Temat VI

Modele rynku

Podstawowe pojęcia i zagadnienia

Konkurencja doskonała; monopol; konkurencja monopolistyczna; oligopol: model załamanej
krzywej popytu, model lidera cenowego, istota i rodzaje porozumie

ń kartelowych; indeksy

koncentracji; indeks siły monopolowej; bariery wej

ścia na rynek; charakterystyka modeli

rynku w zakresie: (1) liczby uczestników rynku, (2) wpływu producenta na cen

ę,

(3) warunków wej

ścia na rynek/opuszczenia rynku, (4) rodzaju produktu, (5) informacji

posiadanej przez uczestników rynku; krótkookresowy i długookresowy wynik ekonomiczny
producenta w ró

Ŝnych modelach rynku; metody ustalania ceny przez producenta: jednakowa

cena dla wszystkich jednostek wytwarzanego dobra, ró

Ŝnicowanie ceny: doskonałe (I

stopnia), w zale

Ŝności od wielkości konsumpcji (II stopnia), w zaleŜności od elastyczności

cenowej popytu (III stopnia).

1. Uzupełnij tabel

ę wpisując nazwy modeli rynku.

Model rynku:

Długookresowy wynik
ekonomiczny uczestnika
rynku

Zysk ekonomiczny

Zysk normalny

Ŝliwość wpływu

producenta na cen

oferowanego produktu

Wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Ŝliwość zawarcia

porozumienia kartelowego

Nie wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Nie wyst

ępuje

2.Uzupełnij tabel

ę wpisując zaleŜności między AR, MR i P w wymienionych modelach

rynku:

Monopol ró

Ŝnicujący

ceny w zale

Ŝności od

wielko

ści konsumpcji

Konkurent

monopolistyczny

Monopol dokonuj

ący

segmentacji rynku

3. Je

Ŝeli producent jest konkurentem doskonałym na rynku wyrobu gotowego i rynku

czynnika produkcji to w punkcie równowagi wła

ściciele czynnika produkcji uzyskują:

a) rent

ę ekonomiczną; b) wynagrodzenie równe kosztowi alternatywnemu;

c) nadwy

Ŝkę producenta; d) nadwyŜkę wynagrodzenia ponad koszt alternatywny.

4. Je

Ŝeli producent jest monopolistą na rynku wyrobu gotowego i monopolistą na rynku

czynnika produkcji to w punkcie równowagi wła

ściciele czynnika produkcji uzyskują:

a) rent

ę ekonomiczną i wynagrodzenie transferowe; b) tylko rentę ekonomiczną;

c) tylko wynagrodzenie transferowe; d) tylko przychód równy kosztowi
alternatywnemu.

5. W punkcie równowagi monopolisty na poziomie zysku zerowego:
a) P

= MR = MC; b) P

= AVC

min.

> MR = MC;

c) P

= ATC

min.

> MC=MR d) P

= ATC > MC = MR.

6. W punkcie równowagi konkurenta doskonałego na poziomie zysku ekonomicznego:
a) P

= MR = MC > ATC; b) P

= AVC

min.

> MR = MC;

c) P

= ATC

min.

= MC=MR d) AVC <P

= MR = MC < ATC;

7. Doko

ńcz zdania:

Efektywno

ść alokacyjna oznacza Ŝe:

Efektywno

ść techniczna oznacza, Ŝe:

Efektywno

ść ekonomiczna oznacza, Ŝe:

8. W punkcie równowagi monopolisty na poziomie zysku normalnego:
a) P

= MR = MC; b) P

= AVC

min.

> MR = MC;

c) P

= ATC

min.

> MC=MR d) P

= ATC > MC = MR.

9. W punkcie równowagi konkurenta doskonałego na poziomie zysku ekonomicznego:
a) P

= MR = MC > ATC; b) P

= AVC

min.

> MR = MC;

c) P

= ATC

min.

= MC=MR d) AVC <P

= MR = MC < ATC;

10. Załamana krzywa popytu dotyczy :
a)

monopolu naturalnego;

monopolu ró

Ŝnicującego ceny;

oligopolu bez porozumienia kartelowego;

oligopolu z porozumieniem kartelowym;

11. Konkurent doskonały:

a) mo

Ŝe róŜnicować ceny wytwarzanych wyrobów;

b) wytwarza wyroby nie posiadaj

ące substytutów;

c) ma sił

ę rynkową większą od zera;

d) nie osi

ąga w długim okresie zysku ekonomicznego;

Ŝadne z powyŜszych.

12. Cech

ą charakterystyczną wspólną dla modelu konkurencji monopolistycznej

i doskonałej jest:

a) brak barier wej

ścia na rynek w długim okresie;

b) wyst

ępowanie producenta w roli biorcy ceny rynkowej;

c) doskonała substytucyjno

ść wytwarzanych dóbr;

d) zysk ekonomiczny mo

Ŝliwy do osiągnięcia w długim okresie;

Ŝadne z powyŜszych.

13. W modelu oligopolu:

a) producenci mog

ą postrzegać załamaną krzywą popytu;

b) producenci nie u

świadamiają sobie zaleŜności między podejmowanymi przez

siebie decyzjami ilo

ściowo-cenowymi;

c) producenci podejmuj

ą decyzje strategiczne;

d) brak jest barier wej

ścia na rynek w długim okresie;

Ŝadne z powyŜszych.

14. Monopolista doskonale ró

Ŝnicujący ceny osiąga efektywność alokacyjną tylko

wówczas, gdy:

a) zrównuje koszt kra

ńcowy z przychodem przeciętnym;

b) zrównuje minimalne krótkookresowe przeci

ętne koszty całkowite z kosztem

kra

ńcowym;

c) zrównuje koszt kra

ńcowy z przychodem krańcowym;

d) zrównuje koszt kra

ńcowy z ceną.

15. Uzupełnij tabel

ę i odpowiedz na postawione pytania.

Czy producent jest konkurentem niedoskonałym?
Czy producent jest w punkcie równowagi?
Czy osi

ąga zysk ekonomiczny?

Czy osi

ąga zysk księgowy?

16. Jakie zale

ci mi

dzy MR, MC, P

, ATC zachodz

w punkcie równowagi konkurenta

doskonałego na poziomie zysku normalnego

Na podstawie danych uzupełnij tabel

ę:

Wyszczególnienie

Model rynku

Charakter

wyniku

ekonomicznego

│E

│

Kierunek

zmian

wielko

ści

produkcji i/lub

ceny

AVC

min.

=4; FC=20;

TR=80; MR=6; X=10

P:
X:

17. Uzupełnij tabel

ę wpisując zaleŜności między AR, MR i P w wymienionych modelach rynku:

Monopol ró

Ŝnicujący ceny

w zale

Ŝności od wielkości

konsumpcji

Konkurent monopolistyczny

Monopol dokonuj

ący

segmentacji rynku

AR .........MR.........P

18. Uzupełnij tabel

ę wpisując nazwy modeli rynku.

Model rynku:

Długookresowy
wynik
ekonomiczny
uczestnika
rynku

Zysk
ekonomiczny

Zysk normalny

Ŝliwość

wpływu
producenta na
cen

oferowanego
produktu

Wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Ŝliwość

zawarcia
porozumienia
kartelowego

Nie wyst

ępuje

Wyst

ępuje

Nie wyst

ępuje

19. Na podstawie zapisu:

MC = MR < P = ATC

okre

śl:

a) model rynku na którym działa producent
b) wynik ekonomiczny producenta

20. Na podstawie tabelki opisujacej kształtowanie si

ę kosztu krańcowego dla kolejnych

poziomów produkcji dobra X wyznacz minimaln

ą cenę uzasadniajacą kontynuowanie

produkcji w krótkim okresie analizy. Zakładamy warunki konkurencji doskonałej.

21. Uzupełnij tabel

ę wpisując hasłowo charakterystyczne cechy poszczególnych modeli

rynku.

Monopol

nieró

Ŝnicujący

ceny

Konkurencj
a doskonała

Oligopol

Długookresowy

wynik ekonomiczny

producenta

Ŝliwość wpływu

producenta na cen

rynkow

ą produktu

(wyst

ępuje / brak)

Charakter produktu

(homogeniczny /

zró

Ŝnicowany)