Medycyna sądowa

Wypadki drogowe

Dr n. med. Maciej Barzdo
Lek. med. Maciej Kędzierski

•

Wypadek drogowy – nagłe zdarzenie, do którego dochodzi na drodze dostępnej dla ruchu

drogowego lub którego początek ma miejsce na takiej drodze, w którym uczestniczy co

najmniej jeden pojazd biorący udział w ruchu drogowym i które skutkuje obrażeniami

ciała powodującymi naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający

dłużej niż 7 dni, ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć co najmniej jednego uczestnika

zdarzenia.

•

Kolizja – zdarzenie jw., które skutkuje szkodą w mieniu lub obrażeniami powodującymi

naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni u co

najmniej jednego uczestnika zdarzenia.

•

Śmierć spowodowana wypadkiem drogowym – zgon, do którego doszło w związku

przyczynowym z wypadkiem na miejscu wypadku lub w ciągu 30 dni od wypadku

W 2002 roku około 1,2 miliona ludzi zginęło w wypadkach drogowych.
Do roku 2020 przewiduje się podwojenie tej liczby.

Przyczyny wypadków drogowych

Błędy kierowców
Nieodpowiednie zachowanie pieszych
Wpływ alkoholu i środków działających podobnie
do alkoholu
Czynniki środowiskowe
Złe oznakowanie i stan techniczny dróg
Choroby naturalne
Zły stan techniczny pojazdów

Prawna ocena wypadków drogowych - ocena zachowania się uczestników wypadku i
sytuacji drogowej.

Uczestnicy wypadków drogowych
często przedstawiają wersję, która
jest dla nich bardziej korzystna.

Najbardziej niebezpieczne kierunki wtargnięcia pieszego na

jezdnię w porze dziennej i nocnej , przy których kierowca ma

najkrótszy czas na reakcję po zauważeniu pieszego.

Czasami zwłoki są jedynym dowodem związanym z wypadkiem drogowym.

Cel sądowo-lekarskiego badania zwłok uczestnika wypadku
drogowego:

Ujawnienie i udokumentowanie obrażeń

Określenie przyczyny zgonu

Rekonstrukcja wypadku

Ujawnienie ewentualnych chorób lub czynników, które mogły
przyczynić się do wypadku

Rodzaje wypadków drogowych:

Zderzenia czołowe

Zderzenia boczne

Rollovers

Zderzenia tylne

Zderzenia czołowe

Kierowca i pasażerowie kontynuują ruch do przodu, nawet wtedy, gdy samochód uległ
zatrzymaniu.

Poziomy potencjalnych urazów doznawanych przez kierowcę niezabezpieczonego pasami i
poduszkami powietrznymi przy zderzeniu czołowym.

Otarcia naskórka i
powierzchowne rany
spowodowane uderzeniem w
przednią szybę pojazdu.

Rana darta płatowa
spowodowana uderzeniem w
przednią szybę pojazdu.

„Odbicie” koła kierownicy na klatce piersiowej.

Typowe obrażenia wewnętrzne w zderzeniach czołowych:

Poprzeczne złamanie mostka

Obustronne złamania żeber

Obrażenia płuc spowodowane odłamami złamanych żeber

Stłuczenia i rozerwania płuc

Rozerwania serca

Poprzeczne rozerwania aorty

Rozerwania wątroby i nerek

Niewielkie stłuczenie powłok klatki
piersiowej z całkowitym poprzecznym
rozerwaniem aorty piersiowej – kierowca.

Rozerwanie serca spowodowane uderzeniem klatki piersiowej w
koło kierownicy.

Kiedy dochodzi do naruszenia integralności przedziału pasażerskiego, mogą pojawić się
masywne zmiażdżenia różnych części ciała.

Skutki obrażeń mogą być znacznie bardziej

niebezpieczne dla starych ludzi niż młodych.

Zderzenia boczne

Rollovers

Zniekształcenie i zabrudzenia krwią dachu samochodu w pobliżu okna, przez które
wypadła głowa pasażera w czasie dachowania pojazdu.

Zderzenia tylne

Systemy bezpieczeństwa biernego:

Pasy bezpieczeństwa

Poduszki powietrzne

Zaleca się użycie poduszek powietrznych w połączeniu z pasami bezpieczeństwa.

Redukcja ofiar śmiertelnych:

Poduszka powietrzna - 14%

Pasy bezpieczeństwa - 45%

Poduszka powietrzna i pasy bezpieczeństwa - 50%

Wniknięcie koła kierowniczego i deformacja przedziału pasażerskiego.

Poważne obrażenia wewnętrzne od pasów bezpieczeństwa są zazwyczaj skojarzone z
nieprawidłowym ich założeniem.

Pas biodrowy założony zbyt wysoko na brzuch może

spowodować poważne obrażenia macicy, łożyska i płodu.

Otarcia naskórka okolicy bródkowej i szyi
spowodowane przez poduszkę powietrzną.
Przyczyna zgonu: złamanie kręgosłupa
szyjnego z przerwaniem rdzenia kręgowego.

Charakter obrażeń i stopień ich ciężkości u pieszych
zależy od:

Szybkości pojazdu

Właściwości pojazdu (kształt, wysokość)

Hamowania lub braku hamowania przez pojazd

Wieku pieszego/ wzrostu pieszego (dziecko, dorosły/
niski, wysoki)

Potrącenie pieszego – uderzenie przodem pojazdu powyżej środka ciężkości pieszego.

Potrącenie pieszego – uderzenie przodem pojazdu poniżej środka ciężkości pieszego.

3-letnie dziecko przejechane przez ciężarówkę z „odbiciem” bieżnika opony na plecach i
otarciami naskórka (od nawierzchni drogi) na klatce piersiowej i brzuchu.

Ślady bieżnika opon na odzieży.

Mechanizm powstawania

decollement.

Rekonstrukcja wypadku drogowego.





Markery biologiczne (obrażenia) skojarzone w pierwszą fazą wypadku ukazują kierunek
działania urazu, co umożliwia rekonstrukcję wypadku.



Markery biologiczne:
obrażenia zderzakowe u pieszych
obrażenia od kokpitu u kierowców i pasażerów

Okoliczności szczególnie ważne w przypadku potrącenia pieszego :

Pozycja pieszego (stojąca/leżąca)

Kierunek uderzenia/kierunek poruszania się pieszego

Typ potrącenia (czołowe, narożnikowe, styczne)

Typ pojazdu

Hamowanie

Okoliczności szczególnie ważne w zderzeniach samochodów:
Kierowca/pasażer
Pasy bezpieczeństwa (zapięte, niezapięte)

Okoliczności szczególnie ważne u motocyklistów:
Kierowca/pasażer

Okoliczności szczególnie ważne u rowerzystów:
Jechał/prowadził rower
Kierunek uderzenia/kierunek poruszania się rowerzysty

Najczęstszy mechanizm powstawania obrażeń stawów kolanowych i skokowych oraz
mechanizm powstawania zarysowań na podeszwach butów u pieszych potrąconych przez
samochód osobowy i ciężarowy. Siły ściskające (C); siły rozciągające (T).

Najczęstszy mechanizm powstawania
obrażeń stawów kolanowych i skokowych u
rowerzystów potrąconych przez samochód
osobowy i ciężarowy. Siły ściskające (C);
siły rozciągające (T).

Obrażenia od kokpitu u kierowców i
pasażerów

niezapiętych

pasami

bezpieczeństwa.

Obrażenia od pasa barkowego i biodrowego.
Przyczyna zgonu: obrażenia czaszkowo-mózgowe.

Odcisk nakładki pedału
hamulca na podeszwie buta.

Określenie prędkości pojazdu w chwili potrącenia na podstawie charakteru obrażeń u pieszego może

być jedynie przybliżone.

Rozerwania skóry w okolicach pachwinowych
mogą pojawiać się przy prędkości powyżej 90–100
km/h, ale nigdy poniżej 50 km/h.

Amputacje kończyn dolnych mogą pojawiać się

przy prędkości powyżej 90–100 km/h.

Przykład rekonstrukcji wypadku
drogowego

81-letni pieszy został uderzony przez dostawczy van. Kierowca i pasażer twierdzą, że
pieszy wtargnął na jednię przed nadjeżdżającym pojazdem z prawej strony (z chodnika).
Ustalono jednak, że pieszy przed wypadkiem opuścił dom udając się do kościoła
zlokalizowanego po prawej stronie drogi patrząc z pozycji kierowcy.

KONIEC