OPERACJONALIZACJE

CZY JASNY JEST SENS

WYPOWIEDZI?

WYPOWIEDŹ POTOCZNA

• Jan jest bardziej kreatywny

niż Piotr

• Jan myśli nieszablonowo
• ludzie niezadowoleni ze

swej pracy są często
sfrustrowani

• właściwa motywacja jest

kluczem do sukcesu

• u Piotra ostrożność

dominuje nad chęcią zysku

• społeczeństwo jest bierne

NIEJASNE ZWROTY

• Jan jest bardziej kreatywny

niż Piotr

• Jan myśli nieszablonowo
• ludzie niezadowoleni ze

swej pracy są często
sfrustrowani

• właściwa motywacja jest

kluczem do sukcesu

• u Piotra ostrożność

dominuje nad chęcią zysku

• społeczeństwo jest bierne

CO ZNACZY, ŻE...

• Piotr nie jest dostatecznie zmotywowany.
• Stabilność emocjonalna pacjenta znacznie

wzrosła.

• Poziom agresji w tej grupie zmalał.
• Ten kot jest bardzo zły, bo uciekła mu

mysz.

• Ten pies jest smutny, bo czuje się samotny.
• Ten królik nie jest tu szczęśliwy.
• Ten kanarek czuje się niedoceniony.

PRZYKŁAD

• Interesuje nas zależność między:
1.inteligencją a sukcesem szkolnym;
2.inteligencją emocjonalną a sukcesem

zawodowym;

3.inteligencją społeczną a pozycją w

danej społeczności;

4....

PROBLEMY

METODOLOGICZNE

• jakie są KRYTERIA UŻYCIA tych terminów.
1.zazwyczaj poprzez opisanie stosownego

wskaźnika empirycznego

2.w uproszczeniu: chodzi o sposób pomiaru

danej zmiennej

• o czym trzeba pamiętać przy takim zabiegu?
1. Aby podane kryterium było precyzyjne.
2. Aby podane kryterium było zgodne z

naszym intuicyjnym rozumieniem terminu.

WARUNKI POPRAWNEJ

OPERACJONALIZACJI

FORMALNA POPRAWNOŚĆ

•

Czy kryterium jest
jednoznaczne, precyzyjne?

•

Czy podane kryteria
użycia terminów są
klarowne?

– Czy wiadomo, kiedy dana

cecha przysługuje
opisywanym obiektom?

•

Czy nie ma tu elementów
subiektywnych, ocennych,
niejasnych etc.

MERYTORYCZNA TRAFNOŚĆ

• To interesuje specjalistę w

danej dziedzinie

• Czy definicja jest zgodna

z intencjami

• Czy np. dany test

faktycznie mierzy to, co
miał mierzyć, a nie inną
rzecz

– Czy test na inteligencję

mierzy faktycznie
inteligencję, a nie np.
wiedzę lub kreatywność

PRZYKŁAD (możliwe

kombinacje)

• Projektant X jest KREATYWNY, gdy ma

dużo nowatorskich pomysłów.

• Projektant X jest KREATYWNY, gdy

opatentował ponad 20 projektów.

• Projektant X jest KREATYWNY, gdy ma

dużo niezbyt ciekawych pomysłów.

• Projektant X jest KREATYWNY, gdy

opatentował ponad 20 projektów, które
wdrożono do masowej produkcji.

BADANIE FORMALNEJ

POPRAWNOŚCI

• Wady formalne

– Brak precyzji
– Niejednoznaczność
– Odwołanie do subiektywnych odczuć
– Posługiwanie się terminami nieostrymi

• Badanie poprawności: szukanie możliwych

źródeł nieporozumień

– Autor używa terminów w innym sensie, niż odbiorca
– Autor zakłada nieświadomie pewne intepretacje
– ...

PRZYKŁAD

OPERACJONALIZACJA

• EKSPOZYCJA DZIECKA

NA BODŹCE
GENERUJĄCE AGRESJĘ
jest definiowana jako
czas oglądania scen
przemocy w telewizji.

• UDANA PROMOCJA to

taka promocja, po
której sprzedaż wzrosła
o co najmniej 12%.

WADY FORMALNE

• Co to jest scena

przemocy?

• Co to jest czas

oglądania?

• W jakim okresie

(tydzień, rok,
miesiąc...)?

PRZYKŁAD

OPERACJONALIZACJA
• KREATYWNOŚĆ

dziecka jest badana
poprzez ilość różnych
elementów, które
dziecko umieści
uzupełniając rysunek.

• INFLACJA to spadek

siły nabywczej
pieniądza.

WADY FORMALNE
• Co to są różne

elementy

– Czy np. twarz to jeden

element, czy 5 różnych?

• Jak mierzy się ów

spadek?