1. Temat projektu:
Wykonać obliczenia konstrukcyjne, rysunek złożeniowy oraz wskazane rysunki wykonawcze
dla przedstawionego na szkicu zespołu połączeń śrubowych i sworzniowego.
2. Dekompozycja węzłów.
2.1. Węzeł I – połączenie śrubowe zaciskowe.
1
2.2. Węzeł II – połączenie sworzniowe.
2.3. Węzeł III – połączenie śrubowe.
3. Założenia do projektu.
3.1.Funkcjonalne.
2
Zespół elementów przenosi obciążenie poprzez połączenie zaciskowe cierne śrubowe,
połączenie sworzniowe, połączenie gwintowe śruby ze śruby oczkowej na dwa kątowniki.
3.2. Elementy znormalizowane.
- PN-60/M-82164 – Śruby dwustronne;
- PN-77/M-82425 – Śruby oczkowe;
- PN-56/M-82267 – Nakrętki napinające rurowe;
- PN-72/H-93208 – Pręty stalowe ciągnione okrągłe;
- PN-72/H-93200 – Pręty stalowe walcowane okrągłe;
- PN-62/H-92200 – Blachy walcowane;
- PN-90/M-83002 – Sworznie z łbem walcowym niskim;
- PN-63/M-82004 – Podkładki do sworzni;
- PN-76/M-82001 – Zawleczki do sworzni;
- PN-74/M-82153 – Nakrętki sześciokątne niskie;
- PN-70/M-02013 – Gwinty metryczne o średnicach 1 do 600mm;
- PN-73/H-74240 – Rury stalowe bez szwu;
- PN-69/H-93401 – Kątowniki równoramienne;
- PN-67/M-82006 – Podkładki okrągłe;
- PN-75/M-82144 – Nakrętki sześciokątne;
- PN-74/M-82105 – Śruby z łbem sześciokątnym;
4. Mechanika obciążeń – węzeł III – połączenie śrubowe.
4.1. Rozwiązanie konstrukcyjne.
4.2. Obliczenie średnicy śrub i całkowitego momentu skręcającego.
⇒
Zależności do obliczeń.
s
c
M
M
2
=
Ms- moment skręcający działający na śrubę.
Mc-moment całkowity działający na śrubę.
`)
(
5
,
0
2
ρ
γ +
⋅
⋅
⋅
=
tg
P
d
M
s
2
d -średnica podziałowa gwintu;
1
d - średnica wewnętrzna gwintu zawnętrznego;
3
°
=
30
r
α
P=3kN
2
,
0
=
µ
r
r
r
k
P
d
k
d
P
25
,
1
8
,
0
4
1
2
1
=
⇒
≤
⋅
⋅
=
π
σ
e
e
r
X
R
k
=
r
k - dopuszczalne naprężenia na rozciąganie;
e
X -współczynnik bezpieczeństwa;
e
R - fizyczna granica plastyczności;
2
2
d
Q
arctg
d
Q
tg
π
γ
π
γ
=
⇒
=
Q - skok gwintu;
`
µ
-pozorny kąt tarcia;
n
n
arctg
tg
α
µ
ρ
α
µ
ρ
µ
cos
`
cos
`
`
=
⇒
=
=
°
=
30
r
α
- kąt roboczy gwintu metrycznego walcowego;
⇒
Zakładam śrubę z klasy wytrzymałości 5.8; Wyznaczam jej średnice z
warunku wytrzymałości na rozciąganie.
MPa
R
m
500
=
MPa
R
R
m
e
400
8
,
0
=
⋅
=
6
,
2
=
e
X
Mpa
Mpa
X
R
k
e
e
r
154
6
,
2
400
≅
=
=
kN
P 3
=
mm
m
m
N
N
d
5
,
5
10
5,5
10
154
3000
25
,
1
3
-
2
6
2
=
⋅
=
⋅
=
wg PN-70/M-02013 dobieram gwint metryczny o średnicy znamionowej 7mm, dla
którego odczytuję:
2
d = 6,37 P = 1mm
2
d =
5,5mm
c
M
=
2,92Nm
4
⇒
Obliczam całkowity moment skręcający.
2
,
0
=
µ
13
30
cos
2
,
0
`
=
°
=
arctg
ρ
=
⋅
=
37
,
6
14
,
3
1
arctg
γ
2,86
1,46Nm
)
13
86
,
2
(
10
3
10
37
,
6
5
,
0
3
3
=
+
⋅
⋅
⋅
⋅
⋅
=
−
tg
N
m
M
s
c
M =
2,92Nm
⇒
Dobieram śrubę dwustronną.
Śrubę dwustronną dobiorę z PN-77/M-82164.
Średnica znamionowa gwintu – 7mm;
M7– śruba dwustronna średnio dokładna o własnościach mechanicznych 5.8;
⇒
Dobieram śrubę oczkową.
Śrubę oczkową dobieram z PN-77/M-82425.
Śruba oczkowa M7x50-5.8-II.
d=7mm
=
0
d
7mm S=8mm D,
k
D
D ,
1
=16mm
k=10mm r=1,5mm b=32mm l=50mm
Zakres działania naciągu będzie zdeterminowany przez długość b śruby oczkowej.
W celu zwiększenia zakresu można dobrać dłuższą śrubę oczkową i nagwintować
ją na żądaną odległość. Wiąże się to też ze zmianą śruby dwustronnej.
⇒
Dobieram śrubę dwustronną.
Śrubę dwustronną dobieram z PN-60/M-82164.
Śruba dwustronna M7x60 e=12mm b=20mm l=40mm.
4.3. Obliczenie i dobór nakrętki.
5
⇒
Założenie konstrukcyjne.
Możliwe są trzy warianty rozwiązania konstrukcyjnego tego elementu:
Wariant 1 wymaga największego wkładu przy wykonywaniu (należy policzyć
również spoiny).
Warianty 2 i 3 wiążą się z użyciem gotowych, znormalizowanych elementów.
⇒
Dobór nakrętki napinającej (wariant 2).
Dobieram nakrętkę napinającą z PN-57/M-82268
Nakrętka napinająca M7;
Materiał: rury stalowe bez szwu (PN-73/H-74240) ze stali R35;
d= L= D= m= d1= d2= d3=
⇒
Dla stali R35
=
e
R
320Mpa
=
e
X
2
Mpa
Mpa
X
R
k
e
e
r
160
2
320
=
=
=
⇒
Sprawdzam nakrętkę napinającą z warunku wytrzymałości na rozciąganie.
⇒
Dla części nagwintowanej – przekrój A-A:
(
)
=
−
=
4
2
2
2
1
d
d
A
π
⇒
Dla części środkowej – przekrój B-B:
(
)
=
−
⋅
−
−
=
2
2
4
1
3
2
1
2
2
d
D
d
d
D
A
π
⇒
Sprawdzam na rozciąganie przekrój
2
A :
r
r
k
A
P
≤
=
2
σ
N
r
3000
=
σ
r
r
k
Mpa
≤
=
..........
σ
Nakrętka przeniesie naprężenia rozciągające.
⇒
Sprawdzam nakrętkę na skręcanie w przekroju
2
A :
6
MPa
k
s
210
=
s
c
k
W
M
≤
=
0
τ
=
−
=
D
d
D
W
16
(
4
1
4
0
π
=
=
Nm
92
,
2
τ
MPa
k
s
210
..........
=
≤
=
τ
Nakrętka przeniesie naprężenia skręcające.
4.4. Obliczam trzpień służący do regulacji naciągu.
7