




  

: piryt krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: izometryczny, kryształy w postaci sze 

   





ółta, niekiedy złocista.

Połysk



 

Łupliwo

: brak, przełam muszlowy.

 

 





 
  

 
złota. Piryt jest najbardziej rozpowszechnionym minerałem z grupy


puje w skałach magmowych, zło 



e w skałach i zło 






  

: galena krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: kryształy sze 

     



: ołowianoszara.

Połysk



 

Łupliwo

: doskonała, kostkowa.

 

 





 
Galena jest dwusiarczkiem ołowiu, o zawarto 

  
ona najpospolitszym minerałem zawieraj cym ołów. Wyst 
 



innych minerałach. Cz sto obecna jest w zło 
oraz w zło  puje w zło 
cynkowo-ołowiowych obszaru  




  

: sfaleryt krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: kryształy najcz

 

 



ółta, ółtobrunatna do czarnej, w zale  



  

Połysk cianach kryształów diamentowy, w zbitych skupieniac

tłusty .



: biała, przy wi    ółta do brunatnej.



 

Łupliwo



 

 





 
 

  

   

cia w innych minerałach.

Powstaje on w zło  
 

rodowisku redukcyjnym. Sfaleryt jest głównym

ródłem cynku, w Polsce wyst puje w zło ach cynkowo-ołowiowych

  










  

: chalkopiryt krystalizuje w układzie



Pokrój kryształów   





 

 





ółta lub złocisto ółta, cz sto z barwami naleciałymi.

Połysk



 

Łupliwo

: brak, przełam nierówny.

 

 





 
  

  

  
kruszcem miedzi w zło   






  

: fluoryt krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: kryształy zwykle sze 

   

  

ółte, niebieskie,



Połysk


: biała.



 

Łupliwo



 

 





 
 



yłach hydrotermalnych, pustkach skał krzemianowych i w skałach






  : halit krystalizuje w układzie regularnym.
Pokrój kryształów: kryształy sze   
: kryształy halitu s   

 ółto, niebiesko, czerwono i szaro, w zale  


Połysk
: biała.




Łupliwo

: doskonała, kostkowa.

 

 





: charakterystyczny słony smak.

 
 niejszym minerałem solnym. Jest on ródłem otrzymywania sody i

  
   

 

 
stalaktytowe oraz włosowate wykwity. Minerał ten pow
odparowania wody morskiej lub słonych jezior (zło  
wykwity pustynne. W Polsce zło   
Inowrocławia (permskie wysady solne) oraz Bochni i  





  

: sylwin krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: kryształy zwykle sze 


: kryształy sylwinu s 

rzadziej białawe, czerwone lub szare, w zale  


Połysk


: biała.





Łupliwo

: doskonała, kostkowa.


 







 


powanie podobne do halitu. Zło  


 

  








  

: magnetyt krystalizuje w układzie regularnym.

Pokrój kryształów: kryształy zwykle w postaci o  
 
Połysk





Łupliwo

: brak, przełam muszlowy.

 

 





Inne wła   ne wła  

 
    

72,4%. Jest on pospolitym minerałem pobocznym wielu skał
 

skałach

 

puje w postaci złó 

  










  : hematyt krystalizuje w układzie trygonalnym.
Pokrój kryształów   
  

    kryształy o



Połysk
  




Łupliwo

: brak, przełam muszlowy.

 

 





 
   

   
wykształcenia ziarn i skupie     błyszcz

 - kryształy lub skupienia grubokrystaliczne o stalow

połysku metalicznym,   - skupienia drobnołuseczkowe,
połyskliwe,   
odmiana o barwie czerwonej i matowym połysku,  
 
minerałem, wyst  
czerwone zabarwienie oraz w wielu skałach osadowych
  w zło  







  : kalcyt krystalizuje w układzie trygonalnym.
Pokrój kryształów: kryształy dobrze wykształcone, nieraz znacznych r
  


ciej bezbarwny, biały, szary, brunatny lub rozmaici



Połysk
: biała.


 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





Inne wła  

 
 nym minerałem skałotwórczym. Tworzy on bardzo urozm

  ziarnistych, zbitych i włóknistych wyst 
formy naciekowe - stalaktyty i stalagmity. Minerał ten jest głównym
składnikiem osadowych skał wapiennych, pochodzenia z
organicznego jak i chemicznego. Obecny jest w zło  yłowych
pochodzenia hydrotermalnego. W grupie skał metamorfi 
podstawowy składnik marmurów.










  

: dolomit krystalizuje w układzie trygonalnym.

Pokrój kryształów: kryształy romboerdyczne.


: biała, szara, ółtawa, brunatna a 

  

Połysk: szklisty lu perłowy.


: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





Inne wła   



 
  









    
kobaltu. Jest on głównym składnikiem skał o tej same
 

yłowych utworów hydrotermalnych.






  

: syderyt krystalizuje w układzie trygonalnym.

Pokrój kryształów: rzadko tworzy kryształy romboerdyczne
  

ółtawoszara, w stanie zwietrzałym -



Połysk: szklisty lub perłowy.


: biaława.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





Inne wła  

 
  



ci tego pierwiastka około

 
obecny w skałach osadowych, w p cherzach pogazowych skał


yłach pochodzenia hydrotermalnego. Mo  



konkrecje i pokłady w utworach pochodzenia

 












  : gips krystalizuje w układzie jednosko 
Pokrój kryształów: kryształy dobrze wykształcone, nieraz znacznych r

 e włóknistym.

  bezbarwny, biały, szary, lub ółtawy. Przezroczyste, czyste

  drobnokrystaliczne, zbite, o białej
 

Połysk: szklisty, jedwabisty, perłowy.
: biała.


 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
  

włóknistych i łuskowatych. Jest on pospolitym minerałem w zło 
gdzie tworzy nieraz pokłady, okre  . Powstaje głównie
     
 ksze zło   
  


ciowo wypalony jest materiałem








  

: baryt krystalizuje w układzie rombowym.

Pokrój kryształów: kryształy tabliczkowe lub słupkowe, odznaczaj 

 



ciej bezbarwny, biały, szary z rozmaitymi odcieniam

Połysk: szklisty lub perłowy.


: biała.



 

Łupliwo



 







 
  

minerał hydrotermalnych złó   
  
pogazowych zastygłych law. Niekiedy tworzy równie 


Minerał ten ma szerokie zastosowany w ró nych gał ziach przemysłu,



ywany m.in. do wyrobu płuczek wiertniczych, jako materiał



  

  
 






  

: anhydryt krystalizuje w układzie rombowym.

Pokrój kryształów: dobrze wykształcone kryształy wyst  


ciej bezbarwny, biały, szary z odcieniem niebieskim



Połysk: szklisty lub perłowy.


: biała.



 

Łupliwo



 

 





 
Anhydryt jest pospolitym składnikiem złó 

 
pokłady, niekiedy o znacznych mi

  

 

jako dodatkowy składnik w iłach, mułowcach i

  
 
    












 szereg kryształow mieszanych o ogólnym wzorze (Mg,Fe









którego skrajnymi członami s  







  









wła  



   w układzie rombowym,

 kryształów jest rzadko widoczna, gdy z reguły wyst 
jedynie osobniki wrosłe.

Pokrój kryształów: grubotabliczkowy lub krótkosłupkowy, nieraz prawie



: u oliwinów wła 

 ółtawym. Silniej   


Połysk: szklisty, tłustawy.





Łupliwo

: słaba, cz 

 







 


łatwo wietrzej cy składnik skał magmowych zasadowych takich jak bazal

  

minerałami mało

   
      
innych minerałów. Przemiany zachodz ce w oliwinach pod wpływem pary wodnej prowadz
do rozkładu, którego produktami s minerały z grupy serpentynu oraz magnezyt, chalcedo





















 kryształów: augit krystalizuje w układzie jednosko 
Pokrój kryształów: bardzo grubotabliczkowy lub bardzo krótkosłupkowy,

  

Połysk





Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
  

 

 

    



podstawiony sodem. Ogniwa o odmiennym składzie trak 
osobne odmiany, a nawet minerały np. augit zwyczajn
(diallag). Augit jest pospolitym składnikiem wielu skał magmowych, takich
jak gabra, dioryty oraz bazalty i andezyty. W skałach
 eniu w minerały z grupy amfiboli.































    
    

składem chemicznym i innymi

wła  


  

: hornblenda krystalizuje w układzie jednosko  

kryształu rzadko s   minerał ten w zasadzie tworzy tylko kryształy wrosłe
Dobrze wykształcone osobniki mo  

Pokrój kryształów

ciej słupowy lub długosłupowy (kryształy o kształcie

wydłu 


ciej zielonoczarna, brunatnoczarna lub zupełnie czar

Połysk





Łupliwo

: doskonała.

 







 
  

minerał ten wyst 

w skałach magmowych gł binowych, a w skałach wylewnych nale y do składników
powstałych w gł bi ziemi (prakryształy), przed wylaniem lawy. Brak  
składników krystalizuj 
pospolitym minerałem wyst  cym w wielu skałach takich jak dioryty, sjenity,


e w licznych skałach metamorficznych -

amfibolitach, łupkach amfibolowych, gnejsach hornblen




















  : muskowit krystalizuje w układzie jednosko 
Pokrój kryształów


ciej jest bezbarwny, niekiedy biały, ółtawy, szary lub



Połysk: perłowy.
: biała.


 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
Muskowit jest pospolitym minerałem skałotwórczym. W puje w skałach

  e ze skał osadowych, gdzie
 puje jako składnik allogeniczny, w postaci drobnych łusek i blaszek. W
skałach magmowych pojawia si głównie w dwumikowych granitach i
granodiorytach. W skałach wulkanicznych jest nieobec
pegmatytowych kryształy muskowitu osi  
 c zło 
pospolitym składnikiem skał metamorficznych, głównie łupków
łyszczykowych (mikowych) oraz gnejsów.



















   

głównie wskutek rekrystalizacji.


  

: serycyt krystalizuje w układzie jednosko 

Pokrój kryształów


ciej jest bezbarwny, niekiedy biały, ółtawy,



Połysk: perłowy.


: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
  

skaleni. Jest typowym minerałem skał metamorficznych

























  

: biotyt krystalizuje w układzie jednosko 

Pokrój kryształów



 

czerwonawym lub całkiem czarna.



: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
Biotyt jest najbardziej pospolitym minerałem w ród łyszczyków,

 

e znaczenie skałotwórcze. Podobnie jak muskowit



puje głównie w granitach i granodiorytach, znany jes

z ciemnych skał yłowych. Biotyt powszechnie wyst 
niektórych skałach metamorficznych, takich jak łupki łyszczykowe
(mikowe) czy gnejsy. W budowie skał osadowych odgrywa 
     
  




















  

: kaolinit krystalizuje w układzie jednosko 

Pokrój kryształów: łuseczkowy.


: biała, ółtawa, czasem z odcieniem zielonym.

Połysk: tłusty, matowy, perłowy.


: biała.





Łupliwo

: doskonała.

 







 


ciej jest produktem wietrzenia glinokrzemianów (głó

  





 

zwłaszcza w skałach

granitowych i pokrewnych. Kaolinit jest głównym skła 
iłów, wyst 
wchodzi w skład frakcji ilastej.





szeregi kryształów mieszanych, których wa 

członami s   
     
  

elaza). Chloryty o małej zawarto  

  



  

: układ jednosko 

Pokrój kryształów


  



Połysk





Łupliwo

: doskonała.

 





    

 
  

enia i rozkładu

minerałów takich jak biotyt, hornblenda, augit i inn 
   

skałotwórcz w łupkach chlorytowych,

 




















  

: talk krystalizuje w układzie jednosko 

Pokrój kryształów: dobrze wykształcone kryształy wyst  

 



 

Połysk: perłowy, tłustawy.


: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
Talk jest głównym składnikiem łupków talkowych, wys  

innych skałach metamorficznych, np. serpentynitach.
produktem hydrotermalnego rozkładu skał magmowych za
 

ałem o

 
 































  : glaukonit krystalizuje w układzie jednosko 
Pokrój kryształów 

łuseczkowych.

 
Połysk: matowy, tłusty.





Łupliwo

: doskonała.

 

 





 
Glaukonit jest minerałem typowym dla osadów pochodz

  mułowców. W
  
eniu. Według
niektórych podziałów zaliczany jest do minerałów il






  

krystalizuje w układzie heksagonalnym, za  



Pokrój kryształów: kryształy kwarcu maj  zło  (słup heksagonalny, romboedr,

 

   

   




 
  

kryształem górskim, biał 

   


ółt     

  


Połysk cianach kryształów typowo szklisty, na powierzchni przełamu - tłusty





: biała.



 

Łupliwo



tylko przełam: kwarc    

nieregularny, w obu przypadkach o gładkiej powierzc

 







 
  

       
 

ciach w skałach magmowych przesyconych krzemionk  

składnikiem skał metamorficznych, tworzy tak  yły przecinaj 
utwory. Kwarc jest głównym minerałem osadowych skał 
wył cznym składnikiem niektórych piasków i piaskowców






  


: oprócz osobników bezbarwnych, szarych, białych wy 

 
    
   
 
 

Połysk: matowy, ziemisty, tłusty





Łupliwo



puje przełam muszlowy.

 

 





 
   

wielu skałach osadowych takich jak opoki i gezy. Minerał ten tworzy
  
skałach magmowych (głównie wulkanicznych), gdzie jes
minerałem wytr  
 












   
 

, barwy białej - 

  

ółta, zielona, czerwona).

     
wła 



nicowanej budowie fizycznej wywołuj 

 

Połysk





Łupliwo



 







 
  

(stwardniałym 

   

puje on w skałach

 
  

ródeł oraz jako produkt uboczny wietrzenia krzemianów. W skałach

   
radiolarii i igieł g   
spoiwie piaskowców i mułowców.












  

: ortoklaz krystalizuje w układzie jednosko 

Pokrój kryształów


: od białej, szarej, ółtawej, poprzez ró   

 

Połysk


: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

 





 


puje w skałach magmowych takich jak granity, sjenity

ryolity, trachity, fojaity, fonolity, oraz w skałac
(gnejsy) i osadowych (arkozy i szarogłazy).



  

   
  
   

ci tych minerałów:

     
     
     
     
     
     
    




  

w układzie trójsko 

Pokrój kryształów


: jasna - biała, szara, kremowa, czasem ółta lub brunatna.

Połysk: szklisty, perłowy.


: biała.



 

Łupliwo

: doskonała.

 

  









 
 

we wszystkich skałach magmowych, z wyj tkiem skał bardzo niedosyconych



, oraz w skałach metamorficznych (gnejsy). Udział w budowie skał osadowych maj 

   