Klasyfikacja języków indoeuropejskich

1

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

Klasyfikacja języków indoeuropejskich ukazuje strukturę udowodnionego lub postulowanego pokrewieństwa

języków wewnątrz indoeuropejskiej rodziny językowej. Sam sposób klasyfikowania wywołuje spory między

językoznawcami, zarówno jeśli chodzi o umieszczanie poszczególnych języków w róznych podgrupach, jak i

rozróżnienie pomiędzy językami a dialektami. Poniżej znajdują się dwie uznane klasyfikacje: amerykańskiego

językoznawcy Merritta Ruhlena oraz organizacji językowej SIL International.

Podstawowy schemat pokrewieństwa języków indoeuropejskich

Klasyfikacja Merritta Ruhlena

A. Języki anatolijskie †

• Język hetycki †

• Język palajski †

• Język lidyjski †

• Języki luwijskie † → Język luwijski † | Język licyjski †

B. Języki indoeuropejskie (właściwe)

1. Języki ormiańskie

• Język ormiański klasyczny †

• Język ormiański

2. Języki tocharskie

• Język tocharski A

• Język tocharski B

3. Języki indoirańskie

• Języki indoaryjskie (indyjskie)

• Sanskryt †

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

2

• Języki romskie → Język romski

• Języki syngalezko-malediwskie → Język malediwski | Język syngaleski | Język vedda

• Języki północnoindyjskie

• Języki dardyjskie

• centralne → Język baszkarik | Język maiya | Język tirahi | Język torwali | Język wotapuri

• Języki chitral → Język kalasha | Język khowar

• Języki kunar → Język dameli | Język gawar-bati | Język shumashti | Język mangalami | Język pashai

• Języki shina → Język dumaki | Język phalura | Język shina | Język kaszmirski

• zachodnie

• południowe → Język marathi | Język konkani

• północnozachodnie → Język sindhi | Język lahnda

• centralne → Język parya | Język baluj | Język pendżabski | Język marwari | Język banjari | Język malvi |

Język gade lohar | Język gudźarati | Język bhili | Język khandeshi | Język hindi | Język urdu | Język dogri |

Język pahari (zachodni) | Język garhwali | Język kumauni

• wschodnio-centralne

• Język nepalski

• Język awadhi

• Języki bihari → Język bhodźpuri | Język maithili | Język magathi

• wschodnie

• Język orija

• Języki bengalsko-assamskie → Język bengalski | Język assamski

• Języki nuristańskie → Język aszkun | Język kalasha-ala | Język kati | Język tregami | Język wasi-weri

• Języki irańskie

• wschodnie

• północnowschodnie

• Języki zachodnioscytyjskie → Język scytyjski † | Język osetyjski

• Języki chorezmijskie † → Język awestyjski † | Język chorezmijski †

• Języki sogdyjskie → Język sogdyjski † | Język jagnobi

• Języki baktryjskie → Język baktryjski †

• Języki wschodnioscytyjskie

• Język saka †

• Język paszto

• Języki pamirskie

• Języki wakhi → Język wakhi

• Języki munji-yidgha → Język munji | Język yidgha

• Języki sanglechi-jazgulamskie → Język sanglechi | Język jazgulamski

• południowowschodnie → Język paraczi | Język ormuri

• zachodnie

• północnozachodnie

• Język medyjski †

• Język partyjski †

• środkowoirańskie → Język yazdi | Język nayini | Język natazi | Język soi | Język khunsari | Język gazi |

Język sivandi | Język vafsi

• Języki semnani → Język semnani | Język sangisari

• Języki kaspijskie → Język gilacki | Język mazadarani

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

3

• Języki tałyskie → Język tałyski | Język harzani

• Języki zaza-gorani → Język zaza | Język gorani

• Języki beludżi → Język beludżi | Język bashkardi

• Języki kurdyjskie → Język kirmanji | Język kurdyjski | Język kermanshahi

• południowozachodnie

• Języki perskie → Język staroperski † | Język perski | Język tadżycki

• Języki tati → Język tati

• Języki fars → Język fars | Język lari

• Języki luri → Język luri | Język kumzari

4. Języki albańskie

• Język albański

5. Języki greckie

• Greka klasyczna †

• Język grecki

• Język cakoński

6. Języki italskie

• Języki oskijsko-umbryjskie † → Język oskijski † | Język umbryjski † | Język sabelski †

• Języki latynofaliskie

• Język faliskijski †

• Łacina †

• Języki romańskie

• Języki sardyńskie → Język sardyński

• kontynentalne

• wschodnie

• północne → Język rumuński | Język istrorumuński

• południowe → Język meglenorumuński | Język arumuński

• zachodnie

• Języki italo-romańskie

• Języki dalmatyńskie † → Język dalmatyński †

• Języki włoskie → Język włoski

• Języki retoromańskie → Język friulski | Język ladyński | Język romansz

• Języki gallo-ibero-romańskie

• Języki gallo-romańskie

• północne → Język franko-prowansalski | Język francuski

• południowe → Język prowansalski

• Języki ibero-romańskie

• północne

• wchodnie → Język kataloński

• centralne → Język hiszpański

• zachodnie → Język galicyjski | Język portugalski

• południowe † → Język mozarabski †

7. Języki celtyckie

• kontynentalne † → Język galijski †

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

4

• wyspowe

• Języki goidelskie → Język irlandzki | Język szkocki | Język manx †

• Języki brytańskie → Język bretoński | Język walijski | Język kornijski †

8. Języki germańskie

• Języki wschodniogermańskie † → Język gocki † | Język wandalski † | Język burgundzki †

• Języki północnogermańskie

• Język runiczny †

• wschodnie → Język duński | Język szwedzki

• zachodnie → Język norweski | Język islandzki | Język farerski

• Języki zachodniogermańskie

• kontynentalne

• wschodnie → Język niemiecki | Język jidysz | Język luksemburski

• zachodnie → Język niderlandzki | Język afrikaans

• Języki Morza Północnego → Język fryzyjski | Język angielski

9. Języki bałtosłowiańskie

• Języki bałtyckie

• zachodnie † → Język staropruski †

• wschodnie → Język łotewski | Język litewski

• Języki słowiańskie

• Języki wschodniosłowiańskie

• północne → Język rosyjski | Język białoruski

• południowe → Język ukraiński

• Języki zachodniosłowiańskie

• północne → Język polski | Język kaszubski | Język połabski †

• centralne → Język górnołużycki | Język dolnołużycki | Etnolekt śląski

• Języki południowosłowiańskie

• Język staro-cerkiewno-słowiański †

• zachodnie → Język słoweński | Język serbskochorwacki

• wschodnie → Język macedoński | Język bułgarski

Klasyfikacja SIL International

Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, .

1. Języki albańskie

• Języki gheg → Język albański gheg

• Języki tosk → Język albański arbëreshë | Język albański arvanitika | Język albański tosk

2. Języki ormiańskie

• Język ormiański

3. Języki bałtyckie

• wschodnie → Język łotewski | Język litewski

• zachodnie → Język pruski

4. Języki celtyckie

• wyspowe

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

5

• Języki brytańskie → Język bretoński | Język kornijski | Język walijski

• Języki goidelskie → Język hiberno-szkocki | Język szkocki | Język irlandzki | Język manx

5. Języki germańskie

• Języki wschodniogermańskie

• wschodnioskandynawskie → Języki duńsko-szwedzkie (6)

• zachodnioskandynawskie → Język farerski | Język islandzki | Język jamtska | Nynorsk | Norn

• Języki zachodniogermańskie

• Języki angielskie → Język angielski | Język szkocki | Yinglish

• Języki fryzyjskie → Język zachodniofryzyjski | Język północnofryzyjski | Saterfriesisch

• Języki wysokoniemieckie (20)

• Języki dolnosaksońsko-dolnofrankońskie (15)

6. Języki greckie

• Języki attyckie → Język kapadocki | Jezyk grecki | Greka starożytna | Język pontyjski | Yevanic

• Języki doryckie → Język cakoński

7. Języki indoirańskie

• Języki indoaryjskie (219)

• Języki irańskie

• wschodnie (14)

• zachodnie (72)

• niesklasyfikowane (1)

• niesklasyfikowane → Język badeshi | Język luwati

8. Języki italskie

• Języki latynofaliskie → Język faliskijski

• Języki romańskie

• wschodnie → Język rumuński | Język istrorumuński | Język macedorumuński | Język meglenorumuński

• Języki italo-zachodnie

• Języki italo-dalmackie (6)

• zachodnie (32)

• południowe (5)

9. Języki słowiańskie

• Języki wschodniosłowiańskie → Język białoruski | Język rusiński | Język rosyjski | Język ukraiński

• Języki południowosłowiańskie

• wschodnie → Język bułgarski | Język staro-cerkiewno-słowiański | Język macedoński

• zachodnie → Język bośniacki | Język chorwacki | Język słoweński | Język serbski

• Języki zachodniosłowiańskie

• Języki czesko-słowackie → Język czeski | Knaan | Język słowacki

• Języki lechickie → Język kaszubski | Język polski | Język połabski | Etnolekt śląski
• Języki łużyckie → Język dolnołużycki | Język górnołużycki

Klasyfikacja języków indoeuropejskich

6

Zobacz też

• Języki indoeuropejskie

Bibliografia

• Merritt Ruhlen, A Guide to the World's Languages, Vol. 1: Classification, wyd. Stanford Univ. Press, 1987, str.

301-378

Linki zewnętrzne

• Wykaz języków indoeuropejskich w bazie SIL

[1]

Przypisy

[1] http:/

/

www.

ethnologue.

com/

show_family.

asp?subid=90017

Źródła i autorzy artykułu

7

Źródła i autorzy artykułu

Klasyfikacja języków indoeuropejskich  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=24029645  Autorzy: BartekChom, Garcia 2.0, Malarz pl, Masur, Mzopw, OTB, 2 anonimowych
edycji

Źródła, licencje i autorzy grafik

Plik:IE schemat.png  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:IE_schemat.png  Licencja: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5  Autorzy: User:Garcia1

Plik:Wiki letter w.svg  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Wiki_letter_w.svg  Licencja: GNU Free Documentation License  Autorzy: User:Jarkko Piiroinen

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/