64
RTYKUŁ SPONSOROWANY
A
WETERYNARIA
W PRAK TY CE
LISTOPAD-GRUDZIEŃ • 6/2004
prof. dr hab. n. wet. Piotr Ostaszewski, dr n. wet. Michał Jank
Zakład Dietetyki Wydziału Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Każdy właściciel czworonoga zdaje sobie
sprawę, jak ważne jest właściwe żywienie
jego podopiecznego. Ambicją wielu posia-
daczy zwierząt domowych jest podawanie
im smacznej i pełnowartościowej karmy,
która będzie w stanie nie tylko zaspokoić ich
zapotrzebowanie pokarmowe, ale także gwa-
rantować zdrowie i doskonałą kondycję przez
całe życie. Do niedawna jeszcze uważano,
że pełnowartościowy pokarm to taki, który
zapewnia odpowiednią ilość białka, tłuszczu,
węglowodanów, składników mineralnych
i witamin. Obecnie jednak, wraz z rozwojem
nauki i pogłębianiem się wiedzy na temat
żywienia człowieka, zmieniają się także
poglądy na żywienie zwierząt domowych.
Oferowane na rynku karmy dla zwierząt
domowych nie są już bilansowane w oparciu
o pięć głównych składników pokarmowych,
ale za niezbędne składniki pokarmu uznaje
się coraz więcej substancji. Coraz częściej
producenci podają na opakowaniach zawar-
tość składników pokarmowych do niedawna
jeszcze uznawanych za egzotyczne. Nie jest
niczym zaskakującym dodatek do karm
glukozaminy, siarczanu chondroityny,
L-karnityny, wielonienasyconych kwasów
tłuszczowych z rodzin n-3 i n-6, siemienia
lnianego oraz pre- czy probiotyków.
Wszystkie nowe trendy w żywieniu zwie-
rząt domowych wydają się spełniać karmy
firmy EAGLE PACK
®
, które są od pewnego
czasu oferowane na naszym rynku. Karmy
te zawierają szereg różnego rodzaju dodat-
ków pokarmowych, w tym, co zasługuje na
szczególną uwagę, kilka szczepów mikroor-
ganizmów probiotycznych. Wszystkie karmy
tej firmy, bez względu na ich przeznaczenie,
zawierają bowiem: Lactobacillus acidophilus,
Lactobacillus casei, Enterococcus faecium, Ba-
cillus subtilis, Bacillus licheniformis, Bacillus
coagulins, a także szczepy grzybów Actinoba-
cillus oryzae i Actinobacillus niger. Dlaczego
tak ważna jest różnorodność szczepów pro-
biotycznych znajdujących się w pokarmie
przeznaczonym dla zwierząt domowych? Duża
liczba szczepów bakteryjnych oraz grzybów
znacznie zwiększa prawdopodobieństwo, że
podane probiotyki będą rzeczywiście sku-
teczne. Wyniki wielu badań dowiodły bowiem,
że niekiedy podanie nawet dobrego szczepu
bakterii probiotycznych może być zupełnie
nieskuteczne, jeżeli w przewodzie pokarmo-
wym gospodarza bytują zupełnie odmienne
szczepy bakteryjne. Przede wszystkim zaś
probiotyk podawany np. psom powinien być
przygotowany w oparciu o szczepy mikroor-
ganizmów pochodzących od psów, ponieważ
bardzo często probiotyki skuteczne u jednego
gatunku zwierząt są zupełnie nieprzydatne
u innych gatunków. W takiej sytuacji szczep
wprowadzany do organizmu traktowany jest
jako szczep obcy i jest eliminowany. Dlatego
też najlepiej jest podawać mieszaninę wielu
różnego rodzaju szczepów bakteryjnych,
ponieważ wraz ze wzrostem ich liczby wra-
sta prawdopodobieństwo podania bakterii,
które będą rzeczywiście skuteczne. Po co
w ogóle stosuje się probiotyki? Ich obecność
w pokarmie dla psów i kotów wynika z faktu,
że właściwości ich przewodu pokarmowego
kształtowały się przed dziesiątkami tysięcy
lat, kiedy to dziko żyjący praprzodkowie na-
szych dzisiejszych psów i kotów zjadali znacz-
nie więcej pokarmu roślinnego, chociażby
w postaci zawartości przewodu pokarmowego
upolowanych przez siebie zwierząt roślinożer-
nych. Współczesne psy i koty posiadają więc
pewne zdolności do wykorzystywania niektó-
rych składników pokarmowych znajdujących
się w roślinach, o ile spełnione zostaną po
temu odpowiednie warunki.
Oczywistą sprawą jest, że substancje po-
karmowe pochodzenia roślinnego nie są tra-
wione przez organizm psa lub kota, ale przez
mikroorganizmy bytujące w jego przewodzie
pokarmowym, przede wszystkim w jelicie
grubym. W jelicie grubym bytują jednak nie
tylko bakterie „pożyteczne”, które „odzyskują”
z niestrawionego wcześniej pokarmu cenne
dla zwierzęcia składniki pokarmowe, ale
także bakterie szkodliwe, które mogą wytwa-
rzać różnego rodzaju substancje toksyczne,
powodować uszkodzenie błony śluzowej jelita
oraz biegunki. Bakterie pożyteczne i szkodli-
we bytują w jelicie grubym w stanie względnej
równowagi, a ich aktywność ma duży wpływ
na formowanie się kału, powstawanie wzdęć
i oddawanie gazów. Stan tej równowagi mogą
naruszać różnego rodzaju czynniki, takie
jak wiek zwierzęcia, warunki środowiskowe,
stres, pora roku, a przede wszystkim rodzaj
podawanej karmy i jej ilość. Oznacza to, że
skład mikroflory jelita grubego u tego sa-
mego zwierzęcia może być różny w różnych
okresach życia, zaś u dwóch osobników tego
samego gatunku w okrężnicy mogą domino-
wać zupełnie różne mikroorganizmy. Probio-
tyki w sprzyjających warunkach są w stanie
rozkładać nawet znaczne ilości pokarmu
roślinnego, zaś powstające w efekcie metabo-
lity mogą stanowić istotne źródło substancji
odżywczych dla organizmu gospodarza. Po-
żyteczne bakterie bytujące w jelicie grubym
produkują substancje, które są dodatkowym
źródłem energii dla komórek nabłonka jelita
grubego, ułatwiają wchłanianie elektrolitów,
obniżając tym samym ryzyko biegunek, wy-
twarzają witaminy z grupy B oraz substancje,
które hamują działanie bakterii szkodliwych,
a także mają zdolność
do przywracania
prawidłowej mikroflory przewodu pokar-
mowego po podawaniu antybiotyków. Ta
właśnie cecha probiotyków jest niezwykle
istotna z praktycznego punktu widzenia,
ponieważ bardzo często długotrwałe
terapie antybiotykowe prowadzą do eli-
minacji niektórych bakterii bytujących
w przewodzie pokarmowym. Powszechnie
wiadomo, że w takich przypadkach wska-
zane jest podawanie tzw. preparatów zasie-
dlających, które nie są niczym innym, jak
właśnie szczepami bakterii probiotycznych,
mającymi zasiedlić wyjałowiony przewód
pokarmowy. Podawanie karm zawierających
wiele szczepów probiotyków może w pewnym
zakresie zastępować podawanie preparatów
zasiedlających, co znacznie ułatwia życie
właścicielowi zwierzęcia.
Karmy firmy EAGLE PACK
®
zawierają
także inulinę i pulpę buraczaną, czyli
prebiotyki będące najlepszym źródłem
składników pokarmowych dla bakterii
probiotycznych, które w naturalny sposób
zwiększają liczbę pożytecznych bakterii
bytujących w przewodzie pokarmowym.
W sumie więc karmy
EAGLE PACK
®
zawiera-
ją zarówno żywe kultury mikroorganizmów,
jak również substancje, które są dla nich
doskonałym pokarmem. Dzięki temu istnieje
wysokie prawdopodobieństwo, że podawane
z pokarmem probiotyki będą rzeczywiście
oddziaływać na organizm.
Należy przypuszczać, że w przeszłości obec-
ność probiotyków i prebiotyków w pokarmie
wywierała istotny wpływ na kształtowanie się
przewodu pokarmowego u dzikich przodków
naszych dzisiejszych psów i kotów. Prowadzo-
ne obecnie badania naukowe nad żywieniem
psów i kotów pozwalają identyfikować te
składniki pokarmowe, których zawartość
w diecie psów i kotów została znacznie ogra-
niczona przez proces udomowienia. Możliwe
jest także dokładne ustalenie ich znaczenia
i ponowne wprowadzenie do diety psów, co
wpływa korzystnie na stan ich zdrowia oraz
gwarantuje utrzymanie pełnej sprawności aż
do sędziwego wieku.
Firma „PET FOOD WORLD” ma zaszczyt
zaprosić wszystkich lekarzy weterynarii
do współpracy na bardzo korzystnych wa-
runkach.
Probiotyki
w żywieniu
psów i kotów