Personel przedsiębiorstwa
usługowego
Personel w
przedsiębiorstwie
usługowym
1.
Znaczenie i cechy pracy w usługach
2.
Kwalifikacje zawodowe
3.
Znaczenie personelu w firmach usługowych
4.
Rodzaje pracowników
5.
Formy zatrudnienia
6.
Analiza ruchu pracowników
7.
Rekrutacja i selekcja kadr
8.
Szkolenie kadr
9.
Delegowanie uprawnień
10.
Motywowanie i ocena pracy
11.
Wynagrodzenia
Podstawowe pojęcia
Aktywność
– nie tylko działalność
produkcyjna, ale także wszystkie
czynności życiowe, np. uprawianie
sportu, czytanie książek, itp.
Praca
– oznacza aktywność, która
powoduje produkcję zewnętrzną, praca
zawodowa ale także wykonywanie prac
domowych.
Zatrudnienie
– szczególna forma pracy
związana z wynagrodzeniem
Cechy pracy w usługach
1. Indywidualizacja
2. Personalizacja
3. Brak monotonii
4. Duża rola kształcenia
zawodowego
Kwalifikacje zawodowe
Kwalifikacje
–
zestaw wiedzy i umiejętności
wymaganych do realizacji
składowych zadań
zawodowych
/
rozumienie wąskie/
Kwalifikacje zawodowe
Kwalifikacje
–
wszystko to co czyni jakiś
podmiot uprawnionym do
wykonywania zawodu
/rozumienie
szerokie/
Kwalifikacje zawodowe
Na szeroko rozumiane kwalifikacje
zawodowe składają się:
przygotowanie zawodowe,
kompetencje,
predyspozycje.
Znaczenie personelu w
firmach usługowych
wynika z:
• równoczesności świadczenia usług i ich
konsumpcji,
• dużej zależności zadowolenia konsumentów
od postawy, kwalifikacji i operatywności
pracowników,
• dużej ilości sytuacji kryzysowych w usługach,
• częstego występowania sytuacji nietypowych,
• zależności sposobu wykonania usługi od cech
indywidualnych pracowników,
• zdeterminowania oceny jakości usługi
poprzez ocenę jakości obsługi.
Znaczenie personelu
„pierwszej linii”
• Są to jedyne osoby dostrzegane i
słyszane przez odbiorców usług.
• W wielu przypadkach stanowią jedyny
łącznik między firmą a klientami.
• Realizują „funkcje marketingowe”
wobec obecnych i przyszłych klientów.
• Są odpowiedzialni za dostarczenie
satysfakcji klientom i budowanie ich
lojalności.
Podział personelu
zatrudnionego w firmach
usługowych
• Pracownicy „pierwszej linii” – personel
kontaktowy
Pracownicy zaplecza – personel „drugiej linii”
• Personel wykonawczy
Personel wspierający
• Specjaliści od marketingu – full-time marketers
Pozostali pracownicy realizujący funkcje
marketingowe – part-time marketers
Podział personelu
zatrudnionego w firmach
usługowych
• Pracownicy zatrudnieni w systemie nieciągłym
Pracownicy z pełnym wykorzystaniem czasu
pracy
• Personel na stanowiskach samodzielnych
Personel niesamodzielny
• Personel własny
Pracownicy zaangażowani okresowo z innych
firm
Organizacja czasu pracy
Timing zewnętrzny
- skorelowanie
godzin otwarcia placówki usługowej z
rozkładem (od dobowego po roczny)
aktywności nabywczej klientów.
Timing wewnętrzny
– synchronizacja
indywidualnego czasu pracy
pracownika z godzinami otwarcia
zakładu usługowego.
Elastyczne formy pracy w
przedsiębiorstwach
usługowych
1. Praca w różnych schematach
czasu (tzw. ruchomy czas pracy),
2. Praca na czas określony,
3. Praca w niepełnym wymiarze
czasu,
4. Praca nomadyczna (w ruchu),
5. Praca w domu.
Ruchomy czas pracy
RUCHOMY CZAS PRACY JAKO FORMA NADRZĘDNA
Zróżnicowane
godziny
rozpoczynania
pracy
Typowy
ruchomy
czas pracy
Zmienny/
dynamiczny
czas pracy
Typowy ruchomy czas
pracy
Całkowity czas pracy (np. w ciągu dnia)
podzielony jest na:
-
czas obowiązkowy
, w którym pracownik jest
zobowiązany do przebywania w miejscu pracy,
- ruchomy czas pracy
do wyboru przez
pracowników, którzy decydują o momentach
rozpoczęcia i zakończenia pracy.
Możliwe jest przesuwanie powstałych nadwyżek
lub deficytu czasu pracy w ramach przyjętego
okresu rozliczeniowego
Przykład ruchomego czasu
pracy z jednym okresem
rozrachunkowym
Czas
ruchomy
Czas
obowiązkow
y
Czas
ruchomy
6.30 – 9.00
9.00 – 15.00
15.00 –
18.00
Ruchomy czas pracy -
korzyści
wydłużenie czasu funkcjonowania zakładu
bez wydłużenia indywidualnego czasu
pracowników,
lepsze dostosowanie godzin pracy do
potrzeb kontrahentów zewnętrznych,
większe możliwości dostosowania
zasobów pracy do zapotrzebowania na nie,
ograniczenie absencji i spóźnień,
lepsza organizacja pracy,
ograniczenie godzin nadliczbowych.
Ruchomy czas pracy -
korzyści
lepsze dostosowanie czasu pracy do
indywidualnej krzywej możliwości
poszczególnych pracowników,
możliwość łączenia nadpracowanych dni ze
świętami lub weekendami,
dostosowanie rozkładu czasu pracy do
obowiązków rodzinnych pracowników i
innych aspektów życia pozazawodowego,
poprawa warunków pracy dzięki lepszemu
dostosowaniu do rytmu pracy oraz większej
samodzielności i odpowiedzialności w pracy.
Inne formy ruchomego
czasu pracy
• Zróżnicowane godziny rozpoczęcia
pracy
• Zmienny (dynamiczny) czas pracy, w
tym:
–
wersja klasyczna,
–
system modułowy,
–
model czasu pracy rozliczany w skali
roku,
–
skomprymowany tydzień pracy .
System pracy dzielonej
na jedno pełnowymiarowe miejsce pracy
zatrudnianych jest dwóch pracowników (lub na
dwa stanowiska – trzech),
pracownicy sami dokonują podziału czasu
pracy, a wymiar przypadający na każdego z nich
nie musi być taki sam,
podstawą systemu czasu pracy dzielonej są
umowy zawierane między pracownikiem i
pracodawcą,
pracownicy wspólnie ponoszą odpowiedzialność
za realizowanie zadań danego stanowiska pracy.
Wskaźniki fluktuacji kadr
Wskaźnik przyjęć
Liczba pracowników przyjętych w danym
okresie
--------------------------------------------------------------------
Ogólna liczba pracowników w ostatnim dniu
okresu poprzedniego
Wskaźniki fluktuacji kadr
Wskaźnik zwolnień
Liczba pracowników zwolnionych w danym
okresie
------------------------------------------------------------------------
Ogólna liczba pracowników w ostatnim dniu
okresu poprzedniego
Wskaźniki fluktuacji kadr
Wskaźnik ruchu ogólnego
Liczba pracowników przyjętych i zwolnionych w
danym okresie
------------------------------------------------------------------------------
-
Ogólna liczba pracowników w ostatnim dniu okresu
poprzedniego
Wskaźniki fluktuacji kadr
Wskaźnik wymiany
Liczba pracowników wymienionych na tych
samych stanowiskach w badanym okresie
---------------------------------------------------------------------
Ogólna liczba pracowników w ostatnim dniu
okresu poprzedniego
Przyczyny niezadowolenia
pracowników
niejasność funkcji,
konflikt funkcji,
przeciążenie,
niedopasowanie pracowników do zajęć,
zła ocena pracy,
brak upoważnienia,
brak wspólnego celu,
brak zaangażowania ze strony kierownictwa,
napięcia związane z funkcją.
Budowanie oddanej firmie
siły roboczej
Źródło: P. Mudie, A. Cottam, Usługi. Zarządzanie i marketing, PWN, Warszawa 1998, s. 177.
Projekt pracy
wzbogaceni
e
rozszerzenie
Monitorowanie i ocena
Dopasowanie pracownika do zajęć
Działanie
Informacja zwrotna
Niska płynność Oddana firmie Zwiększenie Ulepszona
kadr + siła robocza + wydajności + obsługa klienta
Rekrutacja
Selekcja
Szkolenie
Upełnomocnienie
Cechy pracowników
Podstawowe Uzupełniające Podstawowe
„poufny”
umiejętności
dyskretna
uprzejmy
techniczne
uczciwa
wrażliwy
bezstronna
punktualny
doświadczenie
dokładny
empatia
cechy pokojówki
cechy chirurga plastycznego
Przykładowy profil idealnego
kandydata na stanowisko obsługi
klientów w przedsiębiorstwie
turystycznym
Kandydat powinien charakteryzować się następującymi cechami:
dbałością i troską o innych ludzi,
doświadczeniem zawodowym świadczącym o sukcesach w
pracy i kompetencjach,
dobrowolnym i chętnym przyjmowaniem odpowiedzialności,
poczuciem humoru,
zaufaniem do innych ludzi,
umiejętnością poprawnego wypowiadania się i wyrażania
własnych myśli,
czystością oraz zadbanym i schludnym wyglądem,
wiarą we własne siły, pewnością siebie,
umiejętnością panowania nad biegiem wydarzeń,
umiejętnością okazywania współczucia, empatii, wrażliwości
na sprawy innych.
Selekcja
Rodzaje pytań w czasie rozmowy
kwalifikacyjnej:
1. pytania bezpośrednie,
2. pytania otwarte,
3. sondowanie minionych zdarzeń,
4. badanie zdarzeń krytycznych.
Selekcja – testy
psychometryczne
Zdolność
przekonywani
a
9
Przychylny
zmianom
9
Panuje nad
emocjami
3
6
Zdolnośc
kontroli
6
Behawioralny 9
Twardy
3
Niezależny
7
Tradycyjny
5
Optymistyczny 7
Otwarty
8
Artystyczny
9
Krytyczny
6
Chętny do
wspópracy
5
Planujący
naprzód
9
Atrakcyjność
społeczna
7
Pewny siebie
8
Innowacyjny
9
Współzawodnicz
ący
9
Skromny
3
Myślący
1
0
Osiąga cele
1
0
Demokratyczn
y
5
Drobiazgowy
5
Rozstrzygający 7
Troskliwy
1
0
Sumienny
9
Aktywność
8
Praktyczny
6
Odprężony
5
Racjonalny
1
0
Martwiący się 7
Każda firma musi
opracować swój własny
system rekrutacji i selekcji
pracowników