Inne nazwy
Agrisynth B3D, B3D, bis(hydroksymetylo)acetylen, 1,4-butindiol, 2-butindiol-1,4, 2-butin-
1,4-diol, butinodiol, 1,4-dihydroksybutin-2, 1,4-dihydroksy-2-butin, Galpanol, Korantin BH
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 25
Dzia∏a toksycznie w przypadku spo˝ycia
R 34
Wywo∏uje oparzenia
Symbole S
(S 1/2
Przechowywaç w zamkni´ciu i poza zasi´giem dzieci)
S 22
Nie wdychaç py∏u
S 36
Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà
S 45
W przypadku awarii lub jeÊli poczujesz si´ niezdrowo, skonsultuj si´ z leka-
rzem (jeÊli mo˝liwe, poka˝ etykiet´)
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
25 T
25,
34
10
≤
c < 25
C
22, 34
5
≤
c < 10
Xn
22, 36/38
3
≤
c < 5
Xn
22
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 514
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy I;
- maks. dopuszczalna emisja: 20 mg/m
3
(strumieƒ masy
≥
0,1 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: —
But-2-yno-1,4-diol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 286 Strona 1
Grudzieƒ 1999
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 110-65-6
Nr indeksu: 603-076-00-9
Nr wg ONZ: 2716
Nr wg EINECS: 203-788-6
286
But-2-yno-1,4-diol
Wzór chemiczny: C
4
H
4
(OH)
2
Ostrze˝enie przed
niebezpieczeƒstwem
zatrucia substancjami
toksycznymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Nieupowa˝nionym
wst´p wzbroniony
Palenie tytoniu
zabronione
Ostrze˝enie
przed substancjami
˝ràcymi
T
substancja
toksyczna
Klasyfikacja wg GGVS:
klasa 6.1, cyfra 14 c, numer zagro˝enia 60
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 4 c
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 2
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: trucizny
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 229
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie
Ârodki bezpieczeƒstwa
Odsysaç w miejscach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Przewietrzaç pomieszczenia;
chroniç przed goràcem. Unikaç powstawania py∏u. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu
z oczami, skórà lub ubraniem. Pracowaç w ubraniu ochronnym. Do ochrony oddycha-
nia stosowaç filtr dla gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu natychmiast podaç do inhalacji Dexamethason w spray’u (Auxiloson,
Pulmicort). Zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kontakcie ze skórà
ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody. Za∏o˝yç sterylny
opatrunek. Skierowaç do dermatologa. Po zanieczyszczeniu oczu oczy natychmiast
dok∏adnie (15 min.) przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko rozwartych
powiekach (czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Skierowaç
do okulisty. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà a nast´pnie obficie popiç
wodà. Zapewniç pomoc lekarskà. Unikaç wymiotów. Usunàç zanieczyszczone cz´Êci
odzie˝y; przy zagro˝eniu utratà ÊwiadomoÊci pozycja le˝àca i transport w stabilnej po-
zycji bocznej do lekarza. W razie potrzeby wykonaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc
pomocy nale˝y dbaç o w∏asne bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci produktu Zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku
z wiatrem; ostrzec pobliskich mieszkaƒców. Produkty rozk∏adu mogà tworzyç si´ pro-
dukty rozk∏adu o dzia∏aniu dra˝niàcym. Zapobiegaç przedostawaniu si´ produktu do
kanalizacji. Rozlany produkt, nie obj´ty jeszcze po˝arem pokryç pianà. Produkt i pojem-
niki nie obj´te jeszcze po˝arem ch∏odziç strumieniem rozpryskiwanej wody, pokryç
warstwà piany, a gdy to mo˝liwe usunàç z zagro˝onej strefy.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Usuwaç jak odpady specjalne; lub w postaci 5% roztworu w w´glowodorach zlikwi-
dowaç w przystosowanej do tych celów instalacji spalania.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej);
ska˝onà wod´ zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci produktu zebraç mechanicznie i umieÊciç w zamykanych
pojemnikach; gdy rozsypaniu/wyciekowi uleg∏a wi´ksza iloÊç produktu,
zdjàç warstw´ gleby i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej
odpady.
But-2-yno-1,4-diol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 286 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà, strumieniem rozpryskiwanej wody. Ma∏e
po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Zapobiegaç wzbijaniu si´ py∏u. Dru˝yny
po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w aparaty oddechowe niezale˝ne od powietrza z oto-
czenia oraz w lekkie chemiczne ubrania ochronne. Podczas usuwania odpadów
stosowaç aparaty oddechowe niezale˝ne od powietrza z otoczenia; do prac przystàpiç
w lekkich chemicznych ubraniach ochronnych.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
But-2-in-1,4-diol ma postaç kryszta∏ów barwy bia∏ej, bezbarwnych lub ˝ó∏tawych o s∏a-
bym, charakterystycznym zapachu.
Masa molowa:
86,090 g/mol
Temperatura zap∏onu (cc):
152 °C
Temperatura topnienia:
57,5 °C
Temperatura samozap∏onu:
335 °C
Temperatura wrzenia:
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
przy 1013 mbar
238 °C
w 25 °C
3 740 000 mg/dm
3
.
przy 133 mbar
194 °C
przy 3 mbar
125-127 °C
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
dobrze rozpuszczalny we wszystkich
G´stoÊç:
rozpuszczalnikach organicznych oprócz
w 20 °C
1,17 g/cm
3
eteru, benzenu, w´glowodorów
i chlorow´glowodorów
Próg zapachowy:
nie znany
WartoÊç pH substancji w roztworze:
Pr´˝noÊç par:
w 20 °C i st´˝. 100 g/dm×
3
w 102 °C
1,33 mbar
w 120 °C
2,3 mbar
Wspó∏czynnik WxF:
K
Wspó∏czynnik WxF:
4
St´˝enie nasycenia:
w 102 °C
3,67 g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç par
w 120 °C
6,06 g/m
3
(powietrze = 1):
2,97
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
1 mg/m
3
= 0,28 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 3,58 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Zdolny do eksplozji po ogrzaniu. Reaguje wybuchowo z alkaliami, silnymi kwasami.
Reaguje wybuchowo z Êladowymi iloÊciami alkalii, wodorotlenkami metali ziem alkalicz-
nych, halogenkami, jak równie˝ solami rt´ci w obecnoÊci kwasów.
Zagro˝enia dla zdrowia
But-2-in-1,4-diol dzia∏a ˝ràco na skór´ i na b∏ony Êluzowe. Powoduje oparzenia skóry,
zapalenie spojówek, zm´tnienie rogówki, podra˝nienie dróg oddechowych, obrz´k
p∏uc, pieczenie i zaczerwienienie w jamie ustnej, gardle oraz prze∏yku, bóle g∏owy,
md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, zaburzenia nerwów centralnych.
But-2-yno-1,4-diol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 286 Strona 3
Grudzieƒ 1999
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
WartoÊç MAK/TRK: 5 ml/m
3
WartoÊç BAT: 300 mg/l
Resorpcja skóry: H
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:
wobec ssaków 5
wobec ryb 4,3
wobec bakterii
2,7
Numer w katalogu substancji
Klasa zagro˝enia wody:
2
zagra˝ajàcych wodzie:
1149
Numer kodu odpadów:
55315
Kontrola nara˝enia
Choroby zawodowe: BK 4302, 5101
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: —
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: —
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: tak
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, szczur):
105 mg/kg
LD
100
(doustnie, szczur):
200 mg/kg
LD
50
(doustnie, mysz ): 100-105 mg/kg
LD
LO
(doustnie, mysz):
50 mg/kg
LD
50
(doustnie, Êw. morska): 130 mg/kg
LD
50
(doustnie, dziki ptak):
75 mg/kg
LD
LO
(doustnie, królik): 50-150 mg/kg
LD
50
(ip., szczur):
52,5 mg/kg
LD
50
(ip., mysz):
84 mg/kg
LD
LO
(doskórnie, królik):
65 mg/kg
LD
50
(sc., mysz):
63 mg/kg
LC
50
(inhal., mysz):
150 mg/m
3
(2h)
Wskazówki dla lekarzy
Symptomy to oparzenia skóry, kojunktivitis (zapalenie spojówki), zm´tnienie rogówki,
podra˝nienie dróg oddechowych, obrz´k p∏uc, pieczenie i zaczerwienienie w jamie ust-
nej, gardle oraz prze∏yku, bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, zaburzenia nerwów
centralnych. Dzia∏a ˝ràco na skór´ i na b∏ony Êluzowe. Post´powanie: nie wywo∏ywaç
wymiotów, nie p∏ukaç ˝o∏àdka ! Stosowaç odtrutki w zale˝noÊci od objawów; brak indy-
widualnej odtrutki. Podawaç Dexamethason. W przypadku zagro˝enia obrz´kiem p∏uc
prowadziç obserwacje kontrolne.
Zastosowanie
Jako pó∏produkt w syntezie 1,4-butandiolu, 2-buten-1,4-diolu, insektycydów, inhibitorów
korozji, zmi´kczaczy, sztucznych ˝ywic, stabilizatorów, Êrodków pomocniczych dla
materia∏ów w∏ókienniczych oraz lekarstw; jako dodatek do inhibitorów procesu trawie-
nia, jako dodatek do kàpieli b∏yszczàcego niklu; jako rozpuszczalnik dla Êrodków zmy-
wajàcych pow∏oki malarskie; jako stabilizator dla chlorow´glowodorów. (Produkowany
w iloÊci > 1000 t/a (VCl 1988)).
But-2-yno-1,4-diol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 286 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.