Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Oprogramowanie do diagnozy i terapii logopedycznej
„LOGOPEDIA”
Young Digital Poland S.A. to światowej klasy producent komputerowych programów edukacyjnych (seria EuroPlus+, eduROM) oraz najpopularniejszych
w Polsce programów wspomagaj ących terapi ę logopedyczną, m.in. Logo ‐gry, Sfonem, Echokorektor, Mówi ące obrazki. Programów, które
uatrakcyjniają i uprzyjemniają terapię, a przede wszystkim zwiększają motywację do ćwiczeń językowych.
Prawidłowy rozwój mowy to wa żny czynnik powodzenia szkolnego. Wczesna diagnoza problemów logopedycznych pozwala w porę dostrzec trudności
dziecka i szybciej oraz skuteczniej je zniwelować zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole. Powszechnie wiadomo, że terapia dziecka z wadą wymowy
wymaga wielu żmudnych ćwiczeń, podczas których mały pacjent nierzadko się zniechęca. W wykonywaniu wielokrotnie powtarzających się czynności,
odciążyć logopedę może komputer. Dziecko, mając kontakt z komputerem, pracuje znacznie chętniej, gdyż kojarzy terapię głównie z zabawą.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska logopedów, firma Young Digital Poland S.A. opracowała kompleksowy
multimedialny pakiet programów do diagnozy i terapii logopedycznej „LOGOPEDIA”, dodatkowo wzbogacony o aplikację
zarządzającą (tzw. aplikacja logopedy). Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na
bieżącą analizę stopnia zaburzenia p łynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego. Program
przeznaczony jest do terapii mowy dzieci w wieku szkolnym, umiejących czytać, jednak całość programu może być
używana również do terapii mowy dzieci młodszych, gdyż wszystkie głoski, sylaby, wyrazy i zdania są nagrane i dziecko
może je ods łuchać. Program ten mo że być również wykorzystywany w domu, przez rodziców dzieci z wadami wymowy
dla utrwalania i automatyzacji wywołanych wcześniej na zajęciach logopedycznych głosek. Wskazane jest jednak, aby
rodzic lub opiekun był obecny przy dziecku podczas zajęć logopedycznych, a potem podczas zabawy w domu, gdyż będzie
mógł podpowiedzieć mu, czy realizacja danej głoski była prawidłowa (na tyle, na ile rodzic jest w stanie to stwierdzić).
Program mo że by ć z powodzeniem stosowany w pracy z osobami autystycznymi, z upo śledzeniem umysłowym oraz w pracy z doros łymi z afazj ą.
W sk ład pakietu „LOGOPEDIA” wchodzą:
l
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
l
Programy logopedyczne
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
Aplikacja logopedy umo żliwia rejestracj ę pacjentów, zapisywanie wyników diagnozy
logopedycznej, jak równie ż ś ledzenie post ępów w terapii logopedycznej. Logopeda ma
możliwoś ć zapisywania w niej d źwięków nagranych podczas diagnozy logopedycznej, jak
i późniejszych zajęć terapeutycznych. W aplikacji mogą być również przechowywane wszystkie
n a g r a n e p r z e z d z i e c k o p o d c z a s z a j ę ć terapeutycznych d źwięki (tzw. zapis z sesji
z komputerem). W ka żdym momencie terapii, logopeda b ędzie móg ł wrócić do poprzednio
nagranego materiału.
Część aplikacji przeznaczona do diagnozy logopedycznej zawiera ankiet ę, w której logopeda
zapisuje wyniki badania budowy i sprawno ści narz ądów mowy. Wyniki tej ankiety mo żna
wydrukować. Logopeda może również zbadać mowę opowieściową, korzystając z załączonych
w Aplikacji logopedy obrazków sytuacyjnych, jak również zdiagnozować stopień opanowania
czytania i pisania. Po zako ńczeniu diagnozy logopedycznej, logopeda b ędzie móg ł założyć
kartotekę każdych następnych zajęć, zapisując w niej nagrania pacjenta, uwagi i wskazania do
dalszej terapii. W ka żdej chwili logopeda b ędzie mógł otworzyć taką „ kartotekę” wybranych zajęć lub diagnozy logopedycznej i odsłuchać nagrane
wtedy wyrazy. Jest to, więc niezwykle przydatna w pracy logopedy „dokumentacja” diagnostyczno‐terapeutyczna.
W Aplikacji logopedy znajdują się również gotowe do wydruku szablony skierowań do różnych specjalistów, szablon opinii logopedycznej, diagnozy
logopedycznej i zaleceń do pracy w domu.
Programy logopedyczne
To unowocześnione i wzbogacone o dodatkowe możliwości wersje dotychczasowych programów (LOGO‐gry, Sfonem, Echokorektor) oraz zupełnie nowe
programy wykorzystujące zaawansowane technologie komputerowe s łużące do diagnozy i terapii zaburze ń artykulacji poszczególnych g łosek,
np. szeregu syczącego, szumiącego, itd. Jedną z części Aplikacji logopedy jest cz ęść ćwiczeniowa (tzw. aplikacja pacjenta), zawierająca wszystkie
„stare” programy logopedyczne autorstwa Young Digital Poland S.A. (za wyj ątkiem Mówiących obrazków), w nowej graficznie i funkcjonalnie wersji,
jak również nowe programy do ćwiczeń wspomagających terapię konkretnych głosek. Pierwsze wydanie programu (2005 r.) zawiera następujący
materiał:
l
Aplikacja logopedy,
l
Szereg ciszący: ś, ź, ć, dź,
l
Szereg syczący: s, z, c, dz,
l
Szereg szumiący: sz, ż, cz, dż,
l
Różnicowanie szeregów,
l
Głoska r,
l
Sfonem ‐ program do terapii słuchu fonemowego, (nowa wersja)
l
Echokorektor ‐ program do terapii jąkania (nowa wersja),
l
Logo‐gry (nowa wersja).
Ponadto oprócz ćwiczeń wspomagających terapię głosek, program będzie zawierał wiele programów narzędziowych:
l
Wymowa ‐ program umożliwiający nagranie swojego głosu i porównanie fal
dźwiękowych ze wzorcem. W programie dostępne będą wszystkie głoski i materiał
wyrazowy zgromadzony w programie.
l
Gimnastyka warg i języka ‐ propozycje ćwiczeń usprawniające artykulatory (ćwiczenia
języka, warg i podniebienia miękkiego) przedstawione w formie zabawnej historyjki,
dobrane odpowiednio do danej wady wymowy.
l
Uczę się pisać ‐ animacje przedstawiające litery drukowane, małe i wielkie pisane, jak
również prezentujące poprawny kierunek pisania liter. Litery te będzie można
wydrukować w liniaturze i przekazać dziecku do ćwiczeń w domu.
l
Rozwój mowy dziecka ‐ tabela zawierająca podstawowe informacje o procesie
powstawania poszczególnych głosek w ontogenezie. Logopeda będzie mógł wydrukować
ją i przekazać rodzicom jako informację o rozwoju mowy dziecka.
l
Labiogramy ‐ zdjęcia układu warg przy wymawianiu 14 głosek języka polskiego: a, e, o,
u, s, z, sz, ż, p, b, m, w, f, l. Program zawierać będzie grę polegającą na układaniu wyrazów z labiogramów.
Szereg ciszący służy do diagnozy i terapii głosek ś, ź, ć, dź. Głoski te albo są zniekształcane, albo zamieniane na ich twarde odpowiedniki jak: s, z, c,
dz.
Moduł Szeregu cisz ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg sycz ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek s, z, c, dz. U dzieci najcz ęściej spotyka si ę zamianę tych głosek na: ś, ź, ć, dź albo na dźwięki
pośrednie pomiędzy twardymi a miękkimi.
Moduł Szeregu syczącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg szumi ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek sz, ż, cz, dż. W praktyce głoski te najcz ęściej s ą zamieniane na ich łatwiejsze odpowiedniki
z pozostałych dwóch szeregów: ciszącego i syczącego, bądź deformowane; np. sz jest zastępowane przez s lub ś.
Moduł Szeregu szumi ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Różnicowanie szeregów s łuży do diagnozy i terapii umiej ętności ró żnicowania g łosek trzech szeregów. Jest to najtrudniejszy etap w terapii
logopedycznej. Najefektywniej przebiega ono w zabawie.
Podobnie jak w przypadku trzech opisanych powyżej programów służących do terapii głosek poszczególnych szeregów każda część ćwiczeniowa zawiera
wiele ilustracji i animacji, układanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Tu również istnieje możliwość nagrania głosu pacjenta (po
uprzednim wysłuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Analogicznie jak w przypadku terapii poszczególnych
szeregów, w programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Program Sfonem nale ży do analitycznych programów logopedycznych, umo żliwia bowiem badanie s łuchu fonemowego u dzieci. Przeprowadzany za
pomocą programu test sprawdza, czy badana osoba słyszy ró żnicę pomiędzy okre ślonymi opozycjami fonemowymi (koza:kosa, zebra:żebra itp.).
Program służy także kształceniu słuchu fonemowego, a zatem ćwiczeniu sprawności słyszenia.
W programie, ka żdemu wypowiadanemu przez komputer s łowu przypisana jest kolorowa ilustracja. Po łączenie przez dziecko obrazka
z odpowiadającym mu słowem sugeruje poprawność procesu słyszenia.
Użycie kolorowych ilustracji oraz umożliwienie emisji naturalnego głosu sprawia, że program może być również wykorzystany w innej ‐ edukacyjnej ‐
pracy z dziećmi.
Głoska „r” to program do terapii rerania, które jest wadą wymowy polegającą na nieprawidłowej realizacji głoski r. W terapii g łoski r zastosowano
inną, odpowiednią do terapii rotacyzmów kolejność wprowadzania wyrazów.
Na początku terapii uczeń musi przejść ćwiczenia wstępne, w których wykorzystano dźwięki pomocnicze do wywołania głoski r. Następnie przechodzi do
ćwiczeń dźwiękowych wspomagających wymowę r w grupach spółgłoskowych tr i dr, pr i br, kr i gr, wr i fr w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Kolejnym
etapem s ą ć wiczenia głoski r mi ędzy samog łoskami, w wyg łosie, w nag łosie przed spó łgłoską, w nagłosie przed samog łoską, a następnie g łoska
ćwiczona jest w izolacji.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzili, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Echokorektor jest programem wykorzystywanym w terapii jąkania. Został on oparty na metodzie Echo. Istot ą tej metody jest mówienie w sposób
zsynchronizowany z własnym echem opóźnionym o 0,1 ‐ 0,3 sek. ‐ dzięki temu niepłynność artykulacji nie pojawia się.
Praca z Echokorektorem polega na wypowiadaniu do mikrofonu słów, zdań i zwrotów ćwiczeniowych. Komputer, po odpowiednim przetworzeniu dźwięku
z mikrofonu, „wysyła” go do słuchawek ćwiczącego. Osoba poddawana terapii słyszy w słuchawkach własny głos opóźniony o zadany interwał czasowy.
Echokorektor korzysta z cyfrowego dźwięku, który zapisywany jest do pami ęci komputera. Dzi ęki temu zapewnia on nienagann ą pracę i wysoką,
niezmienną w czasie eksploatacji jakość dźwięku.
Minimalne wymagania techniczne dla PC
l
system operacyjny Windows 98/ME/2000/XP
l
procesor Pentium III 800MHz
l
256 MB pamięci operacyjnej;
Pozostałe parametry
l
100 MB wolnej przestrzeni na dysku
l
karta grafiki pracująca z rozdzielczością 800x600 z tysiącami kolorów
l
napęd CD ROM/DVD 24 x
l
16‐bitowa karta dźwiękowa
l
Internet Explorer 5.5 i wyższy
l
mysz
l
głośniki lub słuchawki
l
mikrofon
l
port USB 1.0
l
wejście liniowe
Program wymaga zainstalowanego protoko łu TCP/IP w systemie MS Windows. W komputerach nie ‐ wyposażonych w kartę sieciową należy wraz
z protokołem TCP/IP zainstalować kartę Dial‐up (dla systemów MS Windows 9x) lub kartę Microsoft LooPback (dla systemów MS Windows 2000/XP).
Wszystkie programy logopedyczne dzia łają tylko po uprzednim zainstalowaniu Aplikacji logopedy. Jedynym wyjątkiem s ą LOGO‐gry, które działają
jako samodzielny program.
Adres producenta:
Young Digital Poland S.A.
ul. Słowackiego 175
80‐298 Gdańsk
tel.: (058) 349 44 44, 768 22 22
fax: (058) 349 44 11, 768 22 11
ydpmm@ydp.com.pl
http://www2.ydp.com.pl/ydp/multimedia/Logopedia.html
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Oprogramowanie do diagnozy i terapii logopedycznej
„LOGOPEDIA”
Young Digital Poland S.A. to światowej klasy producent komputerowych programów edukacyjnych (seria EuroPlus+, eduROM) oraz najpopularniejszych
w Polsce programów wspomagaj ących terapi ę logopedyczną, m.in. Logo ‐gry, Sfonem, Echokorektor, Mówi ące obrazki. Programów, które
uatrakcyjniają i uprzyjemniają terapię, a przede wszystkim zwiększają motywację do ćwiczeń językowych.
Prawidłowy rozwój mowy to wa żny czynnik powodzenia szkolnego. Wczesna diagnoza problemów logopedycznych pozwala w porę dostrzec trudności
dziecka i szybciej oraz skuteczniej je zniwelować zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole. Powszechnie wiadomo, że terapia dziecka z wadą wymowy
wymaga wielu żmudnych ćwiczeń, podczas których mały pacjent nierzadko się zniechęca. W wykonywaniu wielokrotnie powtarzających się czynności,
odciążyć logopedę może komputer. Dziecko, mając kontakt z komputerem, pracuje znacznie chętniej, gdyż kojarzy terapię głównie z zabawą.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska logopedów, firma Young Digital Poland S.A. opracowała kompleksowy
multimedialny pakiet programów do diagnozy i terapii logopedycznej „LOGOPEDIA”, dodatkowo wzbogacony o aplikację
zarządzającą (tzw. aplikacja logopedy). Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na
bieżącą analizę stopnia zaburzenia p łynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego. Program
przeznaczony jest do terapii mowy dzieci w wieku szkolnym, umiejących czytać, jednak całość programu może być
używana również do terapii mowy dzieci młodszych, gdyż wszystkie głoski, sylaby, wyrazy i zdania są nagrane i dziecko
może je ods łuchać. Program ten mo że być również wykorzystywany w domu, przez rodziców dzieci z wadami wymowy
dla utrwalania i automatyzacji wywołanych wcześniej na zajęciach logopedycznych głosek. Wskazane jest jednak, aby
rodzic lub opiekun był obecny przy dziecku podczas zajęć logopedycznych, a potem podczas zabawy w domu, gdyż będzie
mógł podpowiedzieć mu, czy realizacja danej głoski była prawidłowa (na tyle, na ile rodzic jest w stanie to stwierdzić).
Program mo że by ć z powodzeniem stosowany w pracy z osobami autystycznymi, z upo śledzeniem umysłowym oraz w pracy z doros łymi z afazj ą.
W sk ład pakietu „LOGOPEDIA” wchodzą:
l
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
l
Programy logopedyczne
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
Aplikacja logopedy umo żliwia rejestracj ę pacjentów, zapisywanie wyników diagnozy
logopedycznej, jak równie ż ś ledzenie post ępów w terapii logopedycznej. Logopeda ma
możliwoś ć zapisywania w niej d źwięków nagranych podczas diagnozy logopedycznej, jak
i późniejszych zajęć terapeutycznych. W aplikacji mogą być również przechowywane wszystkie
n a g r a n e p r z e z d z i e c k o p o d c z a s z a j ę ć terapeutycznych d źwięki (tzw. zapis z sesji
z komputerem). W ka żdym momencie terapii, logopeda b ędzie móg ł wrócić do poprzednio
nagranego materiału.
Część aplikacji przeznaczona do diagnozy logopedycznej zawiera ankiet ę, w której logopeda
zapisuje wyniki badania budowy i sprawno ści narz ądów mowy. Wyniki tej ankiety mo żna
wydrukować. Logopeda może również zbadać mowę opowieściową, korzystając z załączonych
w Aplikacji logopedy obrazków sytuacyjnych, jak również zdiagnozować stopień opanowania
czytania i pisania. Po zako ńczeniu diagnozy logopedycznej, logopeda b ędzie móg ł założyć
kartotekę każdych następnych zajęć, zapisując w niej nagrania pacjenta, uwagi i wskazania do
dalszej terapii. W ka żdej chwili logopeda b ędzie mógł otworzyć taką „ kartotekę” wybranych zajęć lub diagnozy logopedycznej i odsłuchać nagrane
wtedy wyrazy. Jest to, więc niezwykle przydatna w pracy logopedy „dokumentacja” diagnostyczno‐terapeutyczna.
W Aplikacji logopedy znajdują się również gotowe do wydruku szablony skierowań do różnych specjalistów, szablon opinii logopedycznej, diagnozy
logopedycznej i zaleceń do pracy w domu.
Programy logopedyczne
To unowocześnione i wzbogacone o dodatkowe możliwości wersje dotychczasowych programów (LOGO‐gry, Sfonem, Echokorektor) oraz zupełnie nowe
programy wykorzystujące zaawansowane technologie komputerowe s łużące do diagnozy i terapii zaburze ń artykulacji poszczególnych g łosek,
np. szeregu syczącego, szumiącego, itd. Jedną z części Aplikacji logopedy jest cz ęść ćwiczeniowa (tzw. aplikacja pacjenta), zawierająca wszystkie
„stare” programy logopedyczne autorstwa Young Digital Poland S.A. (za wyj ątkiem Mówiących obrazków), w nowej graficznie i funkcjonalnie wersji,
jak również nowe programy do ćwiczeń wspomagających terapię konkretnych głosek. Pierwsze wydanie programu (2005 r.) zawiera następujący
materiał:
l
Aplikacja logopedy,
l
Szereg ciszący: ś, ź, ć, dź,
l
Szereg syczący: s, z, c, dz,
l
Szereg szumiący: sz, ż, cz, dż,
l
Różnicowanie szeregów,
l
Głoska r,
l
Sfonem ‐ program do terapii słuchu fonemowego, (nowa wersja)
l
Echokorektor ‐ program do terapii jąkania (nowa wersja),
l
Logo‐gry (nowa wersja).
Ponadto oprócz ćwiczeń wspomagających terapię głosek, program będzie zawierał wiele programów narzędziowych:
l
Wymowa ‐ program umożliwiający nagranie swojego głosu i porównanie fal
dźwiękowych ze wzorcem. W programie dostępne będą wszystkie głoski i materiał
wyrazowy zgromadzony w programie.
l
Gimnastyka warg i języka ‐ propozycje ćwiczeń usprawniające artykulatory (ćwiczenia
języka, warg i podniebienia miękkiego) przedstawione w formie zabawnej historyjki,
dobrane odpowiednio do danej wady wymowy.
l
Uczę się pisać ‐ animacje przedstawiające litery drukowane, małe i wielkie pisane, jak
również prezentujące poprawny kierunek pisania liter. Litery te będzie można
wydrukować w liniaturze i przekazać dziecku do ćwiczeń w domu.
l
Rozwój mowy dziecka ‐ tabela zawierająca podstawowe informacje o procesie
powstawania poszczególnych głosek w ontogenezie. Logopeda będzie mógł wydrukować
ją i przekazać rodzicom jako informację o rozwoju mowy dziecka.
l
Labiogramy ‐ zdjęcia układu warg przy wymawianiu 14 głosek języka polskiego: a, e, o,
u, s, z, sz, ż, p, b, m, w, f, l. Program zawierać będzie grę polegającą na układaniu wyrazów z labiogramów.
Szereg ciszący służy do diagnozy i terapii głosek ś, ź, ć, dź. Głoski te albo są zniekształcane, albo zamieniane na ich twarde odpowiedniki jak: s, z, c,
dz.
Moduł Szeregu cisz ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg sycz ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek s, z, c, dz. U dzieci najcz ęściej spotyka si ę zamianę tych głosek na: ś, ź, ć, dź albo na dźwięki
pośrednie pomiędzy twardymi a miękkimi.
Moduł Szeregu syczącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg szumi ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek sz, ż, cz, dż. W praktyce głoski te najcz ęściej s ą zamieniane na ich łatwiejsze odpowiedniki
z pozostałych dwóch szeregów: ciszącego i syczącego, bądź deformowane; np. sz jest zastępowane przez s lub ś.
Moduł Szeregu szumi ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Różnicowanie szeregów s łuży do diagnozy i terapii umiej ętności ró żnicowania g łosek trzech szeregów. Jest to najtrudniejszy etap w terapii
logopedycznej. Najefektywniej przebiega ono w zabawie.
Podobnie jak w przypadku trzech opisanych powyżej programów służących do terapii głosek poszczególnych szeregów każda część ćwiczeniowa zawiera
wiele ilustracji i animacji, układanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Tu również istnieje możliwość nagrania głosu pacjenta (po
uprzednim wysłuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Analogicznie jak w przypadku terapii poszczególnych
szeregów, w programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Program Sfonem nale ży do analitycznych programów logopedycznych, umo żliwia bowiem badanie s łuchu fonemowego u dzieci. Przeprowadzany za
pomocą programu test sprawdza, czy badana osoba słyszy ró żnicę pomiędzy okre ślonymi opozycjami fonemowymi (koza:kosa, zebra:żebra itp.).
Program służy także kształceniu słuchu fonemowego, a zatem ćwiczeniu sprawności słyszenia.
W programie, ka żdemu wypowiadanemu przez komputer s łowu przypisana jest kolorowa ilustracja. Po łączenie przez dziecko obrazka
z odpowiadającym mu słowem sugeruje poprawność procesu słyszenia.
Użycie kolorowych ilustracji oraz umożliwienie emisji naturalnego głosu sprawia, że program może być również wykorzystany w innej ‐ edukacyjnej ‐
pracy z dziećmi.
Głoska „r” to program do terapii rerania, które jest wadą wymowy polegającą na nieprawidłowej realizacji głoski r. W terapii g łoski r zastosowano
inną, odpowiednią do terapii rotacyzmów kolejność wprowadzania wyrazów.
Na początku terapii uczeń musi przejść ćwiczenia wstępne, w których wykorzystano dźwięki pomocnicze do wywołania głoski r. Następnie przechodzi do
ćwiczeń dźwiękowych wspomagających wymowę r w grupach spółgłoskowych tr i dr, pr i br, kr i gr, wr i fr w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Kolejnym
etapem s ą ć wiczenia głoski r mi ędzy samog łoskami, w wyg łosie, w nag łosie przed spó łgłoską, w nagłosie przed samog łoską, a następnie g łoska
ćwiczona jest w izolacji.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzili, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Echokorektor jest programem wykorzystywanym w terapii jąkania. Został on oparty na metodzie Echo. Istot ą tej metody jest mówienie w sposób
zsynchronizowany z własnym echem opóźnionym o 0,1 ‐ 0,3 sek. ‐ dzięki temu niepłynność artykulacji nie pojawia się.
Praca z Echokorektorem polega na wypowiadaniu do mikrofonu słów, zdań i zwrotów ćwiczeniowych. Komputer, po odpowiednim przetworzeniu dźwięku
z mikrofonu, „wysyła” go do słuchawek ćwiczącego. Osoba poddawana terapii słyszy w słuchawkach własny głos opóźniony o zadany interwał czasowy.
Echokorektor korzysta z cyfrowego dźwięku, który zapisywany jest do pami ęci komputera. Dzi ęki temu zapewnia on nienagann ą pracę i wysoką,
niezmienną w czasie eksploatacji jakość dźwięku.
Minimalne wymagania techniczne dla PC
l
system operacyjny Windows 98/ME/2000/XP
l
procesor Pentium III 800MHz
l
256 MB pamięci operacyjnej;
Pozostałe parametry
l
100 MB wolnej przestrzeni na dysku
l
karta grafiki pracująca z rozdzielczością 800x600 z tysiącami kolorów
l
napęd CD ROM/DVD 24 x
l
16‐bitowa karta dźwiękowa
l
Internet Explorer 5.5 i wyższy
l
mysz
l
głośniki lub słuchawki
l
mikrofon
l
port USB 1.0
l
wejście liniowe
Program wymaga zainstalowanego protoko łu TCP/IP w systemie MS Windows. W komputerach nie ‐ wyposażonych w kartę sieciową należy wraz
z protokołem TCP/IP zainstalować kartę Dial‐up (dla systemów MS Windows 9x) lub kartę Microsoft LooPback (dla systemów MS Windows 2000/XP).
Wszystkie programy logopedyczne dzia łają tylko po uprzednim zainstalowaniu Aplikacji logopedy. Jedynym wyjątkiem s ą LOGO‐gry, które działają
jako samodzielny program.
Adres producenta:
Young Digital Poland S.A.
ul. Słowackiego 175
80‐298 Gdańsk
tel.: (058) 349 44 44, 768 22 22
fax: (058) 349 44 11, 768 22 11
ydpmm@ydp.com.pl
http://www2.ydp.com.pl/ydp/multimedia/Logopedia.html
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Oprogramowanie do diagnozy i terapii logopedycznej
„LOGOPEDIA”
Young Digital Poland S.A. to światowej klasy producent komputerowych programów edukacyjnych (seria EuroPlus+, eduROM) oraz najpopularniejszych
w Polsce programów wspomagaj ących terapi ę logopedyczną, m.in. Logo ‐gry, Sfonem, Echokorektor, Mówi ące obrazki. Programów, które
uatrakcyjniają i uprzyjemniają terapię, a przede wszystkim zwiększają motywację do ćwiczeń językowych.
Prawidłowy rozwój mowy to wa żny czynnik powodzenia szkolnego. Wczesna diagnoza problemów logopedycznych pozwala w porę dostrzec trudności
dziecka i szybciej oraz skuteczniej je zniwelować zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole. Powszechnie wiadomo, że terapia dziecka z wadą wymowy
wymaga wielu żmudnych ćwiczeń, podczas których mały pacjent nierzadko się zniechęca. W wykonywaniu wielokrotnie powtarzających się czynności,
odciążyć logopedę może komputer. Dziecko, mając kontakt z komputerem, pracuje znacznie chętniej, gdyż kojarzy terapię głównie z zabawą.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska logopedów, firma Young Digital Poland S.A. opracowała kompleksowy
multimedialny pakiet programów do diagnozy i terapii logopedycznej „LOGOPEDIA”, dodatkowo wzbogacony o aplikację
zarządzającą (tzw. aplikacja logopedy). Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na
bieżącą analizę stopnia zaburzenia p łynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego. Program
przeznaczony jest do terapii mowy dzieci w wieku szkolnym, umiejących czytać, jednak całość programu może być
używana również do terapii mowy dzieci młodszych, gdyż wszystkie głoski, sylaby, wyrazy i zdania są nagrane i dziecko
może je ods łuchać. Program ten mo że być również wykorzystywany w domu, przez rodziców dzieci z wadami wymowy
dla utrwalania i automatyzacji wywołanych wcześniej na zajęciach logopedycznych głosek. Wskazane jest jednak, aby
rodzic lub opiekun był obecny przy dziecku podczas zajęć logopedycznych, a potem podczas zabawy w domu, gdyż będzie
mógł podpowiedzieć mu, czy realizacja danej głoski była prawidłowa (na tyle, na ile rodzic jest w stanie to stwierdzić).
Program mo że by ć z powodzeniem stosowany w pracy z osobami autystycznymi, z upo śledzeniem umysłowym oraz w pracy z doros łymi z afazj ą.
W sk ład pakietu „LOGOPEDIA” wchodzą:
l
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
l
Programy logopedyczne
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
Aplikacja logopedy umo żliwia rejestracj ę pacjentów, zapisywanie wyników diagnozy
logopedycznej, jak równie ż ś ledzenie post ępów w terapii logopedycznej. Logopeda ma
możliwoś ć zapisywania w niej d źwięków nagranych podczas diagnozy logopedycznej, jak
i późniejszych zajęć terapeutycznych. W aplikacji mogą być również przechowywane wszystkie
n a g r a n e p r z e z d z i e c k o p o d c z a s z a j ę ć terapeutycznych d źwięki (tzw. zapis z sesji
z komputerem). W ka żdym momencie terapii, logopeda b ędzie móg ł wrócić do poprzednio
nagranego materiału.
Część aplikacji przeznaczona do diagnozy logopedycznej zawiera ankiet ę, w której logopeda
zapisuje wyniki badania budowy i sprawno ści narz ądów mowy. Wyniki tej ankiety mo żna
wydrukować. Logopeda może również zbadać mowę opowieściową, korzystając z załączonych
w Aplikacji logopedy obrazków sytuacyjnych, jak również zdiagnozować stopień opanowania
czytania i pisania. Po zako ńczeniu diagnozy logopedycznej, logopeda b ędzie móg ł założyć
kartotekę każdych następnych zajęć, zapisując w niej nagrania pacjenta, uwagi i wskazania do
dalszej terapii. W ka żdej chwili logopeda b ędzie mógł otworzyć taką „ kartotekę” wybranych zajęć lub diagnozy logopedycznej i odsłuchać nagrane
wtedy wyrazy. Jest to, więc niezwykle przydatna w pracy logopedy „dokumentacja” diagnostyczno‐terapeutyczna.
W Aplikacji logopedy znajdują się również gotowe do wydruku szablony skierowań do różnych specjalistów, szablon opinii logopedycznej, diagnozy
logopedycznej i zaleceń do pracy w domu.
Programy logopedyczne
To unowocześnione i wzbogacone o dodatkowe możliwości wersje dotychczasowych programów (LOGO‐gry, Sfonem, Echokorektor) oraz zupełnie nowe
programy wykorzystujące zaawansowane technologie komputerowe s łużące do diagnozy i terapii zaburze ń artykulacji poszczególnych g łosek,
np. szeregu syczącego, szumiącego, itd. Jedną z części Aplikacji logopedy jest cz ęść ćwiczeniowa (tzw. aplikacja pacjenta), zawierająca wszystkie
„stare” programy logopedyczne autorstwa Young Digital Poland S.A. (za wyj ątkiem Mówiących obrazków), w nowej graficznie i funkcjonalnie wersji,
jak również nowe programy do ćwiczeń wspomagających terapię konkretnych głosek. Pierwsze wydanie programu (2005 r.) zawiera następujący
materiał:
l
Aplikacja logopedy,
l
Szereg ciszący: ś, ź, ć, dź,
l
Szereg syczący: s, z, c, dz,
l
Szereg szumiący: sz, ż, cz, dż,
l
Różnicowanie szeregów,
l
Głoska r,
l
Sfonem ‐ program do terapii słuchu fonemowego, (nowa wersja)
l
Echokorektor ‐ program do terapii jąkania (nowa wersja),
l
Logo‐gry (nowa wersja).
Ponadto oprócz ćwiczeń wspomagających terapię głosek, program będzie zawierał wiele programów narzędziowych:
l
Wymowa ‐ program umożliwiający nagranie swojego głosu i porównanie fal
dźwiękowych ze wzorcem. W programie dostępne będą wszystkie głoski i materiał
wyrazowy zgromadzony w programie.
l
Gimnastyka warg i języka ‐ propozycje ćwiczeń usprawniające artykulatory (ćwiczenia
języka, warg i podniebienia miękkiego) przedstawione w formie zabawnej historyjki,
dobrane odpowiednio do danej wady wymowy.
l
Uczę się pisać ‐ animacje przedstawiające litery drukowane, małe i wielkie pisane, jak
również prezentujące poprawny kierunek pisania liter. Litery te będzie można
wydrukować w liniaturze i przekazać dziecku do ćwiczeń w domu.
l
Rozwój mowy dziecka ‐ tabela zawierająca podstawowe informacje o procesie
powstawania poszczególnych głosek w ontogenezie. Logopeda będzie mógł wydrukować
ją i przekazać rodzicom jako informację o rozwoju mowy dziecka.
l
Labiogramy ‐ zdjęcia układu warg przy wymawianiu 14 głosek języka polskiego: a, e, o,
u, s, z, sz, ż, p, b, m, w, f, l. Program zawierać będzie grę polegającą na układaniu wyrazów z labiogramów.
Szereg ciszący służy do diagnozy i terapii głosek ś, ź, ć, dź. Głoski te albo są zniekształcane, albo zamieniane na ich twarde odpowiedniki jak: s, z, c,
dz.
Moduł Szeregu cisz ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg sycz ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek s, z, c, dz. U dzieci najcz ęściej spotyka si ę zamianę tych głosek na: ś, ź, ć, dź albo na dźwięki
pośrednie pomiędzy twardymi a miękkimi.
Moduł Szeregu syczącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg szumi ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek sz, ż, cz, dż. W praktyce głoski te najcz ęściej s ą zamieniane na ich łatwiejsze odpowiedniki
z pozostałych dwóch szeregów: ciszącego i syczącego, bądź deformowane; np. sz jest zastępowane przez s lub ś.
Moduł Szeregu szumi ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Różnicowanie szeregów s łuży do diagnozy i terapii umiej ętności ró żnicowania g łosek trzech szeregów. Jest to najtrudniejszy etap w terapii
logopedycznej. Najefektywniej przebiega ono w zabawie.
Podobnie jak w przypadku trzech opisanych powyżej programów służących do terapii głosek poszczególnych szeregów każda część ćwiczeniowa zawiera
wiele ilustracji i animacji, układanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Tu również istnieje możliwość nagrania głosu pacjenta (po
uprzednim wysłuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Analogicznie jak w przypadku terapii poszczególnych
szeregów, w programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Program Sfonem nale ży do analitycznych programów logopedycznych, umo żliwia bowiem badanie s łuchu fonemowego u dzieci. Przeprowadzany za
pomocą programu test sprawdza, czy badana osoba słyszy ró żnicę pomiędzy okre ślonymi opozycjami fonemowymi (koza:kosa, zebra:żebra itp.).
Program służy także kształceniu słuchu fonemowego, a zatem ćwiczeniu sprawności słyszenia.
W programie, ka żdemu wypowiadanemu przez komputer s łowu przypisana jest kolorowa ilustracja. Po łączenie przez dziecko obrazka
z odpowiadającym mu słowem sugeruje poprawność procesu słyszenia.
Użycie kolorowych ilustracji oraz umożliwienie emisji naturalnego głosu sprawia, że program może być również wykorzystany w innej ‐ edukacyjnej ‐
pracy z dziećmi.
Głoska „r” to program do terapii rerania, które jest wadą wymowy polegającą na nieprawidłowej realizacji głoski r. W terapii g łoski r zastosowano
inną, odpowiednią do terapii rotacyzmów kolejność wprowadzania wyrazów.
Na początku terapii uczeń musi przejść ćwiczenia wstępne, w których wykorzystano dźwięki pomocnicze do wywołania głoski r. Następnie przechodzi do
ćwiczeń dźwiękowych wspomagających wymowę r w grupach spółgłoskowych tr i dr, pr i br, kr i gr, wr i fr w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Kolejnym
etapem s ą ć wiczenia głoski r mi ędzy samog łoskami, w wyg łosie, w nag łosie przed spó łgłoską, w nagłosie przed samog łoską, a następnie g łoska
ćwiczona jest w izolacji.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzili, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Echokorektor jest programem wykorzystywanym w terapii jąkania. Został on oparty na metodzie Echo. Istot ą tej metody jest mówienie w sposób
zsynchronizowany z własnym echem opóźnionym o 0,1 ‐ 0,3 sek. ‐ dzięki temu niepłynność artykulacji nie pojawia się.
Praca z Echokorektorem polega na wypowiadaniu do mikrofonu słów, zdań i zwrotów ćwiczeniowych. Komputer, po odpowiednim przetworzeniu dźwięku
z mikrofonu, „wysyła” go do słuchawek ćwiczącego. Osoba poddawana terapii słyszy w słuchawkach własny głos opóźniony o zadany interwał czasowy.
Echokorektor korzysta z cyfrowego dźwięku, który zapisywany jest do pami ęci komputera. Dzi ęki temu zapewnia on nienagann ą pracę i wysoką,
niezmienną w czasie eksploatacji jakość dźwięku.
Minimalne wymagania techniczne dla PC
l
system operacyjny Windows 98/ME/2000/XP
l
procesor Pentium III 800MHz
l
256 MB pamięci operacyjnej;
Pozostałe parametry
l
100 MB wolnej przestrzeni na dysku
l
karta grafiki pracująca z rozdzielczością 800x600 z tysiącami kolorów
l
napęd CD ROM/DVD 24 x
l
16‐bitowa karta dźwiękowa
l
Internet Explorer 5.5 i wyższy
l
mysz
l
głośniki lub słuchawki
l
mikrofon
l
port USB 1.0
l
wejście liniowe
Program wymaga zainstalowanego protoko łu TCP/IP w systemie MS Windows. W komputerach nie ‐ wyposażonych w kartę sieciową należy wraz
z protokołem TCP/IP zainstalować kartę Dial‐up (dla systemów MS Windows 9x) lub kartę Microsoft LooPback (dla systemów MS Windows 2000/XP).
Wszystkie programy logopedyczne dzia łają tylko po uprzednim zainstalowaniu Aplikacji logopedy. Jedynym wyjątkiem s ą LOGO‐gry, które działają
jako samodzielny program.
Adres producenta:
Young Digital Poland S.A.
ul. Słowackiego 175
80‐298 Gdańsk
tel.: (058) 349 44 44, 768 22 22
fax: (058) 349 44 11, 768 22 11
ydpmm@ydp.com.pl
http://www2.ydp.com.pl/ydp/multimedia/Logopedia.html
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie
Oprogramowanie do diagnozy i terapii logopedycznej
„LOGOPEDIA”
Young Digital Poland S.A. to światowej klasy producent komputerowych programów edukacyjnych (seria EuroPlus+, eduROM) oraz najpopularniejszych
w Polsce programów wspomagaj ących terapi ę logopedyczną, m.in. Logo ‐gry, Sfonem, Echokorektor, Mówi ące obrazki. Programów, które
uatrakcyjniają i uprzyjemniają terapię, a przede wszystkim zwiększają motywację do ćwiczeń językowych.
Prawidłowy rozwój mowy to wa żny czynnik powodzenia szkolnego. Wczesna diagnoza problemów logopedycznych pozwala w porę dostrzec trudności
dziecka i szybciej oraz skuteczniej je zniwelować zanim dziecko rozpocznie naukę w szkole. Powszechnie wiadomo, że terapia dziecka z wadą wymowy
wymaga wielu żmudnych ćwiczeń, podczas których mały pacjent nierzadko się zniechęca. W wykonywaniu wielokrotnie powtarzających się czynności,
odciążyć logopedę może komputer. Dziecko, mając kontakt z komputerem, pracuje znacznie chętniej, gdyż kojarzy terapię głównie z zabawą.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska logopedów, firma Young Digital Poland S.A. opracowała kompleksowy
multimedialny pakiet programów do diagnozy i terapii logopedycznej „LOGOPEDIA”, dodatkowo wzbogacony o aplikację
zarządzającą (tzw. aplikacja logopedy). Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na
bieżącą analizę stopnia zaburzenia p łynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego. Program
przeznaczony jest do terapii mowy dzieci w wieku szkolnym, umiejących czytać, jednak całość programu może być
używana również do terapii mowy dzieci młodszych, gdyż wszystkie głoski, sylaby, wyrazy i zdania są nagrane i dziecko
może je ods łuchać. Program ten mo że być również wykorzystywany w domu, przez rodziców dzieci z wadami wymowy
dla utrwalania i automatyzacji wywołanych wcześniej na zajęciach logopedycznych głosek. Wskazane jest jednak, aby
rodzic lub opiekun był obecny przy dziecku podczas zajęć logopedycznych, a potem podczas zabawy w domu, gdyż będzie
mógł podpowiedzieć mu, czy realizacja danej głoski była prawidłowa (na tyle, na ile rodzic jest w stanie to stwierdzić).
Program mo że by ć z powodzeniem stosowany w pracy z osobami autystycznymi, z upo śledzeniem umysłowym oraz w pracy z doros łymi z afazj ą.
W sk ład pakietu „LOGOPEDIA” wchodzą:
l
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
l
Programy logopedyczne
Program zarządzający ‐ Aplikacja logopedy
Aplikacja logopedy umo żliwia rejestracj ę pacjentów, zapisywanie wyników diagnozy
logopedycznej, jak równie ż ś ledzenie post ępów w terapii logopedycznej. Logopeda ma
możliwoś ć zapisywania w niej d źwięków nagranych podczas diagnozy logopedycznej, jak
i późniejszych zajęć terapeutycznych. W aplikacji mogą być również przechowywane wszystkie
n a g r a n e p r z e z d z i e c k o p o d c z a s z a j ę ć terapeutycznych d źwięki (tzw. zapis z sesji
z komputerem). W ka żdym momencie terapii, logopeda b ędzie móg ł wrócić do poprzednio
nagranego materiału.
Część aplikacji przeznaczona do diagnozy logopedycznej zawiera ankiet ę, w której logopeda
zapisuje wyniki badania budowy i sprawno ści narz ądów mowy. Wyniki tej ankiety mo żna
wydrukować. Logopeda może również zbadać mowę opowieściową, korzystając z załączonych
w Aplikacji logopedy obrazków sytuacyjnych, jak również zdiagnozować stopień opanowania
czytania i pisania. Po zako ńczeniu diagnozy logopedycznej, logopeda b ędzie móg ł założyć
kartotekę każdych następnych zajęć, zapisując w niej nagrania pacjenta, uwagi i wskazania do
dalszej terapii. W ka żdej chwili logopeda b ędzie mógł otworzyć taką „ kartotekę” wybranych zajęć lub diagnozy logopedycznej i odsłuchać nagrane
wtedy wyrazy. Jest to, więc niezwykle przydatna w pracy logopedy „dokumentacja” diagnostyczno‐terapeutyczna.
W Aplikacji logopedy znajdują się również gotowe do wydruku szablony skierowań do różnych specjalistów, szablon opinii logopedycznej, diagnozy
logopedycznej i zaleceń do pracy w domu.
Programy logopedyczne
To unowocześnione i wzbogacone o dodatkowe możliwości wersje dotychczasowych programów (LOGO‐gry, Sfonem, Echokorektor) oraz zupełnie nowe
programy wykorzystujące zaawansowane technologie komputerowe s łużące do diagnozy i terapii zaburze ń artykulacji poszczególnych g łosek,
np. szeregu syczącego, szumiącego, itd. Jedną z części Aplikacji logopedy jest cz ęść ćwiczeniowa (tzw. aplikacja pacjenta), zawierająca wszystkie
„stare” programy logopedyczne autorstwa Young Digital Poland S.A. (za wyj ątkiem Mówiących obrazków), w nowej graficznie i funkcjonalnie wersji,
jak również nowe programy do ćwiczeń wspomagających terapię konkretnych głosek. Pierwsze wydanie programu (2005 r.) zawiera następujący
materiał:
l
Aplikacja logopedy,
l
Szereg ciszący: ś, ź, ć, dź,
l
Szereg syczący: s, z, c, dz,
l
Szereg szumiący: sz, ż, cz, dż,
l
Różnicowanie szeregów,
l
Głoska r,
l
Sfonem ‐ program do terapii słuchu fonemowego, (nowa wersja)
l
Echokorektor ‐ program do terapii jąkania (nowa wersja),
l
Logo‐gry (nowa wersja).
Ponadto oprócz ćwiczeń wspomagających terapię głosek, program będzie zawierał wiele programów narzędziowych:
l
Wymowa ‐ program umożliwiający nagranie swojego głosu i porównanie fal
dźwiękowych ze wzorcem. W programie dostępne będą wszystkie głoski i materiał
wyrazowy zgromadzony w programie.
l
Gimnastyka warg i języka ‐ propozycje ćwiczeń usprawniające artykulatory (ćwiczenia
języka, warg i podniebienia miękkiego) przedstawione w formie zabawnej historyjki,
dobrane odpowiednio do danej wady wymowy.
l
Uczę się pisać ‐ animacje przedstawiające litery drukowane, małe i wielkie pisane, jak
również prezentujące poprawny kierunek pisania liter. Litery te będzie można
wydrukować w liniaturze i przekazać dziecku do ćwiczeń w domu.
l
Rozwój mowy dziecka ‐ tabela zawierająca podstawowe informacje o procesie
powstawania poszczególnych głosek w ontogenezie. Logopeda będzie mógł wydrukować
ją i przekazać rodzicom jako informację o rozwoju mowy dziecka.
l
Labiogramy ‐ zdjęcia układu warg przy wymawianiu 14 głosek języka polskiego: a, e, o,
u, s, z, sz, ż, p, b, m, w, f, l. Program zawierać będzie grę polegającą na układaniu wyrazów z labiogramów.
Szereg ciszący służy do diagnozy i terapii głosek ś, ź, ć, dź. Głoski te albo są zniekształcane, albo zamieniane na ich twarde odpowiedniki jak: s, z, c,
dz.
Moduł Szeregu cisz ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg sycz ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek s, z, c, dz. U dzieci najcz ęściej spotyka si ę zamianę tych głosek na: ś, ź, ć, dź albo na dźwięki
pośrednie pomiędzy twardymi a miękkimi.
Moduł Szeregu syczącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Szereg szumi ący s łuży do diagnozy i terapii g łosek sz, ż, cz, dż. W praktyce głoski te najcz ęściej s ą zamieniane na ich łatwiejsze odpowiedniki
z pozostałych dwóch szeregów: ciszącego i syczącego, bądź deformowane; np. sz jest zastępowane przez s lub ś.
Moduł Szeregu szumi ącego zawiera materia ł ć wiczeniowy przeznaczony do każdego etapu terapii g łoski. Na pocz ątku terapii g łoska ćwiczona jest
w izolacji. Ćwiczenie polega na wymawianiu przez pacjenta do mikrofonu wywołanej głoski, w wyniku czego następuje reakcja programu na natężenie
dźwięku. Następnie głoska utrwalana jest w sylabach i logotomach. Pacjent słucha wzorcowej wymowy lektora, nagrywa sylabę lub logotom i odsłuchuje
swojego nagrania. Gdy poprawnie wymówi żądany dźwięk (nagrania weryfikuje logopeda), włącza słoneczko, co jest równoznaczne z nagrodą w postaci
animacji. Każdy wysiłek dziecka jest więc nagradzany.
Kolejne etapy terapii to: ćwiczenia głoski w wyrazach jedno‐ i dwusylabowych z daną głoską w nagłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych
z głoską w śródgłosie, w wyrazach dwusylabowych i trzysylabowych z g łoską w wygłosie, w zestawieniach dwuwyrazowych z daną głoską i w zdaniach
z daną głoską. Następnie głoska ta utrwalana jest w tekście.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Niezwykle istotną cechą programu jest zachowanie tzw. czystości fonetycznej materiału wyrazowego. Wyrazy do terapii zostały dobrane w taki sposób,
aby nie zawierały głosek konkurencyjnych, np. z różnych szeregów i żeby w początkowej fazie terapii głoski nie pojawiły się wyrazy zawierające zbitki
spółgłoskowe. Wyrazy ćwiczeniowe nie zwierają również wygłosowej pozycji g łosek d źwięcznych. Ta cecha programu zasadniczo odróżnia go od
większości pomocy logopedycznych dostępnych na rynku.
Różnicowanie szeregów s łuży do diagnozy i terapii umiej ętności ró żnicowania g łosek trzech szeregów. Jest to najtrudniejszy etap w terapii
logopedycznej. Najefektywniej przebiega ono w zabawie.
Podobnie jak w przypadku trzech opisanych powyżej programów służących do terapii głosek poszczególnych szeregów każda część ćwiczeniowa zawiera
wiele ilustracji i animacji, układanek, kolorowanek, puzzli, gier wspomagaj ących terapię. Tu również istnieje możliwość nagrania głosu pacjenta (po
uprzednim wysłuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Analogicznie jak w przypadku terapii poszczególnych
szeregów, w programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Program Sfonem nale ży do analitycznych programów logopedycznych, umo żliwia bowiem badanie s łuchu fonemowego u dzieci. Przeprowadzany za
pomocą programu test sprawdza, czy badana osoba słyszy ró żnicę pomiędzy okre ślonymi opozycjami fonemowymi (koza:kosa, zebra:żebra itp.).
Program służy także kształceniu słuchu fonemowego, a zatem ćwiczeniu sprawności słyszenia.
W programie, ka żdemu wypowiadanemu przez komputer s łowu przypisana jest kolorowa ilustracja. Po łączenie przez dziecko obrazka
z odpowiadającym mu słowem sugeruje poprawność procesu słyszenia.
Użycie kolorowych ilustracji oraz umożliwienie emisji naturalnego głosu sprawia, że program może być również wykorzystany w innej ‐ edukacyjnej ‐
pracy z dziećmi.
Głoska „r” to program do terapii rerania, które jest wadą wymowy polegającą na nieprawidłowej realizacji głoski r. W terapii g łoski r zastosowano
inną, odpowiednią do terapii rotacyzmów kolejność wprowadzania wyrazów.
Na początku terapii uczeń musi przejść ćwiczenia wstępne, w których wykorzystano dźwięki pomocnicze do wywołania głoski r. Następnie przechodzi do
ćwiczeń dźwiękowych wspomagających wymowę r w grupach spółgłoskowych tr i dr, pr i br, kr i gr, wr i fr w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Kolejnym
etapem s ą ć wiczenia głoski r mi ędzy samog łoskami, w wyg łosie, w nag łosie przed spó łgłoską, w nagłosie przed samog łoską, a następnie g łoska
ćwiczona jest w izolacji.
Każda cz ęść ć wiczeniowa zawiera dziesiątki ilustracji i animacji, uk ładanek, kolorowanek, puzzili, gier wspomagaj ących terapię. Istnieje również
możliwość nagrania g łosu pacjenta (po uprzednim wys łuchaniu wymowy wzorcowej) i odsłuchania nagrania na każdym etapie terapii. Dzi ęki temu
pacjent uświadomi sobie swój sposób wymowy. Ka żde poprawne nagranie premiowane jest włączeniem się animacji lub możliwością zagrania w grę
lub ułożenia układanki.
W programie zastosowano dodatkowe uatrakcyjnienie ćwiczeń w postaci wymienialnych ilustracji i ćwiczeń. Zdarza się, że dany etap terapii trwa dość
długo i istnieje konieczno ść wielokrotnego wykorzystania jednego ćwiczenia. Aby dziecko nie czu ło znu żenia wykonywaniem ci ągle tego samego
zadania, po każdym wejściu na stronę bądź „zresetowaniu” ćwiczenia, na stronie wyświetlana jest inna ilustracja. Dziecko będzie więc miało wrażenie,
że wykonuje inne ćwiczenie.
Na wielu stronach umieszczone zostały pliki zawierające wszystkie obrazki w wersji czarno‐białej. Pliki te można wydrukować i wręczyć pacjentowi po
zajęciach jako zadanie domowe.
Echokorektor jest programem wykorzystywanym w terapii jąkania. Został on oparty na metodzie Echo. Istot ą tej metody jest mówienie w sposób
zsynchronizowany z własnym echem opóźnionym o 0,1 ‐ 0,3 sek. ‐ dzięki temu niepłynność artykulacji nie pojawia się.
Praca z Echokorektorem polega na wypowiadaniu do mikrofonu słów, zdań i zwrotów ćwiczeniowych. Komputer, po odpowiednim przetworzeniu dźwięku
z mikrofonu, „wysyła” go do słuchawek ćwiczącego. Osoba poddawana terapii słyszy w słuchawkach własny głos opóźniony o zadany interwał czasowy.
Echokorektor korzysta z cyfrowego dźwięku, który zapisywany jest do pami ęci komputera. Dzi ęki temu zapewnia on nienagann ą pracę i wysoką,
niezmienną w czasie eksploatacji jakość dźwięku.
Minimalne wymagania techniczne dla PC
l
system operacyjny Windows 98/ME/2000/XP
l
procesor Pentium III 800MHz
l
256 MB pamięci operacyjnej;
Pozostałe parametry
l
100 MB wolnej przestrzeni na dysku
l
karta grafiki pracująca z rozdzielczością 800x600 z tysiącami kolorów
l
napęd CD ROM/DVD 24 x
l
16‐bitowa karta dźwiękowa
l
Internet Explorer 5.5 i wyższy
l
mysz
l
głośniki lub słuchawki
l
mikrofon
l
port USB 1.0
l
wejście liniowe
Program wymaga zainstalowanego protoko łu TCP/IP w systemie MS Windows. W komputerach nie ‐ wyposażonych w kartę sieciową należy wraz
z protokołem TCP/IP zainstalować kartę Dial‐up (dla systemów MS Windows 9x) lub kartę Microsoft LooPback (dla systemów MS Windows 2000/XP).
Wszystkie programy logopedyczne dzia łają tylko po uprzednim zainstalowaniu Aplikacji logopedy. Jedynym wyjątkiem s ą LOGO‐gry, które działają
jako samodzielny program.
Adres producenta:
Young Digital Poland S.A.
ul. Słowackiego 175
80‐298 Gdańsk
tel.: (058) 349 44 44, 768 22 22
fax: (058) 349 44 11, 768 22 11
ydpmm@ydp.com.pl
http://www2.ydp.com.pl/ydp/multimedia/Logopedia.html
Opracowanie: Marzena Mieszkowicz
Strona główna
>
Wykorzystanie komputera
>
Oprogramowanie