MAŁŻEŃSKI USTRÓJ MAJĄTKOWY - określa sytuację prawną małżonka względem majątku współmałżonków. MUM może być:
1) wspólnością ustawową
2) umowna wspólnością majątkową
a) rozszerzona wspólnością majątkową
b) ograniczoną wspólnością majątkową
3) rozdzielnością majątkową
a) na skutek zniesienia przez sąd wspólności ustawowej lub umownej
b) z mocy prawa ubezwłasnowolnienie małżonka
c) na skutek umowy
WSPÓLNOŚĆ USTAWOWA - jest ustrojem wspólności dorobku (dział 3 KRO).
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek.
Przedmioty majątkowe nie objęte wspólnością stanowią majątek odrębny każdego z małżonków.
Dorobkiem małżonków - są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, a w szczególności:
- pobrane wynagrodzenie za pracę oraz za inne usługi świadczone osobiście przez któregokolwiek z małżonków
- dochody z majątku wspólnego jak również z odrębnego majątku każdego z małżonków
Odrębny majątek (art. 33 KRO) każdego z małżonków stanowią:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił
3) przedmioty majątkowe nabyte ze środków uzyskanych w zamian za przedmioty wymienione w punktach poprzednich
4) przedmioty mające służyć wyłącznie do zaspokojenia osobistych potrzeb jednego z małżonków
5) przedmioty mające służyć do wykonania zawodu, jeżeli zostały nabyte ze środków należących do odrębnego majątku małżonków wykonującego ten zawód. Nie dotyczy to jednak przedmiotów służących do prowadzenia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa
6) prawa niezbywalne - czyli roszczenia alimentacyjne, prawo dożywotniego zamieszkania, zadośćuczynienie za krzywdę ciała
7) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia
8) wierzytelność za wynagrodzenie o pracę lub za inne usługi świadczone osobiście przez jednego z małżonków
9) prawa autorskie twórcy wynalazków
Przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową, także w wypadku gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Wspólność ustawowa trwa od ustania lub unieważnienia małżeństwa, chyba że:
1) małżonkowie zadrą małżeńską umowę majątkową
2) z ważnych powodów na żądanie jednego małżonka sąd orzekł zniesienie wspólności
3) wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków