Ustawowy ustrój
majątkowy
cz. 2
dr Krzysztof Gołębiowski
Ustroje majątkowe -
przypomnienie
• Zawarcie
małżeństwa
wywołuje
skutki, które dzieli się na:
– skutki niezależne od istniejącego ustroju
majątkowego
• np. obowiązek współdziałania dla dobra
rodziny, art. 23 k.r.o.
• te skutki występują w każdym małżeństwie i
małżonkowie nie mogą ich wyłączyć
– skutki zależne od ustroju, a więc w
zasadzie
sam
małżeński
ustrój
majątkowy
Ustroje majątkowe -
przypomnienie
• ustrój majątkowy – zespół reguł
dotyczących
najogólniej
rzecz
ujmując majątków małżonków
• należy odróżnić ustrój jako zespół
reguł od majątków małżonków,
zwłaszcza od majątku wspólnego
– w tym zakresie terminologia używana w
praktyce bywa myląca
Ustrój wspólności a majątek
wspólny
• należy odróżnić przynajmniej dwa pojęcia:
– ustrój wspólności (zespół reguł z art. 31 – 46 k.r.o.)
– od majątku wspólnego
• majątek to zbiór „przedmiotów majątkowych”
(tak określa składniki majątku ustawodawca
np. w art. 31 k.r.o.)
• majątek
jest
to
zatem
zbiór
praw
podmiotowych (aktywów)
– zdaniem większości doktryny, także posiadanie
rzeczy (art. 336 i nast. k.c.) jest przedmiotem
majątkowym
Trzy masy majątkowe
• w małżeństwie, w którym obowiązuje
ustrój
wspólności
ustawowej,
funkcjonują trzy masy majątkowe:
– majątek osobisty żony
– majątek osobisty męża
– majątek wspólny (należący jednocześnie do
męża i żony)
• a więc każde prawo, które przysługuje
małżonkowi, wchodzi do którejś z tych
mas majątkowych
Skład majątków małżonków -
ustalanie
• reguły (mechanizm prawny) tworzenia majątku
wspólnego (art. 31-34) mają zastosowanie już w
chwili nabycia prawa
• nie jest więc tak, że dopiero po ustaniu ustroju
(np.
po
rozwodzie)
wspólności
powstają
poszczególne masy majątkowe
• one istnieją i dynamicznie zmieniają się przez cały
okres trwania ustroju wspólności
• ale zazwyczaj w trakcie trwania ustroju wspólności
nie ma potrzeby rozważania tej kwestii
• czyli małżonkowie nie zastanawiają się, czy dane
prawo jest wspólne czy należy do jednego
małżonka
Skład majątków małżonków –
ustalanie; znaczenie regulacji
art. 31-34
• ale są typowe sytuacje, w których dokonuje się ustalenia
• zazwyczaj ustalenia, czy dane prawo jest w majątku wspólnym
czy osobistym dokonuje się, kiedy:
– zachodzi potrzeba dokonania czynności zarządu majątkiem
wspólnym w przyszłości
– zachodzi potrzeba dokonania oceny ważności już dokonanej
czynności prawnej
– powstaje zagadnienie odpowiedzialności za zobowiązania
– dokonuje się podział majątku, np. po rozwodzie lub po
śmierci małżonka
– ogólnie: zachodzi spór między małżonkami albo małżonkami
i osobami trzecimi co do jakiegoś prawa podmiotowego
• i w tych wypadkach stosuje się, sięga się do tych reguł,
o których wcześniej, a więc przepisów art. 31, 33 i 34.
Potrzeba dokonania czynności
zarządu majątkiem wspólnym
w przyszłości
• inne są reguły zarządu składnikiem
majątku wspólnego, a inne osobistego
• jeśli coś jest w majątku osobistym – dany
małżonek sam decyduje
• jeśli we wspólnym – stosujemy art. 36-40
– np. jeden z małżonków mógł wyrazić sprzeciw
wobec dokonania czynności (art. 36
1
)
• a więc czasem przed dokonaniem
czynności,
żeby
wiedzieć,
jak
jej
prawidłowo dokonać, trzeba ustalić, czy
przedmiot tej czynności jest w majątku
wspólnym czy osobistym.
Ocena ważności już
dokonanej czynności
• ocena ważności dokonanej już czynności zależeć
może od tego, czy przedmiot tej czynności był
w majątku wspólnym czy osobistym
• wiele takich sporów w praktyce, zwłaszcza co do
nieruchomości; prosta sytuacja:
– żona sprzedaje lub daruje nieruchomość osobie x
– oświadcza, że nieruchomość wchodzi w skład jej
majątku osobistego
– mąż twierdzi, że była w majątku wspólnym
• ponieważ z art. 37 k.r.o. wynika, że do ważności
zbycia nieruchomości wspólnej potrzebna jest
zgoda małżonka, to ważność czynności zależy od
tego, czy prawo własności wchodziło do
majątku wspólnego czy osobistego
Odpowiedzialność za
zobowiązania
• długi (zobowiązania) nie są wspólne małżonkom
• jeśli dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków, to
powstaje
problem,
czy
można
prowadzić
egzekucję z majątku wspólnego
– np. wierzyciel uzyskał wyrok zasadzający określoną
kwotę od męża
– pytanie - czy komornik może zająć w toku egzekucji
np. samochód czy nieruchomość będące składnikami
majątku wspólnego
– co do zasady nie może zająć składnika majątku
wspólnego, co szczegółowo reguluje to art. 41
– więc dlatego istotne jest ustalenie, czy dany składnik
majątku jest w majątku wspólnym czy osobistym
Podział majątku
wspólnego
• ustalenia składu majątku dokonuje się także przy okazji
podziału majątku wspólnego
• przede wszystkim po rozwodzie lub śmierci jednego z
małżonków i dziale spadku po nim
• podziałowi podlega tylko to, co wchodziło do majątku
wspólnego
• ponadto jest kwestia nakładów – rozliczeniu podlegają
nakłady z majątku osobistego na wspólny i odwrotnie – a
zatem trzeba ustalić, z jakiego majątku czynione były
nakłady i na co (na składniki majątku osobistego czy
wspólnego)
• więc trzeba to najpierw ustalić i tu znowu stosuje się reguły
z 31 – 34
• uwaga! to jedyny z tych 5 przypadków, w których ustala
się cały skład majątku wspólnego
– poza tym – zawsze konkretnego prawa lub konkretnych praw
Rozstrzyganie sporów między
małżonkami
• Czasem powstaje także spór między małżonkami
już w trakcie trwania ustroju wspólności co do
przynależności poszczególnych składników
– małżonkowie mogą nie zgadzać się, co jest w majątku
osobistym każdego z nich, a co we wspólnym
• mają dwa specjalne środki prawne służące
usunięciu tego sporu:
– oba dotyczą ustalenia przynależności konkretnego
prawa, a nie ustalenia składu całego majątku – skład
całego ustala się tylko przy podziale
– art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (dot.
nieruchomości,
które
mają
urządzona
księgę
wieczystą)
– art. 189 k.p.c. (dotyczy pozostałych praw)
Skład majątków małżonków
- konkretnie
art. 31 § 2 Do majątku wspólnego należą w
szczególności:
1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z
innej działalności zarobkowej każdego z
małżonków;
2) dochody z majątku wspólnego, jak również z
majątku osobistego każdego z małżonków;
3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub
pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym
mowa w
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205,
poz. 1585, z późn. zm.
1)
).
Skład majątków małżonków
- konkretnie
• należy pamiętać, że art. 31 § 2
zawiera wyliczenie przykładowe
– zwrot „w szczególności”
– a nadto zgodnie z
§
1 art. 31 (najistotniejszy
przepis) – co do zasady wszelkie prawa
nabyte w czasie trwania ustroju wspólności
wchodzą do majątku wspólnego
• nie da się wyczerpująco wskazać
składników majątku wspólnego
Pobrane wynagrodzenie za pracę i
dochody z innej działalności
zarobkowej jednego małżonka
• wymienione jako przykład głównie ze względu na
znaczenie
– często najważniejszy składnik majątku wspólnego
– w sensie ekonomicznym efekty pracy i
działalności gospodarczej małżonków stają się
wspólne
– porównać: art. 33 pkt 7 – do majątku osobistego
należą
z
kolei
wierzytelności
z
tytułu
wynagrodzenia za pracę
– różnica:
•
wierzytelność to możliwość domagania się zapłaty
zapłatę,
•
a pobrane wynagrodzenie to już „wypłacone” kwoty
Pobrane wynagrodzenie za
pracę i dochody z innej
działalności zarobkowej
jednego małżonka
• rozróżnienie bardzo ważne w praktyce
– skoro
roszczenie
jest
w
majątku
osobistym, to domagać się wypłaty
wynagrodzenia może tylko małżonek,
który jest pracownikiem
• np . tylko pracownik, a nie jego małżonek może
wytoczyć pozew o zapłatę wynagrodzenia lub
odebrać należność „w kasie”
• a więc pracodawcy w zasadzie nie interesuje,
czy jego pracownik pozostaje w ustroju
wspólności czy rozdzielności
Pobrane wynagrodzenie za
pracę i dochody z innej
działalności zarobkowej
jednego małżonka
• żona nie może z powołaniem na ustrój wspólności
domagać się wypłaty wynagrodzenia męża
–
oczywiście z wyjątkiem przepisów szczególnych, a
więc art. 29
• ale trzeba pamiętać, że art. 29 to kwestia niezależna od
ustroju
• a więc też przy rozdzielności
–
ale już pobrane (wypłacone) wynagrodzenie jest
wspólne
• o przynależności pobranego wynagrodzenia do
majątku wspólnego decyduje pobranie go w
czasie trwania wspólności ustawowej, choćby było
to wynagrodzenie za pracę lub inne usługi
świadczone przed powstaniem wspólności.
Dochody z majątku
wspólnego i osobistego
• a więc każdego majątku
• ważne podkreślenie, że nie tylko z
wspólnego, ale też osobistego
• np. czynsz najmu nieruchomości, która była
własnością
męża
przed
zawarciem
małżeństwa i teraz jest wynajmowana
• chodzi o tzw. „czysty dochód”, a nie
przychód
• dochodami takimi są pożytki naturalne i
cywilne rzeczy oraz pożytki prawa w
rozumieniu art. 53-54 k.c.
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 1
• przypomnienie: art. 33 wyczerpująco
wymienia
składniki
majątku
osobistego
– pkt 1 – przedmioty nabyte przed
powstaniem wspólności
• to oczywiste, wynika już z art. 31, tu tylko
powtórzenie zasady
• nie ma wspólności ogólnej, jest wspólność
„dorobku”
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 2
• pkt 2 przedmioty majątkowe nabyte przez
dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że
spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił
• chodzi o osobisty charakter tego typu czynności
prawnych
– o ich dokonaniu decydują często pobudki takie jak
wdzięczność, więzy pokrewieństwa
• ale przepis dotyczy też dziedziczenia ustawowego, nie jest
ograniczony do testamentowego
• ważne: darczyńca, spadkodawca może inaczej
zdecydować, tzn. przesądzić, że darowane czy
zapisane prawo wejdzie do majątku wspólnego
• jeśli nic nie postanowi – wchodzi do osobistego
• tu uwaga: gdyby była to sprzedaż i strony nic nie oświadczyły
– weszłoby do wspólnego
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 2
• reguła
ta
została
wyłączona
przez
ustawodawcę w odniesieniu do nabytych w
ten sposób tzw. przedmiotów zwykłego
urządzenia domowego służących do użytku
obojga małżonków (art. 34 k.r.o.),
– Przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do
użytku obojga małżonków są objęte wspólnością
ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez
dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca
lub darczyńca inaczej postanowił.
• a więc co do tych przedmiotów jest zasada
odwrócona – np. dziadkowie darując telewizor
wnuczce muszą wyraźnie oświadczyć, że własność
ma nie wejść do wspólności
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 2
• uwaga: zwracam uwagę, że w
podręczniku przedmioty nabyte przez
dziedziczenie
i
darowiznę
są
wymienione jako składniki majątku
wspólnego
– to oczywiście nie jest błąd autora, ale
trzeba się wczytać
– bo dr Strzebinczyk pisze wprost, że chodzi o
te, co do których darczyńca/spadkodawca
tak zaznaczył
Problem odwołania darowizny
na rzecz małżonków
• zagadnienie o doniosłości praktycznej i bardzo sporne
• art. 898 k.c.:
§
1. Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną,
jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej
niewdzięczności.
§ 2. Zwrot przedmiotu odwołanej darowizny powinien nastąpić
stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.(...)
• problemy w sytuacji, gdy rażącej niewdzięczności
dopuścił się jeden z małżonków
• Jakie są skutki odwołania darowizny w stosunku do
jednego z małżonków?
– np. ojciec obdarował córkę i jej męża, mąż okazał sie rażąco
niewdzięczny wobec niego
Problem odwołania darowizny
na rzecz małżonków
– wspólność trwa, nie można domagać się jej zniesienia.
– gdyby
między
małżonkami
była
„zwykła”
współwłasność ułamkowa, to mąż byłby zobowiązany
do przeniesienia swego udziału w darowanym prawie
– jednak przy wspólności małżeńskiej (łącznej) brak
udziału (lub, pogląd mniejszościowy, jest udział, ale o
nieokreślonej wielkości)
– Krzywdzić drugiego małżonka nie można, zwłaszcza,
że często to jest dziecko/wnuk darczyńcy
– SN: na skutek odwołania darowizny w takiej sytuacji
przedmiot ten „wychodzi” ze wspólności i obdarowani
stają się współwłaścicielami w częściach ułamkowych,
więc każdy może przenieść swój udział
• dyskusyjne od strony teoretycznej, praktycznie chyba
jedyne rozwiązane.
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 3
• prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej
podlegającej odrębnym przepisom,
• wyłączenie dotyczy udziału w spółce
cywilnej (art. 860 i nast. k.c.) z majątku
wspólnego małżonków
• ułatwia to obrót gospodarczy, jaśniejsza
sytuacja pozostałych wspólników
• ma to dotyczyć też spółki zawiązanej przez
samych
małżonków,
wtedy
powstaje
pomiędzy nimi dodatkowa wspólność łączna
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 4
• pkt 4 przedmioty majątkowe służące
wyłącznie do zaspokajania osobistych
potrzeb jednego z małżonków
– takimi przedmiotami są w szczególności odzież,
obuwie, przedmioty niezbędne dla jego stanu
zdrowia (jak wózek inwalidzki) lub związane z
osobistymi zamiłowaniami małżonka (sprzęt
sportowy, sprzęt muzyczny).
– czyli chodzi tu o element „wyłączności”,
– jeśli zgodnie z wolą małżonków te osobiste
potrzeby to nie jedyny cel nabycia danego
przedmiotu, to jednak majątek wspólny
– bo trzeba pamiętać, że o kwalifikacji co do zasady
decyduje moment nabycia tego przedmiotu
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 4
• przyjmuje się zazwyczaj, że nie można uznać
za
przedmioty
służące
wyłącznie
do
zaspokajania potrzeb jednego z małżonków
przedmiotów, które mają znaczną wartość,
– wprawdzie ze względu na swój charakter użytkowy
mogłyby służyć jednemu małżonkowi,
– ale okoliczności wskazują jednak, że są lokatą
kapitału,
– np. w sytuacji gdy rzeczy te są gromadzone w
większej ilości, niż odpowiada to rzeczywistym
potrzebom
–
biżuteria itp.
–
ale to pogląd tradycyjny, może wymaga przemyślenia
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 4
• historycznie:
– w dawnym stanie prawnym w art. 33 było
pojęcie „przedmioty służące do wykonywania
zawodu”
– i SN uznawał, że samochód nie służy
taksówkarzowi do wykonywania zawodu
– było
to
sprzeczne
z
przepisem,
ale
uzasadniano to znaczną wartością (wtedy)
samochodu
– później ten pogląd odrzucono
– być może podobnie należałoby traktować cenną
biżuterię itp.
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 5
• pkt 5 prawa niezbywalne, które mogą
przysługiwać tylko jednej osobie
• prawa, które nie mogą być przeniesione
na inną osobę w drodze czynności
prawnej.
• na
pewno
prawo
do
alimentacji,
służebność osobista, dożywocie
• dawniej było tylko „prawa niezbywalne”, a
więc teraz węższe pojęcie, a więc
zawężenie majątku osobistego
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 6
• pkt 6 przedmioty uzyskane z tytułu
odszkodowania za uszkodzenie ciała
lub wywołanie rozstroju zdrowia
albo z tytułu zadośćuczynienia za
doznaną krzywdę
• te
świadczenia,
zwłaszcza
zadośćuczynienie, mają ściśle osobisty
charakter, związane są z cierpieniami
fizycznymi i psychicznymi człowieka
– i dlatego są w majątku osobistym
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 6
• nie
dotyczy
to
jednak
renty
należnej
poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej
lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej
albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub
zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
• a więc jest to „wyjątek od wyjątku” – wracamy
do reguły ogólnej
– a więc wchodzą w skład majątku wspólnego
– argumentem jest fakt, że renta taka spełnia
funkcję wynagrodzenia,
– a wynagrodzenie przecież stanowi jeden z
głównych składników majątku wspólnego.
• jednak chodzi tylko o kwoty już wypłacone tytułem renty, a nie
odpowiednie wierzytelności, podobnie jak w wypadku roszczenia o
wynagrodzenie
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 7
• pkt 7 wierzytelności z tytułu
wynagrodzenia za pracę lub z
tytułu
innej
działalności
zarobkowej jednego z małżonków
• czyli wierzytelność o wynagrodzenie –
majątek osobisty jeszcze,
• pobrane wynagrodzenie – majątek wspólny,
jego główny składnik
• kwestia już omawiana
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 8
• pkt 8 przedmioty majątkowe uzyskane
z
tytułu
nagrody
za
osobiste
osiągnięcia jednego z małżonków
– chodzi tu o nadzwyczajne, wyjątkowe korzyści
(nagrody),
– które stanowią wyróżnienia i uznanie dla
osobistych osiągnięć małżonka,
– są związane z osobą małżonka i z tego właśnie
względu nie powinny należeć do majątku
wspólnego
– wygrana w teleturnieju, nagroda literacka itp.
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 8
• nie są natomiast nagrodami w tym
sensie:
–
świadczenia pieniężne w postaci specjalnego
dodatkowego wynagrodzenia,
• takie jak tzw. trzynasta pensja
• wynagrodzenie za dodatkową pracę
• innego rodzaju premie, jakie może otrzymać
pracownik
–
wygrana uzyskana przez małżonka w Lotto,
loteria, bo nie wiąże się to z osobistymi
osiągnięciami małżonka
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 9
• prawa autorskie i prawa pokrewne,
prawa własności przemysłowej oraz inne
prawa twórcy;
• znowu decyduje osobisty charakter tych praw
• ale już korzyści z nich uzyskane wchodzą w
skład majątku wspólnego
– 41 § 2 wskazuje na to
– i zasada, że do majątku wspólnego wchodzi
wszystko, co zostało nabyte w trakcie trwania
wspólności, w tym dochody z majątku osobistego
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 10 (surogacja)
• zasada surogacji – chyba najważniejsza w art. 33
• rozstrzyga problem: co w sytuacji, gdy dochodzi
do zbycia składnika majątku osobistego
– np. żona miała samochód zakupiony przed
zawarciem małżeństwa, zawiera umowę zamiany na
inny samochód w czasie trwania wspólności
• albo zawiera umowę zamiany komputera, który otrzymała
jako nagrodę w konkursie na najlepszy projekt itp.
– prawo nabyte jest w trakcie trwania wspólności, a
więc zgodnie z art. 31 powinno wejść do majątku
wspólnego
– nie znajduje zastosowania żaden z omówionych
wyjątków z art. 33 pkt 1-9
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 10 (surogacja)
• surogacja
oznacza
zastąpienie
jednego
składnika innym, który wchodzi w miejsce
zastępowanego
– „w miejsce”, tzn. do tego samego majątku, w
którym był składnik zastępowany
– zbycie składnika majątku osobistego w zamian za
inne prawo:
• jeśli to „nowe” prawo wchodzi do majątku osobistego –
mówimy, że działa surogacja
• jeśli nowe prawo wchodzi do majątku wspólnego – nie
działa zasada surogacji
• ustawodawca musi zdecydować, czy w ogóle
będzie stosował zasadę surogacji a jeśli tak –
to w jakim zakresie
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 10 (surogacja)
• nastąpiła tu jedna z istotniejszych zmian spośród
wprowadzonych w 2004 r.
• dotychczas było:
• 1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem
wspólności ustawowej;
• 2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie,
zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub
darczyńca inaczej postanowił;
• 3) przedmioty majątkowe nabyte ze środków
uzyskanych w zamian za przedmioty wymienione
w dwóch punktach poprzedzających
• 5) przedmioty majątkowe służące do wykonywania zawodu,
jeżeli zostały nabyte ze środków należących do odrębnego
majątku małżonka wykonywającego ten zawód
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 10 (surogacja)
• wcześniej surogacja była ograniczona, bo ustawodawca
kierował się zasadą prymatu majątku wspólnego
• w 2004 r. rozszerzono surogację na wszelkie składniki majątku
osobistego
– czyli w zasadzie wartość majątku osobistego ma być w pewnym
sensie stała
• uzasadnienie rozszerzenia:
– ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej,
– małżonek nie traci majątku osobistego przez użycie go do
działalności
• też łatwiej dla wierzycieli, bo teoretycznie w miarę stały jest
majątek osobisty
• względy słuszności – np. co do zadośćuczynienia –
• też argument, że de facto wąska surogacja prowadziła do
ustroju wspólności ogólnej, bo i tak to, co miał małżonek
przed małżeństwem „zmieniało się” stopniowo w majątek
wspólny
Skład majątków osobistych,
art. 33 pkt 10 (surogacja)
• problem, czy surogacja obejmuje też
środki pieniężne uzyskane np. ze
sprzedaży „osobistego” samochodu
–
oczywiście tak, bo nie można przyjąć, że
pieniądze nie, ale kupione za nie rzeczy tak
–
nie jest też tak, że surogacja obejmuje tylko
„bezpośrednie” zdarzenie, tzn. to samo
powodujące i utratę prawa i nabycie,
• bo może dotyczyć też dalszych czynności, dalszego
zastępowania jednych składników innymi
Współwłasność ułamkowa
między małżonkami
• ustrój ustawowej wspólności majątkowej nie wyłącza
możliwości
istnienia
między
małżonkami
współwłasności w częściach ułamkowych, obejmującej
określone przedmioty majątkowe.
• mogą to być przedmioty nabyte wspólnie jeszcze przed
zawarciem małżeństwa albo w czasie jego trwania, z
podlegających surogacji środków pochodzących z majątków
osobistych małżonków.
• udziały w takiej współwłasności wchodzą w skład majątków
osobistych małżonków.
• W sytuacji gdy podczas trwania wspólności ustawowej
jedno z małżonków nabędzie przedmioty majątkowe
wspólnie z konkubentem, przedmioty takie mogą
stanowić współwłasność konkubenta i małżonków;
tych ostatnich na zasadzie wspólności ustawowej
(uchwała SN z dnia 27 czerwca 1996 r., III CZP 70/96,
OSNC 1996, nr 11, poz. 145)