Prasa (media)

1

Prasa (media)

Prasa (łac. presso tłoczyć) – określenie dzienników, czasopism i "środków masowego przekazywania powstałych w

wyniku postępu technicznego" o charakterze informacyjnym, wydawanych periodycznie, nie rzadziej niż raz do

roku, wyróżniających się stałym tytułem i kolejnym numerem. Określenie "prasa" pochodzi od nazwy maszyny

drukarskiej i sposobu powstawania "prasy", który polega na odciskaniu znaków na papierze. Informacja jest

podawana za pomocą pisma i obrazu stałego lub, w przypadku mediów elektronicznych, za pomocą dźwięku, wizji

lub innej metody przekazywania informacji. Prasa zalicza się do mediów jednokierunkowych, co oznacza pewną

pasywność i powoduje brak bezpośredniej reakcji odbiorcy w stronę nadawcy.

Badaniem naukowym prasy zajmuje się prasoznawstwo.

Historia

Prasa jest jednym z najstarszych środków masowego przekazu, a jej początkowe fazy stwierdzono jeszcze w II

wieku p.n.e w Chinach, czy też w Europie słynne "Acta Diurna Populi Romani" założone przez Juliusza Cezara w 59

p.n.e.. Prawdziwy rozwój prasy datuje się na wiek XVI-XVIII, kiedy to po wynalezieniu druku zaobserwowano

dynamiczny rozwój prasy - powstawanie periodyków (1562, Włochy) czy magazynów (1594, Niemcy). Dopiero w

XIX wieku prasa zaliczona została oficjalnie do mass mediów.

Do masowego rozwoju prasy przyczyniły się:

• pierwszy podwodny kabel telegraficzny między Ameryką i Europą umożliwiający błyskawicznie przekazywanie

informacji między kontynentami,

• wynalazek telefonu stworzony przez Grahama Bella,

• udoskonalenie prasy walcowej pozwalającej równoczesny druk na obu stronach kartki,

• użycie elektrycznej maszyny drukarskiej oraz kolorowego druku,

• bardziej efektywna produkcja papieru,

• powstanie maszyny do pisania,

• opatentowanie linotypu, potrajającego szybkość składania druku,

• ulepszenie techniki półtonowego fotorytownictwa, dzięki czemu w czasopismach możliwy stał się druk fotografii

W pierwszej połowie XX wieku mówiło się o nastaniu „nowego dziennikarstwa” (New Journalism), które zaczęło

intensywnie szukać sposobów na poszerzenie kręgu zainteresowanych prasą. Joseph Pulitzer był w tej dziedzinie

pionierem. W gazetach pojawiały się sensacyjne nagłówki i tematy uważane często za tabu, czyli dotyczące seksu,

brutalnych morderstw, gwałtów, wypadków, a nawet plotki dotykające osób publicznych. Wówczas wyróżniano

dwie metody, według których działali dziennikarze. Jedną z nich było tzw. pranie brudów (muckraking), czyli

udostępnianie opinii publicznej informacji, które nie powinny być ujawnione. Innym sposobem na zdobywanie

czytelników było nagłaśnianie i angażowanie się w sprawy dotykające społeczeństwa, np. walka z korupcją,

nadużyciami, co zostało nazwane krucjatami prasowymi (crusading).

Prasa (media)

2

Podstawowe funkcje prasy

• funkcja informacyjna (głównym zadaniem prasy jest informowanie potencjalnych odbiorców o bieżących i

aktualnych wydarzeniach)

• funkcja opiniotwórcza (pozwala ukształtować pogląd na dane zdarzenie/sytuację/stan)

• funkcja postawotwórcza (kształtuje postawę w danej sprawie)

• funkcja rozrywkowa (zawiera elementy rozrywkowe, nie mające większych wartości informacyjnych)

• funkcja kontrolna (kontroluje aparat władzy i jego poczynania)

• funkcja organizatorska (organizuje życie społeczne)

• funkcja integracyjna (integruje dane społeczeństwo)

Podstawowe cechy prasy

• periodyczność (nie może ukazywać się rzadziej niż raz na rok)

• prasa nie ma zamkniętej formy (może ulegać przekształceniom/modyfikacjom/zmianom)

• możliwość dostosowania się do oczekiwań potencjalnego odbiorcy

• uniwersalność (wynika z powyższego argumentu)

• teoretyczna niezależność

• dostępność, szeroki zasięg

Typy pras

• Dziennik - prasa codzienna

• tygodnik - raz na tydzień

• dwutygodnik - raz na dwa tygodnie

• miesięcznik - raz na miesiąc

• dwumiesięcznik - raz na dwa miesiące

• kwartalnik - raz na kwartał

• rocznik - raz w roku

Regulacje prawne

Pojęcie prasy reguluje w Polsce ustawa "Prawo prasowe" z dnia 26 stycznia 1984 r. Mianem prasy określa się

"publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz w roku,

opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą". Prasą w rozumienia Prawa prasowego są także

zespoły osób i pojedyncze osoby zajmujące się działalnością dziennikarską.

Bibliografia

• Goban-Klas, Tomasz, Media i komunikowanie masowe, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2005

• Ks. Andrzej Zwoliński, Słowo w relacjach społecznych, Wydawnictwo WAM, Kraków 2003, s. 171

• Skrzypczak, Dr Hab. Józef (red.) Popularna encyklopedia mass mediów, Kurpisz, Poznań 1999

Zobacz też: prasa w Polsce, żółta prasa, środki masowego przekazu.

Źródła i autorzy artykułu

3

Źródła i autorzy artykułu

Prasa (media)  Źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=22894228  Autorzy: Adoomer, Alessia, Amen1121, Beno, Bulas, ChP94, Fraximus, Giengo, Grzegorz Dąbrowski, Gładka, Kb,
Lafargue, Laforgue, Lolek01, MagdaJ P-ń, MonteChristof, NoychoH, Omega933, Picus viridis, Polimerek, Rammy, Remedios44, Siedlaro, Staszek99, Szwedowski, Vindur, Wiktoryn,
Wojtekpolan, Zwiadowca21, 21 anonimowych edycji

Licencja

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/

/

creativecommons.

org/

licenses/

by-sa/

3.

0/