlowych.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z4, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga posia-

dania kompetencji zawodowej KZ2.

3.2. Prowadzenie sprzeda

ż

y paliw,

towarów handlowych i usług w stacji paliw Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy po-
j

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane

ze sprzeda

żą

paliw, towarów han-

dlowych i usług w stacji paliw,
w szczególno

ś

ci zna:

−

przepisy BHP, ochrony ppo

ż

.,

ochrony

ś

rodowiska, ergonomii

i HACCP, w zakresie prowa-
dzenia sprzeda

ż

y paliw, towa-

rów handlowych i usług;

−

standardy obsługi klienta;

−

zasady działania i obsługi dys-

trybutora paliwowego, myjni
i innych urz

ą

dze

ń

na stacji;

−

zasady dokumentowania obro-

tu towarowego;

−

zasady obsługi kas fiskalnych,

rejestracji w systemie transak-
cji kupna i sprzeda

ż

y;

−

proces

inkasa

nale

ż

no

ś

ci

transakcji handlowych, zasady
zabezpieczania i odprowadza-
nia utargu;

−

procedury przyjmowania i roz-

patrywania reklamacji;

−

sposoby oceny jako

ś

ci towa-

rów handlowych.

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste

zadania

zwi

ą

zane

ze

sprzeda

żą

paliw, towarów han-

dlowych i usług w stacji paliw we-
dług okre

ś

lonej instrukcji w cz

ę

-

ś

ciowo

zmiennych

warunkach,

w szczególno

ś

ci potrafi:

−

stosowa

ć

przepisy

BHP,

ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodo-

wiska, ergonomii i HACCP
w zakresie prowadzenia sprze-
da

ż

y paliw, towarów handlo-

wych i usług;

−

obsługiwa

ć

klienta wg przyj

ę

-

tych standardów.

−

rozpoznawa

ć

i dostrzega

ć

po-

trzeby konsumenckie klientów;

−

stosowa

ć

techniki

aktywnej

sprzeda

ż

y w celu zwi

ę

kszenia

skuteczno

ś

ci handlowej;

−

obsługiwa

ć

dystrybutor paliw,

myjni

ę

i inne urz

ą

dzenia na

stacji paliw;

−

stosowa

ć

program komputerowy

rejestruj

ą

cy transakcje handlowe;

−

obsługiwa

ć

kas

ę

fiskaln

ą

i spe-

cjalistyczne programy kompu-
terowe;

−

stosowa

ć

procedury

inkasa

nale

ż

no

ś

ci, transakcji kupna

i sprzeda

ż

y,

zabezpieczania

i odprowadzania utargów;

12

−

stosowa

ć

procedury przyjmo-

wania i rozpatrywania reklama-
cji;

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za sprzeda

ż

paliw do pojazdów i obrót

towarami handlowymi,

−

dostosowuje zachowanie do zmiennych okoliczno

ś

ci wyst

ę

puj

ą

-

cych na stacji paliw,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zespole

pracowniczym na stacji paliw w zorganizowanych warunkach,

−

ocenia swoje działania wykonywane w ramach współpracy zespo-
łowej oraz przyjmuje odpowiedzialno

ść

za ich skutki.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu sprzedawcy

w stacji paliw przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 524502 Sprzedawca w stacji

paliw

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.