Drogi podawania leków
Droga doustna – p.o
• Leki w postaci płynnej,
tabletek,kapsułek,drażetek
• Wchłaniane gł.w górnym odcinku
p.pokarmowego
• Przedostawanie się do krążenia
wrotnego – efekt pierwszego
przejścia
Upośledzenie wchłaniania
• Zaburzenia motoryki przewodu
pokarmowego/ zaleganie treści
pokarmowej np..niedrożność
porażenna, ciąża,ból,
niepokój,stosowane równocześnie
leki – atropina,
narkotyki,alkohol,leki
antydepresyjne/
Stosowanie drogi doustnej
• Premedykacja – podawanie leków
przed znieczuleniem 45 – 60 min
• Analgezja po mniejszych
zabiegach
• Kontynuowanie leczenia w okresie
przed-pooperacyjnym
Zalety podawania drogą
doustną
• Możliwość podawania leku bez
wkłucia dożylnego
• Możliwość uzupełniania dawki/ ale
czas !/
• Bezbolesność
Wady
• Nie zawsze przewidywalny czas
wystąpienia początku działania leku
• Wymaga współpracy ze strony
pacjenta/ograniczone stosowanie u
dzieci, osób upośledzonych
umysłowo/
• Przy konieczności „popicia” –
ograniczenie pojęcia na „czczo”
Podawanie leków przez
błonę śluzową
• Podjęzykowo,donosowo
• Leki w postaci
donosowej/krople,inhalacje/
tabletek, wyj.injekcje
• Unikanie efektu pierwszego
przejścia
Zastosowanie
Głównie dzieci, dorośli przy braku
możliwości podawania drogą
doustną, przewodu pokarmowego
Premedykacja
Leczenie przeciwbólowe
W okresie okołooperacyjnym/
np.leki obniżające ciśnienie/
Droga domięśniowa im
• Podawanie leku w formie injekcji
w małej objętości płynowej
Zalety
• Dostępność , nawet przy braku
współpracy ze strony pacjenta
• Brak gwałtownego wzrostu
stężenia leku we krwi
• Brak efektu pierwszego przejścia
• Prosta technika wykonania
Wady
• Nieprzewidywalność wchłaniania
• Ból przy wykonywaniu injekcji,
podrażnienia miejscowe tkanek
• Możliwość uszkodzenia naczyń
,nerwów
• Możliwość zrostów, zmian ropnych
• Niechętne podejście pacjentów
Zastosowanie
• Premedykacja 30 – 45 min przed
znieczuleniem
• Leczenie p/bólowe
• Pacjenci niewspółpracujący
Droga podskórna sc
• Bardzo małe objętości leku
• Podawana jednorazowo lub przez
założony cienki cewniczek/
leczenie bólu nowotworowego/
Zalety
• Prosty technicznie sposób
wykonania
Dostęp pewny
• Możliwość powtarzania dawki przy
stosowaniu cienkich cewniczków
Wady
• Nieprzewidywalność wchłaniania
• Wchłanianie zależne od ukrwienia
skóry
• Bolesność
• Bardzo małe objętości leku
Zastosowanie
• Leczenie p/bólowe/gł.w chorobie
nowotworowej/ ,rzadziej w
lezceniu bólu pooperacyjnego
• Leczenie p/zakrzepowe
• Czas wystąpienia działania po 45 –
60 min od podania leku
Droga dożylna iv
Podawanie dożylne
bolus wlew
ciągły
Dawka jednorazowa
Dawka powtarzana
Bolus - zalety
• Pewność podania
• Możliwość powtarzania,
zwiększania dawki
Bolus - wady
• Gwałtowny wzrost stężenia leku w
surowicy krwi – możliwość
przedawkowania, wystąpienia
reakcji uczuleniowych
• Trudne wykonanie wkłucia u osób
odwodnionych, obrzękniętych,z
obniżonym ciśnieniem tętniczym,
ze zmianami w naczyniach żylnych
Zastosowanie
• Premedykacja
• Wprowadzenie, kontynuowanie,
wyprowadzenie ze znieczulenia
• Prowadzenie leczenia p/bólowego,
sedacja,
• Podawanie płynów, uzupełnianie
objętości śródnaczyniowej
• Reanimacja
Każdy rodzaj interwencji
anestezjologicznej
bezwzględnie wymaga
pewnego dostępu
dożylnego !!!!!!!
Ciągły wlew dożylny
• Podawanie leku w określonej dawce
w określonym przedziale czasowym
przy użyciu tzw.strzykawek
automtycznych
• Stężenie leku we krwi zależy od:
1.szybkości podawania
2.czasu półtrwania/T1/2
3.kumulacji leku we krwi
Zalety
• Utrzymywanie kontrolowanego
stężenia leku
• Łatwa możliwość korekcji dawki
• Bardzo dobry do podawania silnie
działających , o krótkim czasie
działania leków
Wady
• Konieczność posiadania
odpowiedniego sprzętu
• Możliwość podaży zbyt małej, zbyt
dużej dawki
• Wymagające stałego nadzoru –
kontroli pracu urządzeń
automatycznych
Zastosowanie
• Indukcja,podtrzymywanie
znieczulenia
• Leczenie p/bólowe /PCA/
• Podawanie leków silnie
działających w leczeniu w
Intensywnej Terapii
Droga doodbytnicza - pr
• Pewna
• Omija krążenie wrotne
Zastosowanie
• Dzieci – 1.premedykacja 60 –90
min przed
2.leczenie p/bólowe,
3.p/gorączkowe
Dorośli – p/bólowe leczenie/
oszczędzanie wątroby/
Podawanie przezskórne
• Plastry zawierające lek
przyklejane na skórę
• Stosowanie –leczenie
p/bólowe/choroba nowotworowa/
• Choroba wieńcowa/
Nitrogliceryna/
• Leczenie hormonalne
Zalety,wady
• + Łatwy dostęp, długo
utrzymujące się stężenie leku
• - Nieprzewidywalność wchłaniania
Podawanie wziewne
• Podawanie leków wraz z
mieszaniną oddechową
• Leki wchłaniane w krążeniu
płucnym
• Działanie, stężenie leku zależne od
wentylacji, stężenia leku w
powietrzu wdechowym
Minimalne stężenie
anestetyczne MAC
• Stężenie leku, podawanego drogą
wziewną , przy którym połowa
badanych nie reaguje na
standardowy bodziec bólowy/
tj.nacięcie skóry
Współczynnik
• Rozpuszczalność leku wziewnego
w tłuszczach
• Decyduje o ilości, szybkości
przechodzenia leku z powietrza
pęcherzykowego do krwi