Afazja

- (z greckiego a-fasis - niemota) to uszkodzenie struktur mózgowych i

zaburzenie mechanizmów odpowiadających za mowę u człowieka, który wcześniej ją opanował.

Afazja ruchowa (motoryczna), w której zostaje zachowane rozumienie cudzej mowy, odpowiedzi
formułowane są w myślach, ale bez możliwości ich artykulacji w słowach.

Afazja Broca – dość dobrze rozumie lecz traci zdolność płynnej artykulacji. (afazja ruchowa). Mowa
niepłynna z zachowanym rozumieniem: z zaburzonym powtarzaniem.

Afazja Wernickiego - upośledzenie rozumienia mowy (afazja czuciowa/sensoryczna). Mowa płynna z
zaburzonym rozumieniem: z zaburzonym powtarzaniem. Uszkodz. Lewa półkula (prawa=słowotok)

Afazja amnestyczna, polegająca na utracie zdolności nazywania przedmiotów, stanów czy zjawisk, które
chory potrafi określić opisowo.

Apraksja - upośledzenie precyzyjnych, celowych ruchów przy braku niedowładu, objawów móżdżkowych i

zaburzeń czucia. Zaburzenia apraktyczne są często wynikiem udarów, guzów, spotyka się je również

w chorobie Alzheimera

.

Anartia – zaburzenia mowy, uszkodzony aparat mowy (nerw czaszkowy)

Afonia – bezgłos – utrata dźwięcznośći głosu

Perseweracje – uporczywe powtarzanie słów, melodii, mimo zaniku przyczyny

Parafraza – płynne mówienie, ale przekręcanie słów, używanie niewłaściwych

Kontaminacje (w Schizofrenii) – zniekształcanie, dodawanie wyrazów niepotrzebnych

Echolalia - zaburzenia myślenia – niepotrzebne powtarzanie po innych (Autyzm, Tourett, Schizofrenia)

Agnozja

- (nieświadomość, nieznajomość) - stan zaburzonej zdolności rozpoznania znanych elementów

otoczenia, przy braku zaburzenia części odbiorczej. Uszkodzenie 1rzędowych czuciowych i kojarzeniowych
obszarów kory mózgowej. Uszkodzony szlak brzuszny

Agnozja wzrokowa - trudności w rozpoznawaniu znanych obiektów przy zachowanych możliwościach
rozpoznawania ich za pomocą innych zmysłów. Pojawia się po uszkodzeniach okolic dolnej, skroniowej (kory
mózgowej), w miejscach odpowiedzialnych za scalanie pojedynczych wrażeń. Częściej występują po
uszkodzeniach prawej półkuli. Niektórzy pacjenci potrafią kopiować to co widzą, inni nie

[

Agnozja słuchowa - trudności z rozpoznawaniem dźwięków, w wyniku uszkodzenia okolic skroniowych

prawej półkuli. Agnozja słuchowa zwykle oznacza niezdolność rozpoznawania mowy, ale wyróżnia się

również niezdolność rozpoznawania dźwięków muzycznych (pacjenci nie potrafią zaśpiewać, powtórzyć

melodii) (amuzja)

Agnozja dotykowa – astereognozja - trudności w rozpoznawaniu obiektów za pomocą dotyku, ruchu,

położenia, drżenia i wibracji bez kontroli (pomocy) wzroku (mogą powiedzieć jakie cechy ma obiekt ale nie

potrafią scalić wszystkich wrażeń). Są wynikiem uszkodzeń płata ciemieniowego (okolic wtórnych

odpowiedzialnych za syntezę wrażeń) lub okolic kory czuciowej płata ciemieniowego odpowiedzialnych za

proste wrażenia czuciowe. Lokalizację można rozpoznać po ręce, w której występuje astereognozja -

występowanie zaburzenia w prawej ręce oznacza uszkodzenie w lewej półkuli mózgu i odwrotnie.

Autotopagnozja, czyli somatotopagnozja (zaburzenia schematu ciała) - agnozja części ciała polegająca na

zaburzeniu zdolności rozpoznawania części własnego ciała.

Agnozja przestrzenna - niezdolność odnalezienia drogi w znanym otoczeniu, np. własnej dzielnicy a nawet

domu.

Achromatopsja - (ślepota barw) – zanik zdolności widzenia kolorów.

Akinetopsja - widać statyczne migawki, ale nie ruch (stroboskop).

Uszkodzenia przednich okolic prawej półkuli

Prozopagnozja - trudności w rozpoznawaniu znajomych twarzy. Uszkodzony płat skroniowy.

Anozognozja, czyli brak świadomości zaburzeń chorobowych, a nawet zaprzeczanie ich istnieniu.

Szczególną postacią anozognozji jest zaprzeczanie istnieniu ślepoty przez chorego niewidomego.

Anozodiaforia – świadomość, lecz ignorowanie określonych deficytów, przy podwyższonym nastroju;

nieświadoma wiedza emocjonalna jest zachowana, a świadoma wiedza emocjonalna jest głęboko zaburzona

Przy uszkodzeniu móżdżku:

Ataksja – niezborność – brak koordynacji ruchów

Astazja – problemy z utrzymaniem normalnej postawy ciała, równowagi.

Astenia – osłabienie siły skurczu, szybka znużalność mięśni

Adiadochokineza – niezdolność do wykonywania szybkich ruchów naprzemiennych