Gibkość w treningu
Gibkość w treningu
sportowym
sportowym
Gibkość
Gibkość
właściwość układu ruchu człowieka
właściwość układu ruchu człowieka
umożliwiająca osiągnięcie dużej amplitudy
umożliwiająca osiągnięcie dużej amplitudy
ruchu.
ruchu.
Zdolność do wykonywania ruchów w stawie lub
Zdolność do wykonywania ruchów w stawie lub
kombinacji stawów w optymalnym zakresie
kombinacji stawów w optymalnym zakresie
ruchu.
ruchu.
Zakres ruchu w stawie, który odzwierciedla
Zakres ruchu w stawie, który odzwierciedla
zdolność struktur mięśniowo- ścięgnistych do
zdolność struktur mięśniowo- ścięgnistych do
wydłużania w zakresie ograniczeń tego stawu
wydłużania w zakresie ograniczeń tego stawu
Rodzaje gibkości:
Rodzaje gibkości:
•
Czynna lub aktywna-
Czynna lub aktywna-
zdolność osiągnięcie
zdolność osiągnięcie
dużej amplitudy ruchu w efekcie działania
dużej amplitudy ruchu w efekcie działania
własnych mięśni.
własnych mięśni.
•
Pasywna lub
Pasywna lub
bierna-
bierna-
zdolność osiągnięcie
zdolność osiągnięcie
dużej amplitudy ruchu w efekcie działania sił
dużej amplitudy ruchu w efekcie działania sił
zewnętrznych,
zewnętrznych,
siły bezwładności własnego
siły bezwładności własnego
ciała, pomocy współćwiczącego, specjalnych
ciała, pomocy współćwiczącego, specjalnych
urządzeń.
urządzeń.
Gibkość
Ogólna
Specyficzna
Czynniki wpływające na
Czynniki wpływające na
rozwój gibkości:
rozwój gibkości:
1.
1.
Elastyczność więzadeł i ścięgien.
Elastyczność więzadeł i ścięgien.
2.
2.
Wiek i płeć.
Wiek i płeć.
3.
3.
Temperatura ciała, a także temp. Określonego
Temperatura ciała, a także temp. Określonego
mięśnia
mięśnia
4.
4.
Pora dnia i temp. W miejscu ćwiczenia.
Pora dnia i temp. W miejscu ćwiczenia.
5.
5.
Zmęczenie i stan emocjonalny.
Zmęczenie i stan emocjonalny.
6.
6.
Mięśnie okalające staw oraz te, które biorą
Mięśnie okalające staw oraz te, które biorą
udział w pracy stawu.
udział w pracy stawu.
7.
7.
Ruchomość stawu- anatomiczna budowa
Ruchomość stawu- anatomiczna budowa
8.
8.
Poziom siły mięśni.
Poziom siły mięśni.
W cyklu wieloletnim
W cyklu wieloletnim
wyróżniamy etapy
wyróżniamy etapy
rozwijania gibkości:
rozwijania gibkości:
I.
I.
Ogólne zwiększenie
Ogólne zwiększenie
ruchomości stawowej
ruchomości stawowej
oraz wzmocnienie
oraz wzmocnienie
układu mięśniowo-
układu mięśniowo-
więzadłowego.
więzadłowego.
II.
II.
Rozwijanie
Rozwijanie
maksymalnych
maksymalnych
amplitud.
amplitud.
III.
III.
Podtrzymywanie
Podtrzymywanie
ruchomości stawowej.
ruchomości stawowej.
Rozciąganie (stretching):
Rozciąganie (stretching):
STATYCZNE (aktywne i bierne)-
STATYCZNE (aktywne i bierne)-
mięśnie
mięśnie
rozciągane
rozciągane
powoli
powoli
do stanu maksymalnego
do stanu maksymalnego
lub submaksymalnego rozciągnięcia,
lub submaksymalnego rozciągnięcia,
kontrolowanego przez skurcz mięśni
kontrolowanego przez skurcz mięśni
antagonistycznych .
antagonistycznych .
PNF (PROPRIOCEPTYWNE NERWOWO-
PNF (PROPRIOCEPTYWNE NERWOWO-
MIĘŚNIOWE TOROWANIE RUCHU)-
MIĘŚNIOWE TOROWANIE RUCHU)-
rozciąganie mięśni są najpierw maksymalnie
rozciąganie mięśni są najpierw maksymalnie
napinane (kurczone), następnie mięsień
napinane (kurczone), następnie mięsień
ulega rozkurczeniu i jest rozciągany biernie
ulega rozkurczeniu i jest rozciągany biernie
lub aktywnie.
lub aktywnie.
DYNAMICZNE-
DYNAMICZNE-
charakterystyczne sprężyste
charakterystyczne sprężyste
ruchy typu akcja- reakcja, w czasie których
ruchy typu akcja- reakcja, w czasie których
stawy osiągają maksymalny zakres ruchu,
stawy osiągają maksymalny zakres ruchu,
dzięki szybkim, aktywnym skurczom
dzięki szybkim, aktywnym skurczom
synergistycznych mięśni.
synergistycznych mięśni.
BALISTYCZNE-
BALISTYCZNE-
rozciąganiu
rozciąganiu
balistycznym
balistycznym
używamy siły rozpędu poruszającego się
używamy siły rozpędu poruszającego się
ciała lub kończyn w celu stałego i siłowego
ciała lub kończyn w celu stałego i siłowego
zwiększenia zakresu ruchów. W rozciąganiu
zwiększenia zakresu ruchów. W rozciąganiu
dynamicznym,
dynamicznym,
w przeciwieństwie do balistycznego, nie ma
w przeciwieństwie do balistycznego, nie ma
skłonów ani innych „sprężynujących"
skłonów ani innych „sprężynujących"
i „rwanych" ruchów.
i „rwanych" ruchów.
Izometryczne-
Izometryczne-
jest to typ
jest to typ
rozciągania, które polega najpierw
rozciągania, które polega najpierw
na rozciągnięciu mieśnia, a następnie
na rozciągnięciu mieśnia, a następnie
na jego spięcie
na jego spięcie
Wykonując pozycje
Wykonując pozycje
podobne do tych, które stosuje się w
podobne do tych, które stosuje się w
rozciąganiu statycznym pasywnym i
rozciąganiu statycznym pasywnym i
dodatkowo wykonując silne napięcia
dodatkowo wykonując silne napięcia
rozciągniętych mięśni, możemy
rozciągniętych mięśni, możemy
spowodować odruchowe rozluźnienie i
spowodować odruchowe rozluźnienie i
w następstwie wzrost rozciągnięcia.
w następstwie wzrost rozciągnięcia.
Ostatecznie, po osiągnięciu
Ostatecznie, po osiągnięciu
maksymalnego na tym poziomie
maksymalnego na tym poziomie
treningu rozciągnięcia utrzymujemy je
treningu rozciągnięcia utrzymujemy je
przez 30sek. lub dłużej
przez 30sek. lub dłużej
Ruchomość bierną należą:
ruchy bierne wykonywane przy pomocy partnera,
ruchy bierne wykonywane z obciążeniem,
ruchu bierne wykonywane z pomocą sprężyn lub
amortyzatorów,
ćwiczenia statyczne polegające na utrzymaniu pozycji
odwodzenia przez 3-6 sekund.
Ruchomość czynną należą:
wymachy i krążenia, skręty, skłony
ruchy proste obejmujące skłony i wyprosty
ruchy pogłębiające
ćwiczenia z przeciwdziałaniem – z obciążeniem, ze
współćwiczącym, z przedmiotami sprężystymi.
Do ćwiczeń
Do ćwiczeń
podnoszących:
podnoszących:
Realizując trening gibkości
Realizując trening gibkości
należy przestrzegać zasad:
należy przestrzegać zasad:
Przemienności
Przemienności
Równomiernego obciążenia
Równomiernego obciążenia
Symetryczności
Symetryczności
Lateralizacji
Lateralizacji
zaczynając od odległych stawów
zaczynając od odległych stawów
przechodzimy
przechodzimy
do stawów bliskich środka ciała,
do stawów bliskich środka ciała,
przechodzimy z jednego końca ciała do
przechodzimy z jednego końca ciała do
drugiego
drugiego
(z góry na dół lub odwrotnie),
(z góry na dół lub odwrotnie),
kończymy na tej części ciała, która pierwsza
kończymy na tej części ciała, która pierwsza
będzie aktywna w następnym ćwiczeniu.
będzie aktywna w następnym ćwiczeniu.
Ta ostatnia zasada odnosi się do wszystkich
Ta ostatnia zasada odnosi się do wszystkich
etapów treningu.
etapów treningu.
Konieczne jest przeprowadzenie starannej
Konieczne jest przeprowadzenie starannej
rozgrzewki i rozluźnienie mięśni przed
rozgrzewki i rozluźnienie mięśni przed
przystąpieniem do ćwiczeń rozciągających.
przystąpieniem do ćwiczeń rozciągających.
W fazie rozwijania gibkości najlepszy efekt
W fazie rozwijania gibkości najlepszy efekt
daje ćwiczenie dwa razy dziennie, w fazie
daje ćwiczenie dwa razy dziennie, w fazie
podtrzymywania- co dwa, trzy dni.
podtrzymywania- co dwa, trzy dni.
Ćwiczenia należy wykonywać do
Ćwiczenia należy wykonywać do
wystąpienia lekkiej bolesności.
wystąpienia lekkiej bolesności.
Ćwiczenia rozciągające włącza się do
Ćwiczenia rozciągające włącza się do
ostatniej fazy rozgrzewki, lub stosuje w
ostatniej fazy rozgrzewki, lub stosuje w
głównej części zajęć, oraz w końcowej jako
głównej części zajęć, oraz w końcowej jako
ćwiczenia rozluźniające.
ćwiczenia rozluźniające.
Po ćwiczeniach metodą czynną gibkość
Po ćwiczeniach metodą czynną gibkość
utrzymuje się dłużej niż po ćwiczeniach
utrzymuje się dłużej niż po ćwiczeniach
metodą bierną.
metodą bierną.
Nadmierne rozciągnięcie może zaburzyć
Nadmierne rozciągnięcie może zaburzyć
poprawną technikę.
poprawną technikę.
•
Celem treningu jest
Celem treningu jest
uzyskanie
uzyskanie
optymalnego zakresu
optymalnego zakresu
ruchu, czyli zakresu
ruchu, czyli zakresu
przekraczającego
przekraczającego
nieco zakres ruchu w
nieco zakres ruchu w
danej dyscyplinie:
danej dyscyplinie:
pozwala to wykonać
pozwala to wykonać
ruchy w niezbędnym
ruchy w niezbędnym
zakresie bez oporu
zakresie bez oporu
antagonistów,
antagonistów,
zapobiega
zapobiega
wystąpieniu kontuzji.
wystąpieniu kontuzji.
•
Konieczne jest kształtowanie
Konieczne jest kształtowanie
gibkości przy treningu siły.
gibkości przy treningu siły.
Każde ćwiczenie siłowe
Każde ćwiczenie siłowe
prowadzi do zmniejszenia
prowadzi do zmniejszenia
ruchomości. Każde wykonane
ruchomości. Każde wykonane
po nim ćwiczenie gibkościowe
po nim ćwiczenie gibkościowe
pogłębia tę ruchomość.
pogłębia tę ruchomość.
Racjonalne łączenie ćwiczeń
Racjonalne łączenie ćwiczeń
siłowych i gibkościowych
siłowych i gibkościowych
prowadzi do osiągnięcia
prowadzi do osiągnięcia
wysokiego poziomu każdej z
wysokiego poziomu każdej z
tych cech.
tych cech.
•
Ćwiczenie gibkości ma za
Ćwiczenie gibkości ma za
zadanie przygotowanie aparatu
zadanie przygotowanie aparatu
ruchu do realizacji zadań
ruchu do realizacji zadań
startowych oraz opanowanie
startowych oraz opanowanie
racjonalnej techniki.
racjonalnej techniki.
Zasady treningu gibkości są jednakowe we
Zasady treningu gibkości są jednakowe we
wszystkich dyscyplinach sportowych. Jedynie
wszystkich dyscyplinach sportowych. Jedynie
pożądany poziom gibkości jest różny dla
pożądany poziom gibkości jest różny dla
różnych dyscyplin.
różnych dyscyplin.
Ćwiczenie rozciągania w jednostce
Ćwiczenie rozciągania w jednostce
treningowej:
treningowej:
Prawidłowo opracowany plan treningu składa
Prawidłowo opracowany plan treningu składa
się
się
z następujących części:
z następujących części:
1. Ogólna rozgrzewka obejmująca rozgrzewkę
1. Ogólna rozgrzewka obejmująca rozgrzewkę
układu krwionośnego i ogólne dynamiczne
układu krwionośnego i ogólne dynamiczne
rozciąganie (bez rozciągania statycznego za
rozciąganie (bez rozciągania statycznego za
wyjątkiem gimnastyków, których trening
wyjątkiem gimnastyków, których trening
wymaga wykonywania szpagatów i mostów).
wymaga wykonywania szpagatów i mostów).
2. Rozgrzewka specyficzna, której ćwiczenia
2. Rozgrzewka specyficzna, której ćwiczenia
ruchowe są zbliżone do faktycznego tematu
ruchowe są zbliżone do faktycznego tematu
treningu.
treningu.
3. Część główna, podczas której realizujemy
3. Część główna, podczas której realizujemy
zasadniczy temat treningu.
zasadniczy temat treningu.
4. Ćwiczenia uspokajająco-rozluźniające.
4. Ćwiczenia uspokajająco-rozluźniające.
Najbardziej typowymi błędami w
Najbardziej typowymi błędami w
metodyce treningu są:
metodyce treningu są:
Nieodpowiednia rozgrzewka-
Nieodpowiednia rozgrzewka-
Wykonywanie ćwiczeń statycznego
Wykonywanie ćwiczeń statycznego
rozciągania powoduje zbyt mały wzrost
rozciągania powoduje zbyt mały wzrost
temperatury mięśni, nie zwiększa to
temperatury mięśni, nie zwiększa to
przepływu krwi w mięśniach, nie
przepływu krwi w mięśniach, nie
rozgrzewa stawów i nie przygotowuje
rozgrzewa stawów i nie przygotowuje
sportowca do wysiłku.
sportowca do wysiłku.
Najbardziej typowymi błędami w
Najbardziej typowymi błędami w
metodyce treningu są:
metodyce treningu są:
Niewłaściwe obciążenia treningowe-
Zbyt duże obciążenia treningowe bez
wystarczająco długich przerw prowadzą do
chronicznego zmęczenia. Jeśli rozpoczynamy
kolejny trening będąc ciągle zmęczonym po
poprzednim, to tak jakbyśmy sami chcieli
doznać kontuzji, a w najlepszym razie
ograniczyć możliwości swojego dalszego
rozwoju.
Najbardziej typowymi błędami w
Najbardziej typowymi błędami w
metodyce treningu są:
metodyce treningu są:
Niewłaściwa kolejność wysiłków-
Niewłaściwa kolejność wysiłków-
Niewłaściwy dobór kolejności wysiłków w
Niewłaściwy dobór kolejności wysiłków w
jednostce treningowej czy też mikrocyklu
jednostce treningowej czy też mikrocyklu
może dwu lub trzykrotnie przedłużyć
może dwu lub trzykrotnie przedłużyć
okres restytucji powysiłkowej.
okres restytucji powysiłkowej.
Błędne metody-
Błędne metody-
Niewłaściwe metody
Niewłaściwe metody
nauczania technik mogą nieść ze sobą
nauczania technik mogą nieść ze sobą
zbyt wiele powtórzeń danego ćwiczenia i
zbyt wiele powtórzeń danego ćwiczenia i
doprowadzić do lokalnego chronicznego
doprowadzić do lokalnego chronicznego
zmęczenia.
zmęczenia.
Zalety rozwijania
Zalety rozwijania
gibkości:
gibkości:
Zapobiega wystąpieniu kontuzji
Zapobiega wystąpieniu kontuzji
Relaksacja fizyczna i psychiczna
Relaksacja fizyczna i psychiczna
Zwiększenie świadomości i kontroli
Zwiększenie świadomości i kontroli
własnego ciała
własnego ciała
Obniżenie ryzyka wystąpienia
Obniżenie ryzyka wystąpienia
odwleczonej bolesności mięśniowej
odwleczonej bolesności mięśniowej
Obniżenie ryzyka bólów dolnego
Obniżenie ryzyka bólów dolnego
odcinka kręgosłupa
odcinka kręgosłupa
Dziękuję za uwagę!
Dziękuję za uwagę!
Opracowała: Diana Iwanowicz