Porównanie planu budowy
ż
ebropława (A) z wczesn
ą
(B)
i pó
ź
n
ą
(C) larw
ą
szkarłupni (dipleurul
ą
)
Budowa lancetnika
PLAN BUDOWY STRUNOWCÓW, STRUNOWCE NI
Ż
SZE
1. Strunowce stanowi
ą
typ zwierz
ą
t wtóroustych, a sposób zawi
ą
zywania si
ę
wtórnej jamy ciała
(celomy) w ich rozwoju zarodkowym sugeruje ewolucyjne pochodzenie strunowców od
ż
ebro-
pławów – podtypu jamochłonów.
2. Główne ró
ż
nice planu budowy ciała strunowców, w porównaniu z bezkr
ę
gowcami pierwoustymi
:
a) ciało wzmocnione jest wewn
ę
trz-
nym szkieletem osiowym (strun
ą
grzbietow
ą
lub
kr
ę
gosłupem),
biegn
ą
cym podłu
ż
nie po stronie
grzbietowej;
b) ponad szkieletem osiowym uło-
ż
ony jest główny element układu
nerwowego – cewka lub rdze
ń
kr
ę
gowy, o wn
ę
trzu wypełnionym
płynem mózgowo-rdzeniowym;
c) poni
ż
ej szkieletu osiowego le
ż
y
główne naczynie krwiono
ś
ne –
aorta, prowadz
ą
ce krew z serca
do tyłu ciała;
d) serce le
ż
y po stronie brzusznej i wypycha krew do przodu, do narz
ą
du wymiany gazowej
(skrzeli lub płuc), sk
ą
d pó
ź
niej płynie ona aort
ą
grzbietow
ą
do tyłu (ewentualnie dodatkowo
popychana przez serce, je
ś
li zawraca do niego krew po natlenieniu).
3. Przodkowie strunowców byli drob-
nymi zwierz
ę
tami morskimi, w sta-
dium dojrzałym zapewne osiadłymi
(jak dzisiejsze
ż
achwy), ale ze swo-
bodnie pływaj
ą
c
ą
larw
ą
. Oddychały
przy pomocy kosza skrzelowego w
ś
cianach gardzieli. Zapewne z cza-
sem larwy na drodze neotenii uzy-
skały dojrzało
ść
płciow
ą
, daj
ą
c po-
cz
ą
tek bezczaszkowcom (lancetnik)
i pierwszym kr
ę
gowcom.
larwa
ż
achwy
budowa dorosłej
ż
achwy
BEZKRĘGOWCE, str. 18