LICEUM UZUPEŁNIAJĄCE

dla DOROSŁYCH

w ADAMOWIE

PRACA KONTROLNA NR 2

Z JĘZYKA POLSKIEGO

SEMESTR II LU










IMIĘ i NAZWISKO SŁUCHACZA


………………………………………………………………………………………………..



NAUCZYCIEL

mgr Justyna Kucharzak

Część 1 – rozumienie czytanego tekstu

Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zamieszczone pod nim zadania. Odpowiadaj
jedynie na podstawie tekstu i własnymi słowami – chyba, że w zadaniu polecono inaczej.
Udzielaj tylu odpowiedzi o ile jesteś proszony. W zadaniach zamkniętych wybierz tylko jedną
z zaproponowanych odpowiedzi.

Pawłem Łuków, Szkoła wyłudzania

1. Gorączka egzaminacyjna trwa. Wraz z egzaminami pojawia się odwieczny problem:

ściągać czy nie ściągać? A jeśli już skorzystamy z tej swoistej „pomocy dydaktycznej”,
to czy powinniśmy mieć wyrzuty sumienia?

2. W czasie egzaminów w pobliżu jednego z warszawskich hoteli można zwykle zobaczyć

młodych ludzi stojących w długiej kolejce do całodobowego punktu ksero. Jest późny
wieczór i pewnie nikt z przechodniów nie podejrzewa, że właśnie jest świadkiem
przygotowań do oszustwa. Nieliczni nawet, jeżeli się domyślają, że to studenci kupujący
notatki z wykładów, nie uznają ich postępowania za naganne. A przecież są to jawne
przygotowania do wyłudzenia ocen z egzaminu.

3. Korzystając z tych „pomocy dydaktycznych”, czyli ściągając, studenci będą postępować

jak starający się o pożyczkę klienci banku, którzy przedstawiają sfałszowane dowody
wysokości swoich dochodów.

4. Sami studenci najprawdopodobniej również nie widzą w swym postępowaniu niczego

niewłaściwego. W końcu przez większość życia wpajano im przekonanie, że ściąganie
to część szkolno-uczelnianego folkloru, którego nikt nie traktuje zbyt poważnie. Tylko
niewielu nauczycieli zwalcza ściąganie, za co mają wątpliwą sławę „pił” i sadystów. W
najlepszym razie – nieżyciowych idealistów.

5. Większość nauczycieli traktuje ściąganie pobłażliwie. Przyłapany na tym uczeń zwykle

nie ponosi poważniejszych konsekwencji. Po prostu traci niezdolną „pomoc
dydaktyczną” i pisze sprawdzian dalej. Surowsi nauczyciele obniżają sprawcy ocenę z
klasówki. Do rzadkości należy stopień niedostateczny. Powiadomienie opiekunów
właściwie nigdy się nie zdarza. Większość rodziców – również wychowanych w duchu
pobłażliwości dla ściągania – i tak zlekceważyłaby sprawę, a niektórzy może nawet
oburzyliby się na „nadgorliwego” nauczyciela zawracającego im głowę głupstwami.
Przysposobienie do sztuki wyłudzania nie kończy się ani w czasie przygotowań do
sprawdzianu, ani w szkole. Za pomocą wymyślnych usprawnień ściągi umieszcza się w
długopisie, za rękawem, w dekolcie, pod spódnicą. Wielu ludzi – a są wśród nich także
nauczyciele – wierzy nawet, że przygotowanie ściągawek sprzyja uczeniu się
przepisywanego materiału. W kioskach można znaleźć wydrukowane drobną czcionką
tego typu „pomoce naukowe”, a także wydawnictwa zatytułowane „Ściąga z…”

6. Być może robienie ściągawek miało jakieś zalety dydaktyczne, ale było to czasami

braku dostępu do tanich możliwości kopiowania i odpowiednio zaopatrzonych księgarń
i kiosków. Lecz i wtedy efekty takiej edukacji były krótkotrwałe, a przyswojona wiedza
powierzchowna. Dzisiejsza wersja tego wykrętu głosi, że młody człowiek uczy się,
czytając ściągę przed sprawdzianem…

7. Te wymówki i sztuczki nie zmieniają jednak ściągania w niewinny żart, jest ono,

bowiem rodzajem wyłudzenia. Polega na rozmyślnym wprowadzeniu w błąd innych w
celu czerpania korzyści. Uczeń czy student ściągający na sprawdzianie oszukuje
nauczyciela, który wyrabia sobie o nim mylną opinię. Oszustowi nie zależy na wiedzy
czy wykształceniu, lecz na bezpośrednich korzyściach: na uniknięciu wysiłku czy

lepszej ocenie. Z tego punktu widzenia postępuje rozsądnie. Przy stosunkowo
niewielkim nakładzie pracy czerpie znaczne zyski. Jeśli nabrał wprawy w ściąganiu to
pożytki ze ściągania kumulują się: ma opinię dobrego ucznia czy studenta, otrzymuje
nagrody i stypendia za wyniki w nauce, a potem może nawet świadectwa i dyplomy z
wyróżnieniem.

8. Jednakowe traktowanie ściągania i wyłudzenia może wydać się przesadzone. Można by

sądzić, że nawet, jeśli obydwa czyny są podobne, to inna jest przecież skala skutków
ściągania, a inne są rozmiary szkód wyrządzonych przez oszusta. Niekoniecznie.
Następstwa oszustwa szkolnego wykraczają daleko poza pojedynczą ocenę. Stopnie za
sprawdzianów składają się na ogólną opinię o uczniu czy studencie. Od tak powstałej
oceny zależą później szanse absolwenta w staraniach o pracę. Oszustowi z dobrymi
stopniami łatwiej będzie zdobyć atrakcyjną posadę niż absolwentowi, który uczciwie
zapracował na gorsze oceny. Oszust ma niesprawiedliwie większe szanse –
przynajmniej na początku – na lepszą karierę zawodową i życiową.

9. Absolwent-oszust jest mniej kompetentnym pracownikiem od absolwenta uczciwego.

Szkodzi zarówno klientom, jak i pracodawcy. Niedouczony mechanik psuje samochód,
co naraża klienta na niepotrzebne koszty i niebezpieczeństwo wypadku. Menedżer o
pozornych kwalifikacjach podejmuje nietrafne decyzje a przez to zmniejsza dochody
akcjonariuszy i pracowników. Lekarz, który ściąganiem wyłudził prawo do
wykonywania zawodu, źle leczy, powoduje nieodwracalne szkody na zdrowiu pacjenta,
a może nawet doprowadzić go do śmierci. Pozornie wykształcony polityk uchwala
niemądre uchwały i marnuje pieniądze podatników. Pracownik-oszust nie przynosi
pracodawcy tych zysków, których przysporzyłby pracownik uczciwy.

10. Firmy zwykle zauważają, że zatrudniony przez nie absolwent wyłudził od nich posadę.

Wyrabiają sobie złą opinię o szkole, którą ukończył i lekceważą formalne wykształcenie
zawodowe. Wolą same kształcić pracowników, wychodząc z założenia, że dwojga złego
lepszy jest pracownik może nie najlepiej wykształcony, ale o znanych kompetencjach.

11. Pobłażliwość dla ściągania kształtuje postawy zagrażające fundamentom życia

społecznego. Jeden z nim to elementarna uczciwość. Brak uczciwości niektórych
członków społeczeństwa nie pozwala obdarzać zaufaniem innych, a to sprawia, że
powstrzymujemy się od współpracy. Nie współpracując, pozbawiamy się
najrozmaitszych korzyści, które moglibyśmy odnieść z własnej i cudzej uczciwości.
Chcąc uniknąć roli ofiary wyłudzenia, stajemy się nieufni i ponosimy koszty
zabezpieczania się na wypadek cudzej nieuczciwości. Nieufający uczniom i studentom
nauczyciele stają się ich wrogami. I jedni, i drudzy traktują edukację, jako stratę czasu.

12. Klienci patrzą na ręce sprzedawcom i rzemieślnikom. Pacjenci podejrzliwie traktują

lekarzy: lekarze skarżą się na brak zaufania pacjentów. Nieufni pracodawcy kontrolują
każdy krok pracownika i wydają dodatkowe pieniądze na ich nadzór i kształcenie.
Podejrzliwi pracownicy marnują czas, próbując przechytrzyć pracodawców i klientów.
Obywatele uważają polityków za skorumpowanych głupców: politycy czują się
zaszczuci niesprawiedliwą opinią społeczną. „Gra w społeczeństwo” się nie opłaca.

Zadanie 1 (1pkt)

Biorąc pod uwagę pytania postawione na początku tekstu, określi, jakiej natury problemem
jest według autora ściąganie.


…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 2 (1pkt)

Wyjaśnij funkię cudzysłowu w określeniach „pomoc dydaktyczna”, „pomoc naukowa”

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3 (1pkt)

Wyjaśnij, czemu służy, przywołany w akapicie 2., opis sytuacji w punkcie ksero.


…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 4 (1pkt)

Z czego, według autora, wynika przyzwolenie na ściągania? Odpowiedz na podstawie
akapitu 4.

…………………………………………………………………………………………………


…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 5 (1pkt)

Wymień trzy możliwe reakcje nauczycieli na ściąganie ucznia, o których pisze autor tekstu.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6 (1pkt)

Wymień dwie możliwe reakcje rodziców na wiadomość, że ich dziecko ściąga, o których
pisze autor tekstu.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 7 (1pkt)

Jaka jest według autora przyczyna dezaktualizacji opinii o przydatności przygotowywania
ściąg w trakcie uczenia się?

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 8 (2pkt)

Na podstawie akapitu 7. wymień trzy cechy charakteru, które, według autora, można
przypisać ściągającym uczniom i studentom.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 9 (2pkt)

Jakie argumenty podaje autor, uzasadniając twierdzenie, że ściąganie jest wyłudzaniem?
Podaj dwa przykłady. Odpowiedz na podstawie akapitu 7.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 10 (1pkt)

Sformułowanie „jest ono, bowiem rodzajem wyłudzenia. Polega na rozmyślnym
wprowadzeniu w błąd innych w celu czerpania korzyści”. Jest typowe dla stylu

A. naukowego;
B. urzędowego;
C. potocznego;
D. publicystycznego.

Zadanie 11 (2pkt)

Jaki jest stosunek autora do ściągania? Uzasadnij swoją opinię.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 12 (2pkt)

Według autora skutki ściągania wykraczają poza szkolną rzeczywistość. Podaj dwa
przykłady mające potwierdzić tę opinię. Odpowiedz na podstawie akapitów 8-10

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 13 (1pkt)

Wyjaśnij określenie „formalne wykształcenie”

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 14 (1pkt)

Wyjaśnij znaczenie użytego w akapicie 12. frazeologizmu „patrzeć na ręce”

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

Zadanie 15 (2pkt)

Dlaczego według autora „Pobłażliwość dla ściągania kształtuje podstawy zagrażające
fundamentom życia społecznego?. Odpowiedz na podstawie dwóch ostatnich akapitów.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………