To układ i rozmieszczenie elementów
składowych procesu
treningowego(struktury rzeczowej i
czasowej), sposoby ich wzajemnego
podporządkowania i relacje między
nimi oraz zasady sprzężenia w jeden
system funkcjonujący jako całość.
Sposób funkcjonowania systemu
ustanowi łączny efekt funkcji
poszczególnych elementów oraz
struktury jego systemu.
STRUKTURA
RZECZOWA
tworzą ją elementy
składające się na
stan wytrenowania.
Jest to katalog prac,
które trzeba
realizować dla
budowania formy
sportowej.
STRUKTURA
CZASOWA
Reguluje rozkład
elementów struktury
rzeczowej w czasie.
W jej ramach
umieszczamy
zadania dotyczące
kształtowania
składowych stanu
wytrenowania.
ETAPY SZKOLENIA
-
Wszechstronny
-
Ukierunkowany
-
Specjalny
-
Mistrzowski
CYKLE
- Makrocykle (wieloletnie, roczne, półroczne)
-
Mezocykle
-
Mikrocykle
-
Jednostki treningowe
Wiek między 10-13 rokiem życia
Stosowanie bogatego zasobu ćwiczeń
kształtujących sprawność fizyczną oraz
nawyki ruchowe z zakresu różnych
dyscyplin sportu, a także przyszłej
specjalizacji
Dominuje forma gier i zabaw ruchowych
Składa się z kilku rocznych cykli
dostosowanych do rytmu pracy szkoły
Wiek około 13-16 roku życia
Czas trwania od 2 do 4 lat
Zadania etapu:
-
Kierunkowe kształtowanie rozpoznanych
predyspozycji
-
kształtowanie potencjału ruchowego jako
funkcjonalnego podłoża przyszłej specjalizacji
-
Większe zróżnicowanie form i metod treningu
-
Zwiększa się udział ćwiczeń ukierunkowanych i
specjalistycznych akcentujących nauczanie
techniki oraz podstawowych wariantów
taktycznych
Rozpoczyna się w wieku 16-17 roku życia
Zachowana jest już pełna struktura w
kolejnych rocznych cyklach treningowych
Występuje indywidualizacja zadań
treningowych zgodnie z predyspozycjami i
umiejętnościami poszczególnych
zawodników
Celem jest kształtowanie i doskonalenie
poziomu wytrenowania dla
maksymalizacji możliwości i osiągnięcia
mistrzostwa sportowego
Jest to faza osiągania i utrzymania
mistrzostwa sportowego na poziomie
najlepszych wyników w zawodach
najwyższej rangi, takich jak IO, MŚ, ME.
Roczny cykl szkolenia jest cyklem
podstawowym
składa się z trzech specyficznych cykli:
-
Okresu przygotowawczego
-
Okresu startowego
-
Okresu przejściowego
Ma na celu budowanie formy
Dzieli się na trzy podokresy:
-
Przygotowania wszechstronnego
-
Przygotowania ukierunkowanego
-
Przygotowania specjalnego
głównym zadaniem jest budowanie,
rozszerzanie i doskonalenie
funkcjonowania podstaw formy
sportowej
Zaleca się proporcje około 75% zajęć
wszechstronnych oraz około 25 %
specjalistycznych( w pierwszych
etapach szkolenia) później 60-40 %
Zwiększenie objętości jaki i
intensywności obciążeń
40% obciążenia i środki ukierunkowane
Po 30 % wszechstronne i specjalne
Dążenie do osiągnięcia wysokiego tempa
przyrostu sprawności specjalnej,
umiejętności techniczno taktycznych
Udział pracy o charakterze
wszechstronnym maleje, wzrasta zakres
treningu ukierunkowanego i specjalnego
(około 60-70 %)
Stopniowo wzrasta udział ćwiczeń
startowych
W miarę narastania intensywności
stabilizuje się objętość ćwiczeń, która
później ulega pewnemu zmniejszeniu
Określany jest jako okres startów
zasadniczych
wyodrębniamy dwa podokresy:
-
Stabilizacji formy
-
Zawodów
Opierając się na osiągniętym poziomie
wytrenowania doskonali się sprawność
specjalną oraz taktykę i technikę
Jest koniecznym następstwem okresu startów
Stwarza warunki do aktywnego wypoczynku,
odnowy biologicznej, zapobiegając negatywnym
skutkom stosowanych obciążeń
Nie powinno się stosować całkowitej przerwy lecz
podtrzymywać poziom wytrenowania tak, by
następny cykl można było rozpocząć z wyższego
pułapu
Można wyróżnić dwa podokresy:
- czynnego wypoczynku
- wdrażanie do pełnego treningu
Najkrótszy mezocykl składa się z dwóch
mikrocykli
najczęściej od 3-6 mikrocykli, których
łączny czas trwania wynosi około miesiąca
Celem mezocykli jest zapewnienie
wysokiego tempa rozwoju wytrenowania i
zapobieganie naruszaniu równowagi
procesów przystosowawczych w trakcie
„nawarstwiania” się efektu obciążeń.
Rodzaje mezocykli:
wprowadzający
podstawowy
Kontrolno-przygotowawczy
Przedstartowy
Startowy
Odbudowująco-przygotowawczy i
odbudowująco-podtrzymujący
Składa się z kilku jednostek treningowych
Jest logicznie uporządkowanym ogniwem procesu
szkolenia, będąc jego powtarzalnym fragmentem
Trwa 7-10 dni
Składa się z dwóch faz:
-
Stymulującej
-
Odbudowującej
Jedną z podstawowych zasad budowy mikorocykli
jest regularne powtarzanie określonych układów
zajęć o różnym charakterze pracy.
Najmniejszy element struktury treningu
Zawiera ona:
-
Część wstępną: przygotowującą organizm do
określonego rodzaju pracy
-
Część główną: w której realizowane są
podstawowe cele treningowe; charakteryzujące
się dużymi wartościami obciążenia;
-
Część końcową: mająca na celu uspokojenie
organizmu po dużym wysiłku i chociaż częściowe
zniwelowanie zmęczenia wywołanego dużym
obciążeniem
