AKTYWA PIENIĘŻNE

•

AKTYWA PIENIĘŻNE (UOR) – AKTYWA W FORMIE KRAJOWYCH ŚRODKÓW
PŁATNICZYCH, WALUT OBCYCH I DEWIZ. ZALICZA SIĘ DO NICH RÓWNIEŻ
INNE AKTYWA FINANSOWE, W TYM W SZCZEGÓLNOŚCI NALICZONE ODSETKI
OD AKTYWÓW FINANSOWYCH, JEŻELI AKTYWA TE SĄ PŁATNE LUB
WYMAGALNE

W

CIĄGU

3

MIESIĘCY

OD

DNIA

ICH

OTRZYMANIA,

WYSTAWIENIA, NABYCIA LUB ZAŁOŻENIA (LOKATY), TO NA POTRZEBY
RACHUNKU PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ZALICZA SIĘ JE DO ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH, CHYBA ŻE UJMUJE SIĘ JE W PRZEPŁYWACH Z DZIAŁALNOŚCI
INWESTYCYJNEJ (LOKACYJNEJ).

Wg UOR krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy należy rozumieć, tak jak określa to
prawo dewizowe (art. 2 ust. 1).

•

KRAJOWE ŚRODKI PŁATNICZE – to waluta polska oraz papiery wartościowe i inne
dokumenty, pełniące funkcje środka płatniczego, wystawione w walucie polskiej.

•

WALUTA POLSKA – to znaki pieniężne (banknoty i monety) będące w kraju prawnym
ś

rodkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie.

•

WALUTY OBCE – to znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym
ś

rodkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równie z

walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane
w rozliczeniach międzynarodowych.

•

DEWIZY – papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego,
wystawione w walutach obcych.

Ze względu na różnorodność aktywów pieniężnych oraz możliwości ich wykorzystania w
działalności gospodarczej, dla potrzeb ewidencyjnych i sprawozdawczych wyróżnia się:
1) środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych,
2) inne środki pieniężne,
3)inne aktywa pieniężne (obejmują pozostałe, nieujęte w obu wyżej wymienionych
pozycjach środków pieniężnych, aktywa pieniężne, m.in. należne odsetki o terminie
wymagalności do 3 miesięcy).

ZASADY OBROTU PIENIĘŻNEGO

→

Rozliczenia środków pieniężnych mogą być dokonywane w formie gotówkowej lub
bezgotówkowej i dotyczyć transakcji wyrażonych w walucie polskiej i obcej. Forma
rozliczeń zależy od zawartych umów z innymi podmiotami, a także od ograniczeń
wynikających z obowiązkowych regulacji prawnych.

→

Obrót gotówkowy realizowany jest w każdej jednostce gospodarczej za pośrednictwem
kasy.

→

Obrót bezgotówkowy realizuje się za pośrednictwem banków, w których jednostka
gospodarcza posiada otwarte rachunki.

Formy obrotu środkami pieniężnymi

Formy obrotu bezgotówkowego

●

Rozliczenia bezgotówkowe polegają na uregulowaniu rozrachunków pomiędzy podmiotami
za pośrednictwem i pod kontrolą banku, który na polecenie dłużnika przenosi odpowiednią
kwotę z jego rachunku na rachunek wierzyciela. Rozliczenia te występują w postaci zapisów
na rachunkach bankowych. Formy rozliczeń bezgotówkowych między jednostkami
gospodarczymi powinny umożliwiać dostawcy oddziaływanie na terminowe regulowanie
zobowiązań przez odbiorcę, a odbiorcy powinni wpływać na należyte wywiązanie się przez
dostawcę z umownych świadczeń.

●

Rozliczenia bezgotówkowe mogą być dokonywane w następujących formach:

→

polecenie przelewu;

→

polecenie zapłaty;

→

czeki;

→

weksle;

→

akredytywa;

→

rozliczenia saldami;

→

rozliczenia planowe;

→

karty płatnicze.

FORMY PŁATNOŚCI ZA

TRANSAKCJE

gotówkowe

bezgotówkowe

gdy:

•

stroną

transakcji,

z

której

wynika

płatność

jest

inny

przedsiębiorca

•

jednorazowa wartość transakcji,
bez

względu

na

liczbę

wynikających z niej płatności,
przekracza

równowartość

15000 euro przeliczonych na
złote według średniego kursu

walut

obcych

ogłaszanego

przez Narodowy Bank

Polski

ostatniego

dnia

miesiąca

poprzedzającego miesiąc, w
którym dokonano transakcji.

Ś

RODKI PIENIĘŻNE W KASIE

•

Ś

rodki pieniężne w kasie obejmują gotówkę w walucie krajowej oraz w walutach obcych

znajdującą się w kasach jednostki gospodarczej.

•

Obrót gotówkowy jest dokonywany przede wszystkim w drodze realizacji operacji kasowych.
Osobą materialnie odpowiedzialną za pieniądze przechowywane w kasie jest kasjer.

•

Zasady funkcjonowania kas, zakres obowiązków kasjerów oraz wysokość niezbędnego
zapasu gotówki określa kierownik jednostki.

•

Każdy przedsiębiorca ma prawny zakaz stosowania obrotu gotówkowego w sytuacji, gdy
spełnione są jednocześnie następujące warunki

1

:

a)

płatności dokonywane są z innym przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności
gospodarczej,

b)

jednorazowa wartość transakcji, niezależnie od liczby wynikających z niej płatności,
przekrawacza równowartość 15 00 EURO.

•

Obrót gotówkowy powinien być udokumentowany dowodami źródłowymi lub w przypadku
ich braku zastępczymi dowodami kasowymi.

Wpływy gotówkowe – „Dowód wpłaty – KP” wystawiane w dwóch egzemplarzach
Wypłaty gotówkowe na podstawie:

- dokumentów źródłowych, którymi są faktury obce płacone gotówką, listy płac, wnioski
o zaliczkę, pokwitowane przez bank dowody wpłat własnych
- dokumentu zastępczego „Dowód wypłaty – KW”, wystawianego w przypadku braku
dowodów źródłowych

•

Nie udokumentowane wpływy lub rozchody gotówki są uznawane jako niedobory lub
nadwyżki.

•

Wszystkie operacje kasowe rejestruje się w raporcie kasowym, sporządzanym codziennie lub
za okresy kilkudniowe. Po sporządzeniu raportu kasowego, kasjer powinien sprawdzić
rzeczywisty stan gotówki w kasie i porównać go z ustalonym w raporcie saldem.

•

Obroty gotówkowe podlegają księgowaniu w raporcie kasowym pod datą rzeczywistego
wpływu lub rozchody gotówki z kasy.

•

Niezależnie od tego, obowiązuje dokonanie spisu z natury w dniu kończącym rok obrotowy,
jak też każdorazowo w przypadki zmiany kasjera.

•

Obroty gotówkowe ujmuje się w ewidencji w wartości nominalnej, z tym, że środki pieniężne
w walutach obcych przelicza się na złote polskie wg kursu zakupu lub sprzedaży ustalonego
dla danej waluty przez bank, z którego usług jednostka korzysta, na dzień przeprowadzenia
transakcji.

•

Do konta „Kasa” jest prowadzona ewidencja analityczna, która powinna umożliwić ustalenie
stanu środków pieniężnych znajdujących się w kasie z podziałem na walutę polską i obcą (z
podziałem na poszczególne waluty) oraz w przekroju istniejących kas i odpowiedzialnych za
nie osób.

•

Konto „Kasa” może wykazywać saldo Wn, oznaczające stan gotówki i bonów pieniężnych w
kasie.

1

(Art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, Dz. U. z 2004 r., Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.).

EWIDENCJA OBROTU KASOWEGO

Objaśnienia do schematu:
1.

KP- podjęcie gotówki do kasy w oparciu o czek gotówkowy.

2.

KP – wpłata należności od odbiorcy do kasy.

3.

Zainkasowanie przychodu ze sprzedaży – rachunek albo faktura VAT opłacone gotówką.

4.

Protokół z przeprowadzonej inwentaryzacji w kasie – superata.

5.

Rozliczenie powstałej superaty na pozostałe przychody operacyjne.

6.

Dowód zakupu za gotówkę materiałów, usług (rachunek, faktura).

7.

Zapłata zobowiązania wobec dostawcy gotówką z kasy- rachunek lub faktura od dostawcy.

8.

Wypłata zaliczki pracownikowi np. na wyjazd służbowy - wniosek o zaliczkę.

9.

Zwrot do kasy niewykorzystanej zaliczki – rozliczenie zaliczki.

10.

Protokół z przeprowadzonej inwentaryzacji w kasie – manko.

11.

Rozliczenie powstałego manka na pozostałe koszty operacyjne.

12.

Wypłata wynagrodzeń – lista płac.

13.

Przekazanie do banku gotówki – dowód wpłaty własnej.

1

6

13

2

7

3

8
9

4

5

10

11

12

Pozostałe koszty

operacyjne

Rozrachunki

z tytułu wynagrodze

ń

niedoborów i szkód

Inne rozrachunki

Pozostałe przychody

operacyjne

Koszty działano

ś

ci

Rozrachunki z dostawcami

z pracownikami

Rozliczenie

Rachunek bie

żą

cy

Kasa

Rozrachunki z odbiorcami

Przychody ze sprzeda

ż

y

Rozliczenie nadwy

ż

ek

Ś

RODKI PIENIĘŻNE W BANKU I ROZLICZENIA ZA POŚREDNICTWEM BANKU

•

Krajowe i zagraniczne środki pieniężne służące głównie rozliczeniom bezgotówkowym są
lokowane w bankach na rachunkach bankowych.

•

Banki otwierają i prowadza dla jednostkę gospodarczych następujące RODZAJE
RACHUNKÓW:

rachunek bieżący służący do gromadzenia środków pieniężnych posiadacza rachunku
oraz do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych krajowych

rachunki pomocnicze służące do przeprowadzania przez posiadacza rachunku
określonych rozliczeń pieniężnych w innym oddziale tego samego banku lub w innym
banku

rachunek lokat terminowych przechowywane są na nich środki pieniężne posiadacza
rachunku przez czas określony w umowie z bankiem

rachunki bankowe środków wyodrębnionych umożliwiają przechowywanie środków
pieniężnych i przeprowadzanie rozliczeń dotyczących działalności wyodrębnionej np.
rachunki ZFŚS

rachunki walutowe na których gromadzi się dewizy uzyskane ze sprzedaży towarów i
usług za granicą i dokonuje rozliczeń transakcji eksportowych z kontrahentami
zagranicznymi

Rozliczenia bezgotówkowe mogą przebiegać w formie:

–

polecenia przelewu,

–

czeku rozrachunkowego,

–

akredytywy,

–

weksla,

–

polecenia zapłaty,

–

karty płatniczej,

–

gospodarczego obciążenia bezpośredniego (GOB-i).

Rozliczenia za pomocą polecenia przelewu

1.

Wierzyciel przesyła dłużnikowi rachunek/fakturę za sprzedane dobra, usługi.

2.

Dłużnik zleca bankowi dokonanie płatności na rzecz wierzyciela.

3.

Potwierdzenie przez bank dłużnika wykonania jego dyspozycji.

4.

Zawiadomienie przez bank dłużnika banku wierzyciela o dokonanej płatności na konto wierzyciela.

5.

Bank wierzyciela zawiadamia swojego klienta o dokonanym przelewie na jego rachunek od dłużnika.

DŁUŻNIK

BANK DŁUŻNIKA

WIERZYCIEL

BANK WIERZYCIELA

1

2

3

4

5

Rozliczenia za pomocą akredytywy

1.

Dłużnik zleca bankowi otwarcie akredytywy – bank potwierdza wykonanie jego dyspozycji.

2.

Bank dłużnika zawiadamia bank wierzyciela o otwarciu akredytywy dla jego klienta i potwierdza
wykorzystanie akredytywy, tj. przelanie określonej kwoty na rachunek klienta w banku wierzyciela.

3.

Powiadomienie wierzyciela o otwarciu dla niego akredytywy – wierzyciel przekazuje do banku
dokumenty poświadczające wykonanie dostawy objętej akredytywą.

4.

Powiadomienie dłużnika o wykorzystaniu akredytywy.

•

EWIDENCJA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ULOKOWANYCH W BANKU ORAZ
DOKONYWANYCH ROZLICZEŃ ZA POMOCĄ BANKU ODBYWA SIĘ NA KONCIE
„RACHUNEK BANKOWY”.

•

Księgowanie na tym koncie może być dokonywane wyłącznie na podstawie dokumentów
bankowych (wyciągów i dołączonych do nich dokumentów źródłowych). Zapewnia to
zgodność zapisów między księgowością banku i jednostki gospodarczej.

•

Ewentualne różnice i błędy ujmuje się do czasu ich wyjaśnienia na koncie „Inne rozrachunki”.
Sprostowanie błędnego zapisu następuje na podstawie korygującej noty bankowej.

•

Ewidencja analityczna jest prowadzona wówczas, gdy jednostka ma w banku więcej niż jeden
rachunek.

•

Konto „Rachunek bankowy” wykazuje przede wszystkim saldo Wn, oznaczające stan
ś

rodków pieniężnych znajdujących się na rachunku bankowym jednostki. Okresowo może

występować saldo Ma, które oznacza stan zobowiązań wobec banku z tytułu wykorzystania
kredytu na rachunku bieżącym.

DŁUŻNIK

BANK DŁUŻNIKA

WIERZYCIEL

BANK WIERZYCIELA

1

4

2

3

FUNKCJONOWANIE KONTA „RACHUNEK BIEŻĄCY”

Objaśnienia do schematu:

1.

Przekazanie gotówki z kasy przedsiębiorstwa do banku.

2.

Zapłata należności z tytułu dostaw i usług.

3.

Przelewy z pomocniczych rachunków bankowych na rachunek bieżący.

4.

Wpływy środków pieniężnych w drodze – potwierdzone przez bank.

5.

Zawiadomienie o realizacji czeków rozrachunkowych przekazanych do banku.

6.

Oprocentowanie środków znajdujących się na rachunku bankowym.

7.

Podjęcie gotówki z banku do kasy (np. na podstawie czeku gotówkowego).

8.

Pobrane przez bank opłaty manipulacyjne z tytułu obsługi rachunku bankowego, zrealizowanych przelewów.

9.

Zapłata zobowiązań wobec dostawców.

10.

Przelewy z rachunku bieżącego na pomocnicze rachunki bankowe, np. dla otwarcia akredytywy, potwierdzenia czeku
rozrachunkowego.

11.

Realizacja własnych czeków rozrachunkowych potwierdzonych.

12.

Zapłata przelewem bankowym zobowiązań wobec budżetów.

13.

Błędnie awizowane przez bank przelewy z rachunku bieżącego. (Korekta nastąpi na podstawie zawiadomienia przez
bank poprzez zapis po przeciwnych stronach konta.)

14.

Błędnie awizowane przez bank wpływy na rachunek bieżący. (Korekta nastąpi na podstawie zawiadomienia przez
bank poprzez zapis po przeciwnych stronach konta.)

15.

Wypłata wynagrodzeń przelewem bankowym na rachunki oszczędnościowo – rozliczeniowe.

1

8

7

2

9

11

3

12

10

4
5

13
14

15

6

Inne rachunki bankowe

Rozrachunki z bud

ż

etami

Rachunek bie

żą

cy

Kasa

Koszty działano

ś

ci

Rozrachunki z odbiorcami

Rozrachunki z dostawcami

Rozrachunki

Inne

ś

rodki pieni

ęż

ne

z tytułu wynagrodze

ń

Przychody finansowe

Inne rozrachunki

INNE ŚRODKI PIENIĘŻNE

INNE ŚRODKI PIENIĘŻNE to ekwiwalenty pieniądza charakteryzujące się nieistotnym
ryzykiem utraty wartości, o szybkiej możliwości ich zamiany na pieniądz gotówkowy, czyli
płatne w okresie nie dłuższym niż 3 miesiąc od dnia bilansowego. Do tej grupy aktywów zalicza
się:

−

czeki i weksle obce płatne w terminie krótszym niż 3 miesiące,

−

ś

rodki pieniężne – na dzień bilansowy – w drodze między kasą a rachunkami

bankowymi lub między różnymi rachunkami bankowymi,

−

bony: handlowe, komercyjne, skarbowe, NBP, oszczędnościowe, certyfikaty depozytowe,
o terminie zapadalności do 3 miesięcy.

CZEKI

•

Czeki należą do najstarszych metod rozliczeń pieniężnych. Czek jest pisemnym zleceniem
bezwzględnego wypłacenia określonej kwoty, wydany bankowi przez posiadacza rachunku
bankowego. W zależności od sposobu zapłaty rozróżnia się czeki:

- gotówkowe;
- rozrachunkowe.

Czek gotówkowy jest dokumentem, w którym wystawca zawiera polecenie dla banku do
obciążenia jego rachunku kwota wpisana na czeku oraz wypłatę tej kwoty osobie wskazanej na
czeku (czek imienny) lub okazicielowi (czek na okaziciela).

Czek rozrachunkowym jest dokumentem zawierającym, dyspozycję wystawcy czeku udzielona
bankowi do obciążenia jego rachunku bankowego kwotą, na którą czek został wystawiony oraz
uznania ta kwotą rachunku wierzyciela.

EWIDENCJA CZEKÓW OBCYCH

Rozr. z odbiorcami

Czeki obce

Inne środki pieniężne

1

3

Sprzedaż towarów

Kasa

2

4

Objaśnienie do schematu:
1. Czeki obce otrzymane od odbiorców na pokrycie należności.
2. Czeki obce otrzymane jako forma zapłaty za zakupione towary.
3. Oddanie czeku obcego do realizacji.
4. Realizacja obcego czeku gotówkowego.

WEKSLE

•

Weksel jest to papier wartościowy, w którym wystawca (bądź wskazana przez niego osoba)
zobowiązuje się do bezwarunkowego zapłacenia określonej sumy pieniężnej (sumy
wekslowej) w oznaczonym terminie na rzecz remitenta (osoby, na rzecz lub zlecenie, której
ma zostać zrealizowana płatność).

•

Weksel może stanowić formę krótkoterminowego kredytu, może być wykorzystywany jako
forma zapłaty w transakcjach kupna - sprzedaży, jako zabezpieczenie kredytu. Poza tym,
może być używany także do regulowania należności w wielu operacjach gospodarczych
niezwiązanych ze sobą, dzięki przenoszeniu praw z niego na inne osoby.

•

W zależności od osoby dłużnika wyróżnia się:

→

weksel własny (sola) - wystawca weksla zobowiązuje się w nim do zapłaty

określonej kwoty. Jeżeli firma nie posiada środków na zapłatę zobowiązań to ma
możliwość wystawić wierzycielowi weksel.

→

weksel trasowany (weksel ciągniony) - wystawca zleca wskazanej w wekslu

osobie (trasatowi) zapłacenie określonej kwoty na rzecz osoby trzeciej (remitenta).

Aby weksel był ważny powinien zawierać określone przez prawo elementy:

•

słowo "weksel" w tekście dokumentu w języku, w jakim go wystawiono;

•

bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej;

•

nazwisko osoby, na rzecz której ma być dokonana zapłata;

•

oznaczenie terminu i miejsca płatności;

•

data i miejsce wystawienia weksla;

•

podpis wystawcy;

•

nazwisko osoby trasata.

Istotną cecha weksla jest to, że udzielony na jego podstawie kredyt (handlowy lub pieniężny)
jest oprocentowany. Sposób liczenia oprocentowania kredytu wekslowego zależy od formy
określenia terminu jego zapłaty. W zależności od sposobu określenia terminu płatności wyróżnia
się:
- weksle płatne w oznaczonym terminie,
- weksle płatne za okazaniem.

Nominał weksla wystawionego z oznaczonym terminem płatności zawiera w sobie odsetki od
kredytu za okres od daty wystawienia weksla do terminu zapłaty.
Suma wekslowa, czyli kwota, za jaką zostanie on wykupiony, jest równa nominałowi weksla i
składa się z sumy netto (kwoty pierwotnej należności/zobowiązania) oraz odsetek (dyskonta).

gdzie:
K - suma wekslowa
F - kwota udzielonego kredytu wekslowego,

d – roczna kwota oprocentowania kredytu wekslowego
t – czas trwania kredytu wekslowego (liczba dni upływających od dnia wystawienia weklsa do dnia jego
płatności).

Przykład:

Firma KOR sprzedała usługi o wartości 40 000 zł. Jednostka przyjęła od swojego kontrahenta weksel, który jest
płatny po upływie 36 dni. Przy stopie dyskontowej 10 proc. suma wekslowa wyliczona została w następujący
sposób:

•

Operacje dyskonta weksli polegają na nabywaniu weksli przez banki. Bank nabywający
weksel staje się jego kolejnym indosariuszem i może go przedstawić do redyskonta w innym
banku. Bank dyskontujący weksel nie płaci jego pełnej kwoty, lecz potrąca z góry pewną
kwotę zwaną dyskontem. Wielkość potrąconego dyskonta zależy od wysokości stopy
dyskontowej i okresu liczonego od daty operacji do dnia płatności weksla.

Uczestnicy stosunku wekslowego:

•

Wystawca - osoba fizyczna lub prawna posiadająca zdolność wekslową. Wystawców
weksla może być kilku.

•

Płatnik - osoba fizyczna lub prawna zobowiązana do zapłaty.

•

Remitent - osoba fizyczna lub prawna, na której zlecenie lub na której rzecz weksel ma
być płatny. Kilku remitentów może działać wspólnie lub oddzielnie.

•

Akceptant - osoba oznaczona przez wystawcę jako płatnik, która weksel akceptowała.
Staje się przez to głównym dłużnikiem wekslowym (tylko trasowany).

•

Indosant - osoba przekazująca prawa z weksla innej osobie w drodze indosu. Pierwszym
indosantem jest zawsze remitent.

•

Indosatariusz - osoba, która nabyła weksel w drodze indosu.

•

Poręczyciel - osoba, która awalizuje weksel.

•

Domicyliat - osoba fizyczna lub prawna, w której mieszkaniu lub siedzibie weksel ma
być płatny, np. bank płatnika. Domicyl - miejsce, w którym ma nastąpić płatność.

•

Regredient - osoba, która weksel wykupiła i dochodzi należności od poprzedników w
drodze protestu.

EWIDENCJA WEKSLI WŁASNYCH

2

1a

1b

Obja

ś

nienia:

1. uj

ę

cie zapłaty zobowi

ą

zania wekslem własnym

a. w warto

ś

ci zobowi

ą

zania

b. nadwy

ż

ki sumy wekslowej nad waktualnym zobowi

ą

zaniem

2. uj

ę

cie wykupu weksla własnego

Rachunek bankowy

Zobowi

ą

zania

wekslowe

Rozrachunki z dostawcami

Koszty finansowe

EWIDENCJA WEKSLI OBCYCH

1a

2

1b

3a

3b
4b

4a

5

Obja

ś

nienia:

1. uj

ę

cie weksla obcego otrzymanego na pokrycie nale

ż

no

ś

ci

a. w warto

ś

ci nale

ż

no

ś

ci

b. nadwy

ż

ki sumy wekslowej nad warto

ść

nominaln

ą

nale

ż

no

ś

ci

2. uj

ę

cie wykupu weksla za gotówk

ę

w terminie jego płatno

ś

ci przez wystawc

ę

weksla

3. uj

ę

cie zdyskontowania lub indosowania weksla

a. w kwocie uzyskanej
b. ró

ż

nica mi

ę

dzy warto

ś

ci

ą

nominaln

ą

weksla a kwot

ą

uzyskan

ą

4. uj

ę

cie zapłaty zobowi

ą

zania wobec dostawcy obcym wekslem

a. kwota pokrytego zobowi

ą

zania

b. nadwy

ż

ka warto

ś

ci ewidencyjnej weksla nad zobowi

ą

zaniem

5. uj

ę

cie odpisania weksli nie

ś

ci

ą

galnych lub przedawnionych

Rozrachunki z dostawcami

Koszty finansowe

Pozostałe koszty operacyjne

Rozrachunki z odbiorcami

Weksle obce

Kasa

Przychody finansowe

Rachunek bankowy

Ś

RODKI PIENIĘŻNE W DRODZE

•

Fakt przekazywania gotówki do banku powoduje powstanie kategorii środki pieniężne w
drodze, rzecz, którą należy rozumieć:

→

ś

rodki pieniężne znajdujące się w danym momencie między kasą jednostki

gospodarczej a jej rachunkiem lub rachunkami bankowymi (utargi gotówkowe
odprowadzone na rachunek za pośrednictwem trezora, inkasentów poczty);

→

ś

rodki pieniężne znajdujące się między rachunkami jednostki gospodarczej , gdy te

są prowadzone przez różne banki lub różne oddziały banku, np. przelewy z
rachunku oddziału na rachunek centrali.

Konto "Środki pieniężne w drodze" może służyć do bieżących ewidencji albo tylko do ujęcia
operacji na przełomie okresów sprawozdawczych. Ewidencja szczegółowa prowadzona do tego
konta powinna być na tyle szczegółowa, aby umożliwiała ustalenie poszczególnych kwot
znajdujących się w drodze pomiędzy różnymi kontami bankowymi oraz pomiędzy kasą a
bankiem i bankiem a kasą.

EWIDENCJA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH W DRODZE

1

3

2

Obja

ś

nienia:

1. uj

ę

cie przekazania gotówki z kasy na rachunek bankowy

2. ujecie oddania czeków i weksli obcych do dyskonta

Kasa

Ś

rodki pieni

ęż

ne w

drodze

Rachunek bankowy

Inne

ś

rodki pieni

ęż

ne

EWIDENCJA KREDYTÓW BANKOWYCH

•

Gdy własne środki jednostki gospodarczej nie wystarczają na pokrycie potrzeb finansowania
działalności, jednostka może korzystać z kredytu bankowego. Kredyt ma charakter
pożyczki udzielonej przez bank na wniosek jednostki gospodarczej, na określone cele oraz na
ustalony z góry okres.

WARUNKIEM UZYSKANIA KREDYTU W BANKU JEST:

złożenie wniosku kredytowego wraz z załącznikami

posiadanie zdolności kredytowej

zgoda na zabezpieczenie spłaty kredytu

posiadanie rachunku u kredytodawcy

opłacenie prowizji i odsetek od kredytu oraz kosztów bankowych (opłat manipulacyjnych)

UDZIELENIE KREDYTU MOŻE POLEGAĆ NA:

przekazaniu na rachunek bankowy całej kwoty kredytu lub jego części po potrąceniu
pobranej z góry prowizji

sukcesywnym pokrywaniu przez bank dyspozycji jednostki z tytułu wykorzystania
kredytu (do ustalonej wysokości) i ewidencjonowaniu tych operacji a rachunku bieżącym

•

Do ewidencji przyznanych (wykorzystanych) kredytów przeznaczone jest konto „Kredyty
bankowe”.

•

Wykazywane w księgach kredyty bankowe są ujmowane w ciągu roku obrotowego według
ich wartości nominalnej.

•

OD

UDZIELONYCH

KREDYTÓW

BANK

POBIERA

Z

RACHUNKU

KREDYTOBIORCY:

ODSETKI (KOSZTY FINANSOWE)

PROWIZJE (KOSZTY FINANSOWE)

KOSZTY

BANKOWE

(OPŁATY

BANKOWE)

(KOSZTY

DZIAŁALNOŚCI

OPERACYJNEJ „USŁUGI BANKOWE”)

•

Wykorzystane kredyty w walucie polskiej wykazuje się na dzień bilansowy w kwocie
wymagającej zapłaty tzn. wraz z odsetkami przypadającymi na dzień bilansowy, nawet jeśli
ich płatność na ten dzień jeszcze nie zapadła.

•

Ewidencja analityczna prowadzona do konta „Kredyty bankowe” powinna umożliwiać
określenie ich rodzajów, terminów spłaty, wartości we właściwej walucie oraz w złotych.

•

Konto „Kredyty bankowe” wykazuje saldo Ma, które oznacza wielkość zadłużenia jednostki
gospodarczej w banku z tytułu kredytu.

FUNKCJONOWANIE KONTA „KREDYTY BANKOWE”

Pozostałe rozrachunki

Rozr. publicznoprawne

Rachunek bieżący

Kredyty bankowe

Rozr. z dostawcami

1

3

Kasa

Rachunek bieżący

2

4

Kasa

5

Koszty finansowe

6

Rozliczenia

międzyokresowe kosztów

7

Ś

rodki trwałe w budowie

8

Objaśnienie do schematu:
1.

spłata kredytu środkami z rachunku bieżącego

2.

spłata kredytu gotówką

3.

pokrycie różnych zobowiązań kredytem bankowym

4.

ś

rodki z przyznanego kredytu wpłynęły na rachunek bieżący

5.

ś

rodki z przyznanego kredytu wpłynęły do kasy

6.

prowizja i odsetki od kredytu na działalność operacyjną

7.

prowizja od udzielonego kredytu rozliczona w czasie

8.

prowizja od kredytu na budowę środków trwałych, w okresie realizacji budowy.