Wykład III
Obrażenia układu kostnego.
Rodzaje, powikłania, pierwsza pomoc.
Uszkodzenia kręgosłupa.
Wykład III
Obrażenia układu kostnego.
Rodzaje, powikłania, pierwsza pomoc.
Uszkodzenia kręgosłupa.
Aby doszło do złamania kości u
zdrowego człowieka, konieczne jest
nagłe zadziałanie dużej siły
Energia kinetyczna przenosi siły nie
tylko na kości, ale i otaczające tkanki
Może to prowadzić do martwicy pourazowej:
Mięśni
Powięzi
Naczyń
Nerwów
Dlatego też w przypadku dużych urazów i złamań
wielkich kości należy mówić o „chorobie
urazowej”
Rodzaj złamania, jego postać i charakter
zależą od:
Rodzaju urazu
Kierunku i wielkości działających sił
Rodzaju kości
Działania mięśni
Wieku chorego
Bezpośredni
pośrednie
Podstawowy podział złamań to:
Złamanie zamknięte
Złamanie otwarte
Złamanie skomplikowane
Złamanie powikłane
Zwichnięciem nazywamy przemieszczenie
powierzchni stawowych poza ich
fizjologiczne położenie
Zwichnięcie urazowe jest ciężkim
uszkodzeniem narządu ruchu i często
towarzyszy złamaniom
Zwichnięcia dużych stawów
Biodrowego
Kolanowego
Barkowego
Po nastawieniu wymaga rekonstrukcyjnego
leczenia operacyjnego
Zaburzenia metaboliczne po
urazie
Ubytek krwi, oligowolemia
Ujemny bilans azotowy od 10 dni do 3
tygodni
Zwiększone wydzielanie z moczem
wapnia
Zespół zmiażdżeniowy
(hyperpotasemia, kwasica, zatorowość)
Złamania powikłane uszkodzeniem
naczyń krwionośnych
Mechanizm uszkodzenia naczyń to
„Usidlenie naczyń” przez odłamy kości
Złamania naczyń
Skręcenie
Rozerwanie
Tętnice najczęściej ulegają
uszkodzeniu tam gdzie przebiegają
blisko kości lub więzadła
Tętnica podobojczykowa (między
obojczykiem i I żebrem )
Tętnica ramienna ( cała długość kości
ramiennej, szczególnie okolica
nadkłykciowa w przypadku zwichnięć
łokcia)
Tętnica udowa (kanał przywodzicieli)
Tętnica podkolanowa (dół podkolanowy)
Zapamiętaj
Zaburzenia ukrwienia z powodu
uszkodzenia tętnicy mogą nie
uwidaczniać się od razu, często
pojawiają się z opóźnieniem.
Niejednokrotnie pierwszym objawem
uszkodzenia jest tylko krwiak (lub
narastający krwiak);
Nierzadko do zaburzenia ukrwienia dochodzi
stopniowo, w miarę zmniejszania się światła
naczynia i narastania obrzęku kończyny
(uszkodzeniu naczynia może towarzyszyć
natychmiastowy lub narastający z czasem
zakrzep). Naturalnie do niedokrwienia
kończyn może dojść także w przypadku
braku uszkodzenia tętnicy z powodu
narastającego jej ucisku -np. przez tworzący
się krwiak lub obrzęk kończyny (p. zespół
ciasnoty przedziału powięziowego).
Objawy uszkodzenia naczyń
to
Brak tętna na obwodzie
Obniżenia temperatury ciała
Zblednięcie skóry
Obecność plam
Porażenie mięśni na obwodzie
Przeczulica
Brak czucia
Diagnostyka zaburzeń ukrwienia
Występowanie objawów klinicznych
j.w.
Ultrasonograficzne badanie
dopplerowskie
Angiografia
Złamania powikłane
uszkodzeniem nerwów
obwodowych
Złamania i zwichnięcia są przyczyną
około 20-40% wszystkich uszkodzeń
nerwów obwodowych
Przerwanie ciągłości nerwów ( przy
urazie bezpośrednim lub fragmenty
kości)
Ucisk lub częściowe przerwanie ciągłości
przez fragment kości
Postępowanie w przypadku
uszkodzenia nerwu obwodowego
Ucisk lub częściowe uszkodzenie
nerwu
Repozycja odłamów i rehabilitacja
neurologiczna
Przerwanie ciągłości nerwu
Operacja odtwórcza nerwu
obwodowego
Uszkodzenie kręgosłupa
Najczęściej występuje
jako następstwo
Wypadków
komunikacyjnych
Upadku z wysokości
Skoków do wody
Uszkodzenie
kręgosłupa należy
podejrzewać w
każdym przypadku
w/w urazu oraz u
każdego
nieprzytomnego po
urazie czaszki i
kręgosłupa
Podstawowe objawy w
zależności od miejsca
uszkodzenia kręgosłupa
Odcinek szyjny (porażenie wszystkich
kończyn, mięśni tułowia, oddechowych,
zwieraczy)
Odcinek piersiowy (porażenie kończyn
dolnych, pęcherza i zwieraczy odbytu)
Odcinek lędźwiowy ( porażenie wiotkie,
kończyn dolnych pęcherza i zwieraczy
odbytu)
Udzielanie pierwszej pomocy
Naczelna zasada to utrzymanie głowy i tułowia chorego w
pozycji pośredniej między nadmiernym zgięciem a
wyprostem
Dlatego
W miarę konieczności przenieść chorego na nosze,
czynność tę musi wykonywać kilka osób
Nie wolno chorego przenosić z noszy na które został
położony bezpośrednio po urazie
Najlepiej unieruchomić kręgosłup szyjny kołnierzem
Schanza lub innym fabrycznym
Najlepiej transportować chorego na twardym podłożu w
położeniu na wznak
Leczenie urazów kręgosłupa
zależy od:
Typu uszkodzenia (stabilne, niestabilne)
Miejsca uszkodzenia ( odcinek szyjny,
piersiowy, lędźwiowy)
Rodzaj uszkodzenia (trzon, łuki,
wyrostki)
Współistnienie uszkodzeń rdzenia
kręgowego
Zapamiętaj
l. Złamania bez przemieszczenia oraz
złamania stabilne leczy się zazwyczaj
unieruchomieniem w gorsetach.
2. Złamania z przemieszczeniem odłamów
lub zwichnięciem stawów leczy się
wyciągami szkieletowymi za czaszkę i
unieruchamia w gorsetach lub nastawia i
stabilizuje operacyjnie.
3. Złamania powikłane uszkodzeniami
rdzenia wymagają leczenia
indywidualizowanego, w zależności od
stwierdzanych objawów i czasu, jaki
upłynął od wypadku.
koniec