Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
837
dr Joanna Dyczkowska
Politechnika Koszalińska, Wydział Nauk Ekonomicznych
Determinanty funkcjonowania TSL na Pomorzu Środkowym - analiza
Wstęp
System transportowy wraz z gospodarką magazynową jest ogniwem łączącym
nadawców (producentów, sprzedających) i odbiorców (klientów), magazyny i członków
kanału dystrybucji w logistyczny łańcuch dostaw. Przedsiębiorstwa TSL organizują i
przewożą towary poprzez sieć własnych połączeń liniowych i centra dystrybucyjne między
punktami nadania (producentami) i odbioru (klientami), mają wpływ nie tylko na koszty
transportu, lecz również na koszty funkcjonowania producentów. Działalność transportowa
umożliwia sprawne i efektywne funkcjonowanie każdego działu gospodarki narodowej i wraz
z rozwojem społeczno- gospodarczym poszczególnych regionów i państw stanowi czynnik
intensyfikujący rozwój
1
. Znajomość systemu transportu ma podstawowe znaczenie dla
sprawnych i efektywnych działań logistycznych w przedsiębiorstwach
2
. Celem artykułu jest
analiza danych dotyczących nakładów inwestycyjnych w transporcie i gospodarce
magazynowej na obszarze Pomorza Środkowego i wpływu nakładów na rozwój tego sektora
gospodarki. Metody zastosowane w artykule to analiza literatury, analiza danych
statystycznych i analiza porównawcza.
1.
Polityka transportowa UE i Polski
Polityka transportowa Unii Europejskiej określa ogólne założenia, cele i formy
współpracy w dokumentach zwanych Białymi Księgami, gdzie opisane są główne kierunki i
zarysowany harmonogram realizacji traktatowych ustaleń dotyczących rozwoju sektora
transportu w UE i jego integracji w strukturach jednolitego rynku
3
. Druga księga „Europejska
polityka transportowa do roku 2010: czas na decyzje” z 2001 r. zawierała program budowy
podstaw wspólnej unijnej przestrzeni transportowej, opartej na zasadzie zrównoważonej
mobilność w perspektywie do 2010 roku. Trzecia Biała Księga
4
stanowi podstawę do
przygotowania programu projektu Wspólnej Polityki Transportowej (WPT) w perspektywie
1
W. Rydzkowski, K. Wojewódzka-Król, Transport, PWN, Warszawa 2007, s. 1.
2
J.J. Coyle, E.J. Bardi, C.J. Langley, Zarządzanie logistyczne, PWE, Warszawa 2007, s. 404.
3
The future development of the common transport Policy. A global approach to the construction of the
Community framework for sustainable mobility”, COM (92) 494 final, Brussels, December 2.1992 –Pierwsza
Biała Księga; European Transport Policy for 2010: time to decide. White paper.” COM (2001) 370 final,
Brussels, 12.09.2001 – Druga Biała Księga.
4
Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i
zasobooszczędnego systemu transportu, Bruksela, 28.03.2011 r.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
838
do 2020 roku
5
. WPT osiągnęła cele ustalone w podstawowych, strategicznych dokumentach
wspólnotowych, przyczyniając się do rozwoju gospodarki europejskiej i wzrostu jej
konkurencyjności, głównie poprzez ułatwienie otwarcia rynków i ich integrację dzięki
ustanowieniu wysokich standardów jakości w zakresie bezpieczeństwa przewozów, ochrony
praw pasażerów i doskonalenia warunków pracy.
Podstawowe założenia polityki transportowej dotyczące sfery rozwoju systemu
transportowego Trzeciej Białej Księdze sprowadzają się do
6
:
- wzrastająca zdolność europejskich systemów transportowych, wspierających
rozwiązania z zakresu logistyki oraz zarządzania logistycznymi łańcuchami dostaw do
sprawnej i efektywnej obsługi rosnących potoków masy towarowej oraz strumieni ruchu
pasażerskiego,
- wzrostu rangi tego sektora gospodarki wspólnotowej w tworzeniu PKB (obecnie około
7%) oraz w ogólnym zatrudnieniu (ponad 5%),
- znacznej poprawy układu sieci infrastruktury transportu – we wszystkich aspektach
ilościowych i jakościowych, rozbudowy priorytetowych składników, zaliczanych do sub-
układu TEN-T, nastąpiło usprawnienie procesów koordynacji planowania rozwoju projektów
infrastrukturalnych w krajach członkowskich,
-
wyraźnego wzrostu we wszystkich obszarach transportu, standardach bezpieczeństwa i
ochrony środowiska (zapewnienie wzrostu sektora transportu i wspieranie mobilności przy
jednoczesnym osiągnięciu celu obniżenia emisji o 60 %),
- ograniczono negatywne skutki oddziaływania transportu na środowisko naturalne w
stopniu o wiele mniejszym od oczekiwań.
W polityce regulacji UE rynku transportowego uzyskano efekty w postaci budowy
wspólnej przestrzeni transportowej. Główne osiągnięcia w zakresie powiązań z innymi
rynkami sprowadzają się do:
1. Otwierania kolejnych segmentów rynku na konkurencję oraz usprawnienie
mechanizmów funkcjonowania rynków transportowych – przede wszystkim w transporcie
lotniczym i drogowym. Rezultatem tych działań był postępujący proces integracji tych
rynków oraz wzrost ich efektywności.
2. Wzrostu jakości oferowanych użytkownikom usług TSL potwierdzonej w badaniach
oceny obsługi klientów przez operatorów logistycznych.
5
A sustainable future for transport: Toward an integrated, technology-led and user friendly system. COM
(2009) 279/4.
6
A.S. Grzelakowski, Polityka transportowa UE na II dekadę XXI w. wobec nowych wyzwań rozwoju transportu,
Logistyka nr 1/2010, s. 16-17.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
839
3. Ujednolicania poszczególnych aspektów socjalnych i zagadnień kwalifikacyjno –
zawodowych w transporcie, celem utworzenia jednolitych standardów dostępu do rynku i
zawodu przewoźnika, co ułatwia przepływ zasobów pracy i kapitału w sektorze transportu
oraz zwiększa mobilność.
4. Budowy nowej formy organizacji i zarządzania rynkiem transportowym, opartej na
modelu organizacji rynków przemysłów sieciowych w UE.
Transport umożliwia techniczną realizację przemieszczania dóbr materialnych, pozwala
zapewnić właściwą obsługę przedsiębiorstw znajdujących się na terenie kraju i zagranicą.
Jakość obsługi transportowej w LSP (Logistyczny System Polski) jest bezpośrednio zależna
od rozwoju transportu – sieci połączeń i integracji różnych gałęzi transportu. Przemieszczenie
ładunków w krajowym systemie logistycznym realizowane jest z wykorzystaniem różnych
ś
rodków transportowych. Oznacza to, że wzrost efektywności systemu logistycznego Polski
można osiągnąć przede wszystkim przez racjonalne wykorzystanie infrastruktury
transportowej, co wpływa na koszty obsługi logistycznej i jakość realizowanych zadań.
Wykorzystanie w Polsce środków przewozowych o dużej pojemności to jedna z
podstawowych możliwości ograniczenia kosztów transportu oraz jego negatywnego wpływu
na środowisko i podejmuje się następujące kwestie
7
:
- system transportowy realizuje zadania przewozowe dotyczące specyfiki przedsiębiorstw
i rynków zbytu wynikających z LSP,
- każde zadanie przewozowe zgłaszane do systemu transportowego jest optymalizowane
przy uwzględnieniu kryteriów właściwych dla poszczególnych podsystemów LSP,
- dla ustalonej struktury i wielkości zadań przewozowych występujących w LSP
konieczne jest podejmowanie działań zmierzających do racjonalnego kształtowania
potencjału systemu transportowego,
- kształtowanie systemu transportowego powinno obejmować przede wszystkim działania
związane z rozwojem liniowej i punktowej infrastruktury transportu ze względu na dążenie do
podnoszenia efektywności transportu oraz ograniczenia obciążenie środowiska naturalnego,
- należy uwzględnić rozwój punktów przejścia, które umożliwiają zmianę postaci
transportowej ładunków i środków transportu (centra dystrybucyjne, regionalne i logistyczne)
wpływające na efektywność transportu.
Rozwijająca się pod wpływem transportu polska gospodarka narodowa stawia coraz to
większe zadania, wynikające z większego obszaru sprzedaży oraz z rosnącego poziomu
7
M. Jacyna, System logistyczny Polski. Uwarunkowania techniczno- technologiczne komodalności transportu,
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2012, s. 29-30.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
840
specjalizacji i kooperacji produkcji. Bez rozwoju transportu i nakładów na inwestycji w
transport nie występuje wzrost produkcji.
2.
Analiza przedsiębiorstw w sektorze transportu i gospodarki magazynowej
Analizę kierunków współczesnych badań rynku usług transportowych należy ustalić pod
kątem określenia perspektywy i klasyfikacji. Badania transportowe w UE realizowane są
programy ramowe, projekty zamawiane przez instytucje unijne, czy też wspólne projekty w
ramach Europejskiej Przestrzeni Badawczej.
8
Wymiar badań transportowych w Polsce i
Europie przedstawia się następująco ze względu na cele polityki zrównoważonego rozwoju:
- aspekt ekonomiczny i efektywności,
- aspekty środowiskowe z punktu widzenia użytkownika i bezpieczeństwa.
Badania i rozwój stanowią istotny element europejskiej polityki gospodarczej,
dynamicznie rozwijającej się polityki innowacji oraz polityki transportowej. Na rysunku 1
przedstawiono dynamikę przewozów transportowych w latach 2003-2012 w tysiącach ton.
Wielko
ść
ładunków
1 231 609 1 286 294
1 385 851 1 426 943
1 532 728
1 655 965 1 712 826
1 795 573
1 912 172 1 844 070
0
500 000
1 000 000
1 500 000
2 000 000
2 500 000
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Wielko
ść
ładunków
Rysunek 1. Przewozy ładunków w tysiącach ton w Polsce w okresie 2003-2012
Ź
ródło: Opracowanie własne na podstawie Transport. Wyniki działalności. Warszawa 2013, s. 78-79.
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/tl_transport_wyniki_dzialalnosci_2012.pdf (dostęp 27.08.2013).
Stały wzrost, pomimo pesymistycznych ocen popytu, pokazuje, że rynek transportowy
zachowuje stałą dynamikę. Miejsce i rolę transportu w procesie gospodarowania Polski
wyznaczają czynniki, od których uzależniony jest wzrost na zapotrzebowanie na usługi
przewozowe: rozmiar i struktura potencjału produkcyjnego, stopień aktywizowania życia
społecznego, stopień specjalizacji i kooperacji czynności wynikających ze społecznego
podziału pracy, preferencje przyznane poszczególnym dziedzinom gospodarki. Wzrost
sprzedaży w transporcie wyprzedza swoim tempem rozwój innych działów gospodarki,
przyznawane są mu cechy wtórne w stosunku do potrzeb innych działów gospodarki. W
8
M. Bąk, P. Borkowski, Kierunki współczesnych badań transportowych na świecie, Logistyka nr 2/2008, s. 16-
17.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
841
związku z tym należy poddać analizie przychody i koszty w sektorze transportu i gospodarki
magazynowej w ostatnim podanym okresie przez GUS 2011-2012 (tabela 1).
Tabela 1. Przychody i koszty w sektorze transportu i gospodarki magazynowej oraz wynik
finansowy w okresie 2011-2012 w milionach złotych
Wyszczególnienie
2011
2012
Przychody z całokształtu działalności transportowej
80 607,3
87 055,7
Koszty uzyskania przychodów
78 690,2
84 897,1
Wynik finansowy netto
1 365,3
1 432,9
Ź
ródło: Opracowanie własne na podstawie Transport. Wyniki działalności. Warszawa 2013, s. 84.
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/tl_transport_wyniki_dzialalnosci_2012.pdf (dostęp 27.08.2013).
Przychody ze sprzedaży usług we wszystkich przedsiębiorstwach transportu w 2012 r. były
większe o 10,1% w porównaniu z 2011 r. i wyniosły 162,3 mld zł (w sektorze publicznym
nastąpił spadek o 0,3%, a w sektorze prywatnym wzrost o 12,3%). Udział przedsiębiorstw,
gdzie liczba pracujących jest powyżej 49 osób stanowił ok. 47% w przychodach ogółem, a
wzrost sprzedaży usług wynosił 9,5%. Poważnym problem w przedsiębiorstwach TSL jest
utrzymujący się wysoki poziom kosztów działalności
9
.
Pomorze Środkowe obejmuje swoim zasięgiem subregiony koszaliński i słupski, które
strukturalnie są bardzo podobne, a różnią się od metropolii Szczecina i Trójmiasta. Struktura
podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze regon w sekcji transport i
gospodarka magazynowa w okresie 2003-2011 przedstawiona jest w tabeli 2. Podmioty
przedstawione są z podziałem na osoby fizyczne prowadzące działalność TSL i ogółem
przedsiębiorstwa tej sekcji zarejestrowane na tym obszarze.
Tabela 2. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze regon według sekcji –
transport i gospodarka magazynowa w okresie 2003-2011 w subregionach Koszalin i Słupsk.
Subregion
Koszalin
/rok
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
4319
4277
4317
4266
4211
4247
4523
4530
4230
Osoby fizyczne
3938
3948
3973
3917
3850
3898
4240
4245
3942
Subregion Słupsk/ rok
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
3302
3209
3049
3022
3032
3108
3146
3174
2920
Osoby fizyczne
3061
2954
2785
2744
2749
2814
2923
2944
2694
9
Szerzej zob. R. Rolbiecki, Wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw w sektorze transportu i gospodarki
magazynowej w Polsce, Logistyka nr 1/2013, s. 45-47.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
842
Ź
ródło: Opracowanie własne na podstawie: Województwo zachodniopomorskie. Podregiony, powiaty, gminy –
archiwum. Dostęp: http://www.stat.gov.pl/szczec/69_1591_PLK_HTML.htm (24.08.2013) oraz Województwo
pomorskie.
Podregiony,
powiaty,
gminy
–
archiwum.
Dostęp:
http://www.stat.gov.pl/gdansk/69_1409_PLK_HTML.htm (22.08.2013).
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie transportu i gospodarki
magazynowej na obszarze subregionów stanowią powyżej 90 procent wszystkich
przedsiębiorstw TSL. Wzrost zarejestrowanych podmiotów odnotowano w okresie kryzysu
2009-2010, a w 2011 r. nastąpił spadek w tej sekcji w subregionie Koszalin o 6,62% i w
subregionie słupskim o 8%. Na uwagę zasługuje wartość środków trwałych w transporcie i
gospodarce magazynowej w okresie 2003-2011 oraz tendencje dynamiki wzrostu wartości
tych środków w sektorze prywatnym (tabela 3).
Tabela 3. Wartość brutto środków trwałych w transporcie i gospodarce magazynowej
ogółem i w sektorze prywatnym w okresie 2003-2011 w milionach złoty –subregion Koszalin
i Słupsk
Subregion Koszalin
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
264,2 267,6 277,1 294,2 321,5 307,1 254,4 324,7 349,4
Sektor prywatny
78,5
88,3
122,0 137,4 155,0 153,0 141,7 173,4 183,2
Subregion Słupsk
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
169,0 232,1 239,4 267,5 329,7 373,4 275,9 323,2 267,6
Sektor prywatny
39,8
110,3 153,6 176,7 223,5 271,2 166,3 211,7 153,7
Ź
ródło: opracowanie własne na podstawie: Województwo zachodniopomorskie. Podregiony, powiaty, gminy –
archiwum. Dostęp: http://www.stat.gov.pl/szczec/69_1591_PLK_HTML.htm (21.08.2013) oraz Województwo
pomorskie.
Podregiony,
powiaty,
gminy
–
archiwum.
Dostęp:
http://www.stat.gov.pl/gdansk/69_1409_PLK_HTML.htm (20.08.2013).
W subregionie koszalińskim wartość środków trwałych brutto ogółem stale rośnie, przy
czym wysoką dynamikę wzrostu wykazuje sektor prywatny. W 2003 r. wartość środków
trwałych sektora prywatnego do ogółu stanowi niecałe 30 procent (29,71%). W 2011 r. sektor
prywatny to już ponad połowa wartości środków trwałych (52,43%).
W subregionie słupskim rośnie wartość środków trwałych od 2003 do 2010 roku, by w
2011 roku zanotować spadek – 17,2%. W 2003 roku wartość środków trwałych w sektorze
prywatnym stanowi zaledwie 23,55%, gdy w 2008 r. kształtuje się na najwyższym poziomie
271,2 mln zł -72,63% ogółu środków trwałych w transporcie i gospodarce magazynowej.
Wartość środków trwałych przedstawia zaangażowanie finansowe podmiotów i
możliwości modernizacji w transporcie przedsiębiorstw, które inwestują w nowoczesny tabor
transportowy.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
843
3.
Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach TSL Pomorza Środkowego
Rozwój gospodarczy wymaga nakładów na reprodukcję środków transportowych i
gospodarkę magazynową. Jeżeli następuje rozwój transportu we właściwym kierunku i w
sposób zaplanowany, to umożliwia rozwój innych działów gospodarki narodowej jak
produkcji, handlu, turystyki i innych usług. Nakłady inwestycyjne na rozwój infrastruktury
transportu powinny się kształtować na wysokim poziomie, minimum 10% przychodu. W
związku z wysokimi nakładami inwestycyjnymi na infrastrukturę, w długim okresie kapitał
prywatny mniejszym stopniu angażuje swoje środki w przedsięwzięcia związane z
inwestycjami. W województwie zachodniopomorskim i pomorskim udział nakładów
inwestycyjnych na transport i gospodarkę magazynową w okresie 2008-2011 kształtuje się na
poziomie 20 procent przychodów (tabela 4).
Tabela 4. Udział w nakładach inwestycyjnych (ceny bieżące) na transport i gospodarkę
magazynową w procentach w okresie 2008-2011 w województwie zachodniopomorskim i
pomorskim
Województwo
2008
2009
2010
2011
Zachodniopomorskie
19,2
23,5
18,7
18,4
Pomorskie
11,2
19,0
22,0
23,5
Ź
ródło: Opracowanie własne na podstawie Transport. Wyniki działalności. Warszawa 2013, s. 84.
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/tl_transport_wyniki_dzialalnosci_2012.pdf (dostęp 27.08.2013).
Województwo zachodniopomorskie najwyższy procent w nakładach inwestycyjnych
poniosło w 2009 roku i utrzymuje się blisko na poziomie 19 procent przychodów.
Województwo pomorskie stale podnosi udział w nakładach inwestycyjnych na transport i
gospodarkę magazynową, nastąpił wzrost z 11,2% do poziomu 23,5%. W przypadku
nakładów inwestycyjnych w subregionie koszalińskim i słupskim w okresie 2003-2010
można zauważyć zmienne tendencje (tabela 5).
Tabela 5. Nakłady inwestycyjne w transporcie i gospodarce magazynowej ogółem i w
sektorze prywatnym w okresie 2003-2011 w milionach złoty –subregion Koszalin i Słupsk
(bieżące ceny)
Subregion Koszalin/rok 2003
2004 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
37,0
42,2
41,0
54,3
35,0
47,6
26,5
15,3
59,6
Sektor prywatny
18,7
31,9
33,8
40,1
21,5
25,4
16,8
5,8
10,2
Subregion Słupsk/rok
2003
2004 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Ogółem
23,3
56,0
34,5
34,1
73,7
50,3
26,7
52,9
80,6
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
844
Sektor prywatny
5,1
20,0
28,9
24,9
49,2
40,3
22,8
45,2
60,7
Ź
ródło: Opracowanie własne na podstawie – Województwo zachodniopomorskie. Podregiony, powiaty, gminy –
archiwum. Dostęp: http://www.stat.gov.pl/szczec/69_1591_PLK_HTML.htm (21.08.2013) oraz Województwo
pomorskie.
Podregiony,
powiaty,
gminy
–
archiwum.
Dostęp:
http://www.stat.gov.pl/gdansk/69_1409_PLK_HTML.htm (20.08.2013).
W subregionie koszalińskim nakłady inwestycyjne w transporcie i gospodarce
magazynowej spadają w 2007 roku i rosną w 2008 r., by następnie spaść w 2009 r. i do
najniższego poziomu 2010 r. -15,3 mln złotych, gdzie w 2011 roku wzrasta do 59,6 mln zł.
Nakłady inwestycyjne w sektorze prywatnym na transport gospodarkę magazynową najniższe
są w latach 2010-2011. W latach 2003-2009 udział sektora prywatnego w nakładach
inwestycyjnych kształtuje się od 50,2% do 82,43% w 2005 r. Minimalne nakłady sektora
prywatnego w stosunku do ogółu nakładów inwestycyjnych w transporcie i gospodarce
magazynowej wystąpił w 2011 r., bo stanowi 17,11%.
W subregionie słupskim następuje cykliczność nakładów inwestycyjnych w transporcie i
gospodarce magazynowej, przy najniższym poziomie w 2003 i 2009 roku. Najwyższe nakłady
występują w 2007 (73,7 mln zł) i 2011 roku (80,6 mln zł). Sektor prywatny w subregionie
słupskim najniższy jest w 2003r (5,1 mln zł), po najwyższy w 2011 r. (60,7 mln zł).
Procentowy udział kształtuje się od 21,88% w 2003 r., po bardzo wysoki udział 85,44% w
2010 r. i 75,31% w 2011 roku, co jest niespotykane na obszarze Polski.
Rozwój transportu stymuluje rozwój gospodarczy, wzrost nakładów inwestycyjnych w
transporcie i gospodarce magazynowej w subregionie Koszalin i Słupsk oznacza wzrost
dochodu na tym obszarze. Polityka inwestycyjna państwa polskiego jest niewystarczająca,
stąd bardzo wysoki udział sektora prywatnego w nakładach inwestycyjnych sięgających
powyżej 80%. Bardzo ważne jest kształtowanie się nakładów inwestycyjnych na transport i
gospodarkę magazynową na odpowiednio wysokim poziomie – powyżej 20% przychodów.
Poziom ten pozwala zapobiec dekapitalizacji środków trwałych w transporcie i
przedsiębiorstwach TSL, co powoduje wzrost konkurencyjności Pomorza Środkowego.
Determinanta nakładów inwestycyjnych na transport i gospodarkę magazynową tworzy
możliwość pożądanego tempa wzrostu w innych sektorach gospodarki. Sektor prywatny,
zdając sobie sprawę, że zahamowanie inwestycji w transporcie może przyczynić się do
spadku dochodu w innych działach gospodarki. W województwie zachodniopomorskim i
pomorskim jest wysokie wykorzystanie funduszy unijnych w układzie regionalnych
programów operacyjnych (zachodniopomorskie 10,12% i pomorskie 8,56%) w okresie 2007-
2013, co przyczynia się do nakładów finansowych na rozwój transportu w omawianych
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
845
obszarach. Dzięki znacznemu wsparciu finansowemu z budżetu UE istnieje duża szansa na
nadrobienie istniejących zaległości inwestycyjnych w branży TSL, która jest postrzegana jako
bariera organizacji systemów logistycznych w Polsce. Nakłady na transport umożliwiają nie
tylko rozwój transportu, ale innych działów gospodarki narodowej.
Podsumowanie
Wspólna polityka transportowa Unii Europejskiej przyczynia się do ustanowienia
jednolitego, w pełni zintegrowanego ze strukturami UE i wzmacniającego konkurencyjność
Europy zrównoważonego systemu transportowego, który zdolny będzie zaspokajać potrzeby
ekonomiczne, społeczne i ekologiczne społeczeństwa. Polityka transportowa województw
zachodniopomorskiego i pomorskiego, regionu Pomorza Środkowego jest dalszą
konsekwencją polityki Polski oraz UE mającą na celu przebudowę systemu transportowego w
kierunku bardziej przyjaznym środowisku naturalnemu, wzrost jego efektywności i
sprawności poprzez rozwój sieci infrastruktury i oparcie go na nowych zasadach w sferze
planowania i zarządzania, wdrażanie rozwiązań logistycznych i wspieranie innowacji w
transporcie. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie transportu i
gospodarki magazynowej na obszarze koszalińskiego i słupskiego subregionu stanowią
powyżej 90 procent przedsiębiorstw. W subregionie koszalińskim wartość środków trwałych
brutto w transporcie i gospodarce magazynowej ogółem stale rośnie, przy czym wysoką
dynamikę wzrostu wykazuje sektor prywatny. W subregionie słupskim rośnie od 2003 do
2010 roku, by w 2011 roku zanotować spadek – 17,2% i w sektorze prywatnym stanowi
zaledwie 23,55% w stosunku do ogółu, a w 2008 r. kształtuje się na najwyższym poziomie -
271,2 mln zł -72,63% ogółu środków trwałych w transporcie i gospodarce magazynowej. W
subregionie koszalińskim nakłady inwestycyjne na transport i gospodarkę magazynową
spadają w 2007 roku i rosną w 2008 r., by następnie spaść w 2009 r. i do najniższego poziomu
2010 r. -15,3 mln złotych, w 2011 roku wzrasta do 59,6 mln zł. W subregionie słupskim
następuje cykliczność nakładów inwestycyjnych w transporcie i gospodarce magazynowej,
przy najniższym poziomie w 2003 i 2009 roku. Najwyższe nakłady występują w 2007 (73,7
mln zł) i 2011 roku (80,6 mln zł). Nakłady na inwestycje w transporcie i gospodarce
magazynowej Pomorza Środkowego ponoszone przez sektor prywatny w ostatnich latach
kształtują się powyżej 50 procent i dochodzą do 80% nakładów. Determinanta nakładów
inwestycyjnych wskazuje nie tylko na rozwój przedsiębiorstw TSL na Pomorzu Środkowym,
ale również na rozwój produkcji, handlu, turystyki i innych usług. Prezentowane wyniki
badań pozwalają stwierdzić, że przedsiębiorstwa TSL pomimo kryzysu na Pomorzu
Ś
rodkowym, odnotowują rozwój na rynku krajowym oraz europejskim.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
846
Determinants of the functioning of TSL in the Middle Pomerania - analysis
Summary
This paper presents the dynamics of freight transport between 2003-2012. The study
was covered by the Middle Pomerania -subregion Koszalin and Slupsk. This paper presents
an analysis of investment in transport and warehouse management Middle Pomerania. The
methods used in the article is an analysis of the literature, statistical data analysis and
benchmarking.
Literatura
1.
A sustainable future for transport: Toward an integrated, technology-led and user friendly
system. COM (2009) 279/4.
2.
Bąk M., Borkowski P., Kierunki współczesnych badań transportowych na świecie,
Logistyka nr 2/2008.
3.
Coyle J.J., Bardi E.J., Langley C.J., Zarządzanie logistyczne, PWE, Warszawa 2007.
4.
European Transport Policy for 2010: time to decide. White paper.” COM (2001) 370 final,
Brussels, 12.09.2001.
5.
Grzelakowski A.S., Polityka transportowa UE na II dekadę XXI w. wobec nowych
wyzwań rozwoju transportu, Logistyka nr 1/2010.
6.
Jacyna M., System logistyczny Polski. Uwarunkowania techniczno- technologiczne
komodalności transportu, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa
2012.
7.
Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia
konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, Bruksela, 28.03.2011 r.
8.
Rolbiecki R., Wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw w sektorze transportu i gospodarki
magazynowej w Polsce, Logistyka nr 1/2013.
9.
Rydzkowski W., Wojewódzka-Król K., Transport, PWN, Warszawa 2007.
10.
The future development of the common transport Policy. A global approach to the
construction of the Community framework for sustainable mobility”, COM (92) 494 final,
Brussels, December 2.1992.
11.
Transport.
Wyniki
działalności.
Warszawa
2013.
http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/tl_transport_wyniki_dzialalnosci_2012.pdf.
12.
Województwo zachodniopomorskie. Podregiony, powiaty, gminy – archiwum. Dostęp:
http://www.stat.gov.pl/szczec/69_1591_PLK_HTML.htm.
Logistyka - nauka
Logistyka 6/2013
847
13.
Województwo pomorskie. Podregiony, powiaty, gminy – archiwum. Dostęp:
http://www.stat.gov.pl/gdansk/69_1409_PLK_HTML.htm.