Olimpiady Specjalne
„Pragnę zwyciężyć,
lecz jeśli nie będę mógł zwyciężyć,
niech będę dzielny w swym
wysiłku.”
Misją Olimpiad Specjalnych jest
zapewnienie osobom z
niepełnosprawnością intelektualną
od ósmego roku życia wzwyż
całorocznego cyklu treningów i
zawodów sportowych w różnych
olimpijskich dyscyplinach
sportowych.
Olimpiady Specjalne są
organizacją działającą na rzecz osób
z niepełnosprawnością intelektualną.
Osoby z innymi typami
niepełnosprawności mogą brać
udział w zawodach Olimpiad
Specjalnych jeśli dodatkowo są
niepełnosprawne intelektualnie.
Ta forma aktywności wpływa na rozwój sprawności
fizycznej, daje sposobność demonstrowania odwagi,
doświadczania radości i dumy z własnych
sportowych osiągnięć. Uczestnictwo w ruchu
Olimpiad Specjalnych to również szansa na nowe
przyjaźnie i możliwość pełniejszego włączenia się w
życie społeczności lokalnej. Olimpiady Specjalne
zostały stworzone w przekonaniu, że osoby z
niepełnosprawnością intelektualną potrafią przy
odpowiedniej zachęcie i instrukcji trenować, cieszyć
się i czerpać korzyści z uprawiania sportów
indywidualnych i zespołowych, dostosowanych, jeśli
to niezbędne, do ich potrzeb i możliwości.
Celem Olimpiad Specjalnych jest wspomaganie rozwoju
osób z niepełnosprawnością intelektualną poprzez udział we
współzawodnictwie sportowym oraz zwiększenie
świadomości społecznej i szerzenie wiedzy na temat
możliwości osób z tą forma niepełnosprawności.
Olimpiady Specjalne są organizacją działającą na rzecz osób
z niepełnosprawnością intelektualną. Osoby z
innymi typami niepełnosprawności mogą brać udział w
zawodach Olimpiad Specjalnych jeśli dodatkowo są
niepełnosprawne intelektualnie.
Historia Olimpiad
Specjalnych
Rozpoczęcie działalności ruchu Special Olympics w USA i
Kanadzie przypada na rok 1963. Dziedziczka znanej
fortuny, Pani Eunice Kennedy Shriver przygotowała i
przeprowadziła pierwsze półkolonie sportowe dla osób z
upośledzeniem umysłowym.
I Międzynarodowe Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych
zorganizowano pięć lat później, w 1968 roku w Chicago. Udział
wzięło aż 1000 zawodników. Od tego czasu systematycznie
odbywają się kolejne imprezy rangi światowej. W 1983 roku do
międzynarodowej rywalizacji dołączyła reprezentacja z Polski.
Światowe Zimowe Igrzyska Special Olympics po raz
pierwszy zostały przeprowadzone w 1977 roku w Colorado.
Igrzyska letnie i zimowe odbywają się w cyklu 4 letnim,
naprzemiennie co 2 lata letnie i zimowe. Polska reprezentacja
wystąpiła w Światowych Zimowych Igrzyskach Special Olympics
pierwszy raz w 1985 roku.
Olimpiady Specjalne – Polska
(ważniejsze wydarzenia)
Lata 80 – początki ruchu Special Olympics w Polsce
Na początku lat 80 idea Olimpiad Specjalnych dociera do naszego
kraju. Przy Zarządzie Głównym TPD powstaje w 1985 roku
Ogólnopolska Rada Olimpiad Specjalnych. Program Olimpiady
Specjalne - Polska otrzymuje oficjalną akredytację na III poziomie.
Polska jest pierwszym krajem z obszaru centralnej
i wschodniej Europy, z którym Special Olympics nawiązuje
oficjalną współpracę. W 1987 roku odbywa się I Ogólnopolska
Olimpiada Specjalna na obiektach warszawskiej Akademii
Wychowania Fizycznego. Polska staje się propagatorem idei ruchu
Special Olympics w tej części Europy. W 1988 roku odbywa się w
Nowym Targu I Ogólnopolska Zimowa Olimpiada Specjalna, a w
1989 w Warszawie II Ogólnopolska Letnia Olimpiada Specjalna.
Rok 1990
Powołanie samodzielnego Polskiego Stowarzyszenia Sportowego
dla Osób Upośledzonych Umysłowo Olimpiady Specjalne - Polska.
Olimpiady Specjalne – Polska
(ważniejsze wydarzenia)
Lata 1992 – 1995
Lata bardzo prężnego rozwoju ruchu Special Olympics w Polsce
i w Europie. Polska ma już przyznany przez Special Olympics
International najwyższy, I poziom akredytacji. W wielu rejonach
naszego kraju odbywają się licznie wojewódzkie olimpiady
specjalne, treningi w różnych dyscyplinach oraz ogólnopolskie
mityngi i turnieje o coraz większej liczbie uczestników i wyższym
standardzie zawodów.
Rok 2008
Olimpiady Specjalne Polska uzyskują prawo i
zaszczyt organizacji Europejskich Letnich Igrzysk w Warszawie w
2010 roku. Komitet Krajowy Stowarzyszenia dokonuje zmian w
Statucie oraz powołuje Fundację, która zorganizuje tę wspaniałą
Imprezę.
Dyscypliny sportowe w
Olimpiadach Specjalnych
W Olimpiadach Specjalnych stosowanych jest kilka
podziałów i klasyfikacji dyscyplin sportu, w których
zawodnicy mogą rywalizować.
Są więc letnie i zimowe dyscypliny, dyscypliny
indywidualne i zespołowe, dyscypliny klasyfikowane
zgodnie ze światowymi przepisami Special Olympics jako
dyscypliny oficjalne, uznane i popularne lokalnie. Istnieje
także grupa dyscyplin lub konkurencji zabronionych dla
zawodników Olimpiad Specjalnych (głównie względy
bezpieczeństwa). W Olimpiadach Specjalnych w Polsce
dodatkowo klasyfikujemy dyscypliny na: oficjalnie włączone
do programu i dyscypliny ubiegające się o włączenie do
programu sportowego. O zakwalifikowaniu dyscypliny do
danej grupy decyduje Komisja Sportowa przy Special
Olympics Inc., a w Polsce władze Olimpiad Specjalnych –
Komitet Krajowy.
Letnie Oficjalne Dyscypliny Special
Olympics:
Pływanie, Lekkoatletyka, Gimnastyka, Badminton,
Bocce, Bowling, Kolarstwo, Jazda konna, Piłka nożna,
Podnoszenie ciężarów [trójbój i dwubój siłowy], Jazda
szybka na wrotkach, Żeglarstwo, Tenis stołowy, Tenis
ziemny (dyscypliny oficjalnie włączone do programu
Olimpiad Specjalnych Polska)
Judo (dyscyplina ubiegająca się o włączenie do Olimpiad
Specjalnych Polska)
Piłka ręczna, Gimnastyka artystyczna, Softball
(dyscyplina nie uprawiana w polskim programie Olimpiad
Specjalnych)
Siatkówka, Golf (dyscypliny nie uprawiane w polskim
programie Olimpiad Specjalnych , chociaż w roku 2008 zyskują
coraz większą popularność i rozpoczęto treningi w tych
dyscyplinach w Polsce)
Zimowe Oficjalne Dyscypliny Special Olympics:
Narciarstwo zjazdowe, Narciarstwo biegowe, Hokej
halowy, Łyżwiarstwo szybkie (dyscypliny oficjalnie
włączone do programu Olimpiad Specjalnych Polska)
Łyżwiarstwo figurowe, Snowboard (dyscypliny nie
uprawiane w polskim programie Olimpiad Specjalnych )
Bieg na rakietach śnieżnych (dyscyplina nie uprawiana
w polskim programie Olimpiad Specjalnych, chociaż w roku
2008 zyskuje coraz większą popularność i rozpoczęto
treningi w tej dyscyplinie w Polsce)
Dyscypliny uznane Special Olympics:
Krykiet (dyscyplina nie uprawiana w polskim programie Olimpiad
Specjalnych )
Kajakarstwo (dyscyplina oficjalnie włączona do programu
Olimpiad Specjalnych Polska)
Unihokej (dyscyplina nie uprawiana w polskim programie
Olimpiad Specjalnych , chociaż w roku 2008 zyskuje coraz
większą popularność i rozpoczęto treningi w tej dyscyplinie w
Polsce)
Dyscypliny Popularne Lokalnie:
Są to dyscypliny, które są popularne na danym kraju, w danym
regionie, a które nie są w grupie dyscyplin oficjalnych lub
uznanych, pod warunkiem, że nie są to dyscypliny zabronione.
Są to np.: La Cross i Curling w Kanadzie, Hurling w Irlandii itp.)
Maskotka Olimpiad Specjalnych
Maskotką jest Jeżyk, wykreowany przez polskiego rysownika,
przyjaciela Olimpiad Specjalnych, Pana Edwarda Lutczyna.
Oryginalny projekt maskotki - Jeżyk z jabłuszkiem - powstał w roku
1993, a w następnych latach powstawały kolejne Jeżyki
symbolizujące dyscypliny sportowe uprawiane przez naszych
zawodników.
Aby startować w zawodach Olimpiad Specjalnych na
dowolnym poziomie należy najpierw być oficjalnie
zarejestrowanym zawodnikiem i brać udział w treningach.
Następnie zawodnik przechodzi kolejne szczeble od zawodów
w lokalnej sekcji do zawodów na poziomie regionu, kraju
i świata. Każdy zawodnik startujący na Igrzyskach
Światowych, zgodnie z przepisami Special Olympics
Inc. musiał startować na zawodach niższej rangi. O systemie
kwalifikacji zawodników z zawodów niższego szczebla na
wyższy mówią oficjalne przepisy (art.1 – postanowienia
ogólne i sekcja "T" - Kryteria awansowania - Na wyższy
poziom uczestnictwa awansują medaliści zawodów szczebla
niższego. Gdy miejsc na zawodach wyższej rangi jest mniej
niż medalistów to awansują złoci medaliści, a gdy jest ich
nadal więcej niż dostępnych miejsc to o awansie decyduje
losowanie spośród złotych medalistów.
W zawodach Olimpiad Specjalnych każdy zawodnik bierze
udział w ceremonii dekoracji. Jest to bardzo ważny moment
podkreślenia osiągnięć każdego z zawodników. Dekoracja
powinna odbywać się natychmiast po zakończeniu
konkurencji i w kolejności odwrotnej do zajmowanych miejsc
tj. od 8 do1. Za pierwsze, drugie i trzecie miejsca w każdej
grupie sprawnościowej przyznawane są medale, a za
pozostałe miejsca zawodnicy nagradzani są plakietkami. W
sportach zespołowych, każdy uczestnik drużyny otrzymuje
jednakową nagrodę. Podczas zawodów nie prowadzi się
zbiorowych punktacji za osiągnięcia medalowe, ani nie ma
rejestracji najlepszych wyników i rekordów.
Program Rodzinny
Program Rodzinny jest skierowany
do członków rodzin osób z
niepełnosprawnością intelektualną.
Podstawowym celem jest aktywizacja
rodziców, rodzeństwa oraz krewnych
zawodników Olimpiad Specjalnych
poprzez włączenie ich w działalność
Stowarzyszenia.
Cele Programu Rodzinnego
• Zmiana świadomości społeczeństwa, szerzenie wiedzy o
możliwościach i umiejętnościach osób z niepełnosprawnością
intelektualną.
• Tworzenie grup wzajemnej pomocy i wsparcia dla rodzin.
• Akceptacja siebie jako rodzica osoby z niepełnosprawnością
intelektualną.
• Promocja Olimpiad Specjalnych, sportu osób niepełnosprawnych i
integracji społecznej.
• Wypromowanie wizerunku osoby z niepełnosprawością
intelektualną jako równoprawnego członka społeczeństwa.
• Rekrutacja nowych zawodników Olimpiad Specjalnych, zachęcanie
członków ich rodzin do współpracy.
• Rozpowszechnianie informacji o możliwościach korzystania z zajęć
rehabilitacyjnych i sportowych.
• Informowanie o dostępie do szkolnictwa, pracy oraz o prawach
osób niepełnosprawnych wynikających z polityki państwa i
obowiązków samorządu terytorialnego.
Program Rehabilitacyjny
Dla osób o najniższej sprawności przeznaczony jest program
rehabilitacyjny Olimpiad Specjalnych. Osoby te, które z
różnych przyczyn nie mogą uczestniczyć w oficjalnych
dyscyplinach i konkurencjach sportowych, mają okazję do
zademonstrowania tego, co osiągnęli na treningach.
Program ten mobilizuje do pracy rehabilitacyjnej nad
rozwijaniem w maksymalnym stopniu możliwości danej
osoby, dostarcza radości i nowych wrażeń. Najważniejszy
jest tutaj udział i indywidualne osiągnięcia każdego z
zawodników. Nie ma ściśle określonych przepisów, a
współzawodnictwo nie jest tak istotne jak w oficjalnych
sportach. Jest to jedyna możliwość, aby osoby te zostały
włączone do ruchu Olimpiad Specjalnych w roli zawodników.
Program zdrowotny
• program zdrowotny FUNfitness, w ramach, którego
prowadzone są badania przesiewowe zawodników w trakcie
zawodów Olimpiad Specjalnych,
• systematyczna ocena stanu zdrowia sportowców oraz
wyszkolenie lekarzy do przeprowadzania badań
specjalistycznych podczas regionalnych i narodowych
zawodów Olimpiad Specjalnych,
• prowadzenie szkoleń dla personelu medycznego,
• zebranie i analiza wyników badań stanu zdrowia i potrzeb
sportowców,
• wzrost świadomości społecznej dotyczącej problemów w
zakresie opieki zdrowotnej osób z niepełnosprawnością
intelektualną;
Program edukacyjny "Dołącz
do nas"
• zmiana świadomości i równoprawne traktowanie
wszystkich uczniów,
• zrozumienie i zaakceptowanie odmienności
drugiego człowieka,
• nauka tolerancji, łamanie stereotypów,
• poznanie i zrozumienie idei Olimpiad Specjalnych,
• zaangażowanie w działalność Olimpiad
Specjalnych,
• integracja uczniów szkół masowych i specjalnych
;
Czym różnią się Olimpiady
Specjalne od Ruchu
Paraolimpijskiego?
Ruch Paraolimpijski skupia sportowców w pełni
sprawnych intelektualnie, którzy na jakimś etapie
osobistego rozwoju doznali wypadku lub
nieodwracalnej kontuzji ograniczających ich
sprawność fizyczną.
Podopieczni Olimpiad Specjalnych to zawodnicy,
których sprawność intelektualna odbiega od
ogólnie przyjętych norm w danym
społeczeństwie. Dodatkowo, mogą wystapić u
nich również sprzężone niepełnosprawności
fizyczne.
Program WOLONTARIAT
Praca wolontariusza może być wykonywana przez
każdego, niezależnie od płci, rasy, narodowości, wyznania,
przekonań politycznych, wieku czy stanu zdrowia. Każdy
ma prawo być wolontariuszem. Olimpiady Specjalne dają
możliwość zaangażowania się w całoroczny program
działań sportowych i społecznych, który inspiruje miliony
ludzi na całym świecie do działania na rzecz
stowarzyszenia.