Drobnoustroje chorobotwórcze
występujące w jajach i ich
przetworach
Wirusy:
Częstotliwość występowania
• Hepatitis A
+
• Rotavirus
+
Mikrobiologia jaj i ich
przetworów
Drobnoustroje chorobotwórcze
występujące w jajach i ich przetworach
Bakterie:
Częstotliwość
występowania
1.
Salmonella
+++
–
S. enteritidis
+++
–
S. typhimurium
+++
2.
Staphylococcus aureus
+++
3.
Clostridium perfringens
+++
4.
Campylobacter sp.
+++
5.
Patogenne Escherichia coli
++
6.
Bacillus cereus
++
7.
Yersinia enterocolitica
++
8.
Listeia monocytogenes
+
9.
Enterobacter sp.
+
10. Pseudomonas aeruginosa
+
11. Aeromonas hydrophila
+
Drobnoustroje chorobotwórcze
występujące w jajach i ich przetworach
Grzyby pleśniowe:
Ponad 200 toksynotwórczych gatunków
Częstotliwość występowania
1. Aspergillus sp.
+
2. Penicillum sp.
+
3. Fusarium sp.
+
Występowanie pałeczek Salmonella w
jajach i przetworach jajowych
• Jaja konsumpcyjne
0,21-3%
• Jaja wylęgowe
6,9%
(4-8,5%)
• Masa jajowa niepasteryzowana
74% (okres letni)
• Masa jajowa pasteryzowana
–
• Proszek jajowy
12,28%
importowany
Zanieczyszczenia pałeczkami
Salmonella pochodzącymi od drobiu
Człowiek
Drób
hodowlany
Mięso
Jaja
Pasza
Mączki
zwierzęce
Gryzonie
Odpady rzeźne
Skorupy jaja
Kał
Gnojowica
Gleba
Woda
powierzchniowa
Rośliny
Pasza
roślinna
Prawdopodobna krzywa wzrostu S. enteitidis
w warstwie białka tuż przy żółtku (20ºC)
Świeżość jaja
Budowa jaja ptaka
1 - skorupka wapienna, 2 - zewnętrzna błona podskorupowa
(pergaminowa),
3 - komora powietrzna, 4 - wewnętrzna błona podskorupowa, 5 - sznury
białkowe - chalazy, 6 - białko gęste, 7 - osłona żółtka, 8 -
wewnętrzna warstwa białka płynnego, 9 - żółtko białe, 10 - żółtko
żółte, 11 - tarczka zarodkowa
Zanieczyszczenia skorup jaj
• Mikrokoki 45%
• Pseudomonas
• Arthrobacter
• Escherichia
• Staphylococcus
• Enterobacter
• Bacillus
• Moraxella
-Acinetobacter
• Alcaligenes
• Aeromonas
Rodzaje mikrobiologicznego
zepsucia jaj
Rodzaj zepsucia
Izolowane bakterie
Sienne
•Bakterie psychrotrofowe
•Tlenowce tworzące spory
Serowe
•E.Coli i inne bakterie Gram –
•Tlenowce tworzące spory
Białe
•Pseudomonas
•Inne bakterie
psychrotrofowe
Czerwone
E.Coli, Serratia, Proteus,
Pseudomonas
Zielone
Pseudomonas fluorescens
Pseudomonas aeruginosa
Czarne
Proteus, Pseudomonas i inne
bakterie proteolityczne
Częstotliwość występowania bakterii
powodujących psucie się jaj
Bakterie
Częstotliwość
występowania
Proteus
Escherichia
Serratia
Alcaligenes
Pseudomonas fluorescens
Pseudomonas putida
Powszechnie występujące
Citrobacter
Hafnia
Aeromonas
Rzadziej występujące
Micrococcus
Streptococcus
Bacillus
Arthrobacter
Pseudomonas aeruginosa
Sporadycznie występujące
Pobieranie i przygotowanie próbek.
Przetwory jajowe w postaci zamrożonej
lub wysuszonej.
Pobieranie próbki
pierwotnej
I.
Postać mrożona
a. Warstwa centralna
b. warstwa peryferyjna
II. Postać suszona
a. Warstwa powierzchniowa
b. środek opakowania
Badanie mikrobiologiczne:
10 próbek – pałeczki
Salmonella
5 próbek – pozostałe
badania mikrobiologiczne
A+B
Próbki
jednostkowe
Badania mikrobiologiczne
przetworów jajowych
10g PRODUKTU +90ml ZWP
Homogenizacja
Stomacher 0,5 mln
Homogennizer obrotowy
6-10tys./min przez 2 min
Rozcieńczenie dziesiętne
Liczba bakterii tlenowych
mezofilnych i bakterii z grupy
coli
Pożywka z żółcią
i zielenią brylantową
30°C , 72godz.
Wszystkie kolonie
Kontrola I
I płytka pożywka agarowa
Kontrola II
I płytka pożywka
agarowa + 1 ml ZWP
Bakterie z grupy coli
30°C , 48godz.
Pożywka agarowa
Liczba bakterii tlenowych mezofilnych
Liczba bakterii tlenowych mezofilnych
Salmonella
Przednamnażanie 25g + 225ml ZWP, 37
Przednamnażanie 25g + 225ml ZWP, 37
°
°
C 16-20godz.
C 16-20godz.
Namnażanie:
Namnażanie:
A.
A.
0,1ml hodowli + 10ml pożywki z chlorkiem
0,1ml hodowli + 10ml pożywki z chlorkiem
magnezowym i zielenią malachitową
magnezowym i zielenią malachitową
B.
B.
10ml hodowli + 100ml pożywki z kwaśnym
10ml hodowli + 100ml pożywki z kwaśnym
seleninem sodowym i cystyną
seleninem sodowym i cystyną
Pożywki selektywne różnicujące:
Pożywki selektywne różnicujące:
A.
A.
Pożywka agarowa z zielenią brylantową
Pożywka agarowa z zielenią brylantową
i czerwienią fenolową
i czerwienią fenolową
B.
B.
Pożywka agarowa z siarczynem bizmutowym
Pożywka agarowa z siarczynem bizmutowym
lub inna uzywana do izolacji p. Salmonella
lub inna uzywana do izolacji p. Salmonella
Badania biochemiczne i serologiczne
Badania biochemiczne i serologiczne
Badanie potwierdzające
Badanie potwierdzające
5 typowych kolonii
5 typowych kolonii
na pożywki selektywne
na pożywki selektywne
Gronkowce chorobotwórcze
(koagulazododatnie)
Podłoże namnażające Giolotti Cantoni przez 37
Podłoże namnażające Giolotti Cantoni przez 37
°
°
C 24-48godz.
C 24-48godz.
Baird-Parker 37
Baird-Parker 37
°
°
C 24-48godz.
C 24-48godz.
Identyfikacja podejrzanych kolonii:
Identyfikacja podejrzanych kolonii:
1.
1.
Przesiew na bulion i skos z agarem odżywczym, 5 kolonii
Przesiew na bulion i skos z agarem odżywczym, 5 kolonii
2.
2.
Sprawdzenie wytwarzania katalazy z bulionu 0,5 cm
Sprawdzenie wytwarzania katalazy z bulionu 0,5 cm
3
3
hodowli + kilka kropli 3%H
hodowli + kilka kropli 3%H
2
2
O
O
2
2
3.
3.
Wytwarzanie kwasu z glukozy w war. beztlenowych z agaru
Wytwarzanie kwasu z glukozy w war. beztlenowych z agaru
skośnego do podł. Hugh-Leifsona
skośnego do podł. Hugh-Leifsona
4.
4.
Wytwarzanie koagulazy - plazma królicza 0,3cm
Wytwarzanie koagulazy - plazma królicza 0,3cm
3
3
+ 0,1 ml
+ 0,1 ml
hodowli bulionowej 37
hodowli bulionowej 37
°
°
C do 6 godz.
C do 6 godz.
Kodowanie
Pochodzenie jajek można
sprawdzić odczytując
kod na skorupce. Ważna
jest pierwsza cyfra
informująca o rodzaju
hodowli:
3 – jajka z chowu
klatkowego
2 – jajka z chowu
zagrodowego
1 – jajka od kur
wolnowybiegowych
0 – jajka z hodowli
ekologicznej
Porównanie
Składnik
Jajo
przepiórcz
e
Jajo kurze
Wapno (mg)
59
56-58,5
Fosfor (mg)
232
180-237,9
Żelazo (mg)
3,8
2,1-2,25
Magnez
11,62
12
Sód
132
132
Potas
135
135
Miedź
0,11
0,03
Cynk
1,46
1,36
Witamina A
(IU)
300
221-520
Tiamina (mg)
0,12
0,09
Ryboflawina
(mg)
0,85
0,32
Niacyna (mg)
0,10
0,06-0,09
Energia (kcal)
158
183