Mowa zwierząt
(język zwierząt)
• …ludzkim głosem…
• porozumiewanie się zwierząt jednego
gatunku (różne formy artykułowania)
• przekaz informacji dla innych gatunków
(także ludzi…)
SPOSOBY POROZUMIEWANIA SIĘ
• akustyczne (głosowe, ustne)
• optyczne (gesty, mimika)
• chemiczne (feromony)
• dotykowe i inne
• (pisemne)
MOWA
• zasób wyrazów, wyrażeń, zwrotów i form
używanych w celu
porozumiewania się
• system znaków (głosowych i wizualnych)
służących do
przekazywania informacji
• także do
wyrażania myśli i uczuć
• Zdolność do porozumiewania się jest
ważnym elementem zachowań społecznych
(socjalnych)
• Porozumiewanie się – komunikacja –
SPOSOBY:
• - dźwięki, śpiew (informacja o terytorium)
• - zapachy (wcierane w korę drzew,
znaczenie moczem) feromony
• - pulsacje prądu elektrycznego (ryby)
• Feromony
substancje chemiczne, które
przenoszą informacje pomiędzy osobnikami
tego samego gatunku
(lub międzygatunkowo)
.
• Działają
jak bodźce wyzwalające
(zapłon),
które powodują specyficzną reakcję ,
wyzwalają aktywność określonych
hormonów (odpowiedź) przyciąganie
partnerów płci przeciwnej
Feromony
•
substancje semiochemiczne
należące do
grupy infochemicznej.
• Przeważająca grupa feromonów to
skomplikowane mieszaniny wielu różnych
substancji chemicznych, często z jednym
dominującym składnikiem, znacznie
rzadziej są to jednoskładnikowe substancje
Naturalne feromony
• produkowane przez zwierzęta i rośliny,
wydzielane na zewnątrz organizmu
• służą do
komunikacji
np. feromony
agregacyjne,
do przywabiania osobników
płci przeciwnej (feromony płciowe) lub
do
zwalczania konkurencji
ze strony zbyt
licznej populacji własnego gatunku lub
obcych (feromony antagonistyczne).
• istnienie feromonów jest dobrze
udowodnione u
owadów
i
gryzoni
,
• trwają badania nad wydzielinami
korzeniowymi
roślin.
Feromony
• wydzielanie i percepcja odbywa się z
pominięciem świadomości
• narząd lemieszowy (odpowiedzialny za
percepcję fermonów)
MOWA CIAŁA
• MOWA GESTÓW
• ekspresyjne przekazywanie uczuć
• zgodność
przekazu słów
i gestów
Mowa gestów
• strach
• wściekłość
• agresja
• zaciekawienie
• znudzenie
• zniechęcenie
• (informacje przekazywane świadomie lub
nieświadomie)
Zwierzęta używają sygnałów
dźwiękowych do:
• wabienia samca
(okres godowy)
• wabienia samicy
• ostrzeganie – groźba
• ostrzeganie współtowarzyszy
• nawoływanie stada / osobników
• relacja matka – potomstwo
• inne informacje (np. o zajęciu terytorium)
Sygnały dźwiękowe psów
• szczekanie (radosne, ostrzegawcze,
agresywne…)
• warczenie
• skomlenie
• wycie
• pisk
Sygnały dźwiękowe wydawane przez świnie
:
• kwiczenie
– ciągłe (natarczywe)
– jednorazowe (nagłe po zadziałaniu bodźca –
ostrzegawcze, bolesne)
– rytmiczne
• chrumkanie (zadowolenie, relacja locha –
prosięta)
• hukanie (huczenie)
• pisk (wołanie prosięcia o pomoc)
Odgłosy zwierząt
relacje matka - noworodek
Sposób zachowania zwierząt
• standard zachowania
(zachowanie typowe)
• najwcześniejsza, podstawowa informacja
o stopniu akceptacji przez zwierzę
warunków środowiska
Informacje „płynące” z zachowania
• świadczą o samopoczuciu
• stanie zdrowia
• aktualnym zmianie stanu fizjologicznego:
– objawy rujowe
– objawy zbliżającego się porodu
MIEJSCE LEŻENIA
MIEJSCE ZAJMOWANE W GRUPIE
Przejawy zachowań socjalnych
• Tworzenie struktur hierarchicznych
• zachowanie
– agonistyczne
– agresywne
Zachowanie agonistyczne
• postaw imponująca
• straszenie - grożenie
• uległość - akinezja
• ucieczka
• agresja
• Ustalanie zależności hierarchicznych
• Potwierdzanie miejsca w strukturach
hierarchicznych stada
Co powinien wiedzieć hodowca?
(odbiór informacji)
• dla dobra zwierząt, zwiększenia ich
produkcyjności oraz pomnożenia swoich
zasobów:
•
powinien poznać
(odczytać) informacje
„przekazywane”
mu przez zwierzęta