Są pieniądze dla naukowców

Agnieszka Usiarczyk 28-02-2011, ostatnia aktualizacja 28-02-2011 15:17

Rozpoczął się wiosenny sezon konkursów na dofinansowanie stypendiów i badań naukowych. Wnioski w programach Team, Homing Plus i Pomost można składać do połowy marca, a w programie Ventures adresowanym do najmłodszych naukowców, do połowy kwietnia.

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej każdego roku realizuje kilka programów stypendialnych i subwencyjnych, które kieruje do naukowców na różnym etapie ich kariery naukowej. Właśnie ruszył nabór na wiosenną edycję. Pieniądze można dostać w ramach kilku programów: Team, Homing Plus, Pomost, Kolumb. Od połowy lutego ruszy nabór wniosków w programie Ventures.

W Teamie naukowcom pomagają studenci

Celem programu Team jest zmotywowanie liderów zespołów naukowych do zatrudniania młodych uczonych w pracach badawczych. O finansowanie mogą się starać naukowcy, którzy prowadzą przełomowe i konkurencyjne badania we współpracy z zagranicznymi ośrodkami badawczymi. W ramach nagrodzonych projektów powinni zatrudnić do pomocy studentów (po ukończeniu 3 roku studiów), doktorantów lub młodych doktorów (do 4 lat po uzyskaniu stopnia naukowego). Rekrutacja musi odbywać się wyłącznie w drodze otwartego naboru prowadzonego w kraju i za granicą. Liczba młodych uczonych w zespole nie może być mniejsza niż 6 osób. Członkowie zespołu mogą dostać miesięcznie od 1 tys. zł (studenci) do 5 tys. (młodzi doktorzy). Laureat programu otrzymuje również grant badawczy w wysokości zależnej od liczby doktorantów i młodych doktorów, przyjętych do zespołu oraz od kosztów prowadzonego projektu. Kwota grantu  wynosi rocznie do 35 tys. zł dla jednego doktoranta oraz do 80 tys. dla jednego uczestnika stażu podoktorskiego (z grantu może być opłacane m.in. wynagrodzenie dla kierownika zespołu i innych stałych pracowników).

Dla młodych zdolnych

Program Homing Plus wspiera projekty badawcze realizowane przez młodych uczonych (do czterech lat po doktoracie) wracających z zagranicy po co najmniej dziewięciomiesięcznym pobycie związanym z pracą naukową. Dofinansowanie obejmuje subsydium badawcze w wysokości do 80 tys. zł rocznie oraz stypendium naukowe w wysokości 5 tys. zł miesięcznie dla laureata oraz po 1000 zł dla dwóch studentów (wyłonionych w trybie konkursowym). Projekt realizowany w ramach tego programu może trwać od 1 roku do 2 lat. O finansowanie mogą się także starać młodzi  uczeni innych narodowości zainteresowani odbyciem stażu podoktorskiego w Polsce.

Dla rodziców i ciężarnych badaczek

Nawet 140 tys. zł rocznie na projekty badawcze w ramach programu Pomost mogą otrzymać naukowcy co najmniej ze stopniem naukowym doktora wychowujący małe dzieci (w wieku do czterech lat) i powracający do pracy np. po urlopach wychowawczych. Wnioski na projekty badawcze przyjmowane są dwa razy w roku. Projekty mogą trwać od roku do trzech lat i mogą być realizowane w niepełnym wymiarze czasu i zatrudnienia. Ciężarne badaczki na każdym etapie kariery naukowej mogą strać się o finansowanie zatrudnienia asystenta, który będzie  wykonywał za nie prace stanowiące zagrożenie dla zdrowia matki i dziecka. Warunkiem otrzymania funduszy w ramach wsparcia dla kobiet w ciąży, jest realizacja projektu naukowego finansowanego ze źródeł zewnętrznych oraz wykonywanie pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia ,takich jak promieniowanie, kontakt z odczynnikami chemicznymi, obsługa ciężkich i niebezpiecznych urządzeń itd. W przypadku kobiet ciężarnych ubiegających się o dofinansowanie, wnioskiprzyjmowane są przez cały rok.

Trzeba mieć dobry pomysł

W programie Ventures nie ma preferowanych dziedzin tematycznych. Pieniądze można otrzymać na zrealizowanie pomysłu z każdej dziedziny nauki. Liczy się jedynie przydatność danego projektu dla gospodarki. Do tej pory finansowane były projekty m.in. z zakresu medycyny, biotechnologii, chemii, biologii, technologii żywności. Można dostać od 1500 zł do 3 tys. zł miesięcznie oraz grant badawczy w wysokości nieprzekraczającej 35 tys. zł rocznie.

Projekty mogą być realizowane w jednostkach naukowych lub w instytucjach, które zatrudniają absolwentów na etatach naukowo-dydaktycznych. Program adresowany jest do najmłodszych naukowców: do studentów jednolitych studiów magisterskich (po ukończeniu trzeciego roku studiów) lub studiów II stopnia, absolwentów (do trzech lat po ukończeniu studiów magisterskich) zatrudnionych na etatach naukowo-dydaktycznych, doktorantów (uczestników studiów doktoranckich). Realizacja projektów może trwać od roku do trzech lat.

Staże w najlepszych ośrodkach badawczych

Do 1 marca trwa również przyjmowanie wniosków do programu Kolumb, w ramach którego młodzi uczeni będą mogli odbyć podoktorskie staże w prestiżowych ośrodkach badawczych na świecie. Startować mogą naukowcy ze stopniem doktora, mający polskie obywatelstwo lub zezwolenie na osiedlenie w kraju. Kandydaci oceniani będą na podstawie dotychczasowego dorobku naukowego oraz przedstawionego planu pracy, jaki zamierzają realizować w zagranicznym ośrodku. Istotnym kryterium przyznania stypendium jest ranga naukowa wybranego ośrodka. Przyznawane stypendium na wyjazd wynosi średnio 3 500 euro miesięcznie. Fundacja pokrywa również koszty podróży stypendysty i jego współmałżonka, jeśli zamierza on przebywać ze stypendystą co najmniej przez połowę okresu trwania stypendium, a także koszty ubezpieczenia stypendysty w czasie pobytu za granicą. Stypendysta, który chciałby dłużej zostać za granicą, może starać się o pieniądze na dodatkowe 3 miesiące pobytu. Ale musi pamiętać, by czas trwania całego projektu nie przekroczył 15 miesięcy. Wniosek jest już dostępny na stronie internetowej programu. Ci, którzy nie zdążą w pierwszym terminie, będą mogli startować w kolejnej, jesiennej edycji. Nabór będzie trwać do 15 października.

Oferta dla umysłów ścisłych i humanistów

Do udziału w programach Pomost, Homing Plus i Ventures mogą zgłaszać się naukowcy reprezentujący wszystkie dziedziny wiedzy. O fundusze w programie Team mogą starać się jedynie badacze prowadzący badania w dziedzinach należących do obszaru bio, info lub techno. Lista laureatów ma zostać ogłoszona na przełomie czerwca i lipca. Młodzi naukowcy zainteresowani więcej niż jednym programem i spełniający obowiązujące warunki mogą składać wnioski w kilku programach jednocześnie. Wniosek, który spełnia wymagania formalne, a nie otrzymał finansowania, może być składany w kolejnych edycjach programu. Potrzebne formularze i dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej Fundacji na rzecz Nauki Polskiejwww.fnp.org.pl.Programy są współfinansowane przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Rzeczpospolita

Laury dla kobiet-naukowców

ab 25-02-2011, ostatnia aktualizacja 25-02-2011 00:00

Ruszyła druga edycja konkursu „Dziewczyny przyszłości. Śladami Marii Skłodowskiej-Curie”. Studentki kierunków ścisłych, technicznych, przyrodniczych i medycznych mogą walczyć o wysokie stypendia i wyjazdy na prestiżowe zagraniczne konferencje naukowe

Konkurs organizują wspólnie minister nauki i szkolnictwa wyższego oraz miesięcznik „Elle". – Chcemy promować i wspierać ambitne młode kobiety, które realizują swoje pasje badawcze i odnoszą imponujące naukowe sukcesy, nierzadko w dziedzinach stereotypowo uważanych za męskie – tłumaczą przedstawiciele ministerstwa.

Zgłoszenia konkursowe studentki mogą nadsyłać do 15 marca. Kapituła konkursowa, której przewodniczy znakomita biotechnolog prof. Marianna Turkiewicz, oceni m.in. oryginalność prac badawczych, nowatorską metodologię i możliwość zastosowania wyników badań w praktyce. Zwyciężczyni konkursu otrzyma stypendium w wysokości 15 tys. złotych, a autorkom dziesięciu najlepszych prac organizatorzy sfinansują udział w wybranej zagranicznej konferencji naukowej.

Laureatką pierwszej edycji konkursu „Dziewczyny przyszłości" zostałaMalwina Strenkowska, studentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Matematyczno-Przyrodniczych Uniwersytetu Warszawskiego. Jej nowatorska metoda syntezy białek może mieć zastosowanie w terapii antyrakowej, a badaniami zainteresował się duży koncern farmaceutyczny. Dziesięć najlepszych młodych badaczek wyłonionych w pierwszej edycji konkursu wzięło też udział w prestiżowych konferencjach naukowych, sfinansowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W tym gronie były m.in. konstruktorka nowej generacji śmigła do małych samolotów i autorka badań nad otyłością, uznaną za chorobę XXI wieku.

Dziewczyny przyszłości były bohaterkami sesji zdjęciowej opublikowanej przez miesięcznik „Elle".

Dla zwyciężczyń drugiej edycji organizatorzy przygotowali wiele nagród związanych z jubileuszem patronki konkursu – rok 2011 jest poświęcony Marii Skłodowskiej-Curie, która dokładnie 100 lat temu otrzymała Nagrodę Nobla.

Co to jest NOWOCZESNA UCZELNIA?

Program dla liderów innowacji Program NOWOCZESNA UCZELNIA skierowany jest do wyższych uczelni publicznych i niepublicznych. Jest to pierwszy i jedyny w Polsce program promujący informatyzację polskich uczelni. Celem inicjatywy jest wybranie i nagrodzenie prestiżowym certyfikatem tych szkół wyższych, które dla podniesienia jakości zarządzania uczelnią we wszystkich jej aspektach, wprowadziły, wprowadzają lub zamierzają wprowadzić zintegrowane informatyczne systemy klasy ERP.

Szkoły wyższe w Polsce, by rozwijać się i konkurować z najlepszymi uczelniami w Europie, inwestują w rozwój i rozbudowę systemów informatycznych, wspomagających zarządzanie i optymalizujących działalność nowoczesnej uczelni. Dzięki temu uzyskują przewagę, która pozwala im na przyciągnięcie większej liczby studentów oraz wybitnych współpracowników.

Organizatorem inicjatywy NOWOCZESNA UCZELNIA jest firma CSF Polska, wiodący dostawca dedykowanych systemów wspomagających zarządzanie klasy ERP dla polskich uczelni wyższych. Partnerem programu jest Microsoft Dynamics, dział aplikacji biznesowych Microsoft, producent zintegrowanego oprogramowania ERP i CRM.

Co zyska uczelnia na przystąpieniu do Programu? 
Korzyści da się zmierzyć

Certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA to dowód, że:

• informatyzacja organizacji wpisana jest w jej strategię rozwoju, a uczelnia dostrzega wyzwania nowoczesności,

• usprawnienie działalności operacyjnej uczelni jest priorytetem, a komfort i jakość pracy studentów i pracowników uczelni - wymiernym zyskiem,

• organizacja dba o konkurencyjność, zalicza się do liderów innowacji, a tym samym przyciąga wybitnych naukowców, prowadzi specjalistyczne badania, buduje pozycję na rynku edukacji.

Uczelnia, która uzyskała tytuł NOWOCZESNA UCZELNIA może posługiwać się logo Programu we wszystkich materiałach informacyjnych i promocyjnych. Uczelnie, które w procesie oceny osiągną pozytywny wynik oceny, otrzymają Certyfikat potwierdzający spełnianie kryteriów Programu NOWOCZESNA UCZELNIA.

Logo uczelni wraz z opisem przyjętych rozwiązań informatycznych znajdzie się na stronie Programu w ramach portalu Rzeczpospolita.pl. Organizator i współorganizatorzy programu będą promować certyfikowane uczelnie na swoich stronach internetowych, w mediach oraz wszelkich materiałach promocyjnych w postaci elektronicznej oraz drukowanej.

Jak zdobyć certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA?
Dla rzeczywistych liderów zmian to formalność

Uczelnia, która śmiało patrzy w przyszłość, zna wyzwania nowych czasów i na nie reaguje, już jest potencjalnym właścicielem Certyfikatu. To łatwe, bo proces certyfikacji jest przejrzysty, nie absorbuje czasu ani środków uczelni:

Krok 1 - złożenie przez uczelnię deklaracji przystąpienia do Programu. Wystarczy wypełnić, podpisać przez upoważnioną osobę i odesłać na adres organizatora formularz rejestracyjny. 

Krok 2 - weryfikacja zgłoszenia przez organizatora i przeprowadzenie procedury przyznania certyfikatu.

Krok 3 - przyznanie i wręczenie certyfikatu NOWOCZESNA UCZELNIA

Złoty Certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA przyznawany jest organizacjom, które posiadają w pełni wdrożony i funkcjonujący system klasy ERP.

Srebrny Certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA przyznawany jest szkołom wyższym, które są w trakcie procesu wdrażania rozwiązania ERP. Po etapie wdrożenia uczelnia będzie mogła się ubiegać o otrzymanie Złotego Certyfikatu NOWOCZESNA UCZELNIA.

Brązowy Certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA może otrzymać każda wyższa uczelnia, która zgłosi swój akces do programu oraz uzyska pierwszy stopień certyfikacji polegający na przeprowadzeniu audytu. Audyt zostanie przeprowadzony przez Audytora, specjalnie powołanego przez Organizatora programu. Uczelnia może ubiegać się o certyfikat NOWOCZESNA UCZELNIA w momencie podjęcia decyzji o wprowadzeniu na uczelni systemu informatycznego ERP, udokumentowanej w strategii rozwoju technologicznego uczelni.

Zapraszamy do udziału w Programie i współdziałania na rzecz promocji informatyzacji na polskich uczelniach. Wspólnie osiągnijmy najwyższy światowy poziom.

MEN zreformuje szkoły dla dorosłych newsweek

21 stycznia 2010 12:02, ostatnia aktualizacja 09 lutego 2010 17:08

W wrześniu 2012 r. - obok nowych zreformowanych liceów ogólnokształcących, techników i zasadniczych szkół zawodowych - zaczną działać także nowe szkoły dla dorosłych: gimnazja dla dorosłych i licea dla dorosłych.

Nowe gimnazja i licea dla dorosłych będą dawały możliwość kontynuowania nauki wszystkim tym, którzy z różnych przyczyn nie ukończyli edukacji w gimnazjum, liceum, technikum, zasadniczej szkole zawodowej lub ukończyli szkołę zasadniczą, a chcą się kształcić dalej. Jednocześnie w liceach będzie można przygotować się i zdać maturę oraz zdobyć kwalifikacje zawodowe. Obecne licea i technika dla dorosłych oraz licea i technika uzupełniające będą stopniowo wygaszane.

O planowanych przez MEN zmianach w strukturze szkół ponadgimnazjalnych rozmawiała w środę z dziennikarzami minister edukacji Katarzyna Hall.

W roku szkolnym 2012-2013 naukę w szkołach ponadgimnazjalnych rozpoczną uczniowie, którzy w obecnym roku szkolnym rozpoczęli naukę w I klasach gimnazjów i uczą się zgodnie z nową podstawą programową nauczania. Będą oni mieli do wyborunaukę w 3-letnich liceach ogólnokształcących i dwóch typach szkół zawodowych: 4-letnich technikach i 3-letnich zasadniczych szkołach zawodowych. Z systemu znikną zupełnie licea profilowane.

Jak powiedziała Hall, doświadczenia ostatnich lat, w tym egzaminów zewnętrznych pokazały, że licea profilowane nie przygotowują dobrze ani do matury i studiów, ani do wykonywania konkretnego zawodu. Z danych MEN wynika, że z roku na rok maleje ich liczba, gdyż coraz mniej uczniów zainteresowanych jest nauką w nich. W roku szkolnym 2007/2008 w całym kraju było 1550 liceów profilowanych, uczyło się w niż 120 tys. uczniów. W tym roku szkolnym takich szkół jest tylko 708 z 54 tys. uczniów.

W nowych szkołach zawodowych: technikach i zasadniczych szkołach zawodowych, tak jak - zgodnie z reformą kształcenia ogólnego - w liceach ogólnokształcących, treści tam nauczane będą ściśle powiązane z nauczanymi w gimnazjach i będą stanowiły z nimi spójną całość. Edukacja w szkołach zawodowych, tak jak w liceach ogólnokształcących, będzie zamykała rozpoczęty w gimnazjum cykl kształcenia ogólnego.

Jednocześnie uczniowie liceów dla dorosłych będą mogli, jeśli będą chcieli w trakcie nauki w szkole, zdobywać przygotowanie zawodowe na kursach prowadzonych przez szkoły zawodowe czy centra branżowe kształcenia zawodowego lub ustawicznego. Ukończenie takich kursów i zdanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe umożliwi im uzyskanie wykształcenia analogicznego do wykształcenia absolwentów techników.

Zgodnie z planowaną reformą szkolnictwa zawodowego uczniowie techników i zasadniczych szkół zawodowych nie będą uczeni w konkretnych zawodach; obecna kwalifikacja szkolna zawiera 208 zawodów.

Egzaminy na poszczególne kwalifikacje nie będą przeprowadzane po zakończeniu nauki w szkole, tak jak obecnie jest przeprowadzany egzamin zawodowy, lecz na różnych etapach nauki. Po zdaniu każdego egzaminu kwalifikacyjnego uczeń będzie dostawał stosowny certyfikat, a po zakończeniu nauki w szkole i otrzymaniu stosownego świadectwa, absolwent otrzyma także dyplom potwierdzający uzyskanie przez niego kolejnych certyfikatów.

Podobnie jak obecnie nauka w szkołach dla dorosłych będzie różnie finansowana. Uczniowie, którzy będą kontynuować w nich naukę będą mogli robić to za darmo - nauka finansowana będzie z budżetu państwa poprzez subwencję. Naukę będą też mogły finansować urzędy pracy, pracodawcy i sami uczniowie.

Czasopismo Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu 2/2009–2010 Uczyć lepiej

Uczymy się przez całe życie

W ramach grantów Wielkopolskiego Kuratora Oświaty Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu zorganizował konferencję poświęconą rozwijaniu kompetencji edukacyjnych we współpracy międzynarodowej oraz pozyskiwaniu funduszy unijnych. Jednym z zaproszonych gości był dr Paweł Poszytek, dyrektor Programu „Uczenie się przez całe życie”. W swojej prezentacji zaakcentował znaczenie europejskich wartości i standardów edukacyjnych. Uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się także m.in. o pochodzeniu nazwy programu, jego celach i strukturze.

• Dlaczego nazwa Lifelong Learning Programme (Uczenie się przez całe życie)?

Koncepcja LLP nie jest nowa, wywodzi się z lat 70. ubiegłego wieku. Dopiero w ostatnich latach została precyzyjnie zdefiniowana: lifelong dotyczy całego życia uczących się, lifewide występuje we wszystkich aspektach życia i obejmuje różne formy kształcenia (formalne, pozaformalne i nieformalne). Pojęcie „uczenia się” kładzie nacisk na podmiotowość uczącego się. Koncepcja ta uznawana jest za niezwykle istotną dla teorii i praktyki edukacyjnej.

• Cel i adresaci programu

Program „Uczenie się przez całe życie” zakłada rozszerzanie współpracy europejskiej w dziedzinie edukacji. Jej różne formy, realizowane od przedszkola po uniwersytet trzeciego wieku, obejmują dzieci, młodzież i dorosłych. W ramach tej koncepcji wyróżnia się następujące podprogramy:

Comenius – edukacja przedszkolna i szkolna,

Erasmus – szkolnictwo wyższe,

Leonardo da Vinci – kształcenie i szkolenie zawodowe,

Grundtvig – edukacja dorosłych,

Wizyty studyjne – wyjazdy dla kadr eksperckich i kierowniczych w obszarze edukacji i szkoleń, doradztwa zawodowego oraz akredytacji,

Wizyty przygotowawcze LLP – służące pozyskiwaniu dofinansowania przyszłych projektów.

Program LLP jest skierowany do:

• uczniów, studentów, praktykantów i uczniów dorosłych;

• nauczycieli, instruktorów zawodu i personelu, biorącego udział w dowolnym aspekcie uczenia się przez całe życie;

• osób i podmiotów odpowiedzialnych za systemy i strategię w zakresie dowolnego uczenia się na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym;

• podmiotów świadczących usługi doradztwa zawodowego i poradnictwa;

• organizacji non-profit, organizacji ochotniczych i organizacji pozarządowych.

oprac. na podstawie materiałów z konferencji

Krystyna Krzak-Marcinkowska

gł. specjalista do spraw

pozyskiwania funduszy na rzecz edukacji

ODN w Poznaniu

Europejskie mechanizmy wspierania edukacji

Wielkopolska ma możliwość pozyskania ze środków unijnych ponad 145 mln euro na edukację. Czy będziemy potrafili dobrze zainwestować w intelektualny rozwój regionu?

W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, który jest obecnie jednym z największych źródeł finansowania projektów o charakterze szkoleniowym, wyodrębniono komponent: „Rozwój kompetencji i wykształcenia w regionach”. Stanowi on Priorytet IX, skierowany na finansowanie działań w sektorze edukacji. W województwie wielkopolskim na realizację zadań w tym zakresie przeznaczono ponad 145 milionów euro. Dla rozwoju edukacji jest to ogromna szansa, która w przyszłości może się nie powtórzyć. Trzeba mieć świadomość, że pozyskanie dotacji unijnych stwarza realne możliwości podniesienia jakości kształcenia dzięki środkom na:

• organizowanie szkoleń i kursów doskonalących warsztat pracy nauczycieli;

• wyposażenie placówek w nowoczesny sprzęt edukacyjny, zapewniający atrakcyjnośći efektywność kształcenia;

• motywowanie nauczycieli do podejmowania działań innowacyjnych poprzez odpowiedni poziom gratyfikacji.

W perspektywie długoterminowej wykorzystanie tych szans wpłynąć może pozytywnie na kompleksowy wizerunek szkolnictwa w Polsce. Obecnie bowiem, gdy mowa o polskiej szkole, nadal zbyt często pojawiają się opinie o przestarzałym wyposażeniu, nisko opłacanych nauczycielach, zajęciach nieodpowiednio przygotowujących do wejścia na

rynek pracy etc. Skorzystanie z możliwości, jakie dają fundusze europejskie, może takistan zmienić. W tym kontekście warto także wspomnieć o procesie urynkowienia sektora edukacji. Biorąc pod uwagę, iż teraz już rodzice mogą decydować, do jakiej szkoły wysłać dziecko oraz fakt, że coraz popularniejsze staje się szkolnictwo niepubliczne, istnienie

wielu placówek oświatowych jest zagrożone. Jak wiadomo, konkurencyjność z reguły pozytywnie wpływa na jakość. W tej sytuacji pozyskiwanie funduszy unijnych, które pozwalają na stworzenie nowej, atrakcyjnej oferty, staje się wręcz koniecznością. Dzięki wsparciu finansowemu w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

mamy historyczną szansę rozwiązania licznych problemów w sektorze edukacji (m.in. niski wskaźnik uprzedszkolnienia, brak nowoczesnego systemu e-learning, zbyt duże zróżnicowanie jakości kształcenia, pogłębiające nierówności społeczne). Konstrukcja programu umożliwia dofinansowanie na każdym szczeblu edukacji: przedszkolnej, podstawowej, gimnazjalnej, ponadgimnazjalnej, w tym zawodowej, edukacji dla dorosłych. Wyodrębniono także środki finansowe na kształcenie nauczycieli oraz szkoły działającena obszarach wiejskich.

Innowacje w edukacji

W roku 2009 pojawiła się możliwość realizowania w ramach Priorytetu IX projektów edukacyjnych o charakterze innowacyjnym. Mogą one mieć na celu przetestowanie skuteczności nowych rozwiązań edukacyjnych bądź upowszechnienie rozwiązań mało znanych, wypracowanych wramach innych działań placówki. Różnica między tymi typami projektów dotyczy ich zakresów. Projekt testujący zakłada bowiem stworzenie nowego programu, nowej metodyki nauczania, innego niż dotychczas systemu pracy oraz sprawdzenie skuteczności i efektywności takiego innowacyjnego rozwiązania. Z kolei projekt upowszechniający przyjmuje, że rozwiązanie już istnieje i jest sprawdzone, wymaga natomiast wypromowania i wdrożenia go jako elementu działań w danym obszarze. W przypadku sektora edukacji przykładem projektu innowacyjnego może być wprowadzenie nowej metody pracy z dziećmi dyslektycznymi. Uczniowie będą pośrednią grupą docelową, ponieważ to głównie nauczyciele pracujący z nimi skorzystają z efektów projektu, tj. wdrożenia metodyki nauczania. Upowszechnienie projektu innowacyjnego ma swoje uzasadnienie w sytuacjach, kiedy:

• dotychczas podejmowane działania wobec danej grup docelowej okazały się niewystarczająco skuteczne;

• skuteczność jest umiarkowana, ale działania są zbyt kosztowne, co czyni je mało efektywnymi;

• dana grupa docelowa była dotychczas pomijana w działaniach, stąd potrzeba poszukiwania rozwiązań przydatnych właśnie dla niej;

• danyproblem dotychczas był pomijany albo pojawił się zupełnie nowy, wymagający wypracowania nowych narzędzi.

Warto pamiętać, że projekty innowacyjne przede wszystkim dają możliwość realizowania działań ryzykownych pod względem rezultatów. Stanowią tym samym doskonałą okazję do wypróbowania najnowocześniejszych rozwiązań edukacyjnych. Wprzypadku powodzenia projektu testującego stanie się on istotnym czynnikiem rozwojowym dla danej

placówki.

Edukacja w podróży

W ramach Priorytetu IX, z wyłączeniem działania 9.5 możliwe będzie realizowanie projektów ponadnarodowych oraz z komponentem ponadnarodowym. Pozwoli to na organizowanie różnych form działań, szczególnie:

• międzynarodowych konferencji, seminariów, warsztatów i spotkań,

• badań i analiz,

• publikacji, opracowań i raportów,

• adaptowania rozwiązań wypracowanych w innych krajach,

• doradztwa, wymiany pracowników, staży, wizyt studyjnych,

• wspólną realizację projektów, wypracowywanie nowych rozwiązań.

Oczywiście, wszystkie elementy ponadnarodowe muszą zostać uzasadnione jako niezbędne do osiągnięcia założonych celów. Współpraca partnerów projektu powinna koncentrować się na realizacji celów szczegółowych, w przypadku których wymiana doświadczeń ponadnarodowych wniesie znaczną wartość dodaną. Zadaniem projektodawcy będzie wykazanie konieczności tego typu partnerstwa, które musi w sposób proporcjonalny angażować zasoby wszystkich stron umowy. Możliwa jest także realizacja projektów z partnerami niebędącymi członkami Unii Europejskiej. Warto także zwrócić uwagę, że współpraca ponadnarodowa może obejmować cały projekt lub stanowić uzupełnienie działań w ramach projektu standardowego bądź innowacyjnego. Projekt z komponentem ponadnarodowym może zostać zaplanowany

do realizacji na etapie opracowaniawniosku o dofinansowanie lub zgłoszony jako zmiana do wniosku o dofinansowanie

projektu. Skuteczność form działania w projektach ponadnarodowych jest oczywista, gwarantuje przede wszystkim:

• bezpośrednią wymianę doświadczeń i pomysłów;

• obserwację skutków wdrożenia konkretnych rozwiązań u zagranicznego partnera;

• bezpośrednią konfrontację z odbiorcami rozwiązań edukacyjnych, przede wszystkim z uczniami.

Niezwykle istotne są także efekty długoterminowe w postaci integracji przedstawicieli różnych środowisk oraz stworzenie fundamentów do dalszej współpracy. Program Operacyjny Kapitał Ludzki dajewiele możliwości finansowania działań

w sektorze edukacji. To, czy rezultaty wdrażania POKL będą dla kształcenia dzieci i młodzieży wartościowe, zależy od odpowiedzi na kilka podstawowych pytań:

• Czy osoby decyzyjne w organach prowadzących i samych szkołach stworzą właściwy klimat, zachęcający do aplikowania o środki unijne?

• Jaka będzie jakość zgłaszanych projektów? Zaspokoją rzeczywiste, dobrze zdiagnozowane potrzeby uczniów i nauczycieli czy też staną się jedynie próbą zagospodarowania dostępnych funduszy w sposób najłatwiejszy, nieprzynoszący faktycznych, długoterminowych korzyści?

• Czy w konstruowaniu projektów wezmą udział nauczyciele, którzy na co dzień borykają się z problemami sektora edukacji i najlepiej wiedzą, jakiego wsparcia wymagają uczniowie, czy też projekt zostanie placówkomnarzucony przez organy prowadzące?

• Na ile w realizację projektów zaangażują się specjaliści i eksperci o najwyższych kwalifikacjach?

Okres programowania 2007–2013 może okazać się dla sektora edukacji w Polsce przełomowy. Pod warunkiem jednak, iż wszystkie strony procesu będą do tego dążyły: urzędnicy oceniający projekty, którzy powinni przede wszystkim doceniać wysoką jakość merytoryczną projektów; osoby decyzyjne w sektorze edukacji, tworząc przyjazną atmosferę wokół pozyskiwania funduszy unijnych oraz sami nauczyciele, tworząc projekty nowatorskie, efektywne i niosące realne zmiany w ich szkołach.

Tomasz Juńczyk – kierownik

Regionalnego Ośrodka Europejskiego

Funduszu Społecznego w Poznaniu