Program

Powszechnego Dostępu

do Wczesnej Defibrylacji

WSIZ, Rzeszów 25.02.2006

WSIZ, Rzeszów 25.02.2006

Nagłe zatrzymanie akcji serca może wystąpić w
dowolnym miejscu i w dowolnym czasie – u ludzi w
każdym wieku

‰

1-3 NZK/1000 ludności/rok

‰

W Europie 750 000/rok

‰

Ogólna przeżywalność NZK

6%

Mimo postępów

Mimo postępów

w

w

medycynie

medycynie

...

...

350,000

300,000

250,000

200,000

150,000

100,000

50,000

Annual Deaths (U.S.)

Sudden
Cardiac

Arrest

Lung Breast Traffic AIDS/

Cancer Cancer Accidents HIV

CAUSES OF DEATH

Stroke

Disease or Incident

Murder

Nagła śmierć zbiera coraz większe żniwo

Nagła śmierć zbiera coraz większe żniwo

Mechanizmy

Mechanizmy

Nagłego Zatrzymania Krążenia

Nagłego Zatrzymania Krążenia

z

Częstoskurcz komorowy

z

Migotanie komór

z

Asystolia

z

Aktywność elektryczna bez tętna
( rozkojarzenie elektromechaniczne )

Nagłe Zatrzymanie Krążenia

Nagłe Zatrzymanie Krążenia

z

Zatrzymanie krążenia – brak tętna na tętnicy
szyjnej

z

Utrata przytomności – po 6–12 sek.

z

Zatrzymanie oddechu – po 30–60 sek.

z

Szerokie sztywne źrenice – po 2 min.

Mechanizmy

Mechanizmy

Nagłego Zatrzymania Krążenia

Nagłego Zatrzymania Krążenia

Migotanie Komór

Asystolia i
rozkojarzenie
elektromechaniczne

80 %

20%

Brak tlenu

Brak tlenu

Brak tlenu

0 Minutes

0 Minutes

Nagły zgon

Nagły zgon

Śmierć mózgowa

Śmierć mózgowa

Brak tlenu

Brak tlenu

Brak tlenu

10

10

-

-

12

12

Minut

Minut

Wczesna defibrylacja jest jedyną metodą

Wczesna defibrylacja jest jedyną metodą

poprawiającą rokowania w zatrzymaniu

poprawiającą rokowania w zatrzymaniu

krążenia której skuteczność udowodniono

krążenia której skuteczność udowodniono

Co minutę od

NZK szanse

na przeżycie

spadają

o 7 – 10 %

Survival Rate (percent)

Time to Defibrillation (minutes)

0

0

20

20

40

40

60

60

80

80

100

100

5

5

10

10

15

15

20

20

25

25

30

30

Szansa przeżycia NZK w czasie przy

Szansa przeżycia NZK w czasie przy

prawidłowym BLS

prawidłowym BLS

z

Defibrylacja do 3 min. 75%

z

Defibrylacja do 6 min. 50%

z

Defibrylacja do 9 min. 25%

z

Defibrylacja do 15 min. 10%

z

Defibrylacja do 20 min. 5%

z

Defibrylacja po 20 min. 0%

NIE TRACMY CZASU!!!

NIE TRACMY CZASU!!!

STRATEGIA DEFIBRYLACJI

Nic nie powinno przeszkodzić w

przeprowadzeniu jak najwcześniejszej

defibrylacji!!!

Gdzie dochodzi do nagłego

Gdzie dochodzi do nagłego

zatrzymania krążenia?

zatrzymania krążenia?

z

60% domy prywatne

z

20% miejsca publiczne

z

20% miejsce pracy

Nagłe Zatrzymanie Krążenia

Nagłe Zatrzymanie Krążenia

NIE JEST SYTUACJĄ BEZ

NIE JEST SYTUACJĄ BEZ

WYJŚCIA!!!!

WYJŚCIA!!!!

WARUNEK:
Szybko rozpoczęta resuscytacja krążeniowo

oddechowa (RKO)

Defibrylacja jest jedyną metodą o

udowodnionej skuteczności, mogącą

przywrócić hemodynamicznie wydolną

czynność serca w warunkach migotania

komór.

AED (ang. automated external defibrillator) -
automatyczny defibrylator zewnętrzny

defibrylacja - zamiana "fibrylacji" (łac. fibrillatio -
drżenie) serca na prawidłowy rytm za pomocą impulsu
elektrycznego.

Defibrylacja

Defibrylacja

Polega na przepuszczeniu przez

klatkę piersiową energii w celu

wywołania krótkiej asystolii,

co umożliwia podjęcie

normalnej czynności

fizjologicznemu ośrodkowi

bodźcotwórczemu

W sytuacjach nagłego zatrzymania krążenia powinien być

jak najszybciej aktywowany "łańcuch przeżycia

Jeśli znajdziemy się w pobliżu osoby, która utraciła przytomność,

powinniśmy natychmiast wezwać pomoc medyczną i ustalić, czy w pobliżu

znajduje się defibrylator (miejsce, gdzie jest umieszczony, np. na lotniskach

itp..

Carl J. Wiggers (fizjolog
pracujący w Western
Reserve) po masażu sera
przepuszczał przez serce
impuls elektryczny.
Pierwszy raz skutecznie
zastosował tę techikę w
1947r. gdy po operacji
kardiochirurgicznej u 14-
letniego chłopca wystąpiło
migotanie komór. Później
wykorzystywał ją również
poza salą operacyjną.

Prototyp defibrylatora

używany podczas

operacji na otwartej

klatce piersiowej

Początki Programu Powszechnego

Dostępu

do Wczesnej Defibrylacji

•w 1984 r. w Rochester w USA, w automatyczne defibrylatory

zewnętrzne wyposażone zostały grupy strażaków i policjantów.

skuteczność ich działań, przywracających ludzi do życia po nagłym

zatrzymaniu krążenia wynosi w tym obszarze 40 proc.,
•w Europie średni wskaźnik to zaledwie 6 proc.

•w Europie programy takie dopiero są wdrażane. Dobrze zorganizowane

siatki ratownicze istnieją już w Austrii, Wielkiej Brytanii a także w

Hiszpanii i Francji.

Dotychczasowe rezultaty

Dotychczasowe rezultaty

wprowadzenia AED na świecie

wprowadzenia AED na świecie

z

Linie lotnicze (AA): 14 przypadków 30% przeżyło

z

Kasyna: 105 przypadków 53% przeżyło

z

Lotniska: 18 przypadków 56% przeżyło

z

Centra rekreacyjno-rehabilitacyjne:

90 przypadków NZK - 89% przeżyło

z

Indywidualne i grupowe praktyki lekarskie – 60-70%

z

na chicagowskim lotnisku O'Hare defibrylatory są
wykorzystywane średnio raz na tydzień, a
skuteczność reanimacji oscyluje w okolicach 50%.

Early Access to Defibrillation Improves Survival in Out-of-
Hospital Cardiac Arrest [

N Engl J Med. 2004;351:632-

634, 637-646, 647-656 ]

The prospective, community-based, multicenter trial involved more

than 19,000 volunteers organized into units within community facilities

such as shopping malls, hotels, and recreation facilities.
Units were randomly assigned to a CPR-only or CPR-plus-AED

response system for a mean of 21 ± 5.5 months, with a primary

outcome measure of patient survival to hospital discharge.
Patients treated for out-of-hospital cardiac arrest were similar in both

groups with respect to age (mean, 69.8 years), proportion of men

(67%), rate of cardiac arrest in public location (70%), and rate of

witnessed cardiac arrest (72%). No inappropriate shocks were given.
The use of an AED significantly increased the rate of survival to

discharge compared with CPR alone (30 survivors of 128 arrests vs.15

survivors of 107 arrests;

Gdzie umieścić AED w Polsce?

Gdzie umieścić AED w Polsce?

z

Należy poddać analizie liczbę i
miejsca NZK w dużych miastach

z

W Rzeszowie: ... ?

Kto powinien ratować?

Kto powinien ratować?

z

Każdy kto jest przeszkolony!

z

W domu: domownicy

z

W biurach, budynkach administracji,

supermarketach: pracownicy ochrony i

przeszkolony personel

z

W miejscach publicznych: policja, straż

pożarna, lokalne systemy pierwszej

pomocy

Najważniejsza wiadomość:

Najważniejsza wiadomość:

Dopóki lokalne społeczności

(miasta, gminy) nie wypracują

systemów wczesnej

defibrylacji dopóty będą

umierali ludzie których

śmierć jest do uniknięcia

We wszystkich powiatach w Polsce startuje

program edukacyjny „Postępowanie w

stanach zagrożenia życia ze szczególnym

uwzględnieniem zastosowania

automatycznych defibrylatorów

zewnętrznych”. Jego koordynatorem jest

Związek Powiatów Polskich.
[12.09.2005 PAP]

Fundacja Orlen Dar Serca - jako pierwsi w Polsce zajęliy
się programem publicznego dostępu do defibrylatorów
automatycznych

13 wyselekcjonowanych stacji paliw, usytuowanych przy
najbardziej ruchliwych ciągach komunikacyjnych w całej
Polsce

W 2005 roku zakupiono 98 AED:

•Policja

•Muzea

•Biblioteki

•GOPR-y ( BGOPR-Sanok)

•pozostałe

W 2006 r zakupiła 120 szt AED!!!!

Osoby i instytucje zainteresowane otrzymaniem

orkiestrowego defibrylatora
Tel:/22/852-07-52, lub

[e-mail]

, z wyraźnym

uzasadnieniem, dlaczego akurat takie a nie inne miejsce

powinno być wybrane przez Fundację.

Kto może uzyć defibrylatora AED? – aspekt prawny

W całej Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych
automatyczne defibrylatory zewnętrzne (ang. AED -
Automatic External Defibrillator) mogą być używane przez
każdą osobę, będącą świadkiem wypadku, w którym
wymagane jest udzielenie natychmiastowej pomocy.

ustawa z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie
Medycznym mówi: "Kto zauważy osobę lub osoby
znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia życia lub
zdrowia, obowiązany jest w miarę posiadanych możliwości
do niezwłocznego udzielenia pierwszej pomocy" (art. 5,
pkt. 1 Ustawy).

Odpowiedzialność karna za nieudzielenie

pomocy

Art. 162. KK
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym

bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego

uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić

bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo

utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega

karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do

której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo

w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze

strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

Odpowiedzialność karna za nieudzielenie

pomocy

Art. 93. KW
§ 1. Prowadzący pojazd, który, uczestnicząc

w wypadku drogowym, nie udziela

niezwłocznej pomocy ofierze wypadku,

podlega karze aresztu albo grzywny.
§ 2. W razie popełnienia wykroczenia, o

którym mowa w § 1 orzeka się zakaz

prowadzenia pojazdów.

U nas nadal obowiązują przepisy z 1957 r (z późniejszymi

nowelizacjami Ustawa o zawodzie lekarza., zezwalające

na użycie defibrylatora jedynie lekarzowi lub pielęgniarce

Czy pielęgniarka lecznictwa otwartego ma prawo

użyć defibrylatora w przypadku zagrożenia życia

pacjenta i braku lekarza, który mógłby udzielić

pomocy?

Z art. 19 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o

zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001

r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm.) wynika, że

pielęgniarka ma obowiązek udzielić pomocy w

każdym przypadku niebezpieczeństwa utraty

ż

ycia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu

pacjenta. Jednakże, ustawa wprowadza

zastrzeżenie, że obowiązek ten powinien być

spełniany przy uwzględnieniu posiadanych

przez pielęgniarkę kwalifikacji.

/

musi odbyć kurs specjalistyczny w tym

zakresie !!!!

Panie profesorze (prof. Janusz Andres), czy w takim
razie defibrylatora AED może używać osoba bez
przeszkolenia?

W Polsce nie ma niestety regulacji prawnych w tym
zakresie. Opieramy się jednak na dyrektywach
Europejskiej Rady Resuscytacji, które mówią, iż każda
osoba przeszkolona w zakresie BLS/AED według
programu ERC ma prawo i obowiązek użyć
defibrylatora zgodnie ze swoją wiedzą i
umiejętnościami. Odpowiednie przepisy prawne są
jednak niezbędne. Nie można z tą sprawą zwlekać, gdyż
jest to kwestia ratowania ludzkiego życia.

[OPM 5/2005]

„W Polsce, zgodnie z obowiązującymi przestarzałymi
przepisami, AED posługiwać się może tylko lekarz albo
pielęgniarka lub członek zespołu reanimacyjnego w obecności
i na polecenie lekarza. Uprawnień takich nie mają nawet
ratownicy medyczni ze stopniem licencjata - aktualnie
szkoleni w wielu polskich uczelniach medycznych”

[prof. dr hab. n. med. GRZEGORZ OPOLSKI, Konsultant
Krajowy w Dziedzinie Kardiologii/2004]

Brak regulacji prawnych uniemożliwia rozpoczęcie
programu PAD ramach środków z POLKARDU!!!!

Nie jest najważniejsze czy osobą która

Nie jest najważniejsze czy osobą która

zastosuje impuls elektryczny z defibrylatora

zastosuje impuls elektryczny z defibrylatora

będzie lekarzem, czy przypadkową osobą

będzie lekarzem, czy przypadkową osobą

znajdującą się na miejscu zdarzenia. Ważne

znajdującą się na miejscu zdarzenia. Ważne

jest aby defibrylator był dostępny i gotowy do

jest aby defibrylator był dostępny i gotowy do

użycia, by społeczeństwo było przeszkolone

użycia, by społeczeństwo było przeszkolone

w udzielaniu pierwszej pomocy oraz obsłudze

w udzielaniu pierwszej pomocy oraz obsłudze

AED.

AED.