Międzynarodowa integracja
Międzynarodowa integracja
gospodarcza
gospodarcza
Proces scalania gospodarek
Proces scalania gospodarek
narodowych poszczególnych krajów i
narodowych poszczególnych krajów i
tworzenie z nich jednego organizmu
tworzenie z nich jednego organizmu
gospodarczego przez usuwanie
gospodarczego przez usuwanie
ograniczeń w przepływie towarów i
ograniczeń w przepływie towarów i
czynników wytwórczych oraz
czynników wytwórczych oraz
tworzenie podobnych warunków
tworzenie podobnych warunków
konkurencji
konkurencji
MODELE I MECHANIZMY
MODELE I MECHANIZMY
INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
MODEL INTEGRACJI
MODEL INTEGRACJI
to całościowy obraz układu integracyjnego
obejmujący zespół jego głównych właściwości,
w tym zwłaszcza
podział kompetencji między organami
międzynarodowymi
i ponadnarodowymi a rządami państw
członkowskich
oraz centralnymi ośrodkami władzy gospodarczej
w poszczególnych krajach a przedsiębiorstwami
Model integracji międzynarodowej
Model integracji międzynarodowej
(model integracji nie regulowanej lub
(model integracji nie regulowanej lub
liberalnej)
liberalnej)
Model integracji
Model integracji
ponadnarodowej
ponadnarodowej
(model integracji regulowanej lub
(model integracji regulowanej lub
instytucjonalnej)
instytucjonalnej)
•
model integracji nie regulowanej lub
model integracji nie regulowanej lub
liberalnej
liberalnej
wszystkie decyzje integracyjne (dotyczące
wszystkie decyzje integracyjne (dotyczące
ustanowienia międzynarodowych więzi o
ustanowienia międzynarodowych więzi o
podstawowym znaczeniu dla przebiegu
podstawowym znaczeniu dla przebiegu
całego procesu integracji oraz te, od
całego procesu integracji oraz te, od
których w sposób bezpośredni zależy
których w sposób bezpośredni zależy
realizacja bieżących operacji gospodarczych
realizacja bieżących operacji gospodarczych
w skali międzynarodowej) powinny być
w skali międzynarodowej) powinny być
podejmowane wyłącznie przez
podejmowane wyłącznie przez
przedsiębiorstwa w krajach członkowskich.
przedsiębiorstwa w krajach członkowskich.
•
model integracji regulowanej lub
model integracji regulowanej lub
instytucjonalnej
instytucjonalnej
zarówno ośrodek ponadnarodowy, jak i
zarówno ośrodek ponadnarodowy, jak i
ośrodki narodowe uzyskują uprawnienia do
ośrodki narodowe uzyskują uprawnienia do
oddziaływania na procesy integracyjne w
oddziaływania na procesy integracyjne w
obrębie ugrupowania. Wszystkie decyzje
obrębie ugrupowania. Wszystkie decyzje
dotyczące powiązań międzynarodowych są
dotyczące powiązań międzynarodowych są
podejmowane przez przedsiębiorstwa, ale
podejmowane przez przedsiębiorstwa, ale
rola państw członkowskich i ośrodka
rola państw członkowskich i ośrodka
ponadnarodowego daleko wykracza poza
ponadnarodowego daleko wykracza poza
funkcje stróża porządku
funkcje stróża porządku
MECHANIZM INTEGRACJI
MECHANIZM INTEGRACJI
jest pojęciem węższym od modelu
jest pojęciem węższym od modelu
i obejmuje zasady funkcjonowania
i obejmuje zasady funkcjonowania
rynku międzynarodowego oraz
rynku międzynarodowego oraz
jego związki z rynkami
jego związki z rynkami
poszczególnych państw
poszczególnych państw
członkowskich
członkowskich
Wymogi zaistnienia
Wymogi zaistnienia
integracji
integracji
•
bliskie położenie geograficzne
bliskie położenie geograficzne
łączących się państw;
łączących się państw;
•
odpowiednia infrastruktura
odpowiednia infrastruktura
techniczna (połączenia kolejowe,
techniczna (połączenia kolejowe,
drogowe, telekomunikacyjne)
drogowe, telekomunikacyjne)
Efektem spełnienia tych warunków
Efektem spełnienia tych warunków
może być skracanie czasu przepływu
może być skracanie czasu przepływu
towarów i usług oraz czynników
towarów i usług oraz czynników
produkcji, a także zmniejszenie
produkcji, a także zmniejszenie
kosztów tego przepływu.
kosztów tego przepływu.
Formy ugrupowań
Formy ugrupowań
integracyjnych
integracyjnych
•
Strefa wolnego handlu
Strefa wolnego handlu
•
Unia celna
Unia celna
•
Wspólny rynek
Wspólny rynek
•
Unia walutowa
Unia walutowa
•
Unia ekonomiczna (gospodarcza)
Unia ekonomiczna (gospodarcza)
•
Unia polityczna
Unia polityczna
Wolny
handel
między
członkami
Wspólna
zewnętrzna
taryfa celna
Wolny
przepływ
czynników
produkcji
Harmonizacja
polityk
odcinkowych
Pełna ponad-
narodowość *
STREFA
WOLNEGO
HANDLU
X
UNIA
CELNA
X
X
WSPÓLNY
RYNEK
X
X
X
UNIA
EKONOMICZNA
X
X
X
X
PEŁNA
UNIA
EKONOMICZNA
X
X
X
X
X
* decyzje gospodarcze podejmowane przez jeden wspólny rząd i wiążące
wszystkich członków
UNIA EUROPEJSKA
UNIA EUROPEJSKA
jako najbardziej
jako najbardziej
zaawansowana
zaawansowana
forma integracji
forma integracji
gospodarczej
gospodarczej
Krótka Historia Unii
Krótka Historia Unii
Europejskiej
Europejskiej
09.05.1950
Przedstawienie przez
francuskiego ministra spraw
zagranicznych Roberta Schumana
propozycji oddania pod wspólną
kontrolę francuskiej i niemieckiej
produkcji węgla i stali - surowców
kluczowych dla powojennego
przemysłu
.
05.06.1947 Wprowadzenie planu Marshalla.
PODSTAWOWE TRAKTATY
PODSTAWOWE TRAKTATY
•
1951 - Europejska Wspólnota Węgla i
1951 - Europejska Wspólnota Węgla i
Stali (EWWiS)
Stali (EWWiS)
Traktat Paryski
Traktat Paryski
•
1957 - Europejska Wspólnota Energii
1957 - Europejska Wspólnota Energii
Atomowej (EURATOM)
Atomowej (EURATOM)
•
1957 - Traktat Rzymski (EWG)
1957 - Traktat Rzymski (EWG)
•
1986 - Jednolity Akt Europejski
1986 - Jednolity Akt Europejski
•
1991 - Traktat z Maastricht o Unii
1991 - Traktat z Maastricht o Unii
Europejskiej
Europejskiej
•
1997 – Traktat Amsterdamski
1997 – Traktat Amsterdamski
•
2000- Traktat z Nicei
2000- Traktat z Nicei
1951 -
1951 -
Traktat Paryski
Traktat Paryski
•
Traktat o utworzeniu EWWiS (Europejska
Traktat o utworzeniu EWWiS (Europejska
Wsp
Wsp
ó
ó
lnota W
lnota W
ę
ę
gla i Stali)
gla i Stali)
,
,
•
podpisany 18.04.1951
podpisany 18.04.1951
roku w Pary
roku w Pary
ż
ż
u,
u,
•
wszed
wszed
ł
ł
w
w
ż
ż
ycie 23 lipca 1952 roku.
ycie 23 lipca 1952 roku.
•
Sygnatariuszami by
Sygnatariuszami by
ł
ł
o sze
o sze
ść
ść
pa
pa
ń
ń
stw:
stw:
Francja, RFN, W
Francja, RFN, W
ł
ł
ochy, Belgia, Holandia,
ochy, Belgia, Holandia,
Luksemburg
Luksemburg
.
.
•
Do nadzorowania postanowie
Do nadzorowania postanowie
ń
ń
traktatu powo
traktatu powo
ł
ł
ano
ano
instytucj
instytucj
ę
ę
o charakterze ponadpa
o charakterze ponadpa
ń
ń
stwowym
stwowym
-
-
Wysok
Wysok
ą
ą
W
W
ł
ł
adz
adz
ę
ę
(
(
od 1967 roku Komisja Wsp
od 1967 roku Komisja Wsp
ó
ó
lnot
lnot
Europejskich)
Europejskich)
1957 - Traktat Rzymski
1957 - Traktat Rzymski
•
ustanawiający Europejską Wspólnotę
ustanawiający Europejską Wspólnotę
Gospodarczą (EWG) - wszedł w życie
Gospodarczą (EWG) - wszedł w życie
1.01.1958.
1.01.1958.
•
Określał:
Określał:
-
-
cele EWG (budowa wspólnego rynku i
cele EWG (budowa wspólnego rynku i
zbliżenie polityki gospodarczej)
zbliżenie polityki gospodarczej)
-
-
mechanizm i funkcje podstawowych
mechanizm i funkcje podstawowych
organów
organów
-
-
instytucjonalne podstawy podejmowania
instytucjonalne podstawy podejmowania
decyzji
decyzji
•
1 lipca 1968 roku w ramach EWG
1 lipca 1968 roku w ramach EWG
utworzono uni
utworzono uni
ę
ę
celn
celn
ą;
ą;
•
w
w
raz z traktatem o EWG
raz z traktatem o EWG
w
w
Rzymie zosta
Rzymie zosta
ł
ł
zawarty - przez te
zawarty - przez te
same pa
same pa
ń
ń
stwa - traktat o
stwa - traktat o
utworzeniu trzeciej
utworzeniu trzeciej
Wsp
Wsp
ó
ó
lnoty:
lnoty:
Europejskiej Wspolnoty Energii
Europejskiej Wspolnoty Energii
Atomowej
Atomowej
, zwanej
, zwanej
Euratomem.
Euratomem.
Wszed
Wszed
ł
ł
w
w
ż
ż
ycie1 stycznia 1958
ycie1 stycznia 1958
roku.
roku.
1986 - Jednolity Akt
1986 - Jednolity Akt
Europejski
Europejski
•
stworzenie jednolitego rynku wewnętrznego
stworzenie jednolitego rynku wewnętrznego
UE, tj. wspólnego rynku towarów, usług i
UE, tj. wspólnego rynku towarów, usług i
czynników produkcji
czynników produkcji
•
utworzenie Europy Obywateli (niczym
utworzenie Europy Obywateli (niczym
nieskrępowanego przepływu ludzi)
nieskrępowanego przepływu ludzi)
•
umocnienie Europejskiego Systemu
umocnienie Europejskiego Systemu
Walutowego
Walutowego
•
ponadnarodowe kompetencje organów EWG
ponadnarodowe kompetencje organów EWG
•
wzrost roli Parlamentu Europejskiego
wzrost roli Parlamentu Europejskiego
•
próby koordynacji polityki zagranicznej i
próby koordynacji polityki zagranicznej i
obronnej
obronnej
•
podkreślenie potrzeby stworzenia unii
podkreślenie potrzeby stworzenia unii
ekonomicznej i monetarnej
ekonomicznej i monetarnej
1991 - Traktat z Maastricht
1991 - Traktat z Maastricht
o Unii Europejskiej
o Unii Europejskiej
•
Postanowienia dotyczące wprowadzania:
Postanowienia dotyczące wprowadzania:
unii ekonomicznej i monetarnej (ze
unii ekonomicznej i monetarnej (ze
wspólną walutą EURO)
wspólną walutą EURO)
•
wspólnej polityki obronnej,
wspólnej polityki obronnej,
•
obywatelstwa Unii Europejskiej,
obywatelstwa Unii Europejskiej,
•
wspólnej polityki zagranicznej,
wspólnej polityki zagranicznej,
•
dalszego zwiększania uprawnień
dalszego zwiększania uprawnień
Parlamentu Europejskiego
Parlamentu Europejskiego
1997- Traktat
1997- Traktat
Amsterdamski
Amsterdamski
•
uzupełnia on i wprowadza poprawki do
uzupełnia on i wprowadza poprawki do
Traktatu z Maastricht, Traktatów Rzymskich
Traktatu z Maastricht, Traktatów Rzymskich
oraz innych aktów Wspólnoty,
oraz innych aktów Wspólnoty,
•
w Traktacie wzmocniono federacyjny
w Traktacie wzmocniono federacyjny
charakter Unii Europejskiej. Przewidziano
charakter Unii Europejskiej. Przewidziano
wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego,
wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego,
powołanie przedstawiciela ds. polityki
powołanie przedstawiciela ds. polityki
zagranicznej,
zagranicznej,
•
wzmocniono kompetencje Brukseli w zakresie
wzmocniono kompetencje Brukseli w zakresie
polityki wizowej, migracyjnej i azylowej oraz
polityki wizowej, migracyjnej i azylowej oraz
współpracę policji i wymiaru sprawiedliwości.
współpracę policji i wymiaru sprawiedliwości.
2000- Traktat Nicejski
2000- Traktat Nicejski
Celem zainaugurowanej 14 lutego 2000 r.
Celem zainaugurowanej 14 lutego 2000 r.
Konferencji Międzyrządowej było uzgodnienie
Konferencji Międzyrządowej było uzgodnienie
:
:
•
niezbędnych dla przyszłego rozszerzenia UE -
niezbędnych dla przyszłego rozszerzenia UE -
reform instytucjonalnych, które nie zostały
reform instytucjonalnych, które nie zostały
rozstrzygnięte w Amsterdamie w 1997 r.
rozstrzygnięte w Amsterdamie w 1997 r.
z
z
a trzy
a trzy
najważniejsze tego rodzaju kwestie uznano:
najważniejsze tego rodzaju kwestie uznano:
-
-
podział głosów w Radzie UE i system
podział głosów w Radzie UE i system
podejmowania decyzji kwalifikowan
podejmowania decyzji kwalifikowan
ą
ą
większością
większością
głosów,
głosów,
-
-
skład Komisji Europejskiej (liczba komisarzy)
skład Komisji Europejskiej (liczba komisarzy)
-
-
zakres decyzji podejmowanych kwalifikowan
zakres decyzji podejmowanych kwalifikowan
ą
ą
większością głosów
większością głosów
1958 -
Francja, RFN,
Włochy, Belgia, Holandia,
Luksemburg
1973 - W. Brytania,
Dania,Irlandia
1981 – Grecja
1986 - Hiszpania,
Portugalia
1995 - Szwecja, Austria,
Finlandia
2004 - Polska, Czechy,
Słowacja, Słowenia, Węgry,
Łotwa, Litwa, Estonia,
Malta, Cypr
Inne ugrupowania
Inne ugrupowania
integracyjne
integracyjne
•
EFTA
EFTA
•
CEFTA
CEFTA
•
NAFTA
NAFTA
•
MERCOSUR
MERCOSUR
•
ASEAN
ASEAN
•
SPARTECA
SPARTECA
•
APEC
APEC
•
FTAA
FTAA