STYCZE¡ 2004

ÂWIAT NAUKI

81

RICHARD T

. NOWITZ

Corbis

(na gór

ze

); RICHARD OLIVER

Corbis

(na dole

)

Inni liderzy dzia∏alnoÊci publicznej

KIEDY NASA OG¸OSI¸A, ˝e do komisji majàcej zbadaç przyczyny zniszczenia promu kosmiczne-
go Columbia wejdà tylko przedstawiciele rzàdu, pojawi∏y si´ g∏osy, ˝e takie cia∏o nie b´dzie niezale˝-
ne i nie wyjaÊni, dlaczego pojazd rozpad∏ si´ podczas powrotu na Ziemi´ 1 lutego 2003 roku.
Przedstawiony 26 sierpnia raport komisji po∏o˝y∏ kres tym zarzutom. Komisja uzna∏a, ˝e za tragedià
kry∏o si´ coÊ wi´cej ni˝ uszkodzenie lewego skrzyd∏a przez fragment piankowej izolacji podczas star-
tu – winna jest struktura organizacyjna NASA. Kierujàcy Êledztwem Harold W. Gehman da∏ si´ po-
znaç jako cz∏owiek odporny na naciski jeszcze przed og∏oszeniem raportu. Sposób, w jaki poprowa-
dzi∏ dochodzenie, mo˝e s∏u˝yç za modelowy przyk∏ad kontroli w ogarni´tej kryzysem organizacji.

HAROLD W. GEHMAN JUNIOR

Przewodniczàcy komisji badajàcej przyczyny katastrofy Columbii

Za bezkompromisowoÊç w Êledztwie w sprawie katastrofy promu kosmicznego Columbia

Lotnictwo i astronautyka

PAUL R. POLAK jest pionierem nowego sposobu walki z ubóstwem, który przyniós∏
ju˝ wyraênà popraw´ jakoÊci ˝ycia milionów ludzi. Udost´pniajàc drobnym
gospodarstwom za przyst´pnà cen´ techniki mikroirygacji – na przyk∏ad niedro-
gi system nawadniania kropelkowego – zamierza do roku 2015 u∏atwiç wyjÊcie z
ubóstwa ponad 30 mln rodzin rolniczych z krajów rozwijajàcych si´. Z tà myÊlà kie-
ruje Smallholder Irrigation Market Initiative (SIMI – Inicjatywà Rynkowà na rzecz
Nawadniana Ma∏ych Gospodarstw) podj´tà przez International Development En-
terprises. Program ten, realizowany w Afryce i Azji, nie polega na dotacjach, któ-
rych efekty bywajà nietrwa∏e, tylko na zach´caniu lokalnych rynków do inwesty-
cji w nawadnianie – przyk∏adem jest upowszechnianie w Indiach nawadniania
kropelkowego. Wdro˝ony latem 2002 roku program SIMI Net s∏u˝y edukacji drob-
nych rolników w sprawach zwiàzanych z nawadnianiem.

Rolnictwo

EKONOMISTÓW OD DAWNA NIEPOKOI wykorzystywanie wspól-
nych zasobów przez cz´Êç ludzi kosztem innych. Klasycznym przy-
k∏adem tego zjawiska jest ruch samochodowy w du˝ych miastach
powodujàcy powstawanie korków. Jedynym sposobem przeciwdzia-
∏ania temu sà podatki, na tyle jednak niepopularne, ˝e politycy nigdy
dotàd nie odwa˝yli si´ na ich wprowadzenie na wi´kszà skal´. Od-
wagà wykaza∏ si´ dopiero burmistrz Londynu Ken Livingstone. Sys-
tem op∏at skalkulowanych wed∏ug kosztów spo∏ecznych zadzia∏a∏:
odkàd kierowcy muszà p∏aciç za wjazd do centrum 5 funtów (blisko
32 z∏), liczba korków w mieÊcie zmala∏a o jednà trzecià, a sami kie-
rowcy sà z tej zmiany zadowoleni. Okazujàc zdecydowanie i konse-
kwencj´, Livingstone narazi∏ si´ poczàtkowo na krytyk´ i wró˝ono mu
rych∏à utrat´ stanowiska. Tymczasem wyglàda na to, ˝e zostanie wy-
brany na kolejnà kadencj´ – a oczy burmistrzów innych miast, tak-
˝e po drugiej stronie Atlantyku, skierowane sà na Londyn.

KEN LIVINGSTONE

Burmistrz Londynu

Za wprowadzenie op∏at regulujàcych ruch drogowy

Motoryzacja

PAUL R. POLAK

Prezes International Development Enterprises z Lakewood w Kolorado

Za inicjatywy na lokalnych rynkach krajów Trzeciego Âwiata,
zach´cajàce do poprawy zaopatrzenia rolników w wod´

Wprowadzenie op∏at za wjazd
roz∏adowa∏o korki w Londynie.

Nawadnianie kropelkowe
pozwala niewielkim kosztem
doprowadzaç wod´
bezpoÊrednio do korzeni roÊlin.

Inni liderzy dzia∏alnoÊci publicznej

82

ÂWIAT NAUKI STYCZE¡ 2004

ZA ZGODÑ: ANTHONY’EGO J. MUSCA

T

A

(

na gór

ze

); IBM (

na dole

)

DLA PRZEMYS¸U PÓ¸PRZEWODNIKÓW najskuteczniejszà zach´tà do stosowania
korzystnych dla Êrodowiska technologii produkcji sà oszcz´dnoÊci. W roku 2002 zespó∏
badawczy pod kierunkiem Anthony’ego J. Muscata zademonstrowa∏ technik´ oczysz-
czania porowatych materia∏ów izolacyjnych, stosowanych w produkcji najbardziej
dziÊ zaawansowanych mikrouk∏adów, za pomocà dwutlenku w´gla w stanie tzw. p∏ynu
nadkrytycznego (jest to stan uzyskiwany w warunkach wysokiego ciÊnienia, poÊredni
mi´dzy ciek∏ym i gazowym). CO

2

w tej postaci dzia∏a skuteczniej ni˝ u˝ywana dotàd mie-

szanina bardzo dok∏adnie oczyszczonej wody z alkoholem. Ponadto mo˝na wyko-
rzystaç dwutlenek w´gla, który w du˝ych iloÊciach wytwarza wi´kszoÊç dzia∏ów prze-
mys∏u ci´˝kiego. Zespó∏ bada równie˝ substancje chemiczne pozwalajàce wy∏àczaç
z procesu obróbki pewne obszary p∏ytki pó∏przewodnikowej i wyeliminowaç w ten
sposób cz´Êç kosztownych i ucià˝liwych dla Êrodowiska etapów wytrawiania.

ANTHONY J. MUSCAT

Profesor in˝ynierii chemicznej i Êrodowiskowej w University of Arizona

Za przyjazne dla Êrodowiska technologie wytwarzania uk∏adów scalonych

Chemia i in˝ynieria materia∏owa

W KORPORACJACH majàcych zamiar zmonopolizowaç cyfrowà gospodark´ nazwisko Edwar-
da Feltena, który przeciwstawia ich ˝àdaniom analizy techniczne, budzi przestrach. Kiedy oskar-
˝ona o praktyki monopolistyczne firma Microsoft utrzymywa∏a, ˝e nie mo˝e oddzieliç swojej
przeglàdarki internetowej od systemu operacyjnego, Felten tego rozdzia∏u dokona∏. Kiedy or-
ganizacja przemys∏u fonograficznego Recording Industry Association of America zaprezento-
wa∏a system szyfrowania nagraƒ muzycznych, znalaz∏ w nim luki (i o ma∏o nie zosta∏ pozwany
za ich ujawnienie). Obecnie Felten sprzeciwia si´ naciskom Hollywood, by wprowadziç usta-
wowy obowiàzek instalowania we wszystkich urzàdzeniach cyfrowych, a zw∏aszcza telewizorach,
uk∏adów uniemo˝liwiajàcych kopiowanie. Zeznajàc przed Kongresem, zwróci∏ uwag´, ˝e pirat
nie musi wcale wydawaç setek dolarów na przechwytywanie kana∏u cyfrowego, a wystarczy, ˝e
pos∏u˝y si´ zwyk∏à kamerà wideo. Na swojej stronie internetowej Felten umieszcza przyk∏ady urzà-
dzeƒ, takich jak zabawki, na które proponowana ustawa nak∏ada cyfrowy knebel.

EDWARD FELTEN

Profesor informatyki w Princeton University

Za wytrwa∏à krytyk´ proponowanych standardów telewizji cyfrowej

Techniki informacyjne

HENRY CHESBROUGH, pracujàc w latach
osiemdziesiàtych w produkujàcej nap´dy
dyskowe firmie Quantum, zaczà∏ si´ zasta-
nawiaç, dlaczego du˝e korporacje, na przy-
k∏ad IBM czy AT&T, nie potrafià czerpaç
korzyÊci z tworzonych przez siebie zaawan-
sowanych technologii. Problem, jak stwier-
dzi∏, tkwi w tym, ˝e dzia∏ajà w izolacji: ko-
rzystajà wy∏àcznie z w∏asnych rozwiàzaƒ.
Szalony post´p w dziedzinie technik obli-
czeniowych i telekomunikacyjnych w ostat-
nich latach, który nastàpi∏ dzi´ki nowo po-

wsta∏ym firmom i akademickim oÊrodkom ba-
dawczym, uÊwiadomi∏ niektórym korporacjom,
˝e nie majà ju˝ monopolu na twórcze pomys∏y.
W opublikowanej 2003 roku ksià˝ce Open In-
novation: The New Imperative for Creating and
Profiting from Technology

(OtwartoÊç innowa-

cji, czyli jak tworzyç technologi´, by na tym za-
robiç) Chesbrough sugeruje, ˝e rozwiàzaniem
by∏oby zniesienie tradycyjnych barier mi´dzy
przedsi´biorstwami. Choç musia∏yby wtedy dzie-
liç si´ ze sobà wynikami badaƒ, odniesione ko-
rzyÊci skompensowa∏yby im to z nawiàzkà.

HENRY CHESBROUGH

Profesor wizytujàcy w Instytucie Zarzàdzania, Innowacji i Organizacji
w University of California w Berkeley

Za dzia∏alnoÊç na rzecz pokonania „syndromu obcego wynalazku”

Techniki obliczeniowe

Testowanie przyjaznego
dla Êrodowiska procesu
oczyszczania powierzchni
uk∏adów
mikroelektronicznych.

Dzia∏ badawczy IBM
otworzy∏ si´ na idee
innych firm.

STYCZE¡ 2004

ÂWIAT NAUKI

83

EV

AN VUCCI

EP

A Photo

(na gór

ze)

; JASON SZENES

EP

A Photo

(na dole

)

NIEZWYK¸A SPRAWNOÂå amerykaƒskich jednostek pod-
czas wojny w Iraku w 2003 roku wynika∏a w du˝ej mierze
z doskona∏ej koordynacji dzia∏aƒ. Prowadzenie dzia∏aƒ bojo-
wych z wykorzystaniem ∏àcznoÊci elektronicznej mi´dzy jednost-
kami i pododdzia∏ami ró˝nych rodzajów wojsk w celu b∏yska-
wicznego podejmowania decyzji na polu walki okreÊla si´ jako
sieciowe. Od roku 1995 rozwojem i wdra˝aniem tej strategii
w Pentagonie kieruje Arthur K. Cebrowski, który zyska∏ nawet
przydomek cara transformacji. Zas∏ugà Cebrowskiego jest nie
tylko sformu∏owanie i realizacja celów sieciowej strategii
i dzia∏aƒ bojowych, ale tak˝e stworzenie jej podwalin w czasach,
kiedy by∏ szefem s∏u˝b dowodzenia, kierowania
i informatyki przy Kolegium Po∏àczonych
Szefów Sztabów, a tak˝e na stanowisku
komendanta Naval War College.

ARTHUR K. CEBROWSKI

Dyrektor Biura ds. Transformacji Si∏ Zbrojnych w Departamencie Obrony USA

Za wypracowanie „sieciowej” metody dzia∏aƒ bojo-
wych podczas konfliktu irackiego

ObronnoÊç

PRÓBUJÑC ZROZUMIEå wojny i inne kon-
flikty, którymi targany jest dzisiejszy Êwiat,
dziennikarze i politycy majà sk∏onnoÊç, by
doszukiwaç si´ wsz´dzie przyczyn politycz-
nych, a zw∏aszcza napi´ç etnicznych. Nato-
miast Frances J. Stewart chce przekonaç opi-
ni´ publicznà, ˝e równie wa˝ne sà czynniki
ekonomiczne. Stewart powo∏a∏ w kwietniu
ub.r. Center for Research on Inequality,
Human Security and Ethnicity. Od lat szeÊç-
dziesiàtych bada i promuje walk´ z ubóst-
wem, szczególnie przez dzia∏ania d∏ugofa-
lowe, które u∏atwiajà ludziom popraw´
egzystencji w∏asnymi si∏ami, oraz instytucje
polityczne broniàce interesów ubogich i zno-
szenie barier dla eksportu z krajów rozwija-
jàcych si´. Jej niedawne badania wp∏yn´∏y
na stanowisko takich instytucji, jak ONZ, któ-
re dotàd nie zwraca∏y wi´kszej uwagi na
aspekty ekonomiczne konfliktów wewn´trz-
nych. Stewart twierdzi, ˝e programy walki
z ubóstwem powinno si´ kontynuowaç na-
wet w czasie wojen, poniewa˝ zmniejszajàc
nierównoÊci, mo˝na przyÊpieszyç zakoƒcze-
nie konfliktu.

FRANCES J. STEWART

Profesor ekonomii rozwoju
w University of Oxford

Za promowanie walki z ubóstwem
jako Êrodka rozwiàzywania konfliktów
zbrojnych w krajach rozwijajàcych si´

Rozwój gospodarczy

¸àcznoÊç mi´dzy ró˝nymi
rodzajami wojsk umo˝liwia
podejmowanie b∏yskawicznych
decyzji na polu walki.

14 sierpnia 2003 roku by∏
czarnym dniem w Nowym
Jorku i du˝ej cz´Êci Ameryki.

ODKÑD W SIERPNIU 2003 roku na du˝ych
obszarach USA zgas∏o Êwiat∏o, nikomu nie
trzeba przypominaç, ˝e rozwój sieci energe-
tycznej nie nadà˝a za rosnàcym zapotrzebo-
waniem na energi´ i powszechnà liberaliza-
cjà rynku przesy∏u energii. Lecz Kurt Yeager
zaczà∏ o tym mówiç ju˝ w roku 1996, kiedy
stanà∏ na czele EPRI (Instytutu Badawczego
Energetyki). Jednym z jego pierwszych dzia-
∏aƒ by∏o wtedy stworzenie zespo∏u z udzia∏em
ekspertów bran˝owych i rzàdowych, majà-
cego opracowaç plany, wskazaç potrzebne
technologie i okreÊliç koszty. Wnioski zosta∏y
zebrane w Programie Rozwoju
Technologii Energetycznej EPRI
i sà na bie˝àco aktualizowane.
Postulaty obejmowa∏y m.in.
ograniczenie emisji gazów cie-
plarnianych, popraw´ jakoÊci
dostarczanej energii i – co szcze-
gólnie godne uwagi – zwi´ksze-
nie o 250% nak∏adów na infra-
struktur´ przesy∏owà. Ârodki te
mia∏yby byç przeznaczone nie
tylko na budow´ nowych linii
energetycznych, ale tak˝e syste-
mów gromadzenia energii na poziomie sieci,
a tak˝e inne rozwiàzania, które 14 sierpnia
bardzo by si´ przyda∏y.

KURT YEAGER

Dyrektor naczelny Electric Power
Research Institute (EPRI)
z Palo Alto w Kalifornii

Za lobbing na rzecz zasadniczej
modernizacji sektora energetyki
na d∏ugo przed awariami z 2003 roku

Energetyka

Inni liderzy dzia∏alnoÊci publicznej

84

ÂWIAT NAUKI STYCZE¡ 2004

ZA ZGODÑ ANDREW BALMFORDA (

na gór

ze

); GIDEON MENDEL Corbis (

na dole

)

CZY MO˚NA nalepiç przyrodzie metk´ z cenà? O to w∏aÊnie pokusi∏ si´ Andrew Balmford w g∏oÊ-
nym artykule opublikowanym w roku 2002 w Science. Wraz ze wspó∏autorami zbada∏ pi´ç Êrodowisk
w Malezji, Kamerunie, Tajlandii, Kanadzie i na Filipinach, przekszta∏conych przez prywatny biz-
nes w obszary dzia∏alnoÊci gospodarczej. Badacze stwierdzili, ˝e korzyÊci ekonomiczne w rzeczy-
wistoÊci zmala∏y po zniwelowaniu, osuszeniu czy oczyszczeniu terenu za pomocà dynamitu w ce-
lu umo˝liwienia wycinki drzew czy uprawy roli. Na przyk∏ad dochody uzyskane dzi´ki za∏o˝eniu
hodowli krewetek na terenie zajmowanym uprzednio w Tajlandii przez las namorzynowy okaza-
∏y si´ du˝o mniejsze ni˝ szkody w przybrze˝nych ∏owiskach i straty zwiàzane z utratà bariery
chroniàcej przed sztormami. Balmford nie ogranicza si´ do publikowania wyników – wspó∏pracu-
je z organizacjami obroƒców przyrody w poszukiwaniu najlepszych sposobów odwrócenia ten-
dencji utraty naturalnych Êrodowisk. W roku 2000 by∏ jednym z za∏o˝ycieli Cambridge Conserva-
tion Forum majàcego umacniaç kontakty mi´dzy naukowcami i dzia∏aczami ochrony przyrody.

ANDREW BALMFORD

Ekolog z University of Cambridge, wspó∏za∏o˝yciel Cambridge Conservation Forum

Za wykazanie, ˝e ochrona naturalnych ekosystemów jest uzasadniona ekonomicznie

Ochrona Êrodowiska

W OR¢DZIU o stanie paƒstwa z lutego zesz∏ego roku prezydent George W. Bush og∏osi∏, ˝e Sta-
ny Zjednoczone przeznaczà w ciàgu najbli˝szych pi´ciu lat 15 mld dolarów na walk´ z AIDS
w Afryce i na Karaibach. Jest to – twierdzà dzia∏acze organizacji pomocy ofiarom tej choroby
– w du˝ej mierze zas∏uga Anthony’ego S. Fauciego, który przekonywa∏ przedstawicieli administra-
cji do skierowania na ten cel znacznych Êrodków. Oczekuje si´, ˝e Kongres wyasygnuje w roku
fiskalnym 2004 kwot´ 2–3 mld dolarów. Pieniàdze pos∏u˝à m.in. do ograniczenia o 60% przewi-
dywanej liczby 12 mln nowych przypadków zachorowania na AIDS w 13 obj´tych programem paƒ-
stwach, dostarczaniu leków anty-
retrowirusowych dwóm milionom
nosicieli wirusa HIV i umo˝liwià
opiek´ nad 10 mln chorych i sierot
po ofiarach choroby. Wed∏ug sza-
cunków oenzetowskiego Wspól-
nego Programu Walki z AIDS, licz-
ba zaka˝onych wirusem HIV
wynosi na ca∏ym Êwiecie 42 mln;
dotàd zmar∏o 20 mln osób.

ANTHONY S. FAUCI

Dyrektor National Institute of Allergy and Infectious Diseases

Za nak∏onienie administracji Busha do pomocy w walce z AIDS w Afryce i na Karaibach

Terapie medyczne

PRZEZ 15 LAT Heather White kontrolowa∏a zagranicznych
dostawców firm odzie˝owych. DziÊ nadzoruje firmy, w któ-
rych kiedyÊ sk∏ada∏a zamówienia. Za∏o˝ona przez nià w
1995 roku organizacja Verité sta∏a si´ jednà z czo∏owych
grup zaanga˝owanych w monitorowanie na ca∏ym Êwiecie
warunków pracy w fabrykach. Latem ub.r. Verité rozpocz´-
∏a kampani´ przeciwko niewoli za d∏ugi w krajach Azji. Ro-
botnicy z Wietnamu, Tajlandii i Filipin emigrujà do Tajwa-
nu i innych paƒstw, które chcà pozostaç konkurencyjne
wobec Chin. P∏acà wysokie prowizje i kaucje za znalezie-
nie pracy, co cz´sto doprowadza ich do sytuacji przypomi-
najàcej niewol´ za d∏ugi. Od chwili rozpocz´cia dzia∏alno-
Êci Verité przeprowadzi∏a 1000 kontroli socjalnych. W 2002
roku kalifornijski fundusz emerytalny Public Employees’
Retirement System wycofa∏ si´ z inwestycji w czterech paƒ-
stwach, m.in. pod wp∏ywem jednego z raportów Verité.

HEATHER WHITE

Za∏o˝ycielka i dyrektorka organizacji Verité

w Amherst w Massachusetts

Za kampani´ na rzecz ochrony migrujàcych robotników

Przemys∏ wytwórczy

Jednym z priorytetów jest
ochrona noworodków przed
zaka˝eniem AIDS.

Wyràb lasów mo˝e
w rzeczywistoÊci zmniejszyç
korzyÊci ekonomiczne
uzyskiwane ze Êrodowiska.

FUNDACJA BILLA i MELINDY GATESÓW

Seattle w stanie Waszyngton

Za przeznaczenie setek milionów dolarów na rozwiàzywanie
globalnych problemów zdrowotnych

STYCZE¡ 2004

ÂWIAT NAUKI

85

SLIM FILMS (

na gór

ze

); BILL & MELINDA GA

TES FOUNDA

TION (

na dole

)

OD CHWILI ZAPRZYSI¢˚ENIA w paêdzierniku 2001 roku Phillip J. Bond jest zde-
cydowanym rzecznikiem nanotechnologii. Jego zdaniem nanotechnologia stanie
si´ jednym z g∏ównych motorów wzrostu gospodarczego, umacniajàcym pozycj´ USA
jako technologicznego lidera – jednak aby odnosiç z tego korzyÊci, paƒstwo powinno du˝o
inwestowaç. Departament Handlu wspomaga badania w tej dziedzinie, g∏ównie za poÊrednictwem
National Institute of Standards and Technology (NIST). Administracja Busha zwróci∏a si´ do
Kongresu o przeznaczenie na dzia∏alnoÊç NIST w roku fiskalnym 2004 kwoty 46.2 mln dola-
rów, co stanowi ponad 5% proponowanych na rozwój nanotechnologii nak∏adów federalnych.

PHILLIP J. BOND

Amerykaƒski podsekretarz ds. handlu i technologii

Za skuteczne promowanie nanotechnologii w kr´gach rzàdowych

Nanotechnologie i elektronika molekularna

KRADZIE˚ DANYCH OSOBOWYCH, podobnie jak inne formy przest´pstw urz´dniczych, sta-
wia firmy, które do niej dopuÊci∏y, w tak niezr´cznej sytuacji, ˝e niech´tnie zg∏aszajà takie przy-
padki. W rezultacie wiele osób nigdy si´ nie dowiaduje, ˝e nieuczciwi pracownicy lub hakerzy
naruszyli ich prywatnoÊç. Dzi´ki inicjatywie Simitiana i Peace’a od lipca obowiàzuje w Kali-
fornii prawo, na mocy którego firmy majà obowiàzek zawiadomienia listem zwyk∏ym lub elek-
tronicznym ka˝dej osoby, której nazwisko, numer Social Security, numer prawa jazdy lub dane
o rachunku bankowym mog∏y trafiç w niepowo∏ane r´ce. Je˝eli firma nie doÊç starannie uÊwia-
damia swoim pracownikom ten obowiàzek, nara˝a si´ na pozew zbiorowy. Dzia∏ania obu legi-
slatorów mia∏y ju˝ szersze reperkusje: zasiadajàca w Senacie USA Dianne Feinstein zapowiedzia-
∏a z∏o˝enie projektu ustawy federalnej wzorowanej na kalifornijskiej.

JOE SIMITIAN i STEVE PEACE

Simitian zasiada w Zgromadzeniu Stanowym Kalifornii jako przedstawiciel Palo Alto,
a Peace jest by∏ym senatorem stanowym z okr´gu San Diego

Za inicjatyw´ ustawodawczà w sprawie obowiàzku ostrzegania w przypadku
podejrzenia kradzie˝y to˝samoÊci

Ochrona i bezpieczeƒstwo danych

DZIA¸ALNOÂå za∏o˝onej w 2000 roku Fundacji Gatesów pokaza∏a w
minionym roku, co znaczy po∏àczenie starannie wypracowanej wizji
z ogromnymi Êrodkami. U podstaw dzia∏ania fundacji le˝y obserwacja, ˝e mi-
liony ludzi w krajach rozwijajàcych si´ umierajà co roku na uleczalne choroby,
choç spo∏eczeƒstwa paƒstw rozwini´tych majà Êrodki, które w du˝ej mierze
mog∏yby temu zapobiec. Fundacja przeznaczy∏a – w ramach swojego Global
Health Program – ponad 3 mld dolarów na poszerzanie dost´pu do Êrodków prze-
ciwko malarii, gruêlicy, jaglicy i AIDS oraz finansowanie poszukiwaƒ nowych
terapii. W 2003 roku fundacja zainicjowa∏a dwa wa˝ne projekty. Jednym by∏o
uruchomienie Grand Challenges in Global Health z bud˝etem w wysokoÊci
200 mln dolarów, realizowanego wspólnie z National Institutes of Health i s∏u-
˝àcego okreÊleniu kluczowych problemów zdrowotnych oraz rozwijaniu ba-
daƒ nad chorobami w krajach rozwijajàcych si´. Drugi to przeznaczenie 168 mln
dolarów na badania nad malarià – najwi´ksza w historii jednorazowa daro-
wizna na zwalczanie tej przenoszonej przez komary choroby.

Zdrowie publiczne i epidemiologia

Kluczowym wynalazkiem
ery nanotechnologii
mogà staç si´
tranzystory molekularne.

Bill i Melinda Gatesowie
z wizytà w Mozambiku.