Kaktusarium 10 | grudzień 2012

1

grudzień 2012

Polskie Towarzystwo
Kaktusowo-Sukulentowe

Pilosocereus gounellei
w Caatinga, Brazylia

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

2

Polskie Towarzystwo
Kaktusowo-Sukulentowe

by pomagać... by poznawać... by chronić...

Od redakcji

Szanowni Państwo!

Mamy 10-ty numer „Kaktusarium”.
Pisemko zaczęło być wydawane w
sierpniu 2011r., do lipca br. ukazało się
9 numerów, a to oznacza, że było ono
wydawane ok. 9 razy rocznie - „prawie
jak miesięcznik” ! W ostatnm czasie by-
ła wprawdzie dłuższa przerwa, lecz
Kaktusarium nie ma przecież bardzo
ścisłych ram czasowych,
Numer jest świąteczny, więc z oka-
zji Świąt Bożego Narodzenia po raz ko-
lejny publikujemy kaktusową szopkę z
kolekcji państwa Garrick’a i Ginger Hy-
de z Utah, USA, przedstawiającą Świę-
tą Rodzinę w towarzystwie kaktusów
Trichocereus pasacana. Szopka ta ilu-
struje życzenia bożonarodzeniowe....
poniżej.

!

K

AKTUSARIUM

numer 10, wrzesień 2012

KAKTUS NA OKŁADCE

Pilosocereus gounellei

(F.A.C. Weber) Byles & G.D. Rowley

Spis treści

Od redakcji

Kaktus na okładce. Pilosocereus gounellei

Od Edytora KI

Nowe książki

Kaktusowe graffiti

Warto wiedzieć

Kolejne czasopisma po angielsku

Na kolejnym stanowisku w pustynui Anza

Borrego. Część 10

Pilosocereus gounellei, zwany przez miejsco-
wą ludność xique-xique, to jeden z najbardziej roz-
powszechnionych gatunków w rodzaju, jednak jeśli
chodzi o wygląd jest chyba jednym z mniej intere-
sujących. Występuje na dużym obszarze suchej
formacji roślinnej, zwanej caatinga, w Brazylii. Ro-
śnie krzaczasto, dość pospolicie, i właściwie jest
typowym chwastem. Jest rozpowszechniony na ca-
łym świecie jako jeden z popularniejszych kaktu-
sów w handlu, i jest bardzo prosty w uprawie.

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

3

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

4

Nowe książki

 Cacti and Succulents for

Cold Climates

Leo Chance

Autor,

zawodowy

ogrodnik, na podstawie
swoich

doświadczeń

uprawy kaktusów i suku-
lentów w stanie Colora-
do, przedstawia gatunki,
które można traktować
jako mrozoodporne, oraz
warunki ich pomyślnej
uprawy. Oczywiście do
mrozoodporności w naszych warunkach roślin,
które udają się w Colorado należy podejść z dużą
rezerwą, nie mniej wiadomości zawarte przez au-
tora mogą być pewnymi wskazówkami - wszak dla
niektórych kaktusiarzy już możliwość zimowania
swoich kaktusów i sukulentów w nieogrzewanej
szklarnii jest dużą zaletą. Obok sukulentów, autor
podaje również propozycje roślin niesukulentycz-
nych, które ładnie komponowałyby sie z sukulen-
tami. Fragmenty książki można obejrzeć na stro-
nie.

http://www.amazon.com/Cacti-Succulents-Cold-

Climates-Outstanding/dp/1604692642

. Książka ma

ok. 330 stron.

 Agaves: Living Sculptures

for Landscapes and Conta-
iners

Greg Starr

Kolejna książka o aga-
wach, tym razem napisana
przez Amerykanina, eks-
perta od tzw. „xeriscaping”,
czyli modelowania „terenów
zieleni” pod kątem kserofi-
tycznym.

Książka

jest

oczywiście przeznaczona
nie dla taksonomów, ale dla
osób, które po prostu chcą mieć ładne agawy w
swoim ogrodzie, widzieć jak one wyglądają, i wie-
dzieć jak je uprawiać. Na 350 stronach autor, obok
wiadomości ogólnych, przedstawia 75 gatunków a

także trochę kultywarów i mieszańców, i wkazówki
jak je uprawiać. Więcej informacji na stronie:

http://www.timberpress.com/books/agaves/starr/97
81604691986

. Fragmenty książki można zobaczyć

na stronie:

http://www.amazon.com/Agaves-Living-

Sculptures-Landscapes-Containers/dp/1604691980

edytor KI

O d e d y t o r a K I

Szanowni Państwo, niestety z wielu przyczyn-
nastąpiło bardzo duże spóźnienie w wydaniu
ostatniego numeru KI. Było to związane głównie z
moimi sprawami osobistymi, mimo to chcę za
spóźnienie przeprosić.
Niestety w przypadku mojej niemożności pracy
nad kolejnym numerem KI, nie ma osoby, która
mogłaby mnie w tym zastąpić. To oczywiście nie
dlatego, że nie obowiązuje tu zasada, iż nie ma lu-
dzi niezastąpionych, ale dlatego, że osoba taka
musiałaby jednocześnie być zaznajomiona z tech-
nicznymi sprawami dotyczącymi składu, znać język
angielski by tłumaczyć zagraniczne artykuły, mieć
dużą ogólną wiedzę dotyczącą sukulentów, móc
poświęcić czas. Znaleźć kogoś takiego wśród ma-
łej liczby kaktusiarzy jest trudno, a gdyby nawet się
takowa osoba znalazła, to zaznajomienie jej z
technicznymi meandrami składu KI w krótkim cza-
sie byłoby chyba niemożliwe.
Najnowszy numer zostanie wydany w wersji
„papierowej”, póki co jednak rozesłaliśmy człon-
kom PTKS jego wersję elektroniczną, bo naprawdę
nie można było już czekać - gwiazdka! Ponadto
została ona a ona oficjalnie umieszczona na na-
szej stronie internetowej, aby służyła jako reklama
czasopisma dla kaktusiarzy, którzy nie czytają KI
(wciąż są tacy!), (adres www:

http://www.kaktusy-sukulenty.pl/Kaktusy_i_Inne_8_2.pdf

)

Postaram się o wydanie obecnego numeru w
jak najszybszm czasie, przystępuję także, jeszcze
przed Świętami, do pracy nad kolejnym numerem,
z czym związana jest tradycyjna prośba o artykuły i
artykuliki, a także uwaga, że materiał nie musi być
merytorycznie mocno „zaawansowany”, czy obję-
tościowo rozbudowany..
z pozdrowieniami i życzeniami

radosnych i rodzinnych
Świąt Bożego Narodzenia

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

5

Kaktusowe graffiti

Prezentowany rysunek, pochodzi z jednej ze stron
internetowych, i jest polityczną satyrą przeciwko
prezydentowi Trumanowi. Autorami byli zapewne
członkowie partii demokratycznej...

Marek Gajewski

Warto wiedzieć

Oto zdjęcie ze szklarni p. Andrzeja Mrowca z
Ochab na Górnym Śląsku, u którego można nabyć
kaktusy. Pan Mrowiec ma kilka szklarni, sprzedaje
też kaktusy i sukulenty na wystawach i giełdach.
Ostatnio poszedł w kierunku innych sukulentów
(Adenium, Pachypodia, Euphorbie i inne). Niestety
nie prowadzi sprzedaży wysyłkowej. E-mail:

[e-mail]

Katarzyna Florjańska

K O L E J N E C Z A S O P I S M A P O A N G I E L S K U

Piante Grasse

„Piante

Grasse”

to

włoskie czasopismo o kak-
tusach

i

sukulentach,

kwartalnik, wydawany od
1979r. przez Associazione
Italiana Amatori delle piante
succulente AIAS (Włoskie
Towarzystwo

Miłośników

Roślin

Sukulentycznych).

Dotychczas czasopismo było
wydawane kwartalnie, w zasadzie tylko po włosku,
choć w numerach zdarzały sie również artykuły,
które obok wersji włoskiej miały angielskie tłuma-
czenie. Od 2012r. pismo jest wydawane również w
wersji angielskiej - jako osobne wydanie. Dotych-
czas ukazały się dwa numery angielskojęzyczne, i
ich układ graficzny jest lepszy niż wcześniejszych
wersji włoskich. Więcej informacji o wersji angiel-

skiej można przeczytać na stronie www

www.piantegrassejournal.it/eng/index.htm

, a strona

internetowa towarzystwa znajduje się pod adresem

www.cactus.it

- tam też można znaleźć spis treści

ostatniego numeru pisma. Warto wspomnieć, że
towarzystwo wydaje także raz rocznie numer spe-
cjalny.

Gymnocalycium

Kolejnym pismem po angielsku staje się publi-
kowany od 25 lat kwartalnik „Gymnocalycium”, wy-
dawany dotychczas po niemiecku przez grupę
specjalistyczną dedykowaną temu rodzajowi. Cena
rocznej subskrybcji to 30 euro. Więcej informacji u
p. Helmuta Amerhausera pod adresem e-mail:
[e-mail]. Warto zaznaczyć jednak, że
taksonomiczne koncepcje zawarte w piśmie były
często krytykowane przez wielu znawców rodzaju.

cm

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

6

Na kolejnym stanowisku w
pustyni Anza Borrego

Miło jest zobaczyć na pustyni
rośliny, które są rzadkie na co
dzień. Tak więc jeśli natrafiam na
trzygłową Mammillaria tetrancistra,
która jest pękata i dobrze rośnie,
czuję się w obowiązku zrobić jej
zdjęcie. Właściwie to ta trzygłowa
roślina wcześniej miała cztery
głowy, ale ponieważ cztery głowy
dla oka nie są tak atrakcyjne jak
trzy lub pięć głów, jedna z nich
uległa i roślina stała się trzygłowa.
Zauważcie jak cienkie hakowate
ciernie centralne dodają roślinie
szyku. Mogą wyrastać zarówno w
górę, w dół, jak i na boki. Ładnie to
wygląda, co widać na zdjęciu 1.
Pięknie wygląda też pieciogłowa
kępa Ferocactus cylindraceus na
zdjęciu 2, choć sądzę, że te głowy
mogłyby się bardziej ścieśnić -
wtedy kępa wyglądałaby jeszcze
ładniej. Można zauważyć, że
cztery z głów rosną i mają pąki, ale
piąta jest bezczynna - to ta
najdalsza po prawej stronie. Nie
pamiętam już czy głowa ta była u
szczytu uszkodzona, czy dopiero
zaczynała wzrost, jako że miała
kilka czerwonych cierni.
Kiedy badałem tę piątą głowę,
zwrócił moją uwagę Echinocereus
na zdjęciu 3, bo wydawał się
bardzo zgrabną kępą. Z tej
odległości nie było widać długich
cierni i podszedłem sprawdzić dlaczego. Czy to
może jakiś inny echinocereus niż E. engelmannii?
Oops! Gdy podszedłem blizej zobaczyłem, że to
nie Echinocereus ale Mammillaria, dokładniej
Mammillaria dioica. Widziałem wcześniej tysiące
Mammillaria dioica na pustyni, ale nigdy nie wi-
działem jej z tyloma głowami. Byłem naprawdę
zaszokowany rozmiarem kępy. Pięć lub sześć

głów było z otwartymi kwiatami, jak widać na zdje-
ciu 4 i 5. To kolejna oznaka jak rośliny mogą być
rozsiewane przez ptaki bo to jedyna Mammillaria
dioica, jaką widziałem na całym tamtejszym obsza-
rze - spędziłem trzy lub cztery godziny przeszuku-
jąc go. Na wyższej wysokości, ok. 20 mil dalej, są
tysiące tych roślin, ale nie zbliżają się do takich
wymiarów kępy. Jeśli ta roślina może tu tak dobrze

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

7

rosnąć, to dlaczego nie ma ich tu
więcej? Wnioskuję, że tylko jedno
nasiono tu upadło i wykiełkowało,
wydając tylko tę jedną roślinę.
Przeszukałem kilkaset akrów i nie
znalazłem

żadnej

innej.

Na

wspomnianej

wyższej

wysokości

widziałem kilka roślin, które miały
rozpiętość podobną lub większą niż ta
jedna, ale to dlatego, że miały one po
jednej głowie rosnącej grzebieniasto
(cristata). Tej roślinie naprawdę
muszą odpowiadać tutejsze warunki
jeśli wyrosła na tak dużą. Nie liczyłem
dokładnie głów, bo myślałem, że
natrafię na więcej tych roślin na tym
obszarze. Błąd!! Przypuszczam, że
roślina ma ok. 70 głów. Ma rozmiary
ok. 30 x 35 cm. Jej roślina cieniująca,
Cylindropuntia

echinocarpa,

nie

wygląda na to by była w najlepszej
kondycji, ale wypuściła kilkanaścia
nowych członów. Zapisałem GPS,
więc jeśli będę tędy kiedyś przejeż-
dżał ponownie, jak mam nadzieję,
zatrzymam się by zobaczyć jak
rośliny sobie radzą.


tekst i zdjęcia:
Elton Roberts
[e-mail]

Kaktusarium 10 | grudzień 2012

8

Chcesz się wymienić
kaktusami / sukulentami z innymi?
Poszukujesz ciekawych okazów?
Jeśli tak, to miejscem, które warto
odwiedzić jest

znajdująca się na naszym forum

www.kaktusy-sukulenty.pl/forum

Z

APRASZAMY

!

N A S I O N A

W związku ze spóźnieniem z wydaniem naj-
nowszego numeru Kaktusy i Inne, osoby, które
zamówiły nasiona mogą je otrzymać osobną pocz-
tą - koszt wysyłki listu to 3 zł. Prosimy o zgłasza-
nie takiego życzenia na email: [e-mail]

N A N A S Z E J
S T R O N I E
I N T E R N E T O W E J

Na naszej stronie jest niewiele zmian - doda-
no kilka krótkich notek charakteryzujących kilka
kolejnych rodzajów kaktusów, a także uporządko-
wana została lista linków do innych stron, usunięte
zostały odnośniki nieaktywne, i dodano kilka in-
nych. Podstrona z linkami do innych stron www
zawiera tylko adresy stron, na których umieszczo-
no link do strony PTKS, dlatego nasza lista nie
obejmuje wielu ciekawych kaktusowych adresów
www.
Jak zwykle zapraszamy na nasze forum!

www.kaktusy-sukulenty.pl/

Zapraszamy...

...do nadsyłania materiału do publikacji w
Kaktusarium. Chodzi głównie o informacje ze
świata kaktusów i sukulentów - nowości wy-
dawnicze, informacje o giełdach, a także cie-
kawostki, anegdoty, relacje z wizyt w kolek-
cjach, ogrodach botanicznych, mogą to być
także drobne artykuły o kaktusach i sukulen-
tach, choć te zachęcamy do publikowania w
Kaktusy i Inne.
Następny numer Kaktusarium planowany
jest na luty, osoby, które chciałyby dostarczyć
jakiś materiał do publikacji, prosimy o prze-
słanie go do ok. 10-go lutego, na email
[e-mail].

Polecamy książkę Raquel Pinto o

kaktusach - głównie kolumnowych i

opuncjowych - najbardziej

północnej części Chile

Więcej informacji i zamawiańie:

http://librodecactus.blogspot.com

Polecamy
książkę o rodzaju Ariocarpus
Jerzego Woźniaka

Uwaga: w przypadku
zamówienia dwóch pozycji -
Ariokarpusy

i Ferokaktusy,

łączna cena obu książek
wynosi tylko 55zł, wraz z
wysyłką.
Zamówienia:

[e-mail]

lub telefonicznie:
0-606 266 724