Wziewne środki znieczulenia ogólnego
Podział:
1.Gazy anestetyczne:
- tlen
- podtlenek azotu
2.Ciecze lotne:
- halotan
-izofluran
- enfluran
- sewofluran
- desfluran
Wymagają stosowania parowników
Nośnikiem gazów i lotnych cieczy jest tlen lub powietrze atmosferyczne
Cechy charakterystyczne:
MAC - minimalne stężenie anestetyczne stężenie środka wziewnego przy którym 50% pacjentów nie reaguje na nacięcie skóry. Określa siłę działania anestetycznego środka wziewnego
Współczynnik α - rozpuszczalność we krwi, im ↑α tym↑więcej środka jest potrzebne do wprowadzenia do znieczulenia
Halotan
Lotna ciecz,bezbarwna
Charakterystyczny zapach
MAC= 0,756
Wymaga parownika
Zalety:
Niepalny
Silnie działa anestetycznie
Słabo działa analgetycznie
Nie drażni dróg oddechowych
Rozszerza oskrzela
Zmniejsza napięcie mięśni
↓ zużycie O2
Wady:
Słabo działa analgetycznie
Depresja krążenia -
- ↓ RR
- ↓ kurczliwości mięśnia sercowego
- hamowanie węzła zatokowo- przedsionkowego - możliwość zaburzeń rytmu,
uwrażliwienie mięśnia sercowego na działanie katecholamin podawanych jako leki (możliwość migotania komór)
- bradykardia
Depresja oddechowa
- Zaleganie wydzieliny w drzewie oskrzelowym- upośledzenie czynności rzęsek
Zaburzenia mechanizmu termoregulacji - dreszcze pooperacyjne
↓ przepływu przez wątrobę
↑ krwawienie miąższowe
obniżenia napięcia mięśnia macicy
Zastosowanie:
1.indukcja znieczulenia ogólnego: 2-4 vol.%
2.podtrzymywanie znieczulenia: 0,3- 1,5 vol.%
3.Znieczulenie zachowanym oddechem własnym do krótkich zabiegów, np..nastawienie złamania: 1- 2 vol.%
4.leczenie stanu astmatycznego: 1-2vol%
Halotan
Daje szybkie zasypianie
Szybkie budzenie
Pary szybko wchłaniają się -80 % w stanie niezmienionym wydychane
20 % wydalane z moczem
Ograniczenie stosowania:
1. stosowanie środków zawierających adrenalinę, noradrenalinę
2. choroby wątroby,żółtaczka
3. choroby serca z zaburzeniami przewodnictwa,zaburzeniami rytmu
4. powtarzane w krótkim czasie kolejne znieczulenia
5. jest szkodliwy dla personelu sal operacyjnych- uszkodzenie wątroby, zaburzenia miesiączkowania
Izofluran
Eter halogenowy
Bezbarwna cieczo ostrym zapachu
Działanie słabsze od halotanu
Ma działanie drażniące na układ oddechowy - kaszel, wstrzymanie oddechu
Zalety:
Dość dobre działanie anestetyczne
Szybkie budzenie, bez objawów ubocznych
Obniża napięcie mięśniowe
Słabo wpływa na przepływ mózgowy, ICP
Minimalnie metabolizowany w organizmie
Wady:
Drażnienie dróg oddechowych
Silna depresja oddechowa ↓ TV, ↓ wrażliwości ośrodka oddechowego na zmiany pCO2
Zależny od dawki ↓ RR
Obniżenie napięcia mięśnia macicy
Mogą wystąpić nudności, wymioty po znieczuleniu
Zastosowanie:
Indukcja znieczulenia: 3- 5vol%
Podtrzymanie znieczulenia: 1,5- 3vol%
Może być używany w neurochirurgii,w położnictwie
Enfluran
Bezbarwna ciecz
Ostry, nieprzyjemny zapach
Mniejsza siła działania w porównaniu do halotanu
Wprowadzenie, wybudzenie stosunkowo szybko
Wady:
Zależny od dawki ↓RR, wentylacji
Wzrost przepływu mózgowego
Nieprawidłowy zapis EEG /przeciwwskazane stosowanie u chorujących na padaczkę/
Zmniejsza napięcie mięśniowe/również m. macicy
Zalety:
Niewielki (2% metabolizm w organizmie)
Szybkie zasypianie, szybkie budzenie
Zastosowanie:
Indukcja znieczulenia - podtrzymywanie 1,5 - 2 vol.%
Sewofluran
Bezbarwna ciecz
Eter metylopropylowy
Silny anestetyk
Słaby analgetyk
Słabo rozpuszczalny- szybka indukcja, wybudzanie
Zalety:
Nie drażni dróg oddechowych
Przyjemna woń
Szybka indukcja, szybkie budzenie
Wady:
Powstawanie w obecności wapna małych ilości toksycznych substancji/specjalne parowniki/
↓ RR zależny od dawki/rozszerzenie naczyń obwodowych/
Depresja oddechowa ↓wrażliwości ośrodka oddechowego na CO2, ↓ pO2
Zastosowanie:
Indukcja znieczulenia: 2,2 - 3vol% (dawka dobierana indywidualnie, ↓z wiekiem)
Podtrzymywanie znieczulenia: 0,5- 3vol%
Szczególnie przydatny w znieczuleniach ambulatoryjnych, zabiegach chirurgii 1 dnia
Desfluran
Bardzo drażni drogi oddechowe
Niska temp wrzenia 230 C - konieczność stosowania specjalnych parowników
Szybko indukcja
Eter dwuetylowy
Wzorcowy środek wziewny
Silny anestetyk
Działanie analgetyczne
Bezpieczny
Rozszerzenie oskrzeli
Wady:
Łatwopalny
Powolne wprowadzenie do znieczulenia
Powolne wybudzanie