Funkcjonowanie UE
Rynek wewnętrzny- wstęp
Droga do rynku
wewnętrznego
• Na czym polegało zjawisko eurosklerozy?
• Jakie były przejawy i konsekwencje?
• Czy dzisiaj obserwujemy takie zjawisko w
obliczu kryzysu?
Pojęcia
• Rynek jednolity,
• Rynek wewnętrzny,
• Rynek wspólny
.
Etapy budowy rynku
wewnętrznego
• Traktat Rzymski ustanawiający EWG;
• Okres eurosklerozy,
• 1985 r. Biała Księga Zakończenia budowy rynku
wewnętrznego,
• Jednolity Akt Europejski 1986 r.
• Traktat z Maastricht,
• Traktat Amsterdamski,
• Action Plan for the Single Market 1996
• New Strategy for the Internal Market 2000-2004
• Plan Działania na rzecz Usług Finansowych
Jakie były oczekiwania wobec
funkcjonowania rynku
wewnętrznego?
• powstanie nowych strumieni handlu dobrami i
usługami oraz strumieni inwestycji zagranicznych i
migracji pracowników
• realokacja zasobów prowadząca do wzrostu
efektywności i konkurencyjności przemysłu
europejskiego
• poprawa dobrobytu konsumentów w formie
konwergencji cen na niskim poziomie, lepszej jakości
dóbr i usług i lepszej ochrony interesów
konsumentów
Swoboda przepływu
towarów
• Co to jest towar?
• Na czym polega swoboda przepływu towarów?
Brak czynników ograniczających swobodę
przemieszczania się towarów na obszarze Unii
Europejskiej.
Regulowana przez art. 28-36 TFUE oraz art. 38 dot.
rolnictwa.
Swoboda przepływu
towarów
• Jakie instrumenty zapewniają swobodny
przepływ towarów na obszarze UE:
- zharmonizowane prawo w zakresie wymogów
technicznych i mechanizmy zabezpieczające
przed wznoszeniem nowych barier w handlu,
- tzw. nowe podejście,
- zasada wzajemnego uznawania.
Swoboda przepływu
towarów
Instytucje standaryzacyjne:
1. Europejski Komitet Standaryzacji (CEN)
2. Europejski Komitet Standaryzacji
Elektrotechniki (CENELEC)
3. Europejski Instytut Standaryzacji
Telekomunikacji (ETSI).
Swoboda przepływu
towarów
• Znak zgodności europejskiej CE oznacza, że:
Produkt spełnia podstawowe wymagania
określone w dyrektywach, zwłaszcza w
odniesieniu do bezpieczeństwa i jakości.
Swoboda przepływu kapitału
• Podstawa prawna art. 63-66 TFUE
Jednolity rynek gwarantuje swobodę przepływu kapitału
i dokonywania płatności w odniesieniu do inwestycji
bezpośrednich, obejmujących nieruchomości,
transferów związanych z przedsiębiorczością,
świadczeniem usług finansowych oraz dopuszczenie
papierów wartościowych na rynki kapitałowe.
Dotyczy zniesienia wszelkich ograniczeń w zakresie
przepływu kapitału i płatności pomiędzy krajami
członkowskimi i w relacjach z krajami trzecimi.
Swoboda przepływu kapitału
• Swoboda przepływu kapitału odnosi się do:
- inwestycji bezpośrednich,
- Inwestycji portfelowych,
- Kredytów i pożyczek,
- Lokat,
- Nabywania nieruchomości.
Dyrektywy z roku 1960 i
1962
•
Transakcje w pełni zliberalizowane: inwestycje
bezpośrednie, krótko- i średnioterminowe kredyty
handlowe, transakcje osobiste;
• Transakcje częściowo zliberalizowane: emisja i
lokowanie akcji notowanych na giełdzie papierów
wartościowych innego kraju członkowskiego niż ten, w
którym znajduje się siedziba emitenta; zakup udziałów
nie będących przedmiotem notowań na giełdzie przez
osoby nie będące rezydentami danego kraju; udział w
funduszach inwestycyjnych; długookresowe kredyty
handlowe;
• Brak zobowiązań do liberalizacji: transakcje
krótkoterminowe, otwieranie rachunków bankowych
przez cudzoziemców.
Pełna swoboda przepływ
kapitału
• Dyrektywa 86/566 (pierwsza faza programu
• działan majacych na celu całkowite wprowadzenie
• liberalizacji przepływów kapitałowych
• Dyrektywa Rady 88/361/EWG z 1988 r. pełna swoboda
przepływu kapitału,
• Traktat z Maastricht (art. 56-60) wprowadził pełną
swobodę przepływu kapitału oraz reguluje tę swobodę
w odniesieniu do krajów trzecich od 01.01.1994 r. ,
• Art. 63 pozwala jednak na stosowanie pewnych
ograniczeń w stos. do kapitału pochodzącego z krajów
trzecich przez okres krótszy niż 6 miesięcy.
Swoboda przepływu kapitału
• Od 1 lipca 1990 r. pełna liberalizacja transakcji
kapitałowych.
• ! Państwa członkowskie mogą wprowadzić
ograniczenia wynikające ze zmian kursu euro.
Swoboda przepływu osób
• Swoboda podejmowania pracy i osiedlania się
oraz podróżowania na całym obszarze UE.
• Uzupełnienie:
- zniesienie kontroli na granicach wewnątrz UE,
- Swoboda przepływu pracowników i osób
samozatrudnionych,
- Koordynacja systemów zabezpieczeń
społecznych między państwami członkowskimi
UE.
Swoboda przepływu osób
• Kto może korzystać ze swobody przepływu
osób?
- pracownik najemny,
- Osoby samozatrudnione,
- Osoby świadczące usługi,
- Inne osoby np.....
Zasada niedyskryminacji
• Zakazuje wszelkich form dyskryminacji między
pracownikami w zakresie zatrudniania,
wynagradzania oraz innych,
• Zakazuje w ujęciu ogólnym dyskryminacji ze
względu na płeć, pochodzenie, religię itd.
• Oznacza równy dostęp do rynku pracy i
prowadzenia działalności zawodowej,
• Aplikacja klauzuli narodowej.
Zasada równego
traktowania
Rozporządzenie Rady nr 1612/68/EWG z 1968 r.
(wraz ze zmianami z 1976 i 1992 r.):
Obywatele innych państw nie mogą być gorzej
traktowani niż obywatele danego kraju w
zakresie warunków zatrudnienia, praw
socjalnych, przynależności związkowej,
dostępu do kształcenia itd.
Dyrektywa 68/360/EWG
• Przemieszczanie się i osiedlanie rodzin
pracowników przysługuje wyłącznie obywatelom
UE
• Określa zasady wjazdu i wyjazdu, pozostawanie na
terytorium innego państwa członkowskiego,
obowiązek meldowania się
Inne dyrektywy:
• Dyrektywa nr 364,365,366 z 1990 r. rozszerza
swobodę przemieszczania się na osoby
posiadające stałe dochody, odpowiednie środki
utrzymania, studentów i emerytów
Ubezpieczenia społeczne
Regulowane przez Rozporządzenie Rady Nr
1408/71 dot. pracowników, samozatrudnionych
i ich rodzin oraz Nr 1606/98 dot. pracowników
administracji publicznej
Zapewnienie pracowników i ich rodzinom:
• Zaliczenia wszystkich okresów zatrudnienia na
podstawie różnych ustawodawstw
narodowych,
• Wypłatę świadczeń zamieszkałym na
terytorium państw członkowskich
Uznawanie kwalifikacji
• Uznawanie wzajemne kwalifikacji,
• Dyrektywa 89/48/EWG wzajemne uznawanie
dyplomów szkół wyższych w przypadku
edukacji powyżej 3 lat (92/51/WE w przypadku
edukacji do 3 lat)
• Uznawanie kwalifikacji zawodowych dyrektywa
1999/42/WE
Automatyczne uznanie np.
lekarze, architekci.
Dodatkowe obowiązki np. test
kwalifikacyjny, okres adaptacyjny,
doświadczenie.
Uznawanie kwalifikacji
zawodowych
Układ z Schengen-
postanowienia układu
konwencji z 1990 r.
1.
Zniesienie kontroli na granicach wewnętrznych
dla wszystkich obywateli krajów członkowskich,
2.
Wprowadzenie wspólnej granicy zewnętrznej,
która wymaga kontroli,
3.
Wprowadzenie jednolitych zasad kontroli na
granicach zewnętrznych,
4.
Przyjęcie ogólnego nakazu wprowadzenia
jednolitych wiz dla obywateli państw trzecich
oraz harmonizacji polityki wizowej krajów
członkowskich.
5.
Przyznawanie wiz długoterminowych pow. 3 miesięcy
na zasadach określonych przez kraje indywidualnie,
6. Uregulowanie poruszania się po obszarze
Schengolandii.
7. Przyjęcie wspólnych zasad dot. uchodźców oparte na
Konwencji Genewskiej z 28.07.1951 zmodyfikowanej
przez Protokół Nowojorski z 31.07.1967 r., które
stanowią podstawę polityki azylowej.
8. Ustanowienie współpracy policji przy sprawach
kryminalnych.
9. Ustanowiono System Informacyjny Schengen tzw. SIS.
Układ z Schengen-
postanowienia układu
konwencji z 1990 r.
Swoboda przepływu usług
• Podstawę stanowi swoboda zakładania przedsiębiorstw i
prowadzenia działalności usługowej przez firmę z danego
kraju na obszarze innego kraju na tych samych warunkach
co firmy rodzime oraz swoboda świadczenia usług
transgranicznie bez potrzeby zakładania przedsiębiorstwa
zagranicznego
• Brak ograniczeń i barier w odniesieniu do dostawców i
odbiorców,
• Osoby fizyczne i przedsiębiorstwa mające siedzibę na
terenie UE.
Swoboda przepływu usług
•
Zasady tworzenia europejskiego rynku usług:
1. Podstawowe sektory regulowane są przez rynek,
2. Liberalizacja rynku oparta na zasadzie stand-still,
3. Minimalna harmonizacja podstawowych wymogów,
4. Zasada wzajemnego uznawania
5. Polityka zewnętrzna wobec partnerów trzecich opiera
się na porozumieniu GATS
6. W ramach polityki przemysłowej polityką europejską
objęto sektor usług sieciowych (telekomunikacja,
transport, usługi audiowizualne, energetyka, poczta,
gazownictwo)
Proces liberalizacji usług
sieciowych
• Lata 70. USA w transporcie lotniczym,
• Lata 80. Europa, zwłaszcza wejście w życie
Programu Jednolitego Rynku,
• Lata 90. Utworzenie jednolitego rynku i
przyjęcie Ogólnego Układu w sprawie Handlu
Usługami.
Działania Wspólnoty
Europejskiej
• Deregulacja narodowych systemów
regulacyjnych,
• Wypracowanie jednolitych zharmonizowanych
standardów technicznych i norm w zakresie
sprzętu i infrastruktury,
• Poddanie sektora usług sieciowych
europejskiej polityce konkurencji,
Działania Wspólnoty
Europejskiej
• Sformułowanie wspólnotowych wytycznych dot.
zadań regulacyjnych na szczeblu krajowym,
• Zabezpieczenie świadczenia usług
powszechnych zdefiniowanych przez Komisję
Europejską,
• Określenie pozycji dostawców usług sieciowych
np. operatorów w systemie zamówień
publicznych.
Swobody-ograniczenia
• Dopuszcza się stosowanie zakazów lub ograniczeń
przywozowych, wywozowych lub tranzytowych
uzasadnionych względami:
- moralności publicznej,
- Porządku publicznego,
- Bezpieczeństwa publicznego,
- Ochrony zdrowia i życia ludzi i zwierząt lub ochrony
roślin,
- Ochrony własności przemysłowej i handlowej,
- Ochrony narodowych dóbr kultury o wartości
artystycznej, historycznej lub archeologicznej.