Drogi podawania leków
Droga doustna - p.o
Leki w postaci płynnej, tabletek,kapsułek,drażetek
Wchłaniane gł.w górnym odcinku p.pokarmowego
Przedostawanie się do krążenia wrotnego - efekt pierwszego przejścia
Upośledzenie wchłaniania
Zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego/ zaleganie treści pokarmowej np..niedrożność porażenna, ciąża,ból, niepokój,stosowane równocześnie leki - atropina, narkotyki,alkohol,leki antydepresyjne/
Stosowanie drogi doustnej
Premedykacja - podawanie leków przed znieczuleniem 45 - 60 min
Analgezja po mniejszych zabiegach
Kontynuowanie leczenia w okresie przed-pooperacyjnym
Zalety podawania drogą doustną
Możliwość podawania leku bez wkłucia dożylnego
Możliwość uzupełniania dawki/ ale czas !/
Bezbolesność
Wady
Nie zawsze przewidywalny czas wystąpienia początku działania leku
Wymaga współpracy ze strony pacjenta/ograniczone stosowanie u dzieci, osób upośledzonych umysłowo/
Przy konieczności „popicia” - ograniczenie pojęcia na „czczo”
Podawanie leków przez błonę śluzową
Podjęzykowo,donosowo
Leki w postaci donosowej/krople,inhalacje/ tabletek, wyj.injekcje
Unikanie efektu pierwszego przejścia
Zastosowanie
Głównie dzieci, dorośli przy braku możliwości podawania drogą doustną, przewodu pokarmowego
Premedykacja
Leczenie przeciwbólowe
W okresie okołooperacyjnym/ np.leki obniżające ciśnienie/
Droga domięśniowa im
Podawanie leku w formie injekcji w małej objętości płynowej
Zalety
Dostępność , nawet przy braku współpracy ze strony pacjenta
Brak gwałtownego wzrostu stężenia leku we krwi
Brak efektu pierwszego przejścia
Prosta technika wykonania
Wady
Nieprzewidywalność wchłaniania
Ból przy wykonywaniu injekcji, podrażnienia miejscowe tkanek
Możliwość uszkodzenia naczyń ,nerwów
Możliwość zrostów, zmian ropnych
Niechętne podejście pacjentów
Zastosowanie
Premedykacja 30 - 45 min przed znieczuleniem
Leczenie p/bólowe
Pacjenci niewspółpracujący
Droga podskórna sc
Bardzo małe objętości leku
Podawana jednorazowo lub przez założony cienki cewniczek/ leczenie bólu nowotworowego/
Zalety
Prosty technicznie sposób wykonania
Dostęp pewny
Możliwość powtarzania dawki przy stosowaniu cienkich cewniczków
Wady
Nieprzewidywalność wchłaniania
Wchłanianie zależne od ukrwienia skóry
Bolesność
Bardzo małe objętości leku
Zastosowanie
Leczenie p/bólowe/gł.w chorobie nowotworowej/ ,rzadziej w lezceniu bólu pooperacyjnego
Leczenie p/zakrzepowe
Czas wystąpienia działania po 45 - 60 min od podania leku
Droga dożylna iv
Podawanie dożylne
bolus wlew ciągły
Dawka jednorazowa
Dawka powtarzana
Bolus - zalety
Pewność podania
Możliwość powtarzania, zwiększania dawki
Bolus - wady
Gwałtowny wzrost stężenia leku w surowicy krwi - możliwość przedawkowania, wystąpienia reakcji uczuleniowych
Trudne wykonanie wkłucia u osób odwodnionych, obrzękniętych,z obniżonym ciśnieniem tętniczym, ze zmianami w naczyniach żylnych
Zastosowanie
Premedykacja
Wprowadzenie, kontynuowanie, wyprowadzenie ze znieczulenia
Prowadzenie leczenia p/bólowego, sedacja,
Podawanie płynów, uzupełnianie objętości śródnaczyniowej
Reanimacja
Każdy rodzaj interwencji anestezjologicznej bezwzględnie wymaga pewnego dostępu dożylnego !!!!!!!
Ciągły wlew dożylny
Podawanie leku w określonej dawce w określonym przedziale czasowym przy użyciu tzw.strzykawek automtycznych
Stężenie leku we krwi zależy od:
1.szybkości podawania
2.czasu półtrwania/T1/2
3.kumulacji leku we krwi
Zalety
Utrzymywanie kontrolowanego stężenia leku
Łatwa możliwość korekcji dawki
Bardzo dobry do podawania silnie działających , o krótkim czasie działania leków
Wady
Konieczność posiadania odpowiedniego sprzętu
Możliwość podaży zbyt małej, zbyt dużej dawki
Wymagające stałego nadzoru - kontroli pracu urządzeń automatycznych
Zastosowanie
Indukcja,podtrzymywanie znieczulenia
Leczenie p/bólowe /PCA/
Podawanie leków silnie działających w leczeniu w Intensywnej Terapii
Droga doodbytnicza - pr
Pewna
Omija krążenie wrotne
Zastosowanie
Dzieci - 1.premedykacja 60 -90 min przed
2.leczenie p/bólowe, 3.p/gorączkowe
Dorośli - p/bólowe leczenie/ oszczędzanie wątroby/
Podawanie przezskórne
Plastry zawierające lek przyklejane na skórę
Stosowanie -leczenie p/bólowe/choroba nowotworowa/
Choroba wieńcowa/ Nitrogliceryna/
Leczenie hormonalne
Zalety,wady
+ Łatwy dostęp, długo utrzymujące się stężenie leku
- Nieprzewidywalność wchłaniania
Podawanie wziewne
Podawanie leków wraz z mieszaniną oddechową
Leki wchłaniane w krążeniu płucnym
Działanie, stężenie leku zależne od wentylacji, stężenia leku w powietrzu wdechowym
Minimalne stężenie anestetyczne MAC
Stężenie leku, podawanego drogą wziewną , przy którym połowa badanych nie reaguje na standardowy bodziec bólowy/ tj.nacięcie skóry
Współczynnik α
Rozpuszczalność leku wziewnego w tłuszczach
Decyduje o ilości, szybkości przechodzenia leku z powietrza pęcherzykowego do krwi